Үндсэн хуулийн Цэцээс Засгийн газрын бүх сайд УИХ-ын гишүүн байхыг хүлээн зөвшөөрөв. Энэ шийдвэрийг өчигдөр болсон, цэцийн их суудлын хуралдаанаас гаргасан юм.
Цэцэд мэдээлэл гаргасан хуульч Д.Үүрцайхтай энэ талаар ярилцаж байна. Бид түүнд дараах асуултуудыг тавьсан юм.
-Та УИХ-ын Т.Доржхандын хамт Үндсэн хуулийн цэцэд хэзээ мэдээлэл гаргасан бэ?
-Үүнээс хойш ямар үйл явдлууд өрнөв?
-Өчигдрийн хуралдаанд ҮХЦ-ийн есөн гишүүн оролцжээ. Цөөнх болсон гишүүн бий юу? Тэд үндэслэлээ тайлбарлаж, дахин санал хураалгасан уу?
-УИХ-ыг төлөөлөн УИХ-ын гишүүн Н.Энхболд хуралдаанд оролцжээ. Хууль тогтоогчийн зүгээс ямар тайлбар үндэслэл хэлсэн бэ?
-"Засгийн газрын дөрвөөс илүүгүй гишүүн Улсын Их Хурлын гишүүний албан тушаалыг хавсарч болно” гэсэн заалтыг Үндсэн хуульд нэмэхдээ ямар зарчим баримталсан бэ?
-Үндсэн хуулийн цэцээс гаргасан хэвлэлийн мэдээнд маргааныг дахин хянан хэлэлцлээ гэсэн байсан. Өмнө нь хэзээ хэлэлцэж, ямар шийдвэр гарсан бэ?
-Шинжээчид ямар дүгнэлт гаргасан бэ? Ямар хуульч, судлаачид шинжээчээр ажиллав?
-Шинжээч томилох хүсэлтийг та бүхэн гаргасан уу эсвэл нөгөө тал буюу УИХ хүссэн үү?
-Үндсэн хуулийн үзэл баримтлалтай харшилсан тул ийм шийдвэр гаргажээ. Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал гэж юу вэ?
-Үндсэн хуульд үүнээс өмнө оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтийг хянан шийдвэрлэсэн, хоорондоо зөрчилтэй Үндсэн хуулийн цэцийн өмнөх шийдвэрүүдийг хүчингүй болгожээ. Эдгээр нь ямар шийдвэр вэ?
-Засгийн газрын дундаж наслалт 1.8 жил буюу маш богино байдаг нь улс төрийн тогтворгүй байдал үүсгэдэг гэж бид олон жил ярьсан. Цэцийн шийдвэр ямар үр дагавартай вэ?
-Маргааныг шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлуудыг хуралдааны үед бүх талаас нь бүрэн гүйцэд, бодитой хянан үзэж, гарах дүгнэлтийг нотлох баримтуудаар хангалттай баталсан нөхцөлд Цэцийн шийдвэр үндэслэлтэй болно. Та бүхэн ямар нотлох баримтууд үзүүлсэн бэ?
-Өнөөдрийн цэцийн шийдвэрийг дэмжинэ. Яагаад гэвэл:
1) Сонгуулийн холимог тогтолцоо-Нэг намын хэт давамгайллаас сэргийлж, парламентын ардчилал бэхэжнэ.
2) Гишүүдийн тоог нэмэх - Нийгмийн илүү өргөн хүрээг төлөөлж, гишүүдийн хараат бус байдал сайжирна. Тоо нэмбэл зарим гишүүн Засгийн газарт ажиллах нь бодлогын хэрэгжилтийг сайжруулна гэж зарим хүн үздэг. Та үүнтэй санал нийлэх үү?
-2019 онд Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулсан. Гэтэл одоо энэ 2019 оны өөрчлөлтөөсөө буцчихлаа.
-ҮХНӨ-ийг ойр ойрхон хийхийг хязгаарласан хуулийн заалт бий. Тэгэхээр яах вэ?
-Төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт, хяналт-тэнцэл сайжирсан гэж үзэх үү?
-ХҮН МАН-ын захиалгыг биелүүллээ, ХҮН МАН-ын халаасны хүмүүс гэх мэт шүүмжлэлд та ямар хариу өгөх вэ?
-Та 2024 оны сонгуульд өрсөлдөх үү?
Үндсэн хуулийн Цэцээс Засгийн газрын бүх сайд УИХ-ын гишүүн байхыг хүлээн зөвшөөрөв. Энэ шийдвэрийг өчигдөр болсон, цэцийн их суудлын хуралдаанаас гаргасан юм.
Цэцэд мэдээлэл гаргасан хуульч Д.Үүрцайхтай энэ талаар ярилцаж байна. Бид түүнд дараах асуултуудыг тавьсан юм.
-Та УИХ-ын Т.Доржхандын хамт Үндсэн хуулийн цэцэд хэзээ мэдээлэл гаргасан бэ?
-Үүнээс хойш ямар үйл явдлууд өрнөв?
-Өчигдрийн хуралдаанд ҮХЦ-ийн есөн гишүүн оролцжээ. Цөөнх болсон гишүүн бий юу? Тэд үндэслэлээ тайлбарлаж, дахин санал хураалгасан уу?
-УИХ-ыг төлөөлөн УИХ-ын гишүүн Н.Энхболд хуралдаанд оролцжээ. Хууль тогтоогчийн зүгээс ямар тайлбар үндэслэл хэлсэн бэ?
-"Засгийн газрын дөрвөөс илүүгүй гишүүн Улсын Их Хурлын гишүүний албан тушаалыг хавсарч болно” гэсэн заалтыг Үндсэн хуульд нэмэхдээ ямар зарчим баримталсан бэ?
-Үндсэн хуулийн цэцээс гаргасан хэвлэлийн мэдээнд маргааныг дахин хянан хэлэлцлээ гэсэн байсан. Өмнө нь хэзээ хэлэлцэж, ямар шийдвэр гарсан бэ?
-Шинжээчид ямар дүгнэлт гаргасан бэ? Ямар хуульч, судлаачид шинжээчээр ажиллав?
-Шинжээч томилох хүсэлтийг та бүхэн гаргасан уу эсвэл нөгөө тал буюу УИХ хүссэн үү?
-Үндсэн хуулийн үзэл баримтлалтай харшилсан тул ийм шийдвэр гаргажээ. Үндсэн хуулийн үзэл баримтлал гэж юу вэ?
-Үндсэн хуульд үүнээс өмнө оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтийг хянан шийдвэрлэсэн, хоорондоо зөрчилтэй Үндсэн хуулийн цэцийн өмнөх шийдвэрүүдийг хүчингүй болгожээ. Эдгээр нь ямар шийдвэр вэ?
-Засгийн газрын дундаж наслалт 1.8 жил буюу маш богино байдаг нь улс төрийн тогтворгүй байдал үүсгэдэг гэж бид олон жил ярьсан. Цэцийн шийдвэр ямар үр дагавартай вэ?
-Маргааныг шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлуудыг хуралдааны үед бүх талаас нь бүрэн гүйцэд, бодитой хянан үзэж, гарах дүгнэлтийг нотлох баримтуудаар хангалттай баталсан нөхцөлд Цэцийн шийдвэр үндэслэлтэй болно. Та бүхэн ямар нотлох баримтууд үзүүлсэн бэ?
-Өнөөдрийн цэцийн шийдвэрийг дэмжинэ. Яагаад гэвэл:
1) Сонгуулийн холимог тогтолцоо-Нэг намын хэт давамгайллаас сэргийлж, парламентын ардчилал бэхэжнэ.
2) Гишүүдийн тоог нэмэх - Нийгмийн илүү өргөн хүрээг төлөөлж, гишүүдийн хараат бус байдал сайжирна. Тоо нэмбэл зарим гишүүн Засгийн газарт ажиллах нь бодлогын хэрэгжилтийг сайжруулна гэж зарим хүн үздэг. Та үүнтэй санал нийлэх үү?
-2019 онд Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулсан. Гэтэл одоо энэ 2019 оны өөрчлөлтөөсөө буцчихлаа.
-ҮХНӨ-ийг ойр ойрхон хийхийг хязгаарласан хуулийн заалт бий. Тэгэхээр яах вэ?
-Төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт, хяналт-тэнцэл сайжирсан гэж үзэх үү?
-ХҮН МАН-ын захиалгыг биелүүллээ, ХҮН МАН-ын халаасны хүмүүс гэх мэт шүүмжлэлд та ямар хариу өгөх вэ?
-Та 2024 оны сонгуульд өрсөлдөх үү?