УИХ-ын чуулганы үдээс хойших хуралдаан үргэлжилж байна. Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны 03 дугаар дүгнэлтийн талаарх дүгнэлтийг хэлэлцэж байна. 

Үндсэн хуулийн цэц Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.9 дэх хэсэгт “Улсын Их Хурлын гишүүн сонгуульд нэр дэвшихээр бол хийсэн ажлын тайлангаа энэ хуульд заасан нэр дэвшүүлэх ажиллагаа эхлэхээс өмнө тарааж болох бөгөөд үүнийг сонгуулийн сурталчилгааны материалд тооцохгүй.” гэж заасан нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Нэгдүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт “... тэгш байдал, ... хууль дээдлэх нь төрийн үйл ажиллагааны үндсэн зарчим мөн.”,

Арван дөрөвдүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Монгол Улсад хууль ёсоор оршин суугаа хүн бүр хууль, шүүхийн өмнө эрх тэгш байна.”, мөн зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Хүнийг ... албан тушаал ...-аар нь ялгаварлан гадуурхаж үл болно. ...”, Арван зургадугаар зүйлийн 9 дэх заалтад “... Төрийн байгууллагад сонгох, сонгогдох эрхтэй. ...” гэснийг тус тус зөрчсөн гэсэн дүгнэлт гаргажээ.

Мөн Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.6 дахь хэсэгт “Энэ хуульд заасан нэр дэвшүүлэх ажиллагаа эхлэхээс өмнө Улсын Их Хурлын гишүүн хийсэн ажлын тайлангаа танилцуулах зорилгоор сонгогчидтой хийсэн уулзалт болон энэ хуулиар хориглоогүй арга хэмжээ нь сонгогчдын санал татах зорилгоор явуулж байгаа үйл ажиллагаанд хамаарахгүй.” гэж заасан нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Нэгдүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт “... тэгш байдал, ... хууль дээдлэх нь төрийн үйл ажиллагааны үндсэн зарчим мөн.”,

Арван дөрөвдүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Монгол Улсад хууль ёсоор оршин суугаа хүн бүр хууль, шүүхийн өмнө эрх тэгш байна.”, мөн зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Хүнийг ... албан тушаал ...-аар нь ялгаварлан гадуурхаж үл болно. ...”, Арван зургадугаар зүйлийн 9 дэх заалтад “... Төрийн байгууллагад сонгох, сонгогдох эрхтэй. ...” гэснийг тус тус зөрчсөн гэж үзсэн байна.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбоотойгоор гишүүд үг хэлж, асуулт асуув. 

УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт: Миний хувьд Үндсэн хуулийн цэцийн дүгнэлтийг хүлээж авах боломжгүй. Яагаад гишүүдийн иргэдтэй уулзаж, тайлангаа тавих боломжийг хаах гээд байгаа юм бол? Бид дахин сонгогдох эсэхээ иргэдтэй уулзаж, хийсэн ажлынхаа тайланг тавьж байж шийднэ. Сонгох, сонгогдох эрхийг зөрчих гээд байна. 

Ажлаа хийдэг, иргэдтэйгээ уулзаж, тайлангаа тавьдаг гишүүдийн эрхийг хязгаарлаж байна. Харин ажлаа хийдэггүй, тайлан тавихгүй гишүүд бол "Тайлан гаргахыг хориглосон учраас" гэдэг шалтгаанаар өөрсдийгөө хаацайлах гэж байна. Нөгөө талаас мөн иргэдийн мэдэх эрхийг хязгаарлаж байна. 

УИХ-ын гишүүн С.Эрдэнэболд: Дүгнэлтийг хүлээж авах боломжгүй гэсэн гишүүд энэ дүгнэлтээ сайн уншиж, ойлгочхоод уянгалмаар байна. Сайн уншвал энд тараах материалын тухай л ярьж байгаа юм. Иргэдтэй уулзахыг бол хориглоогүй. 

2023 оны арванхоёрдугаар сар өнгөртөл аймаг бүр тусдаа нэг тойрог байсан. Сонгуулийн тухай хууль гэнэт өөрчлөгдөж, 3-4 аймаг нэгдэн нэг тойрог болсон. Ингэхээр УИХ-д гишүүн байсан хүмүүс өөрийн сонгогдоогүй тойрогт тайлан, сонин тараасан. Энэ нь шударга өрсөлдөөнийг алдагдуулсан. Та нар олон сонгогдсон, дархлагдсан хүний нүдээр хараад байна. Энэ нь шинэ залуу гишүүдэд хаалттай зохицуулалт. Их хуралд орж ирээд дархан эрхээ баталгаажуулж, дараагийн хүмүүсийн боломжийг хаадгаа болих хэрэгтэй. Энэ бол хуулийн зохицуулалтыг илүү нарийн болгох тухай асуудал. 

Үндсэн хуулийн цэцийн дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй гэсэн байнгын хороодын саналыг УИХ-ын гишүүдийн олонх дэмжээгүй тул уг дүгнэлтийг УИХ хүлээж авахаар боллоо.