Н.Энхтогтох: "Чи энэ 7 хоногт сайн ажилласан шүү" гээд амралтын хоёр өдрөөр өөрийгөө шагнах дуртай

"Хүүе ээ, арав болчхож, алив ээ, унтацгаая, маргааш ажилтай”. “Найз нь уухгүй ээ, маргааш ажилтай”. “Эртхэн харьж амарлаа, маргааш ажилтай”...Эдгээр гойд зүйлгүй үгсийн цаана хийх ажлын хариуцлага, хэтийн зорилго хамт яваа.

Цасан шуурга, усан бороотой өдрүүдийн алинд ч “ажилтай” хэмээн яарах. Унтчихмаар, уйлмаар, урагшлахгүй байгаа мэт санагдсан ч “ажилдаа явахгүй бол болохгүй” гээд өндийх...

Ийм л эв эгэлхэн өдрүүдийн ард хүний амьдрал үргэлжилж, ав адилхан 15, 30-нийг үдэж, угтан ажлаа хийж цалингаа аваад алхаж явна, бид.

Ерөөс хүн ажилтай байх л сайхан. Анзаардаггүй ч ажилдаа явлаа гэдэг зорилготой гэрээс гарч, ажлаа тараад ирлээ гэх “гавьяа”-тайгаар гэртээ орох мэдрэмжээр л хүн дүүрэн амьдардаг.

Тиймээс энгийнээс улам алсарч буй энэ цаг үед жирийн л амьдарч, ажиллаж, суралцаж буй хүмүүсийг GoGo.mn “МАРГААШ АЖИЛТАЙ” буландаа онцолж буй.

Энэ удаад “Оюу толгой” компанийн Ур чадвар-Манлайлал, хөгжлийн ажилтан Н.Энхтогтох (FB: Erka Erika)-ийг танилцуулж байна.

“НЯРВЫНХАА САНДАЛ ДЭЭР СУУЖ Ч АМЖИЛГҮЙ ӨӨР АЖИЛД ТОМИЛОГДСОН"

-Би Их засаг их сургуулийг Эрхзүйч, ХААИС-ийг Био технологич мэргэжлээр төгссөн. Манай ХААИС-ийн нэг нэрийн хуудас нь “Хатан туул” бүжгийн хамтлаг шүү дээ. Оюутан байхдаа сургуулийнхаа урлагийн үзлэгт оролцоод энэ хамтлагийн ах, эгч нарт тоогдон, нэг гишүүн нь болсон. Ингээд оюутан ч юм шиг, бүжигчин ч юм шиг хүн л явдаг байв. ТВ5 телевизийн "Ододтой бүжиглэе" гэх мэтчилэн бүжгийн спортын тэмцээний багш, дасгалжуулагчаар ажиллахаас гадна дотоод, гадаадын тэмцээнүүдэд оролцож байлаа. Тиймээс бүжиг миний амьдралын чухал орон зайг эзэлдэг дээ. Сургуулиа төгслөө, ээж боллоо. Гадаад явж сурах боломж олдсон тул хүүхдүүдээ орхиод Швейцарын Женев хотыг зорив. 

Сурах гэж очсон ч санхүүгийн боломжгүйгээс шалтгаалаад ажил хийгээд, хэл сураад л буцахаар боллоо. Тэнд хүүхэд харах, нохой салхилуулахаас эхлээд олон янзын л ажил хийсэн. Европын орны өвөрмөц соёл намайг гайхшируулж байлаа. Тэнд байх хугацаанд Монгол хэзээ ийм гоё соёлтой орон болох бол, яавал ийм болох бол гэдгийг үргэлж боддог байв. Дөнгөж 25 настай хэр нь их тийм ганцаардсан, бодлогоширсон, алхам тутамдаа агшин бүрийг мэдрэхийг хичээдэг байсан даа. 

Хүнд ганцаараа байх орон зай, цаг хугацаа хэрэгтэй юм шиг санагдсан шүү. Би тэнд байх хугацаандаа өөрийгөө таньж, мэдэж, цаашид хэрхэн амьдрах вэ гэдэгт хариулт олсон. Бодсон л доо. Монголдоо эргэж очоод бүжигчнээрээ л ажиллаж, амьдрах уу. Одоо би ганцаараа биш, үр хүүхэдтэй болсон, цалин мөнгө амьдралд хүрэлцэх үү гээд эргэцүүлсэн. Монголдоо эргэж ирээд бүжгээс өөр миний хийж чадах зүйл юу билээ гэдэгт төвлөрлөө. Гэтэл танил эгч маань нэг компанид нярав ажилд авна гэсэн, чи очоод уулзаад үзээрэй гэж зөвлөв.  

Очоод уулзлаа. “Оюу толгой”-н туслан гүйцэтгэгч компани байв. Захирал нь “Уурхайд очиж байрлана. Олон эрчүүдтэй ажиллана, чи чадах уу” л гэж байна. Үр хүүхдийнхээ, амьдралын төлөө юуг ч хийнэ гээд шийдчихсэн байсан би “Чадна” л гэлээ. Ингээд “Оюу толгой”-н туслан гүйцэтгэгч компанид нярваар ажиллахаар 2017 онд анх уурхайд очиж байлаа.

Очоод нярвынхаа сандал дээр сууж ч амжилгүй өөр албан тушаалд томилогдсон юм даа. Дөнгөж очтол манай компанийнхан гаднын мэргэжилтнүүдтэй хуралдаж байлаа. Тэр үеэр бусдадаа өөрийн чадах хэмжээнд орчуулга хийж өгсөн юм. Ингээд захирал намайг нярав биш захиргааны ажилтан гэдэг албан тушаалд томилов. Хэлний мэдлэг маань давуу тал болсон гэсэн үг л дээ. Тэр компанид нэг жил ажиллаад бидний хариуцсан төсөл дууссан. 

Надад “Оюу толгой” компанийн  маш тайван нөхцөлд, маш үр бүтээмжтэй ажилладаг соёл нь их таалагдсан. Тиймээс “Би цаашид ч энд ажиллах ёстой юм байна, миний цаашдын карьер эндээс эхэлнэ” гэж бодоод ажиллаж байсан төслөө дуусахаас өмнө уурхайн туслан гүйцэтгэгч болон үндсэн “Оюу толгой” гээд бүх компани руу өөрийнхөө танилцуулгыг илгээчихсэн.

Улаанбаатарт ирээд хоёр сар боллоо. Гэтэл хоёр компаниас зэрэг холбогдсон. Бодож байгаад 14/7 ээлжтэйг нь сонгон ажилд орж “Бизнес үйлчилгээний баг”-ийн гишүүн болсон доо. Гадна, дотнын мэргэжилтнүүдтэй их ойр ажиллана. Гадаад мэргэжилтнүүдийн анх ирэх нислэгээс эхлээд амьдрах орон байр, өмсөх хувцасны хэмжээ, идэх хоол, унд гээд бүхий л зүйлд дэмжлэг үзүүлнэ. 

Манай бизнес үйлчилгээний баг дотроо олон хэлтэстэй. Би аюулгүй ажиллагааны багт томилогдсон, тиймээс уурхайн аюулгүй ажиллагаа, системийн ажилтнуудтай мөн хамтран ажилласан. Манай баг гүний уурхайн босоо амнууд, туузан дамжуурга гээд маш олон чухал төслүүдэд ажиллаж, гүйцэтгэх багт хүлээлгэн өгч байлаа.

ХҮМҮҮС “ЧИ СТУАРТЫГ ЯАЖ БҮЖИГЛҮҮЛЖ ЧАДСАН ЮМ БЭ” ГЭЭД ГАЙХАЖ БАЙЛАА

“Оюу толгой” компанийн бүтээн байгуулалт 2017-2019 оны үед эд бужигнаж байлаа. Гаднын 30 орчим улсаас мэргэжилтнүүд ирж, Монголын бүхий л нэр хүндтэй компаниуд бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ нийлүүлэхээр төсөлж орж байв. Гаднын мэргэжилтнүүдээс бид маш их зүйл сурсан, хөгжсөн. Тэд ч бидэнд харамгүй зааж, сургасан. Мөн тэд биднээс монгол хүний онцлог зан чанар, үндэсний ондоошлыг суралцаад олонх нь Монгол Улсад хайртай болоод буцсан даа. Бид одоо ч харилцаатай байдаг, хааяа  “Та хэд юу хийж байна даа” гээд л холбогддог юм.  

“Оюу толгой” гэдэг нэрийн цаана хүн хоорондын харилцаа, хүндлэл, нөхөрлөл гээд олон сайхан зүйлс өрнөж байдаг даа. Ер нь “Оюу толгой” төслөөр холбогдон найзалж, нөхөрлөсөн хүмүүс олон шүү. Үргэлж олны өмнө яриад байдаггүй ч гаднын мэргэжилтнүүдээс суралцсан үнэ цэнтэй ур чадвар төдийгүй үлдсэн дурсамж бидэнд их бий.

Би дөнгөж ажилд ороод, уурхайд очоод удаагүй байлаа. Сар бүр ахлах мэргэжилтэн болон менежерүүдэд ажилтнуудаа урамшуулаарай гээд хоёр ширхэг хасаа  өгдөг юм. Үүнийг эхлээд надад хүргээд, би цааш нь ахлах мэргэжилтэн, менежерүүдэд дамжуулж өгнө. Нэг удаа Питер Смолл гэдэг хүнийхийг өгчхөөд “Энд Стуарт Уилсон гэдэг хүн суудаг гэсэн, хаана байгаа юм бол” гэтэл хуралтай байгаа, надад үлдээчхэж болно гэв. Би бага зэрэг эргэлзсэн ч тэр хүнд үлдээгээд явчихлаа.

Удалгүй багийн хурал болов. Хурлын үеэр намайг урагш гаргаж танилцуулсан. Гэтэл олны дундаас нэг хүн “Чи миний хасааг өөр хүнд үлдээсэн байсан. Гэхдээ би авсан, баярлалаа" гэсэн нь Стуарт Уилсон байв. Тэгж л анх тэр хүнийг харсан даа. Хурлын дараа хүрч ирээд “Чи бүжгийн багш байсан гэл үү, би цэрэгт байхдаа бүжиглэдэг байсан. Хэрэв чамд цаг, зав байгаа бол надад бүжиг зааж өгөөрэй” гэчхээд яваад өгсөн. Би ч гайхаад нэг тийм тушаал авсан мэт мэдрэмжтэй үлдсэн дээ. Тухайн үед “Авьяаслаг Монголчууд” нэвтрүүлэг гараад байгууллагууд дотооддоо энэ төрлийн тэмцээн, уралдаан зохиож байлаа. Манай компанийн “Got Talent” болж, би бүжгээрээ оролцоод гуравдугаар байр эзэлсэн юм. Стуарт менежер намайг бүжиглэдгийг тэгж мэдсэн юм билээ.

Удахгүй “Got Talent-2” болно. Тэр үеэр өмнөх шилдгүүд мэндчилгээ дэвшүүлнэ, бэлдээрэй гэсэн хүсэлт ирлээ. Хамтрагч ч байхгүй яах вэ гэж бодож байтал Стуарт Уилсон санаанд оров. Түүнтэй уулзаад хамтдаа үзүүлбэр бэлтгэе, бүжиглэе гээд өөртэй нь ижил шулуун, шийдэмгий л хэлчихлээ. Тэр эргэлзэнгүй зөвшөөрсөн. Ингээд “Got Talent”-ийн тайзнаа гараад аргентин танго бүжиглэсэн. 

Манай Стуарт Уилсон бага зэрэг “ааштай” гэдэг тодотголтой менежер байсан юм билээ. Би дөнгөж ажилд орсон хүн түүнийг нь ч мэдэхгүй бүжиглүүлчихсэн. Тухайн үед манайхан “Чи яаж Стуартыг бүжиглүүлсэн юм бэ” гээд гайхаад байв. Яг л гадаад, дотоодын ажилтнуудын хүчээр Оюу толгойн бүтээн байгуулалт өнөөдрийг хүртэл амжилттай үргэлжилж байгаатай адил гадаад, дотоод хоёр хүн нэг зорилго дор нэгдэн бэлтгэл хийсээр хамт олондоо сайхан мэндчилгээгээ дэвшүүлж чадсан юм. 

Энэ мэтчилэн компанийнхаа олон ч урлаг, уран сайхны тэмцээн, уралдаанд бүжгээрээ оролцсон доо. Тухайлбал, Монгол Улсын уул, уурхайн 100 жилийн ойн урлагийн их наадмын гоцлол бүжгийн төрлийн Гран При-г компанидаа авчирч, 500 гаруй хүнтэй флаш мобт оролцож байв.

"АЖЛЫН ӨДРӨӨР ХАМАГ САЙНААРАА ХИЧЭЭЧХЭЭД АМРАЛТЫН ӨДРӨӨР МОТОЦИКЛОО УНААД ДАВХИХ ДУРТАЙ"

Би одоо “Оюу толгой” компанийнхаа Боловсон хүчин бүтэц зохион байгуулалтын Ур чадвар, манлайлал хөгжлийн ажилтан болсон. Ихэнхдээ ахлах болон тэргүүлэх чиглэлийн мэргэжилтнүүдэд авьяас, ур чадвараа нээх, хөгжүүлэх чиглэлд дэмжлэг үзүүлэн ажиллаж байна. Ер нь л хувь хүнийг хөгжүүлэх ажил хийдэг гэсэн үг, тиймээс таньж, мэдэж, байнга шинийг эрэлхийлэх мэдрэмж шаарддаг маш сонирхолтой ажил.

Сүүлийн үед хувь хүний хөгжил гээд ярихаар нэг хэсэг нь маш соргогоор хүлээн авахад, нөгөө хэсэг нь үл тоох хандлага ажиглагддаг. Тэгвэл хүн ерөөсөө хөгжих тухай бодохоо больчихъё л доо. Хүнд сул цаг гарвал юу хийх вэ, яаж утга учиртай өнгөрүүлэх вэ?. Богино бичлэг (reel) үзээд л хэвтээд байх уу? Ер нь яасан ч болно л доо.

Гэхдээ хүн үргэлж ийм идэвхгүй амьдарвал хайрцаглагдана. Юмсыг харах нүд хүртэл ахуйн хүрээнд гацна. Тиймээс л сурч, сургалтад сууж, өөр өөр хүмүүсээс өөр, өөр санаа, зорилго сонсож байх хэрэгтэй. Энэ хэрээр хүний хандлага, харах өнцөг өөрчлөгдөж байдаг. Жижиг мэт боловч энэ нь хүнд цаашид хөгжих маш том боломжийг нээж өгнө.  Би зурагт үздэггүй, оронд нь гэрийн ажлаа амжуулангаа эсвэл машиндаа хүний хөгжилд хэрэгцээтэй подкастууд байнга сонсдог. Унших номоо маш шүүлтүүртэйгээр сонгодог. Шар мэдээ уншдаггүй, хэрэггүй зүйлсийг цахим хуудсандаа огт хуваалцдаггүй. Ер нь л надад хоол идсэн мэт дүүрэн мэдрэмж өгдөггүй зүйлсэд цаг зарцуулдаггүй.

Би гурван хүүхэдтэй ганц бие ээж. Хүүхдийн хичээл, ном, хоол, унд, ажил гээд амжуулах зүйл их. Тиймээс амралтын хоёр өдрөөр өөрийгөө шагнах дуртай. “Эрка, чи энэ 7 хоногт сайн ажилласан, ээжийн үүргээ сайн биелүүлсэн, бүх ажлаа амжуулсан шүү, одоо гарч дуртай зүйлээ хий” гэж бямба, ням гарагаар өөрийгөө шагнадаг. Би мотоцикл унах хоббитой. Мотоцикл унадаг, мотоциклд хоббитой бүсгүйчүүдээрээ нэгдсэн “Khatun” нэртэй клубтэй. Ажлын 5 өдөрт хамаг сайнаараа хичээж ар гэрийн болон албаны ажлаа бүгдийг амжуулчхаад амралтын өдрөөр мотоциклоо унаад хотоос гаран жаргах нар, алсын сүрлэг уулсыг харан салхи татуулан давхих дуртай.

Мотоцикл бол миний хобби. Бага байхдаа л Harley-Davisdon гэдэг нэрийг тогтоогоод авчихсан, ирээдүйд ийм мотоциклтой болно гэж мөрөөддөг байлаа. Ковидын хөл хорионы үеэр анх Австралиас Suzuki-TU250 мотоцикл захиалан худалдаж аваад өөрийн гэсэн унаатай болсон юм. Дараа нь өөрийн мөрөөдлийн төмөр хүлэг болох алдарт Harley-Davisdon-883 мотоциклоо ч авсан.

Мотоциклоо унах гээд гарааш руугаа алхаж явахад л зүрх догдолдог. Түлхүүрээ түлхээд “пүррр” гэх чимээг сонсоод л ахуйгаасаа, орчноосоо тасардаг гэж зүйрлэж болох юм. Хүүхдүүдийн чимээ, шуугиан, нийгмийн бухимдал, ажлын ачаалал, цаашид хийх ажлын төлөвлөгөө бүгд замхарна даа. Тэр оршихуй бол зүгээр л тэг. Мотоциклоо унаад хотын хөдөлгөөнд оролцоод явж байх үед хоёрхон дугуйн дээр амь, насаа тээж яваа тул зөвхөн аюулгүй байдалдаа л төвлөрнө. Тийм болохоор мотоцикл надад нэг төрлийн бясалгал болж өгдөг гэж хэлж болно.

Манай “Khatun” клубийн бүсгүйчүүд өнгөрсөн зун олон улсын “Iron Butt Association”-ийн дүрмийн дагуу А цэгээс Б цэг хүртэлх замыг 24 цагт туулна гэдэг сорилт тавиад Улаанбаатараас Баян-Өлгий рүү хөдөллөө. Гэвч замд тасралтгүй бороо орж, нэлээд зутарсан зэргээс шалтгаалаад Баян-Өлгийд 00:24 цагт буюу очих ёстой цагаасаа 20 минут хоцорчихсон. 24 цагтаа амжаагүйдээ бүгдээрээ сэтгэл дундуур байсан ч буцаад Баян-Өлгийгөөс Улаанбаатар хот хүрэх замыг 24 цагт туулцгаая гэж шийдэв. 

Ингээд тэнд нэг хонож, мотоциклоо бэлдээд буцаад Улаанбаатар хот руу хөдөлсөн. Энэ удаад нийт замаа  21 цагийн дотор туулж Монголын 5 эмэгтэй  Saddlesore буюу мотоциклчдын хэлж заншсанаар "Төмөр өгзөг" хэмээх болзлыг хангаж чадсан юм. Энэ бол өөрийгөө ялан дийлэх нэг сорил болсноос гадна багийн нягт ажиллагаа, сахилга баттай байж, нэмээд аливаад тууштай байж чадвал бүтдэг, болдгийг мэдрүүлсэн зам байлаа. Манай клуб одоогоор зөвхөн эмэгтэйчүүдээрээ Монгол Улсынхаа 17 аймгаар холын аялал хийсэн амжилттай бас дурсамжтай байна даа.

Ганц бие ч бай, гэрлэсэн ч бай аливааг болгоно, бүтээнэ, явна, үзнэ, аялна гэж бодож хэт түүртэлгүй амьдрах хэрэгтэй. Мэдээж улсад, нийгэмд хэцүү асуудлууд бий. Энэ бүхэн ч цаг хугацаа өнгөрөхийн хэрээр сайжирна, шинэчлэгдэнэ, өөрчлөгдөнө гэдэг бодлоор  урагшилсаар л байгаарай гэж хэлмээр байна. 

Уурхайчин, бүжигчин, мотоцикл хөлөглөгч гээд Монголынхоо бүх бүсгүйчүүддээ Олон Улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийн мэнд хүргэе.