ОБЕГ-ын тэргүүн дэд дарга Б.Жаргалсайхан нь албан тушаалдаа хайнга
хандаж албан үүргээ биелүүлээгүйн улмаас нэгэнт унтарч байгаа түймэр
рүү бороо орж байгаа үөд нисдэг тэргээр нэмэгдэл хүч илгээж улмаар осол
гарч олон хүний амь нас, эд хөрөнгийн хохирлыг улс эх орон, онцгой
байдлын албанд учрууллаа. Нэг. Б.Жаргалсайхан
Монгол улсын сайдын зөвлөхийн улс төрийн албан тушаалыг хашиж байгаад
2007 оны 3 дугаар сарын 17-ны өдөр ямар нэгэн шалгуургүйгээр төрийн
тусгай албан хаагч болох ОБЕГ-ын тэргүүн дэд даргаар томилогдсон.
Тэрээр ажил үүргийн хуваарь, ажлын байрны тодорхойлолтоор хүлээсэн
Монгол улсын хууль тогтоомж, Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайд,
ОБЕГ-ын даргын гаргасан шийдвэрийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулж,
биелэлтэд нь хяналт тавих, ОБЕГ-ын харъяа Нийслэл аймгийн газар хэлтэс,
анги байгууллагын үйл ажиллагааг удирдан чиглүүлж уурэг даалгавраар
хангах үүргээ биелүүлээгүй нь нисдэг тэрэг осолдож олон хүний амь нас
эрсдэхэд нөлөөлжээ. Хоёр. ОБЕГ-ын дарга П.Даш гадаадад томилолтоор явах
болсонтой холбогдуулж 2007 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдрөөс 6 дугаар
сарын 24-ны өдрийг хүртэл ОБЕГ-ын даргын албан үүргийг Б.Жаргалсайханд
орлон гүйцэтгүүлэх тухай 275 дугаар тушаал гаргасан байна. Ийнхүү
Б.Жаргалсайхан нь “Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 25 дугаар зүйлд
заасан ОБЕГ-ын даргын бүрэн эрхийг хэрэгжуулж байхдаа албан үүрэгтээ
хайнга хандсаны улмаас олон хүний амь эрсэдсэн нисдэг тэрэгний осол
гарах гол нөхцлийг бурдуулжээ. Үүнд: 1, Б.Жаргалсайхан Тамшгаас
хамгаалах тухай хууль”-ийн 25.1.2-д зааснаар Гамшгийн цагийн байдлын
талаар Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайдад шуурхай мэдээлэх үүрэг
хүлээсэн атлаа бороо орж түймэр унтарч байхад энэ тухай мэдээлээгүйгээр
барахгүй өөрөө ч мэдээгүй байжээ. 2.Тэрээр түймрийн нөхцөл байдлыг
мэдээгүй, хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүйн улмаас сайд
С.Отгонбаярыг нисдэг тэрэг нисгэх шийдвэр гаргахад хүргэсэн байна.
З.Сайдаар нэгэнт шийдвэр гаргуулсан атлаа түүний хэрэгжилтийг хангах
ажлыг зохион байгуулж удирдах үүрэгтэй боловч ямар ч ажил зохион
байгуулаагүй байна. Үүнээс болж талийгаач Д.Батбаатар нисдэг тэрэг олж,
өөрөө хамт явах бүрэлдэхүүнээ сонгож, хэний ч шийдвэргүйгээр ниссэн мэт
яригдах боллоо.Зүй нь Б.Жаргалсайхан “Гамшгаас хамгаалах тухай
хууль”-ийн 24.1.1, ажил үүргийн хуваарт зааснаар Онцгой байдлын асуудал
эрхэлсэн сайдын шийдвэрийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулж биелэлтэд
нь хяналт тавих үүргийн дагуу:
Нисдэг тэргээр явах бүлгийг томилох (тушаалаар)
Томилсон бүлгийнхээ явах маршрут, хийх ажлын удирдамжийг гаргаж өгөх
Бүлгийн бэлтгэлийг хангуулах (холбоо, гал унтраах хэрэгсэл, хоол унд, хувцас хүнар, хувийн бэлтгэл)
Бэлтгэлийг шалгах
Үүрэг даалгавраар хангах зэрэг ажлууд хийгдэх байсан хэдий ч эдгээр ажлууд хийгдсэнгүй. Үүний улмаас:
Онгоц хэзээ яваад хэзээ ирэх нь тодорхой бус болсон.Түймэр унтраах бүлэг маршрутаа өөрөө сонгохоос өөр аргагүйд хүргэсэн. Түймрээс дөнгөж ирсэн хүмүүсийг бэлтгэлээ хангах цаг өгөлгүй дахин түймэр унтраахаар явуулснаас тэдгээр хүмүүсийн хувийн бэлтгэл хангагдаагүй явсан.Осолд орсон хүмүүс дохио өгөх, холбоо барих хэрэгсэлгүй, хоол хүнсгүй байсан.
4.”Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 24.1.2-д зааснаар Орон нутагт гамшиг, осол болоход тухайн орон нутгийн захиргаатай үйл ажиллагаагаа уялдуулан зохицуулж, бодит цагийн байдалд тулгуурлаж шийдвэр гаргах ёстой. Гэтэл нисдэг тэрэг явуулах асуудлыг сайдын зөвлөлийн хурал дээр хэлэлцэхэд Б.Жаргалсайхан үүргийнхээ дагуу цагийн байдлаа мэдээгүй, үнэлж дүгнээгүй, орон нутгийн удирдлагатай зөвлөлдөөгүй, оновчтой шийдвэр гаргах санал санаачлага гаргаагүй зэргээр албан үүрэгтээ хайнга хандсан байна. Түүгээр ч барахгүй өөрөө хуулиар хүлээсэн энэ үүргээ биелүүлэхийн оронд орон нутагтай ярьж уялдаа холбоог нь хангаж орон нутагт нэмэлт хүч явуулах шаардлагагүй гэдгийг хэлж байсан хүмүүсийг буруутгаж байгаа нь одоо ч албан үүрэгтээ хайнга хандаж байгааг харуулж байна.
5.”Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 24.1.1, сайдын тушаалаар батлагдсан тэргүүн дэд даргын ажил үүргийн хуваарийн дагуу Б.Жаргалсайхан нь Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайдын шийдвэрийн биелэлтэд хяналт тавих үүргээ биелүүлээгүйгээс:
-2007 оны 6 дугаар сарын 14-ний өглөө бороо орж байхад нисдэг тэрэг явуулахыг болиулах боломжийг алдсан.Нисдэг тэрэг ниссэнээс хойш түүнийг оперативын жижүүрээс өөр хэн ч сураглаагүй.Нисдэг тэрэг сураггүй болсон талаар Б.Жаргалсайханд мэдэгдсээр байхад сайн сураглаж бай гэснээс өөр ямар ч арга хэмжээ аваагүй.
Шуурхай удирдлагын газрын орлогч дарга Ч.Батчулуун, оперативийн жижүүр Уламбаяр нар нисдэг тэргийг сураглаад сураг гарахгүй болохоор эрэлд явах онгоц, эрэх бүрэлдхүүнийг бэлтгэж онгоц явуулах хүсэлт raprax бичиг боловсруулж 6 дугаар сарын 15-ны өглөө 9.00 цагт Б.Жаргалсайханд танилцуулахад Онцгой байдлын албаны баярын өдрийн жагсаалд бэлтгэж байгууллагын бие бүрэлдэхүүнийг жагсаалын бэлтгэл хийлгэсээр байгаад дөнгөж 13 цагт нисдэг тэрэг явуулах шийдвэр өгсөн нь удирдлагыг ноцтой сулруулж албан тушаалдаа хайнга хандсаны бас нэг баримт юм.
5.Түймэр унтраах бүлгийг удирдамж болон маршрутгүй явуулсан, явахад нь үүрэг даалгавар өгөөгүй, нисдэг тэрэг сураггүй болсон тухай 6 дугаар сарын 14-ний орой, 15-ны өглөө 9 цагт тус тус мэдээлсээр байтал тодорхой шийдвэр гаргаж яаралтай арга хэмжээ аваагүй зэрэг нь эрэл удаашрах гол шалтгаан болжээ.б.Урьд өдөр нь Тэрэлжид гал унтрааж байгаад ирсэн шүхэрчдийг амраалгүй ээлж солилгүй гэрээр нь ч оруулалгүй холбоо дохионы ямарваа нэгэн хэрэгсэл солих дулаан хувцас, хоол хүнсгүйгээр хүний ёноос гадуур хүнлэг биш хандан тушаал өгч явуулсан хүн нь Жаргалсайхан ажээ.Ингэж Онцгой байдлын байгууллагыг бужигнуулж олон хүний амь нас, эрүүл мэндийг хохироож, албан тушаалдаа хайнга хандаж албан үүргээ биелүүлээгүй 2000 оноос хариуцлагаар төрийн албанаас хөөгдөн түүнээс хойш долоон жил Боулингоор хөөцөлдсөн Бүгд найрамдах, Хөрөнгөтний, Эрэлийн, Үндэсний шинэ зэрэг хэд хэдэн нам дамжсан Жаргалсайханыг шударгаар хуулийн хариуцлага хулээлгэхийн оронд Онцгой байдлын ерөнхий газрын даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр дэвшүүлэн томилж байна. Хэн хэн юуны учир хаацайлж байна вэ. Өөрийнх хэлснээр Онцгой байдлын албанаас сардаа нэг хүнийг нөгөө ертөнцөд илгээхээр үү. Түймэрт явсан хүмүүсийнхээ бэлтгэлийг хангуулаагүй явуулсан аврах тусгай ангийн штабын дарга асан Намсрайг одонгоор шагнаж, комиссар цол олгож, ОБЕГ-ын дэд даргаар төрийн албаны дүгнэлт гаргуулалгүй шууд томилсон, Түймэр унтраахаар хүмүүсээ явуулчихаад амь эрсэдсэнийх нь дараа тэднийг явуулахаар томилсон тухай тушаал гаргаж хууран мэхэлсэн Аврах тусгай ангийн захирагч Б.Эрдэнэбаярт Монгол улсын ерөнхийлөгчийн зарлиг зөрчиж комиссар цол олгосон, Ми-8 нисдэг тэрэг осолдсон газрын хэргийн эд мөрийн баримтыг дур мэдэн авч устгахыг оролдсон ОБЕГ-ын хяналт, шинжилгээний төвийн дарга Баатарзоригтыг одонгоор шагнасан гэх мэт нисдэг тэрэгний осолтой холбоотой хүмүүсийг хууль хяналтын байгууллагаар шалгуулах бус хөхүүлэн дэмжиж, Онцгой байдлын байгууллагаар тоглож байгааг юу гэж ойлгох вэ эрх мэдэлтнүүд ээ. ХХЕГ-аас 2000 онд халагдсан ба өнөөг хүртэл төрийн жинхэиэ албан хаагчаар ажиллаагүй байж сайдын зөвлөхөөс сонгон шалгаруулалтгүйгээр агентлагийн дэд даргаар томилогдсон. Солонгосын ОББ-ын даргын айлчлалын үеээр архи ууж бусадтай зодолдсон, цэцэг өвчний хорио цээрийн дэглэмийн үед албан үүргээ гүйцэтгэн ажиллаж хууль хяналтын байгууллагын хураасан эд зүйлийг эргүүлж олго хэмээн Хэнтий аймгийн ОБХ-ийн даргыг дарамталсан. Агентлагийн даргын үр дүнг гэрээг дүгнэхдээ Төр албаны хууль болон Төрийн албаны зөвлөлөөс гаргасан журам зөрчин байгууллага хамт олны дунд нэргүй мэдээлэл тараах, түүн мөрөөр хяналт шалгалт хийх, төрийн албан хаагчдыг олноор нь үндэслэлгүйгээр халах тулган шаардах зэргэ байгууллагын хэвийн үйл ажиллагааг алдагдуулж ОБЕГ-ын даргыг гэрээний үүргээ биелүүлээгүй мэт ташаа дүгнэлт гарч 2007 оны үр дүнгийн гэрээ байгуулах асуудлаа хойшлуулсан, УИХ, ЗГХЭГ-т оруулахаар санал авч нэгтгэсэн асуудлыг үндэслэлгүйгээр хойшлуулах eepөө засварлах, сайдад худал мэдээлэл өгөх зэргээ төрийн албаны зapчим зөрчсөн, гамшгийн эрсдэл эмзэг байдлыг үнэлэх нэрээр аж ахуйн нэгж байгууллагаас үндэслэлгүйгээр өндөр хөлс авах асуудлыг боловсруулснаар Засгийн газрын 176 дугаар тогтоолыг зөрчсөн.
Нисдэг тэргээр явах бүлгийг томилох (тушаалаар)
Томилсон бүлгийнхээ явах маршрут, хийх ажлын удирдамжийг гаргаж өгөх
Бүлгийн бэлтгэлийг хангуулах (холбоо, гал унтраах хэрэгсэл, хоол унд, хувцас хүнар, хувийн бэлтгэл)
Бэлтгэлийг шалгах
Үүрэг даалгавраар хангах зэрэг ажлууд хийгдэх байсан хэдий ч эдгээр ажлууд хийгдсэнгүй. Үүний улмаас:
Онгоц хэзээ яваад хэзээ ирэх нь тодорхой бус болсон.Түймэр унтраах бүлэг маршрутаа өөрөө сонгохоос өөр аргагүйд хүргэсэн. Түймрээс дөнгөж ирсэн хүмүүсийг бэлтгэлээ хангах цаг өгөлгүй дахин түймэр унтраахаар явуулснаас тэдгээр хүмүүсийн хувийн бэлтгэл хангагдаагүй явсан.Осолд орсон хүмүүс дохио өгөх, холбоо барих хэрэгсэлгүй, хоол хүнсгүй байсан.
4.”Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 24.1.2-д зааснаар Орон нутагт гамшиг, осол болоход тухайн орон нутгийн захиргаатай үйл ажиллагаагаа уялдуулан зохицуулж, бодит цагийн байдалд тулгуурлаж шийдвэр гаргах ёстой. Гэтэл нисдэг тэрэг явуулах асуудлыг сайдын зөвлөлийн хурал дээр хэлэлцэхэд Б.Жаргалсайхан үүргийнхээ дагуу цагийн байдлаа мэдээгүй, үнэлж дүгнээгүй, орон нутгийн удирдлагатай зөвлөлдөөгүй, оновчтой шийдвэр гаргах санал санаачлага гаргаагүй зэргээр албан үүрэгтээ хайнга хандсан байна. Түүгээр ч барахгүй өөрөө хуулиар хүлээсэн энэ үүргээ биелүүлэхийн оронд орон нутагтай ярьж уялдаа холбоог нь хангаж орон нутагт нэмэлт хүч явуулах шаардлагагүй гэдгийг хэлж байсан хүмүүсийг буруутгаж байгаа нь одоо ч албан үүрэгтээ хайнга хандаж байгааг харуулж байна.
5.”Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 24.1.1, сайдын тушаалаар батлагдсан тэргүүн дэд даргын ажил үүргийн хуваарийн дагуу Б.Жаргалсайхан нь Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайдын шийдвэрийн биелэлтэд хяналт тавих үүргээ биелүүлээгүйгээс:
-2007 оны 6 дугаар сарын 14-ний өглөө бороо орж байхад нисдэг тэрэг явуулахыг болиулах боломжийг алдсан.Нисдэг тэрэг ниссэнээс хойш түүнийг оперативын жижүүрээс өөр хэн ч сураглаагүй.Нисдэг тэрэг сураггүй болсон талаар Б.Жаргалсайханд мэдэгдсээр байхад сайн сураглаж бай гэснээс өөр ямар ч арга хэмжээ аваагүй.
Шуурхай удирдлагын газрын орлогч дарга Ч.Батчулуун, оперативийн жижүүр Уламбаяр нар нисдэг тэргийг сураглаад сураг гарахгүй болохоор эрэлд явах онгоц, эрэх бүрэлдхүүнийг бэлтгэж онгоц явуулах хүсэлт raprax бичиг боловсруулж 6 дугаар сарын 15-ны өглөө 9.00 цагт Б.Жаргалсайханд танилцуулахад Онцгой байдлын албаны баярын өдрийн жагсаалд бэлтгэж байгууллагын бие бүрэлдэхүүнийг жагсаалын бэлтгэл хийлгэсээр байгаад дөнгөж 13 цагт нисдэг тэрэг явуулах шийдвэр өгсөн нь удирдлагыг ноцтой сулруулж албан тушаалдаа хайнга хандсаны бас нэг баримт юм.
5.Түймэр унтраах бүлгийг удирдамж болон маршрутгүй явуулсан, явахад нь үүрэг даалгавар өгөөгүй, нисдэг тэрэг сураггүй болсон тухай 6 дугаар сарын 14-ний орой, 15-ны өглөө 9 цагт тус тус мэдээлсээр байтал тодорхой шийдвэр гаргаж яаралтай арга хэмжээ аваагүй зэрэг нь эрэл удаашрах гол шалтгаан болжээ.б.Урьд өдөр нь Тэрэлжид гал унтрааж байгаад ирсэн шүхэрчдийг амраалгүй ээлж солилгүй гэрээр нь ч оруулалгүй холбоо дохионы ямарваа нэгэн хэрэгсэл солих дулаан хувцас, хоол хүнсгүйгээр хүний ёноос гадуур хүнлэг биш хандан тушаал өгч явуулсан хүн нь Жаргалсайхан ажээ.Ингэж Онцгой байдлын байгууллагыг бужигнуулж олон хүний амь нас, эрүүл мэндийг хохироож, албан тушаалдаа хайнга хандаж албан үүргээ биелүүлээгүй 2000 оноос хариуцлагаар төрийн албанаас хөөгдөн түүнээс хойш долоон жил Боулингоор хөөцөлдсөн Бүгд найрамдах, Хөрөнгөтний, Эрэлийн, Үндэсний шинэ зэрэг хэд хэдэн нам дамжсан Жаргалсайханыг шударгаар хуулийн хариуцлага хулээлгэхийн оронд Онцгой байдлын ерөнхий газрын даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр дэвшүүлэн томилж байна. Хэн хэн юуны учир хаацайлж байна вэ. Өөрийнх хэлснээр Онцгой байдлын албанаас сардаа нэг хүнийг нөгөө ертөнцөд илгээхээр үү. Түймэрт явсан хүмүүсийнхээ бэлтгэлийг хангуулаагүй явуулсан аврах тусгай ангийн штабын дарга асан Намсрайг одонгоор шагнаж, комиссар цол олгож, ОБЕГ-ын дэд даргаар төрийн албаны дүгнэлт гаргуулалгүй шууд томилсон, Түймэр унтраахаар хүмүүсээ явуулчихаад амь эрсэдсэнийх нь дараа тэднийг явуулахаар томилсон тухай тушаал гаргаж хууран мэхэлсэн Аврах тусгай ангийн захирагч Б.Эрдэнэбаярт Монгол улсын ерөнхийлөгчийн зарлиг зөрчиж комиссар цол олгосон, Ми-8 нисдэг тэрэг осолдсон газрын хэргийн эд мөрийн баримтыг дур мэдэн авч устгахыг оролдсон ОБЕГ-ын хяналт, шинжилгээний төвийн дарга Баатарзоригтыг одонгоор шагнасан гэх мэт нисдэг тэрэгний осолтой холбоотой хүмүүсийг хууль хяналтын байгууллагаар шалгуулах бус хөхүүлэн дэмжиж, Онцгой байдлын байгууллагаар тоглож байгааг юу гэж ойлгох вэ эрх мэдэлтнүүд ээ. ХХЕГ-аас 2000 онд халагдсан ба өнөөг хүртэл төрийн жинхэиэ албан хаагчаар ажиллаагүй байж сайдын зөвлөхөөс сонгон шалгаруулалтгүйгээр агентлагийн дэд даргаар томилогдсон. Солонгосын ОББ-ын даргын айлчлалын үеээр архи ууж бусадтай зодолдсон, цэцэг өвчний хорио цээрийн дэглэмийн үед албан үүргээ гүйцэтгэн ажиллаж хууль хяналтын байгууллагын хураасан эд зүйлийг эргүүлж олго хэмээн Хэнтий аймгийн ОБХ-ийн даргыг дарамталсан. Агентлагийн даргын үр дүнг гэрээг дүгнэхдээ Төр албаны хууль болон Төрийн албаны зөвлөлөөс гаргасан журам зөрчин байгууллага хамт олны дунд нэргүй мэдээлэл тараах, түүн мөрөөр хяналт шалгалт хийх, төрийн албан хаагчдыг олноор нь үндэслэлгүйгээр халах тулган шаардах зэргэ байгууллагын хэвийн үйл ажиллагааг алдагдуулж ОБЕГ-ын даргыг гэрээний үүргээ биелүүлээгүй мэт ташаа дүгнэлт гарч 2007 оны үр дүнгийн гэрээ байгуулах асуудлаа хойшлуулсан, УИХ, ЗГХЭГ-т оруулахаар санал авч нэгтгэсэн асуудлыг үндэслэлгүйгээр хойшлуулах eepөө засварлах, сайдад худал мэдээлэл өгөх зэргээ төрийн албаны зapчим зөрчсөн, гамшгийн эрсдэл эмзэг байдлыг үнэлэх нэрээр аж ахуйн нэгж байгууллагаас үндэслэлгүйгээр өндөр хөлс авах асуудлыг боловсруулснаар Засгийн газрын 176 дугаар тогтоолыг зөрчсөн.
ОБЕГ-ын тэргүүн дэд дарга Б.Жаргалсайхан нь албан тушаалдаа хайнга
хандаж албан үүргээ биелүүлээгүйн улмаас нэгэнт унтарч байгаа түймэр
рүү бороо орж байгаа үөд нисдэг тэргээр нэмэгдэл хүч илгээж улмаар осол
гарч олон хүний амь нас, эд хөрөнгийн хохирлыг улс эх орон, онцгой
байдлын албанд учрууллаа. Нэг. Б.Жаргалсайхан
Монгол улсын сайдын зөвлөхийн улс төрийн албан тушаалыг хашиж байгаад
2007 оны 3 дугаар сарын 17-ны өдөр ямар нэгэн шалгуургүйгээр төрийн
тусгай албан хаагч болох ОБЕГ-ын тэргүүн дэд даргаар томилогдсон.
Тэрээр ажил үүргийн хуваарь, ажлын байрны тодорхойлолтоор хүлээсэн
Монгол улсын хууль тогтоомж, Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайд,
ОБЕГ-ын даргын гаргасан шийдвэрийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулж,
биелэлтэд нь хяналт тавих, ОБЕГ-ын харъяа Нийслэл аймгийн газар хэлтэс,
анги байгууллагын үйл ажиллагааг удирдан чиглүүлж уурэг даалгавраар
хангах үүргээ биелүүлээгүй нь нисдэг тэрэг осолдож олон хүний амь нас
эрсдэхэд нөлөөлжээ. Хоёр. ОБЕГ-ын дарга П.Даш гадаадад томилолтоор явах
болсонтой холбогдуулж 2007 оны 5 дугаар сарын 30-ны өдрөөс 6 дугаар
сарын 24-ны өдрийг хүртэл ОБЕГ-ын даргын албан үүргийг Б.Жаргалсайханд
орлон гүйцэтгүүлэх тухай 275 дугаар тушаал гаргасан байна. Ийнхүү
Б.Жаргалсайхан нь “Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 25 дугаар зүйлд
заасан ОБЕГ-ын даргын бүрэн эрхийг хэрэгжуулж байхдаа албан үүрэгтээ
хайнга хандсаны улмаас олон хүний амь эрсэдсэн нисдэг тэрэгний осол
гарах гол нөхцлийг бурдуулжээ. Үүнд: 1, Б.Жаргалсайхан Тамшгаас
хамгаалах тухай хууль”-ийн 25.1.2-д зааснаар Гамшгийн цагийн байдлын
талаар Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайдад шуурхай мэдээлэх үүрэг
хүлээсэн атлаа бороо орж түймэр унтарч байхад энэ тухай мэдээлээгүйгээр
барахгүй өөрөө ч мэдээгүй байжээ. 2.Тэрээр түймрийн нөхцөл байдлыг
мэдээгүй, хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүйн улмаас сайд
С.Отгонбаярыг нисдэг тэрэг нисгэх шийдвэр гаргахад хүргэсэн байна.
З.Сайдаар нэгэнт шийдвэр гаргуулсан атлаа түүний хэрэгжилтийг хангах
ажлыг зохион байгуулж удирдах үүрэгтэй боловч ямар ч ажил зохион
байгуулаагүй байна. Үүнээс болж талийгаач Д.Батбаатар нисдэг тэрэг олж,
өөрөө хамт явах бүрэлдэхүүнээ сонгож, хэний ч шийдвэргүйгээр ниссэн мэт
яригдах боллоо.Зүй нь Б.Жаргалсайхан “Гамшгаас хамгаалах тухай
хууль”-ийн 24.1.1, ажил үүргийн хуваарт зааснаар Онцгой байдлын асуудал
эрхэлсэн сайдын шийдвэрийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулж биелэлтэд
нь хяналт тавих үүргийн дагуу:
Нисдэг тэргээр явах бүлгийг томилох (тушаалаар)
Томилсон бүлгийнхээ явах маршрут, хийх ажлын удирдамжийг гаргаж өгөх
Бүлгийн бэлтгэлийг хангуулах (холбоо, гал унтраах хэрэгсэл, хоол унд, хувцас хүнар, хувийн бэлтгэл)
Бэлтгэлийг шалгах
Үүрэг даалгавраар хангах зэрэг ажлууд хийгдэх байсан хэдий ч эдгээр ажлууд хийгдсэнгүй. Үүний улмаас:
Онгоц хэзээ яваад хэзээ ирэх нь тодорхой бус болсон.Түймэр унтраах бүлэг маршрутаа өөрөө сонгохоос өөр аргагүйд хүргэсэн. Түймрээс дөнгөж ирсэн хүмүүсийг бэлтгэлээ хангах цаг өгөлгүй дахин түймэр унтраахаар явуулснаас тэдгээр хүмүүсийн хувийн бэлтгэл хангагдаагүй явсан.Осолд орсон хүмүүс дохио өгөх, холбоо барих хэрэгсэлгүй, хоол хүнсгүй байсан.
4.”Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 24.1.2-д зааснаар Орон нутагт гамшиг, осол болоход тухайн орон нутгийн захиргаатай үйл ажиллагаагаа уялдуулан зохицуулж, бодит цагийн байдалд тулгуурлаж шийдвэр гаргах ёстой. Гэтэл нисдэг тэрэг явуулах асуудлыг сайдын зөвлөлийн хурал дээр хэлэлцэхэд Б.Жаргалсайхан үүргийнхээ дагуу цагийн байдлаа мэдээгүй, үнэлж дүгнээгүй, орон нутгийн удирдлагатай зөвлөлдөөгүй, оновчтой шийдвэр гаргах санал санаачлага гаргаагүй зэргээр албан үүрэгтээ хайнга хандсан байна. Түүгээр ч барахгүй өөрөө хуулиар хүлээсэн энэ үүргээ биелүүлэхийн оронд орон нутагтай ярьж уялдаа холбоог нь хангаж орон нутагт нэмэлт хүч явуулах шаардлагагүй гэдгийг хэлж байсан хүмүүсийг буруутгаж байгаа нь одоо ч албан үүрэгтээ хайнга хандаж байгааг харуулж байна.
5.”Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 24.1.1, сайдын тушаалаар батлагдсан тэргүүн дэд даргын ажил үүргийн хуваарийн дагуу Б.Жаргалсайхан нь Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайдын шийдвэрийн биелэлтэд хяналт тавих үүргээ биелүүлээгүйгээс:
-2007 оны 6 дугаар сарын 14-ний өглөө бороо орж байхад нисдэг тэрэг явуулахыг болиулах боломжийг алдсан.Нисдэг тэрэг ниссэнээс хойш түүнийг оперативын жижүүрээс өөр хэн ч сураглаагүй.Нисдэг тэрэг сураггүй болсон талаар Б.Жаргалсайханд мэдэгдсээр байхад сайн сураглаж бай гэснээс өөр ямар ч арга хэмжээ аваагүй.
Шуурхай удирдлагын газрын орлогч дарга Ч.Батчулуун, оперативийн жижүүр Уламбаяр нар нисдэг тэргийг сураглаад сураг гарахгүй болохоор эрэлд явах онгоц, эрэх бүрэлдхүүнийг бэлтгэж онгоц явуулах хүсэлт raprax бичиг боловсруулж 6 дугаар сарын 15-ны өглөө 9.00 цагт Б.Жаргалсайханд танилцуулахад Онцгой байдлын албаны баярын өдрийн жагсаалд бэлтгэж байгууллагын бие бүрэлдэхүүнийг жагсаалын бэлтгэл хийлгэсээр байгаад дөнгөж 13 цагт нисдэг тэрэг явуулах шийдвэр өгсөн нь удирдлагыг ноцтой сулруулж албан тушаалдаа хайнга хандсаны бас нэг баримт юм.
5.Түймэр унтраах бүлгийг удирдамж болон маршрутгүй явуулсан, явахад нь үүрэг даалгавар өгөөгүй, нисдэг тэрэг сураггүй болсон тухай 6 дугаар сарын 14-ний орой, 15-ны өглөө 9 цагт тус тус мэдээлсээр байтал тодорхой шийдвэр гаргаж яаралтай арга хэмжээ аваагүй зэрэг нь эрэл удаашрах гол шалтгаан болжээ.б.Урьд өдөр нь Тэрэлжид гал унтрааж байгаад ирсэн шүхэрчдийг амраалгүй ээлж солилгүй гэрээр нь ч оруулалгүй холбоо дохионы ямарваа нэгэн хэрэгсэл солих дулаан хувцас, хоол хүнсгүйгээр хүний ёноос гадуур хүнлэг биш хандан тушаал өгч явуулсан хүн нь Жаргалсайхан ажээ.Ингэж Онцгой байдлын байгууллагыг бужигнуулж олон хүний амь нас, эрүүл мэндийг хохироож, албан тушаалдаа хайнга хандаж албан үүргээ биелүүлээгүй 2000 оноос хариуцлагаар төрийн албанаас хөөгдөн түүнээс хойш долоон жил Боулингоор хөөцөлдсөн Бүгд найрамдах, Хөрөнгөтний, Эрэлийн, Үндэсний шинэ зэрэг хэд хэдэн нам дамжсан Жаргалсайханыг шударгаар хуулийн хариуцлага хулээлгэхийн оронд Онцгой байдлын ерөнхий газрын даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр дэвшүүлэн томилж байна. Хэн хэн юуны учир хаацайлж байна вэ. Өөрийнх хэлснээр Онцгой байдлын албанаас сардаа нэг хүнийг нөгөө ертөнцөд илгээхээр үү. Түймэрт явсан хүмүүсийнхээ бэлтгэлийг хангуулаагүй явуулсан аврах тусгай ангийн штабын дарга асан Намсрайг одонгоор шагнаж, комиссар цол олгож, ОБЕГ-ын дэд даргаар төрийн албаны дүгнэлт гаргуулалгүй шууд томилсон, Түймэр унтраахаар хүмүүсээ явуулчихаад амь эрсэдсэнийх нь дараа тэднийг явуулахаар томилсон тухай тушаал гаргаж хууран мэхэлсэн Аврах тусгай ангийн захирагч Б.Эрдэнэбаярт Монгол улсын ерөнхийлөгчийн зарлиг зөрчиж комиссар цол олгосон, Ми-8 нисдэг тэрэг осолдсон газрын хэргийн эд мөрийн баримтыг дур мэдэн авч устгахыг оролдсон ОБЕГ-ын хяналт, шинжилгээний төвийн дарга Баатарзоригтыг одонгоор шагнасан гэх мэт нисдэг тэрэгний осолтой холбоотой хүмүүсийг хууль хяналтын байгууллагаар шалгуулах бус хөхүүлэн дэмжиж, Онцгой байдлын байгууллагаар тоглож байгааг юу гэж ойлгох вэ эрх мэдэлтнүүд ээ. ХХЕГ-аас 2000 онд халагдсан ба өнөөг хүртэл төрийн жинхэиэ албан хаагчаар ажиллаагүй байж сайдын зөвлөхөөс сонгон шалгаруулалтгүйгээр агентлагийн дэд даргаар томилогдсон. Солонгосын ОББ-ын даргын айлчлалын үеээр архи ууж бусадтай зодолдсон, цэцэг өвчний хорио цээрийн дэглэмийн үед албан үүргээ гүйцэтгэн ажиллаж хууль хяналтын байгууллагын хураасан эд зүйлийг эргүүлж олго хэмээн Хэнтий аймгийн ОБХ-ийн даргыг дарамталсан. Агентлагийн даргын үр дүнг гэрээг дүгнэхдээ Төр албаны хууль болон Төрийн албаны зөвлөлөөс гаргасан журам зөрчин байгууллага хамт олны дунд нэргүй мэдээлэл тараах, түүн мөрөөр хяналт шалгалт хийх, төрийн албан хаагчдыг олноор нь үндэслэлгүйгээр халах тулган шаардах зэргэ байгууллагын хэвийн үйл ажиллагааг алдагдуулж ОБЕГ-ын даргыг гэрээний үүргээ биелүүлээгүй мэт ташаа дүгнэлт гарч 2007 оны үр дүнгийн гэрээ байгуулах асуудлаа хойшлуулсан, УИХ, ЗГХЭГ-т оруулахаар санал авч нэгтгэсэн асуудлыг үндэслэлгүйгээр хойшлуулах eepөө засварлах, сайдад худал мэдээлэл өгөх зэргээ төрийн албаны зapчим зөрчсөн, гамшгийн эрсдэл эмзэг байдлыг үнэлэх нэрээр аж ахуйн нэгж байгууллагаас үндэслэлгүйгээр өндөр хөлс авах асуудлыг боловсруулснаар Засгийн газрын 176 дугаар тогтоолыг зөрчсөн.
Нисдэг тэргээр явах бүлгийг томилох (тушаалаар)
Томилсон бүлгийнхээ явах маршрут, хийх ажлын удирдамжийг гаргаж өгөх
Бүлгийн бэлтгэлийг хангуулах (холбоо, гал унтраах хэрэгсэл, хоол унд, хувцас хүнар, хувийн бэлтгэл)
Бэлтгэлийг шалгах
Үүрэг даалгавраар хангах зэрэг ажлууд хийгдэх байсан хэдий ч эдгээр ажлууд хийгдсэнгүй. Үүний улмаас:
Онгоц хэзээ яваад хэзээ ирэх нь тодорхой бус болсон.Түймэр унтраах бүлэг маршрутаа өөрөө сонгохоос өөр аргагүйд хүргэсэн. Түймрээс дөнгөж ирсэн хүмүүсийг бэлтгэлээ хангах цаг өгөлгүй дахин түймэр унтраахаар явуулснаас тэдгээр хүмүүсийн хувийн бэлтгэл хангагдаагүй явсан.Осолд орсон хүмүүс дохио өгөх, холбоо барих хэрэгсэлгүй, хоол хүнсгүй байсан.
4.”Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 24.1.2-д зааснаар Орон нутагт гамшиг, осол болоход тухайн орон нутгийн захиргаатай үйл ажиллагаагаа уялдуулан зохицуулж, бодит цагийн байдалд тулгуурлаж шийдвэр гаргах ёстой. Гэтэл нисдэг тэрэг явуулах асуудлыг сайдын зөвлөлийн хурал дээр хэлэлцэхэд Б.Жаргалсайхан үүргийнхээ дагуу цагийн байдлаа мэдээгүй, үнэлж дүгнээгүй, орон нутгийн удирдлагатай зөвлөлдөөгүй, оновчтой шийдвэр гаргах санал санаачлага гаргаагүй зэргээр албан үүрэгтээ хайнга хандсан байна. Түүгээр ч барахгүй өөрөө хуулиар хүлээсэн энэ үүргээ биелүүлэхийн оронд орон нутагтай ярьж уялдаа холбоог нь хангаж орон нутагт нэмэлт хүч явуулах шаардлагагүй гэдгийг хэлж байсан хүмүүсийг буруутгаж байгаа нь одоо ч албан үүрэгтээ хайнга хандаж байгааг харуулж байна.
5.”Гамшгаас хамгаалах тухай хууль”-ийн 24.1.1, сайдын тушаалаар батлагдсан тэргүүн дэд даргын ажил үүргийн хуваарийн дагуу Б.Жаргалсайхан нь Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн сайдын шийдвэрийн биелэлтэд хяналт тавих үүргээ биелүүлээгүйгээс:
-2007 оны 6 дугаар сарын 14-ний өглөө бороо орж байхад нисдэг тэрэг явуулахыг болиулах боломжийг алдсан.Нисдэг тэрэг ниссэнээс хойш түүнийг оперативын жижүүрээс өөр хэн ч сураглаагүй.Нисдэг тэрэг сураггүй болсон талаар Б.Жаргалсайханд мэдэгдсээр байхад сайн сураглаж бай гэснээс өөр ямар ч арга хэмжээ аваагүй.
Шуурхай удирдлагын газрын орлогч дарга Ч.Батчулуун, оперативийн жижүүр Уламбаяр нар нисдэг тэргийг сураглаад сураг гарахгүй болохоор эрэлд явах онгоц, эрэх бүрэлдхүүнийг бэлтгэж онгоц явуулах хүсэлт raprax бичиг боловсруулж 6 дугаар сарын 15-ны өглөө 9.00 цагт Б.Жаргалсайханд танилцуулахад Онцгой байдлын албаны баярын өдрийн жагсаалд бэлтгэж байгууллагын бие бүрэлдэхүүнийг жагсаалын бэлтгэл хийлгэсээр байгаад дөнгөж 13 цагт нисдэг тэрэг явуулах шийдвэр өгсөн нь удирдлагыг ноцтой сулруулж албан тушаалдаа хайнга хандсаны бас нэг баримт юм.
5.Түймэр унтраах бүлгийг удирдамж болон маршрутгүй явуулсан, явахад нь үүрэг даалгавар өгөөгүй, нисдэг тэрэг сураггүй болсон тухай 6 дугаар сарын 14-ний орой, 15-ны өглөө 9 цагт тус тус мэдээлсээр байтал тодорхой шийдвэр гаргаж яаралтай арга хэмжээ аваагүй зэрэг нь эрэл удаашрах гол шалтгаан болжээ.б.Урьд өдөр нь Тэрэлжид гал унтрааж байгаад ирсэн шүхэрчдийг амраалгүй ээлж солилгүй гэрээр нь ч оруулалгүй холбоо дохионы ямарваа нэгэн хэрэгсэл солих дулаан хувцас, хоол хүнсгүйгээр хүний ёноос гадуур хүнлэг биш хандан тушаал өгч явуулсан хүн нь Жаргалсайхан ажээ.Ингэж Онцгой байдлын байгууллагыг бужигнуулж олон хүний амь нас, эрүүл мэндийг хохироож, албан тушаалдаа хайнга хандаж албан үүргээ биелүүлээгүй 2000 оноос хариуцлагаар төрийн албанаас хөөгдөн түүнээс хойш долоон жил Боулингоор хөөцөлдсөн Бүгд найрамдах, Хөрөнгөтний, Эрэлийн, Үндэсний шинэ зэрэг хэд хэдэн нам дамжсан Жаргалсайханыг шударгаар хуулийн хариуцлага хулээлгэхийн оронд Онцгой байдлын ерөнхий газрын даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр дэвшүүлэн томилж байна. Хэн хэн юуны учир хаацайлж байна вэ. Өөрийнх хэлснээр Онцгой байдлын албанаас сардаа нэг хүнийг нөгөө ертөнцөд илгээхээр үү. Түймэрт явсан хүмүүсийнхээ бэлтгэлийг хангуулаагүй явуулсан аврах тусгай ангийн штабын дарга асан Намсрайг одонгоор шагнаж, комиссар цол олгож, ОБЕГ-ын дэд даргаар төрийн албаны дүгнэлт гаргуулалгүй шууд томилсон, Түймэр унтраахаар хүмүүсээ явуулчихаад амь эрсэдсэнийх нь дараа тэднийг явуулахаар томилсон тухай тушаал гаргаж хууран мэхэлсэн Аврах тусгай ангийн захирагч Б.Эрдэнэбаярт Монгол улсын ерөнхийлөгчийн зарлиг зөрчиж комиссар цол олгосон, Ми-8 нисдэг тэрэг осолдсон газрын хэргийн эд мөрийн баримтыг дур мэдэн авч устгахыг оролдсон ОБЕГ-ын хяналт, шинжилгээний төвийн дарга Баатарзоригтыг одонгоор шагнасан гэх мэт нисдэг тэрэгний осолтой холбоотой хүмүүсийг хууль хяналтын байгууллагаар шалгуулах бус хөхүүлэн дэмжиж, Онцгой байдлын байгууллагаар тоглож байгааг юу гэж ойлгох вэ эрх мэдэлтнүүд ээ. ХХЕГ-аас 2000 онд халагдсан ба өнөөг хүртэл төрийн жинхэиэ албан хаагчаар ажиллаагүй байж сайдын зөвлөхөөс сонгон шалгаруулалтгүйгээр агентлагийн дэд даргаар томилогдсон. Солонгосын ОББ-ын даргын айлчлалын үеээр архи ууж бусадтай зодолдсон, цэцэг өвчний хорио цээрийн дэглэмийн үед албан үүргээ гүйцэтгэн ажиллаж хууль хяналтын байгууллагын хураасан эд зүйлийг эргүүлж олго хэмээн Хэнтий аймгийн ОБХ-ийн даргыг дарамталсан. Агентлагийн даргын үр дүнг гэрээг дүгнэхдээ Төр албаны хууль болон Төрийн албаны зөвлөлөөс гаргасан журам зөрчин байгууллага хамт олны дунд нэргүй мэдээлэл тараах, түүн мөрөөр хяналт шалгалт хийх, төрийн албан хаагчдыг олноор нь үндэслэлгүйгээр халах тулган шаардах зэргэ байгууллагын хэвийн үйл ажиллагааг алдагдуулж ОБЕГ-ын даргыг гэрээний үүргээ биелүүлээгүй мэт ташаа дүгнэлт гарч 2007 оны үр дүнгийн гэрээ байгуулах асуудлаа хойшлуулсан, УИХ, ЗГХЭГ-т оруулахаар санал авч нэгтгэсэн асуудлыг үндэслэлгүйгээр хойшлуулах eepөө засварлах, сайдад худал мэдээлэл өгөх зэргээ төрийн албаны зapчим зөрчсөн, гамшгийн эрсдэл эмзэг байдлыг үнэлэх нэрээр аж ахуйн нэгж байгууллагаас үндэслэлгүйгээр өндөр хөлс авах асуудлыг боловсруулснаар Засгийн газрын 176 дугаар тогтоолыг зөрчсөн.