Нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн 4 дүгээр хороонд байрлалтай 5 дугаар дунд сургуулийн шинэ өргөтгөлийн барилгыг 2019 оны зун эхлүүлсэн ч өдгөө дөрвөн жил өнгөрсөн байхад ашиглалтад ороогүй, энэ шинэ хичээлийн жилд ч сурагчдыг хүлээн авах эсэх нь тодорхойгүй байна. 

Гүйцэтгэгч компанийн зүгээс мөнгө нэмж авна, өгөхгүй бол ашиглалтад оруулах боломжгүй гэдэг

Санхүүжилтийн асуудлаас болж барилгын ажил гацсан гэх тус сургуулийн талаар бид өмнө нь 2023 оны зургаадугаар сарын 8-нд болсон "Боловсролын салбар дахь тулгамдсан асуудал" хэлэлцүүлгийн үеэр Боловсролын Ерөнхий газрын дарга Т.Ням-Очироос тодруулахад "5 дугаар сургуулийн барилгын ажлыг "ПГС ХХК" гүйцэтгэж байна. Асуудал 2019 оноос эхлэлтэй.  Төрийн байгууллагууд болох БШУЯ, Барилгын хөгжлийн төв болон холбогдох мэргэжлийн байгууллагууд нь батлагдсан зураг төсөвт шаардлагатай санхүүжилтийн 95 хувийг олгосон. Гэтэл гүйцэтгэгч компанийн зүгээс мөнгө нэмж авна, өгөхгүй бол ашиглалтад оруулах боломжгүй гэдэг. Сургуулийн удирдлагууд, эцэг эхчүүд, барилгын инженерүүд тойрч суугаад хэлэлцсэн. Төрийн зүгээс нэмэлт төсөв өгөх ямар ч эрхзүйн үндэс байхгүй. Аудитын байгууллага магадлал хийхэд компани хариуцлага алдаж олон мянган хүүхдийн эрх ашгийг хохироох ёсгүй гэж үзсэн. Тиймээс шүүх хяналтын байгууллагаар асуудлыг шийдвэрлэхээс өөр аргагүй байдалд хүрсэн. Цаашид боловсролын салбарт хөрөнгө оруулалт хийх гэж буй компаниуд үүний цаана олон мянган хүүхдийн эрх ашиг хөндөгдөж, хэцүү нөхцөл байдал үүсдэгийг нийгмийн хариуцлагын хүрээнд ухамсарлах хэрэгтэй байна" гэж байв.   

“ТӨР НЭМЭЛТ САНХҮҮЖИЛТ ОЛГОХ ЭРХ ЗҮЙН ҮНДЭС БАЙХГҮЙ”

Өнөөдөр Боловсролын Ерөнхий газрын дарга Т.Ням-Очироос энэ талаар нэмж тодрууллаа.

- Нийслэлийн 5 дугаар сургуулийн сурагчид ирэх 9 дүгээр сарын 1-нээс шинэ байрандаа хичээллэх үү?
- Төрийн байгууллагын зүгээс сургуулийн шинэ барилгыг ирэх хичээлийн жилд ашиглалтад оруулахаар бүх талаас нь хичээн ажиллаж байна. Энэ нь гүйцэтгэгч байгууллагын хариуцлагагүй байдлаас шалтгаалсан зүйл бөгөөд компани нэмэлт төсөв шаардаж, барилгын ажлыг зогсоосон. Ирэх долоо хоногийн эхээр Сангийн яам, Аудит гэх мэт мэргэжлийн байгууллагууд хамтран барилгын газар дээр нь очиж ажиллана. Төрийн байгууллага нэмэлт санхүүжилт олгох эрх зүйн үндэс байхгүй.

- Өмнө нь БЗД-ийн шинэ 126-р сургууль гүйцэтгэгч компанийн хариуцлагагүй байдлаас болж 8 жилийн дараа ашиглалтад орж байсан тохиолдол бий. Асуудал нь мөн л нэмэлт төсөвгүй гэсэн шалтгаантай.  Төлөвлөсөн төсвөө авч зарцуулаад нэмэлт төсөв шаардан, сургуулийн барилгын ажил гацаадаг энэ мэт асуудлыг цаашид хэрхэн шийдвэрлэх вэ?
- Гэрээ бол хуулийн дагуу л байгуулагддаг. Харин барилгын материалын үнийн өсөлт, ажиллах хүчний цалин хөлс гэх мэт компаниас шалтгаалахгүйгээр гарцаа байхгүй төр оролцох шаардлагатай зүйлд төр шийдвэрээ гаргаж ажилладаг. УИХ-ын 88-р тогтоолын дагуу шаардагдах зөрүү төсвийг харгалзан нэмэлт гэрээ байгуулж, ирэх жилийн төсөвт тусгах гэх мэт төрийн зүгээс холбогдох арга хэмжээг авдаг. “ПГС” ХХК нь үнийн өсөлт гэх мэт бүхий л зүйлээ тооцуулаад сургуулийг хугацаанд нь хүлээлгэж өгөх боломжтой байсан. Одоо бараг нэгэнт баригдаад дууссан тул талуудын зөвшилцлийн үр дүнд ашиглалтад хүлээн авч нэг өдрийн ч гэсэн өмнө хүүхдүүдийн тухтай орчинд сурах эрхийг хангах нэн түрүүнд шаардлагатай байна.

"БИД ₮2,9 ТЭРБУМЫН ТӨСВИЙГ УЛСААС АВАХ ШААРДЛАГАТАЙ БАЙНА"

“ПГС” ХХК компани нь барилгын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг бөгөөд тус компанийн захирал Ц.Ариунболдтой холбогдож сургуулийн барилгын ажил гацсан шалтгааныг тодрууллаа.

- Сургуулийн барилгын ажил удаад буй шалтгаан юу байна вэ?
- Бид гүйцэтгэгч компанийн хувьд захиалагч талтай байгуулсан гэрээний дагуу сургуулийн барилгын ажлыг эхлүүлсэн. Үнийн өсөлт, барилгын нэмэлт зүйлс хэрэгтэй болсон тул 2022 оны наймдугаар сараас хойш нэмэлт санхүүжилт шаардлагатай болсон талаар Боловсролын ерөнхий газарт удаа дараа буюу арав гаруй албан бичиг хүргүүлж мэдэгдсэн.  2022 оны сүүлээр барилга дээр ирж танилцаад шийдэж өгнө гэчхээд он дамнасан ч ямар шийд гаргаагүй. Бид үнийн өсөлтийг дийлэхгүй, мөнгө хүрэхээ байгаад ажил нам зогссон. Арга хэмжээ авахгүй байсаар захиалагч тал СБД-ийн Захиргааны хэргийн шүүхэд хандсан ба манай компанид аудитын шалгалт явуулахад гүйцэтгэгч байгууллагын зөв гэсэн дүгнэлт гарсан. Тухайн дүгнэлт дээр үндэслээд захиалагч тал бидний нэмэлт төсвийг өгнө гэсэн өнөөг хүртэл байхгүй байна.

- Аудитын шалгалтаар танай компани хариуцлага алдсан гэсэн дүгнэлт гарсныг албаны хүн надад хэлсэн шүү дээ.
- Тэр аудитын дүгнэлт бүхий албан бичиг надад бий. Даанч би яг одоо баруун аймгуудаар явж байна, энд интернет сүлжээ алга.  

- Анх хэдэн төгрөгийн төсвийг улсаас авсныгаа та бүхэн зарцуулчихсан болон одоо хэдий хэмжээний нэмэлт төсөв шаардлагатай хэмээн үзэж байна вэ?
- Бид барилгын ажилд 8,1 тэрбум төгрөгийг зарцуулсан ба 2,9 тэрбум төгрөгийн төсвийг улсаас аваагүй байна. 95 хувийн санхүүжилт олгосон гэж яриад байна лээ. Тэр нь 2019 оны төсөвт өртгийн үнэ, өнөөдөр 2023 он. Барилгын материалын үнийн өсөлт, зураг төсөлд багтаагүй олон ажил байгаа ч үүнийг улс шийдвэрлэж чадахгүй байна.

- Барилгын ажил хэдэн хувьтай байна вэ?
- Бараг бэлэн болчихсон, 95 хувийн гүйцэтгэлтэй байна. Үнийн өсөлтийн зөрүүг бодуулах хүсэлтийг өгсөн, бид өөрсдийнхөө мөнгөөр хийчихсэн учраас авахаас өөр арга байхгүй. Талууд ярьж хэлэлцэхэд бүгд дор бүрнээ ойлголцсон ч өнөөг хүртэл шийдээгүй л байна.

Төсөв хүрэлцэхгүй байна гэх шалтгаанаар сургуулийн барилгын ажил олон жил дамнан сунжирч, удааширч, гацахад цаана нь олон мянган хүүхдийн сурч боловсрох эрх зөрчигдөж байдаг. Учир нь тэд зориулалтын бус газар, давчуу анги танхимд олноороо хичээллэх, ширээ сандал хүрэлцээгүй, агааржуулалт муу гэх мэт тав тухгүй байдал нь багш нарын ажилдаа хандах хандлага,  сурагчдын идэвх, сурлагад сөргөөр нөлөөлдөг.

Бид энэ асуудлыг анхааралдаа аван цааш сурвалжлах болно.

Гэрэл зургуудыг Г.Өнөболд