Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилгаар 2021 оноос хойш байгаль орчны салбарт,
- Монгол Улсаас нэгдэн орсон үндсэн тулгуур олон талт гэрээ болох Уур амьсгалын өөрчлөлт,
- Биологийн олон янз байдал
- Цөлжилттэй тэмцэх асуудлуудыг зохицуулдаг РИО-гийн 3 конвенцуудын Талуудын бага хурлыг угтан оролцогч талуудыг оролцуулсан хэлэлцүүлэг жил бүр зохион байгуулж буй.
Энэ жил, байгаль орчны тулгуур конвенцуудын хэрэгжилтийг хангах, төрийн байгууллагууд, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллагууд, залуучуудын байгууллагын оролцоог нэмэгдүүлэх, олон улсын байгууллагууд, салбар хоорондын уялдааг хангах, байгаль орчны тулгамдсан асуудлуудын шийдлийг эрэлхийлэн хэлэлцэж хэрэгжилтийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлэхэд чиглэгдсэн байна.
Конвенцын хэрэгжилтийг хангах Үндэсний бодлогын уялдаа
Монгол Улс Алсын хараа 2050, Шинэ сэргэлтийн бодлого, Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх 5 жилийн үндсэн чиглэл, Засгийн газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр зэрэг урт, дунд, богино хугацааны бодлогын баримт бичгүүддээ энэхүү 3 конвенцын гол гол томоохон зорилтуудыг тусган хэрэгжилтийг ханган ажиллаж байна.
Талуудын бага хуралд өгсөн Монгол Улсын амлалт
НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн болон Цөлжилттэй тэмцэх конвенц, Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Монголын талын хүлээсэн үүргийг ханган биелүүлэхэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөн томоохон хувь нэмэр оруулж байна.
Түүнчлэн Монгол Улсын ДНБ-ний 1%-ийг уур амьсгалын өөрчлөлтөд зарцуулах, “Үндэсний дасан зохицох төлөвлөгөө”-г боловсруулан хэрэгжүүлэх, хүлэмжийн хийн ялгарал болон шингээлтийн зөрүүг ойртуулж, 2050 он гэхэд “Тэглэх”, “Уур амьсгал, эрүүл мэндийн асуудлаарх тунхаглал”, “Тогтвортой хөдөө аж ахуй, хүнсний тогтолцоо ба уур амьсгалын үйл ажиллагааны тухай Эмиратын тунхаглал“-ыг хэрэгжүүлэх амлалтуудыг авчээ.
Хэлэлцүүлгийн зорилго нь нэгдэн орсон конвенцуудын хүрээнд хүлээсэн үүрэг, амлалт, түүний биелэлт, байгаль орчны парадигм өөрчлөлтөд бэлэн байгаа эсэхийг үнэлэх, тэгш хүртээмжтэй оролцоог хангах, улмаар Монгол улс 2026 онд хүлээн авах Цөлжилтийн тэмцэх тухай конвенцын Талуудын 17-р бага хурлын бэлтгэл ажлын хүрээнд Монгол Улсаас олон улсад дэвшүүлэх “Газрын талаарх урт хугацааны хөтөлбөр”-ийн үндэслэл, үзэл баримтлал, зорилтыг тодорхойлоход оршино.
Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яамтай хамтран 4 дэх жилдээ зохион байгуулж буй энэхүү хэлэлцүүлэг нь нээлттэй, бүх салбарын оролцогч талуудыг хамруулан шинэлэг байдлаар зохион байгуулагдлаа.
Энэ удаагийн хэлэлцүүлэгт Улаанбаатар хот дахь дипломат төлөөлөгчдийн газар, олон улсын байгууллагууд, төр болон төрийн бус байгууллагууд, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллагууд, хүүхэд залуучуудын төлөөлөл 70 орчим байгууллагын 180 гаруй оролцогчид оролцлоо.
Хэлэлцүүлэгт, Монгол улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар хэлэлцүүлэгт оролцогчдоос дэвшүүлсэн санал, санаачилга, зөвлөмжийг үндэслэн:
- Хууль эрх зүйн орчныг сайжруулах;
- Салбар дундын зохицуулалтыг нэмэгдүүлэх,
- Санхүүжилт хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх;
- Оролцогч талууд болон олон нийтэд нээлттэй байх;
- Олон талт гэрээ, хэлэлцээр, конвенцын өмнө хүлээсэн үүрэг амлалтын тайлагналтыг сайжруулах гэсэн 5 үндсэн чиглэлийн хүрээнд нэн тэргүүний тулгамдсан асуудлуудыг чухалчлан нэгтгэсэн Зөвлөмжийн төслийг танилцууллаа.
Улмаар 2025 оны нэг дүгээр улиралд багтаан НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлт, Биологийн олон янз байдал, Цөлжилттэй тэмцэх тухай конвенцуудын дээд хэмжээний уулзалтуудаас гарсан шийдвэр, Монгол Улсын оролцоог тайлагнасан хурлыг (PostCOP) зохион байгуулахаа илэрхийллээ.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилгаар 2021 оноос хойш байгаль орчны салбарт,
- Монгол Улсаас нэгдэн орсон үндсэн тулгуур олон талт гэрээ болох Уур амьсгалын өөрчлөлт,
- Биологийн олон янз байдал
- Цөлжилттэй тэмцэх асуудлуудыг зохицуулдаг РИО-гийн 3 конвенцуудын Талуудын бага хурлыг угтан оролцогч талуудыг оролцуулсан хэлэлцүүлэг жил бүр зохион байгуулж буй.
Энэ жил, байгаль орчны тулгуур конвенцуудын хэрэгжилтийг хангах, төрийн байгууллагууд, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллагууд, залуучуудын байгууллагын оролцоог нэмэгдүүлэх, олон улсын байгууллагууд, салбар хоорондын уялдааг хангах, байгаль орчны тулгамдсан асуудлуудын шийдлийг эрэлхийлэн хэлэлцэж хэрэгжилтийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлэхэд чиглэгдсэн байна.
Конвенцын хэрэгжилтийг хангах Үндэсний бодлогын уялдаа
Монгол Улс Алсын хараа 2050, Шинэ сэргэлтийн бодлого, Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх 5 жилийн үндсэн чиглэл, Засгийн газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр зэрэг урт, дунд, богино хугацааны бодлогын баримт бичгүүддээ энэхүү 3 конвенцын гол гол томоохон зорилтуудыг тусган хэрэгжилтийг ханган ажиллаж байна.
Талуудын бага хуралд өгсөн Монгол Улсын амлалт
НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлтийн болон Цөлжилттэй тэмцэх конвенц, Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Монголын талын хүлээсэн үүргийг ханган биелүүлэхэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөн томоохон хувь нэмэр оруулж байна.
Түүнчлэн Монгол Улсын ДНБ-ний 1%-ийг уур амьсгалын өөрчлөлтөд зарцуулах, “Үндэсний дасан зохицох төлөвлөгөө”-г боловсруулан хэрэгжүүлэх, хүлэмжийн хийн ялгарал болон шингээлтийн зөрүүг ойртуулж, 2050 он гэхэд “Тэглэх”, “Уур амьсгал, эрүүл мэндийн асуудлаарх тунхаглал”, “Тогтвортой хөдөө аж ахуй, хүнсний тогтолцоо ба уур амьсгалын үйл ажиллагааны тухай Эмиратын тунхаглал“-ыг хэрэгжүүлэх амлалтуудыг авчээ.
Хэлэлцүүлгийн зорилго нь нэгдэн орсон конвенцуудын хүрээнд хүлээсэн үүрэг, амлалт, түүний биелэлт, байгаль орчны парадигм өөрчлөлтөд бэлэн байгаа эсэхийг үнэлэх, тэгш хүртээмжтэй оролцоог хангах, улмаар Монгол улс 2026 онд хүлээн авах Цөлжилтийн тэмцэх тухай конвенцын Талуудын 17-р бага хурлын бэлтгэл ажлын хүрээнд Монгол Улсаас олон улсад дэвшүүлэх “Газрын талаарх урт хугацааны хөтөлбөр”-ийн үндэслэл, үзэл баримтлал, зорилтыг тодорхойлоход оршино.
Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яамтай хамтран 4 дэх жилдээ зохион байгуулж буй энэхүү хэлэлцүүлэг нь нээлттэй, бүх салбарын оролцогч талуудыг хамруулан шинэлэг байдлаар зохион байгуулагдлаа.
Энэ удаагийн хэлэлцүүлэгт Улаанбаатар хот дахь дипломат төлөөлөгчдийн газар, олон улсын байгууллагууд, төр болон төрийн бус байгууллагууд, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллагууд, хүүхэд залуучуудын төлөөлөл 70 орчим байгууллагын 180 гаруй оролцогчид оролцлоо.
Хэлэлцүүлэгт, Монгол улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар хэлэлцүүлэгт оролцогчдоос дэвшүүлсэн санал, санаачилга, зөвлөмжийг үндэслэн:
- Хууль эрх зүйн орчныг сайжруулах;
- Салбар дундын зохицуулалтыг нэмэгдүүлэх,
- Санхүүжилт хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх;
- Оролцогч талууд болон олон нийтэд нээлттэй байх;
- Олон талт гэрээ, хэлэлцээр, конвенцын өмнө хүлээсэн үүрэг амлалтын тайлагналтыг сайжруулах гэсэн 5 үндсэн чиглэлийн хүрээнд нэн тэргүүний тулгамдсан асуудлуудыг чухалчлан нэгтгэсэн Зөвлөмжийн төслийг танилцууллаа.
Улмаар 2025 оны нэг дүгээр улиралд багтаан НҮБ-ын Уур амьсгалын өөрчлөлт, Биологийн олон янз байдал, Цөлжилттэй тэмцэх тухай конвенцуудын дээд хэмжээний уулзалтуудаас гарсан шийдвэр, Монгол Улсын оролцоог тайлагнасан хурлыг (PostCOP) зохион байгуулахаа илэрхийллээ.