Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Л.Энх-Амгалан Засгийн газраас ирэх дөрвөн жилд өөрийн удирдаж буй салбарт хэрэгжүүлэх бодлого, үйл ажиллагааны чиглэлүүд, өөрчлөлт оруулахаар төлөвлөж буй хуулийн төслүүдийн талаар өнгөрсөн баасан гарагт /2024.09.27/ мэдээлэл хийлээ.
Сайд Л.Энх-Амгалан, Улсын төсөвт халамжийн зардал өндөр байна, Монгол Улсыг халамжийн улс болсон гэх шүүмжлэл их байдаг. Саяхныг хүртэл хүүхдийн мөнгийг халамж гэж үздэг байсан. Халамжийн зардал 2.2 их наяд төгрөг байхад хүүхдийн мөнгөнд 1.6 их наяд төгрөг байна. Хүүхдийн мөнгө, одонтой ээж, насны хишиг гэх мэт нийгмийн хамгааллын бодлогуудыг Халамжийн хуулиар зохицуулж байснаас халамж хавтгайрлаа гэх шүүмжлэл гарсан байх. Цаашид аль нь халамж, аль нийгмийн хамгааллын бодлого вэ гэдгийг ялгаж, тогтолцооны шинэчлэл хийнэ.
2024 оны байдлаар халамжийн зардлын 28.7 хувь нь зорилтот бүлэгтээ хүрч, 72.3 хувь нь халамж шаардлагагүй өндөр орлоготой ахмадууд, ээжүүдэд гэх мэт зорилтот бус бүлгийн иргэдэд чиглэсэн байна. Энэ бол үр ашиггүй, зорилгодоо нийцээгүй бодлого юм.
Өнөөдөр Монголын том групп компанийн захирлуудын эхнэрүүд цалинтай ээж, хүүхэд, ач зээ нар нь хүүхдийн мөнгө авах шаардлагатай юу? гэсэн асуулт тулгарч байна гэсэн үг. Энэ асуудлыг УИХ-аар хэлэлцүүлэн шийдвэрлүүлнэ.
Дэлхийн банкнаас анхааруулж буй гол зүйл нь танай улсын халамжийн бодлого зорилтот бүлэгтээ онож хүрэхгүй байна гэдэг. Цаашид Нийгмийн халамжийн тухай хуулийн төслийг УИХ-д өргөн барихаар ажиллаж байна. Халамж нэрийн дор өгч байгаа Цалинтай ээж, Алдарт эхийн одонгийн мөнгө, Хүүхдийн мөнгийг эргэн харж тогтолцооны хувьд өөрчилнө.
Халамжийг амьжиргааны доод түвшний, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, өрх толгойлсон эцэг, эхчүүд, эрсдэлт бүлгийн хүүхдүүд, орон гэргүй иргэд, гамшигт нэрвэгдсэн иргэд гэх мэт яг зорилтот бүлэгт чиглүүлнэ. Хөдөлмөрийн насны хөдөлмөр эрхэлдэггүй иргэдийг чадавхжуулж, хөдөлмөрийн зах зээлд бэлдэнэ. Хөдөлмөрийн насны хүн хүнсний талон авах ёсгүй. Нэг өрхөд олон төрлийн халамж авч байгаа давхардлуудыг арилгана.
Тухайлбал, Баян-Өлгий аймгийн айл өрх бүхэн олон төрлийн халамжуудыг давхардуулж авдаг. Баянзүрх дүүрэгт бүх төрлийн халамж авч байгаа 325 өрх, Сонгинохайрхан дүүрэг 155 өрх байна. Бид бүх төрлийн халамж авч байгаа өрхүүдийг аймаг, сумаар нь зарлана. Хүнсний талон авч байгаа, талон авахаа больж байгаа сумуудыг өнөөдрөөс /2024.09.27/ эхлэн зарлаж байна. Хүнсний талон авахаа больсон сумдад ЖДҮ-ийг дэмжих төслүүдийг хэрэгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ гэлээ.
Гэр бүл, хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Л.Энх-Амгалан Засгийн газраас ирэх дөрвөн жилд өөрийн удирдаж буй салбарт хэрэгжүүлэх бодлого, үйл ажиллагааны чиглэлүүд, өөрчлөлт оруулахаар төлөвлөж буй хуулийн төслүүдийн талаар өнгөрсөн баасан гарагт /2024.09.27/ мэдээлэл хийлээ.
Сайд Л.Энх-Амгалан, Улсын төсөвт халамжийн зардал өндөр байна, Монгол Улсыг халамжийн улс болсон гэх шүүмжлэл их байдаг. Саяхныг хүртэл хүүхдийн мөнгийг халамж гэж үздэг байсан. Халамжийн зардал 2.2 их наяд төгрөг байхад хүүхдийн мөнгөнд 1.6 их наяд төгрөг байна. Хүүхдийн мөнгө, одонтой ээж, насны хишиг гэх мэт нийгмийн хамгааллын бодлогуудыг Халамжийн хуулиар зохицуулж байснаас халамж хавтгайрлаа гэх шүүмжлэл гарсан байх. Цаашид аль нь халамж, аль нийгмийн хамгааллын бодлого вэ гэдгийг ялгаж, тогтолцооны шинэчлэл хийнэ.
2024 оны байдлаар халамжийн зардлын 28.7 хувь нь зорилтот бүлэгтээ хүрч, 72.3 хувь нь халамж шаардлагагүй өндөр орлоготой ахмадууд, ээжүүдэд гэх мэт зорилтот бус бүлгийн иргэдэд чиглэсэн байна. Энэ бол үр ашиггүй, зорилгодоо нийцээгүй бодлого юм.
Өнөөдөр Монголын том групп компанийн захирлуудын эхнэрүүд цалинтай ээж, хүүхэд, ач зээ нар нь хүүхдийн мөнгө авах шаардлагатай юу? гэсэн асуулт тулгарч байна гэсэн үг. Энэ асуудлыг УИХ-аар хэлэлцүүлэн шийдвэрлүүлнэ.
Дэлхийн банкнаас анхааруулж буй гол зүйл нь танай улсын халамжийн бодлого зорилтот бүлэгтээ онож хүрэхгүй байна гэдэг. Цаашид Нийгмийн халамжийн тухай хуулийн төслийг УИХ-д өргөн барихаар ажиллаж байна. Халамж нэрийн дор өгч байгаа Цалинтай ээж, Алдарт эхийн одонгийн мөнгө, Хүүхдийн мөнгийг эргэн харж тогтолцооны хувьд өөрчилнө.
Халамжийг амьжиргааны доод түвшний, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, өрх толгойлсон эцэг, эхчүүд, эрсдэлт бүлгийн хүүхдүүд, орон гэргүй иргэд, гамшигт нэрвэгдсэн иргэд гэх мэт яг зорилтот бүлэгт чиглүүлнэ. Хөдөлмөрийн насны хөдөлмөр эрхэлдэггүй иргэдийг чадавхжуулж, хөдөлмөрийн зах зээлд бэлдэнэ. Хөдөлмөрийн насны хүн хүнсний талон авах ёсгүй. Нэг өрхөд олон төрлийн халамж авч байгаа давхардлуудыг арилгана.
Тухайлбал, Баян-Өлгий аймгийн айл өрх бүхэн олон төрлийн халамжуудыг давхардуулж авдаг. Баянзүрх дүүрэгт бүх төрлийн халамж авч байгаа 325 өрх, Сонгинохайрхан дүүрэг 155 өрх байна. Бид бүх төрлийн халамж авч байгаа өрхүүдийг аймаг, сумаар нь зарлана. Хүнсний талон авч байгаа, талон авахаа больж байгаа сумуудыг өнөөдрөөс /2024.09.27/ эхлэн зарлаж байна. Хүнсний талон авахаа больсон сумдад ЖДҮ-ийг дэмжих төслүүдийг хэрэгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ гэлээ.