Энэ амралтын өдрүүдэд ЦЕГ-ийн Экологийн цагдаагийн алба Баян зүрх дүүргийн 11-р хороо Богд уул Төр хурахын ойн ам Улаан хад орчимд “Ойн цэвэрлэгээ арчилгааны ажил” гүйцэтгэж буй аж ахуй нэгж иргэдийг шалгажээ.

Шалтгалтын үеэр мод бэлтгэж буй иргэд зөвшөөрөгдөөгүй цэгээс мод бэлтгэсэн, нойтон ногоон мод огтолж буй ноцтой зөрчил илэрчээ. Нэгдүгээр сарын 6-ны өдөр Улаан хад орчимд мод бэлтгэхээр ирсэн гэх иргэд мод бэлтгэх зөвшөөрөгдсөн талбай хэмжээг мэдэхгүйгээс гадна хөдөлмөр аюулгүй байдлыг хангаж ажиллахгүй байгаа нь тогтоогдсон юм.

Улсын хэмжээнд хаврын хуурайшилт эхлэхээс өмнө ойн цэвэрлэгээний ажил хийгддэг. Энэ оны ойн цэвэрлэгээ арчилгааны ажил хийгдэж эхлээд байгаа бөгөөд “Цэвэрлэгээний огтлолт, тайралтыг тухайн бүс нутагт хамгийн их доройтолд орсон, хортонд идэгдсэн, түймэрт автаж дахин ургах боломжгүй болсон ойг хэсэгчилэн авч хийдэг. Ингэхдээ ойн цэвэрлэгээ хийх газрын судалгааг гаргуулж мэргэжлийн аж ахуйн нэгжээр энэ ажлын гүйцэтгүүлдэг.

Улсын хэмжээнд гарч байгаа түймэр болон хортон шавьжны нөлөөгөөр үхэж байгаа ой сэргэж байгаагаас 10 дахин их хэмжээтэй байгаа талаар судалгаа байдаг.

Ойн цэвэрлэгээний ажил улс, нийслэлийн төсвөөр бус аж ахуйн нэгжүүд өөсрдөө хөрөнгө мөнгөө гарган гүйцэтгэдэг. Богд хан уулын тусгай хамгаалалтын бүсэд хэсэгчилсэн ойн цэвэрлэгээний ажлыг зургаан ААН байгууллага гүйцэтгэж байгаа бөгөөд ойгоос цэвэрлэсэн мод, холтос зэргийн тухайн бүс нутагт оршин суугаа амжиргааны түвшин доогуур айл өрхүүдэд мөн бусад ААН-үүдэд үнэ төлбөргүй болон тодорхой хэмжээний зардалтайгаар борлуулдаг байна.

Иргэд ойн цэвэрлэгээ нэрийн дор нойтон, ногоон мод огтолчих вий, далимдуулаад хууль бус бизнес хийчих вий зэрэг асуудалд анхаарал хандуулдаг. Харин мэргэжлийн байгууллагууд болон холбогдох төрийн байгууллагаас ойн цэвэрлэгээний үед нэг ч ногоон мод огтлох ёсгүй гэдгийг ЦЕГ-ийн Экологийн албаны хошууч Д.Сүхбаяр хэлж байлаа. Тэр ч үүднээс ойн цэвэрлэгээ хийж байгаа компаниуд хариуцсан хэсэгтээ иргэдэд ойлгомжтой байдлаар мэдээллийг байршуулж ойгоос цэвэрлэсэн мод ачиж байгаа автомашинууд Ойн цэвэрлэгээ хийгдэж байгаа талаарх таних тэмдэг нэр хаягтай байгаа гэдгийг онцоллоо.

Ойн цэвэрлэгээний ажлыг хаврын хуурайшилт эхлэхээс өмнө. хийдэг нь гал түймэр гархаас урьдчилан сэргийлэхээс гадна хортон шавж бусад мод бутруу тархахаас урьдчилан сэргийлдэг байна. Түүнчлэн иргэдийн зүгээс ойн цэвэрлгээний ажил хийж буй газарт очвол тухайн газарт цэвэрлэгээний ажил хийж байгаа компаниас бүх төрлийн мэдээллийг авах нь нээлттэй гэдгийг хэлж байна. Улсын хэмжээнд гарч байгаа түймэр болон хортон шавьжны нөлөөгөөр үхэж байгаа ой сэргэж байгаагаас 10 дахин их хэмжээтэй байгаа талаар судалгаа байдаг.

Тухайлбал олон жилийн дунджаар жил бүр 150 мянган га ойн хортонд нэрвэгдэж, 236.9 мянган ой түймэрт өртөн шатдаг бол Монгол Улсын төр засгаас хэрэгжүүлж байгаа ойжуулалтын арга хэмжээ (8 мянган га) ба байгалийн аясаар нөхөн ургаж буй (22.1 мянган га) ойн нийлбэр нь хорогдож буй ой бүхий талбайгаас ямагт бага байсаар ирсэн юм. Тиймээс ойн цэвэрлэгээг хийх нь чухал гэдгийг эрдэмтэн судлаачид үздэг байна.

Эх сурвалж: Экологийн Цагдаагийн Алба