Гэрлэн дохиог эхэн үед галт тэрэгний хөдөлгөөний зохицуулалтад ашиглаж байжээ. Тухайн үед улаан өнгө зогс гэх анхааруулгыг өгдөг байж. Учир нь, энэ өнгө эртнээс хүнд аюулын дохио, үхлийн тэмдэг болж иржээ. Харин ногоон өнгөөр гарч болох бол цагаан өнгө анхаарах дохиог илэрхийлдэг байв.

Гэвч хожмоо цагаан өнгийн дохиог жолооч нар авто замын хажуугийн гэрэлтүүлгээс ялгаж чадаагүйгээс осол аваар ихээр гаргах болжээ. Эл өнгийн дохиог холоос харахад гэрэл цайрч буй мэт харагддаг учраас хүмүүс гэрлэн дохио, замын гэрэлтүүлэг хоёрыг нэгнээс нь ялгахаа больсон аж.

Тиймээс галт тэрэгний зам зохицуулалтын алба шар өнгийг анхаар дохио болгон хэрэглэх болжээ. Шар өнгө угаас хүний анхаарлыг  татдаг. Хамгийн анхны гэрлэн дохио автомашин үүсэхээс өмнө буюу 1868 онд Лондон хотноо бий болсон түүхтэй. Тухайн үед гэрлэн дохио хийгээр ажиллахдаа ачаалаа даахгүйгээс дэлбэрэн олон цагдааг шархдуулсан түүхтэй.

Тун удалгүй гэрлэн дохиог хэрэглээнээс хассан. Гэвч автомашин бий болсон тэр үеэс хотын авто замын хөдөлгөөнд саад учирч эхэлжээ. Том хотууд замын хөдөлгөөний замбараагүй байдлыг зохицуулахын тулд янз бүрийн л арга хэрэглэжээ. Төмөр замын гэрлэн дохионы системийг нэлээд хэдэн хот ашигласан ч энэ нь хоёр урсгалтай авто замд хэрэгжих боломжгүй байжээ.

Учир нь, төмөр замд хоёр салаа зам байдгаас хөдөлгөөнд уг гэрлэн дохио тун тохиромжтой юм. Хамгийн анхны автомашин хэрэглэгч гэдгээрээ алдартай АНУ-ын иргэн Гарет Морган авто замд хэрэглэхэд тохиромжтой гэрлэн дохиог анх зохион бүтээжээ. Тэрбээр 1914 онд анхны туршилтаа явуулж амжилт гаргаснаар хэсэг хугацааны дараа буюу 1923 онд зөвшөөрлийн бичгээ гардан авсан байна.

Г.Морган 1963 онд нас барахаасаа өмнө 40 мянган ам.доллараар "General Electric" компанид уг бичгээ заржээ. Түүний зохион бүтээсэн гэрлэн дохио Т хэлбэртэй бөгөөд улаан ба ногоон өнгийн гэрлэн дохионоос бүрддэг. Хэсэг хугацааны дараа шар өнгө буюу анхаарлын дохиог гэрлэн дохионд оруулах болжээ.

Б.Болортуяа