Өнөөдөр Төсвийн байнгын хороо хуралдаж, дараах хуулийн төслийг хэлэлцэнэ.
- Улсын нэгдсэн төсвийн 2024 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл,
- 2025-2026 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд,
- 2024 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай,
- Үндэсний баялгийн сангийн 2024 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүд болон хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүд
Жил бүрийн долоодугаар сарын 25-ны дотор бүх сайд дараа жилийн төсвийн саналаа хүргүүлэх ёстой. Гэвч энэ жил шинэ Засгийн газар бүрэлдсэн тул энэ хугацаанд яамдын хагас жилийн төсвийн гүйцэтгэл гарч амжаагүй аж. Мөн олон нийтийн хэлэлцүүлгийг төсөв батлахаас өмнө заавал хийх шаардлагатай. Тиймээс төсвийг төлөвлөх шатандаа алдаагүй боловсруулахыг хичээж, Сангийн яамнаас хуулийн хугацааг хойшлуулах санал тавьжээ.
Өнгөрсөн долоо хоногт дээрх хуулийн төслүүдийн эхний хэлэлцүүлэг болсон. Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Б.Найдалаа, Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд, “Тендер шалгаруулалтыг тухайн аргаар хоёроос доошгүй удаа зарлахад нэг ч тендер ирээгүй бол төрийн болон орон нутгийн өмчит, эсвэл өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдээр тухайн худалдан авах бараа, ажил, үйлчилгээг гүйцэтгүүлж болно” гэжээ.
Хэрвээ хувийн хэвшлээс тендерт санал ирүүлээгүй бол төрийн өмчит компани ашиггүй ч байсан хийж гүйцэтгэнэ гэсэн үг үү. Бид төрийн өмчит компанийн засаглалыг сайжруулъя, ашгийн төлөө байх ёстой, менежментийг нь шинэчилье гэж зорьж байгаа. Энэхүү заалт үүнтэй зөрчилдөхгүй юу хэмээн асуусан.
Сангийн сайд үүнд хариулахдаа “Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах хуулийн өөрчлөлт нь хувийн хэвшлийнхэнд халгаатай заалт гэж бодохгүй байна. Цар тахлын улмаас бүтээн байгуулалтын хөрөнгө оруулалтын алдагдал их хүлээсэн. Хувийн хэвшлийнхэн хийх боломжгүй, ашиг багатай ажил, үйлчилгээг төрийн оролцоотойгоор хийхээс өөр аргагүй.
Тиймээс хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэлийн эрсдэлийг хааж, энэ заалтыг оруулсан. Ирээдүйн өв санд энэ оны эцсээр 3,4 их наяд төгрөг хуримтлагдах боломжтой. Энэхүү хөрөнгийг Төв банканд байршуулж, тусгаарлана, олон улсын байгууллагаар удирдуулах өөрчлөлт оруулсан нь найдвартай хадгалах нь гэсэн санаа юм” гэв.
УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр, Тендерийн тухай хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр Засгийн газраас хөгжлийн бодлого, шинэчлэлийн хөтөлбөр боловсруулж, хэрэгжүүлэх асуудлаар нэр хүнд бүхий тусгай мэдлэг, чадвартай зөвлөх, хуулийн этгээдийг сонгох шаардлагатай гэж шийдвэрлэсэн бол Тендерийн тухай хуулийг дагаж мөрдөхгүй гэсэн заалт оруулж ирсэн байна.
Өөрөөр хэлбэл, Засгийн газар үзэмжээрээ Тендерийн тухай хуулийг хэрэглэх, эс хэрэглэх тухай яригдаж байна. Энэ бол УИХ-ын эрх мэдэлд халдаж буй хэмээн үзэж байна. Энэ асуудлыг тодруулахыг хүслээ. Тэргүүн шадар сайд Л.Гантөмөр, Засгийн газар цоо шинэ бодлого боловсруулан оруулж ирж байгаа хэрэг биш. Өнгөрсөн хугацааны туршлага, сургамждаа үндэслэж ярилцаад хэлэлцүүлж байна.
Тухайлбал, “Шинэ сэргэлт”-ийн бодлогын хүрээн дэх бүтээн байгуулалтуудыг гүйцэтгэх аж ахуйн нэгжүүдийг концессын шалгаруулчихжээ. Гэтэл өнөөдрийн хүртэл ажил явдаггүй. Тийм учраас эцсийн үр дүнг харгалзан санал оруулж байна гэв.
Өнөөдөр Төсвийн байнгын хороо хуралдаж, дараах хуулийн төслийг хэлэлцэнэ.
- Улсын нэгдсэн төсвийн 2024 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл,
- 2025-2026 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд,
- 2024 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай,
- Үндэсний баялгийн сангийн 2024 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүд болон хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүд
Жил бүрийн долоодугаар сарын 25-ны дотор бүх сайд дараа жилийн төсвийн саналаа хүргүүлэх ёстой. Гэвч энэ жил шинэ Засгийн газар бүрэлдсэн тул энэ хугацаанд яамдын хагас жилийн төсвийн гүйцэтгэл гарч амжаагүй аж. Мөн олон нийтийн хэлэлцүүлгийг төсөв батлахаас өмнө заавал хийх шаардлагатай. Тиймээс төсвийг төлөвлөх шатандаа алдаагүй боловсруулахыг хичээж, Сангийн яамнаас хуулийн хугацааг хойшлуулах санал тавьжээ.
Өнгөрсөн долоо хоногт дээрх хуулийн төслүүдийн эхний хэлэлцүүлэг болсон. Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Б.Найдалаа, Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд, “Тендер шалгаруулалтыг тухайн аргаар хоёроос доошгүй удаа зарлахад нэг ч тендер ирээгүй бол төрийн болон орон нутгийн өмчит, эсвэл өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдээр тухайн худалдан авах бараа, ажил, үйлчилгээг гүйцэтгүүлж болно” гэжээ.
Хэрвээ хувийн хэвшлээс тендерт санал ирүүлээгүй бол төрийн өмчит компани ашиггүй ч байсан хийж гүйцэтгэнэ гэсэн үг үү. Бид төрийн өмчит компанийн засаглалыг сайжруулъя, ашгийн төлөө байх ёстой, менежментийг нь шинэчилье гэж зорьж байгаа. Энэхүү заалт үүнтэй зөрчилдөхгүй юу хэмээн асуусан.
Сангийн сайд үүнд хариулахдаа “Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах хуулийн өөрчлөлт нь хувийн хэвшлийнхэнд халгаатай заалт гэж бодохгүй байна. Цар тахлын улмаас бүтээн байгуулалтын хөрөнгө оруулалтын алдагдал их хүлээсэн. Хувийн хэвшлийнхэн хийх боломжгүй, ашиг багатай ажил, үйлчилгээг төрийн оролцоотойгоор хийхээс өөр аргагүй.
Тиймээс хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэлийн эрсдэлийг хааж, энэ заалтыг оруулсан. Ирээдүйн өв санд энэ оны эцсээр 3,4 их наяд төгрөг хуримтлагдах боломжтой. Энэхүү хөрөнгийг Төв банканд байршуулж, тусгаарлана, олон улсын байгууллагаар удирдуулах өөрчлөлт оруулсан нь найдвартай хадгалах нь гэсэн санаа юм” гэв.
УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр, Тендерийн тухай хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр Засгийн газраас хөгжлийн бодлого, шинэчлэлийн хөтөлбөр боловсруулж, хэрэгжүүлэх асуудлаар нэр хүнд бүхий тусгай мэдлэг, чадвартай зөвлөх, хуулийн этгээдийг сонгох шаардлагатай гэж шийдвэрлэсэн бол Тендерийн тухай хуулийг дагаж мөрдөхгүй гэсэн заалт оруулж ирсэн байна.
Өөрөөр хэлбэл, Засгийн газар үзэмжээрээ Тендерийн тухай хуулийг хэрэглэх, эс хэрэглэх тухай яригдаж байна. Энэ бол УИХ-ын эрх мэдэлд халдаж буй хэмээн үзэж байна. Энэ асуудлыг тодруулахыг хүслээ. Тэргүүн шадар сайд Л.Гантөмөр, Засгийн газар цоо шинэ бодлого боловсруулан оруулж ирж байгаа хэрэг биш. Өнгөрсөн хугацааны туршлага, сургамждаа үндэслэж ярилцаад хэлэлцүүлж байна.
Тухайлбал, “Шинэ сэргэлт”-ийн бодлогын хүрээн дэх бүтээн байгуулалтуудыг гүйцэтгэх аж ахуйн нэгжүүдийг концессын шалгаруулчихжээ. Гэтэл өнөөдрийн хүртэл ажил явдаггүй. Тийм учраас эцсийн үр дүнг харгалзан санал оруулж байна гэв.