Үндэсний ууган үйлдвэр “Сүү” ХК-ийн гаргасан “Сүү 2.0” бонд богино хугацаанд бүрэн захиалагдаж, арилжаа амжилттай хаагдлаа. Энэ нь зөвхөн компанийн санхүүгийн хэрэгцээг хангах алхам бус, хөрөнгө оруулагчдын итгэл найдварыг дахин баталгаажуулсан түүхэн мөч боллоо.

2017 онд гаргасан “Сүү бонд” мөн ижил амжилттайгаар богино хугацаанд захиалга дүүрч байсан нь өнөөдөр давтагдан, хөрөнгийн зах зээлд “Сүү” ХК-ийн байр суурийг улам батжуулж байна. Энэ бол компанийн тогтвортой менежмент, олон жилийн туршлага, хэрэглэгчийн итгэл дээр тулгуурласан бодит үр дүн юм.

Сүү ХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Гантулга:

СЗХ-оос Монголын ТОП-100 ААН-д хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр бонд гаргах шинэ журам хэрэгжүүлж эхлээд байна. Энэхүү журмаар бонд гаргаж буй хамгийн эхний компани Сүү ХК болж байна. Бид нарын хувьд материалаа өгөөд нийт 10 өдрийн дотор шийдвэр нь гарсан. Ямар нэгэн барьцаагүй учраас барьцаагаа бүртгүүлэх гэдэг ч юм уу, тийм хүндрэл байхгүйгээр бондоо гаргалаа. Энэ нь ТОП-100 ААН-д томоохон боломжийг бий болгож байна гэж харж байгаа. 

Бонд маань таван тэрбум төгрөгийн хэмжээтэй. Гэхдээ одоогийн байдлаар захиалга долоон тэрбум төгрөг гарчихсан явж байна. Цан цохиход захиалга аль хэдийнээ биелчихсэн байна гэсэн үг. Энэ нь бондын зах зээл дээр хөрөнгө оруулалт татах боломж тэлж байгаагийн илрэл юм. 

Хөрөнгө оруулагч талаас авч үзвэл Сүү 2.0 бонд арилжааны банктай харьцуулвал  өгөөж нь өндөр байгаа. Нэг талаараа ТОП-100 ААН-үүдийн бонд нэлээд баталгаатай байх болов уу гэж бодож байна. Нөгөө талаараа ТОП-100 ААН-д багтаагүй арилжааны банкнууд бий. Тэр арилжааны банкууд дээр хүүгийн өндрийг нь бодоод хадгаламж нээж байгаа хөрөнгө оруулагчид, иргэд байдаг. 

Тэр иргэдийн хувьд өөр нэгэн сонголттой болж байна. Бондын хүүгийн орлогын албан татвар таван хувь байдаг. Харин банкны хадгаламж бол 10 хувь байдаг. Тэгэхээр хөрөнгө оруулж байгаа иргэд таван хувь хэмнэх боломжтой. Нөгөө талаасаа манай Сүү 2.0 бондын хувьд жилийн 17 хувийн хүүтэй, хүүгээ улирал бүр авах тохируулгатай байгаа. 

Эрсдэлийн хувьд  Сүү ХК нээлттэй хувьцаат компани. Улирал бүр тайлангаа СЗХ, Монголын Хөрөнгийн бирж дээр нээлттэй тайлагнадаг. Сүүлийн 12 жилийн хугацаанд Сүү ХК дэлхийн топ зургаан аудитын фермд санхүүгийн тайлангаа аудитлуулж байна. Мөн олон улсын санхүүгийн корпораци, Европын сэргээн босголтын хөгжлийн банктай хамтран ажиллаж байгаа. Нөгөө талаас өдөр бүр хэрэглэгчид Сүү ХК-ийн бүтээгдэхүүнийг хэрэглэж байгаа учир бүтээгдэхүүнээр  дамжуулаад бонд авсан хэрэглэгчид хяналтаа тавиад явах боломжтой. 

Санхүүгийн зохицуулах хорооны дэд дарга Т.Цэрэнбадрал:

Монгол Улсад хөрөнгийн зах зээл үүсэж хөгжсөнөөс хойш компанийн нээлттэй бонд анх 2001 онд гарч ирсэн. Түүнээс хойш нэлээд хугацаанд бонд идэвхгүй байж байгаад сүүлийн таван жилийн хугацаанд идэвхжин, хөгжиж байна. СЗХ-ны дунд хугацаанд баримталж ирсэн бодлого нь хөрөнгийн зах зээлээ хөгжүүлэхдээ бондын зах зээлийг хөгжүүлэх чиглэлийг барьж ирсэн. Өөрөөр хэлбэл, бондын зах зээлийг идэвхжүүлэх нь хөрөнгийн зах зээлд эерэг нөлөө үзүүлж байна. 

Үндсэндээ ТОП-100 ААН-д зориулсан тусгай хөтөлбөр нь маань нэгэн онцлогтой. Журамд зааснаар ТОП-100 ААН таван тэрбум төгрөгийн бондыг андеррайтергүйгээр ажлыг арван хоногийн дотор хөрөнгийн эх үүсвэр татах боломжийг нээсэн. Өнөөдрийн Сүү ХК-ийн гаргаж буй Сүү 2.0 бонд нь энэхүү хөтөлбөрийн анхдагч бүтээгдэхүүн гэдгээрээ онцлог. 

Ер нь, хөрөнгийн зах зээл дээр бондыг идэвхжүүлнэ гэж яриад байдаг. Гэвч тоон мэдээлэл ямар байна вэ. Тухайлбал, сүүлийн таван жилийн хугацаанд Хөрөнгийн бирж дээр нийтдээ таван бүтээгдэхүүн гарч,  1.7 их наяд төгрөгийг бонд хэлбэрээр ААН-үүд татан төвлөрүүлсэн. Үүний зэрэгцээ биржийн бус зах зээл буюу ОТС зах зээл дээр  186 ААН 360 гаруй бүтээгдэхүүн гаргаж, 4.8 их наяд төгрөгийн бондыг татан төвлөрүүлсэн. Үүнээс харвал, бондын зах зээл нэлээд идэвхжиж байна гэж хэлж болохоор байна. 

Улаанбаатар Үнэт Цаасны Бирж ХК-ийн Гүйцэтгэх захирал М.Даваажаргал: 

ТОП-100 ААН нь Монгол Улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 70 гаруй хувийг борлуулалтын орлогоороо бүрдүүлэх хэмжээнд эдийн засагт нөлөөтэй байдаг. Тэгвэл эдгээр ААН санхүүгийн олон төрлийн эх үүсвэртэй болсноор банкны зээлээс гадна хөрөнгийн зах зээлээс санхүүжилт татах боломжууд нээлттэй болж байна. Нөгөөтээгүүр, өрийн хэрэгслээр санхүүгийн эх үүсвэр татаж буй үйл явдал нь дараа дараагийн ААН-үүдийн IPO хийх, хөрөнгийн зах зээлээс санхүүжилт татах үүд хаалгыг нээж, ойртуулж байгаа том үйл явдал юм. 

Сүү ХК-ийн “Сүү 2.0” бондын нэгэн онцлог бол Улаанбаатар Үнэт Цаасны Бирж ХК буюу Монголын анхны хувийн бирж дээр гарч байгаа гэдгээрээ онцлог. Манай биржийн хувьд  2015 оноос үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа бөгөөд ойрын жилүүдэд биржийн үйл ажиллагаа улам өргөжин, идэвхжиж байна. 2025 оны байдлаар нийт арилжаа 120 тэрбум төгрөг рүү дөхөж байна.

Таванбогд Капитал ҮЦК ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Г.Мөнх-Эрдэнэ: 

Дөрөвдүгээр сарын 17-нд “Бонд форум” зохион байгуулагдсан. Энэ үеэр барьцаа, батлан даалтгүйгээр ТОП-100 ААН бонд гаргах боломж бүрдсэн. Олон улсад томоохон компаниуд өөрсдийнхөө түүх, туршлага, нэр хүнд, мөнгөн урсгалаа үнэлүүлээд барьцаагүй, батлан даалтгүй бонд гаргадаг жишиг бий. Тэгэхээр энэ туршлагыг нэвтрүүлэх эхний алхмыг хийсэн. Ийнхүү хагас жил хүрэхгүй хугацааны дараа хамгийн анхны бондыг Сүү ХК гаргаж байна. 

Бид зах зээлийн нийгэмд шилжээд 30 гаруй жил болж байна. Энэ хугацаанд үүсгэсэн нэр хүнд, мөнгөн урсгалаа ашиглах юм бол  үндэсний ААН-үүдэд боломж нэлээд бий. Том компаниудын хувьд таван тэрбум төгрөг гэдэг бага дүн. Гэхдээ энэ бол цаг хугацааны явцад нэмэгдэнэ гэж үндсэн брокероор ажиллаж буй Таванбогд Капитал ҮЦК ХХК-ийн зүгээс үзэж байна гэлээ. 

Жилийн 17 хувийн хүүтэй, 12 сарын хугацаатай “Сүү 2.0” бондын захиалга эхэлснээс хойш богино хугацааны дотор арилжаа хаагдсан нь хөрөнгө оруулагчдын хэрэгцээ, сонирхолд нийцсэн бүтээгдэхүүн байсныг харуулж буй үйл явдал боллоо. 

Сүүн соёлыг түгээгч Сүү ХК