Вьетнамын утга зохиолыг манайхан тус улсын удирдагч байсан Хо Ши Миний бүтээлээр
бага сага гадарлах байх.
Өнгөрөгч зуунд Монгол, Вьетнам хоёр улс эв хамтын нийгэм байгуулах үзэл бодлоор
холбогдож байсан үе бий. Уг харьцаа сүүлийн хориод жил алдраад байсан ч урлаг
соёлын салбарт найрсаг харилцаа дахин сэргэж эхэлж байна. Вьетнамын зохиолчдын
байгууллагын Удирдах зөвлөлийн гишүүн, орчуулагчдын эвлэлийн тэргүүн, Оросын
утга зохиолын М.Горькийн нэрэмжит шагналт зохиолч Тхюй Тоан, яруу найрагч Чан
Ньонг, зохиолч Нгуен Кхак Фук, То Дык Жьеү, Хоанг Минь Тыонг нарын таван
зохиолч уран бүтээлийн сэдэл, сэдэв хайж талын нүүдэлчин Монгол оронд айлчлан
ирээд байгаа юм. Тэд уржигдар Монголын зохиолчдын эвлэлийн гүйцэтгэх захирал
Х.Чилаажав, төрийн шагналт зохиолч Д.Батбаяр, Д.Норов, Д.Нацагдоржийн
нэрэмжит шагналт зохиолч Ц.Түмэнбаяр, “Болор цом”-ын эзэн яруу найрагч Ж.Баяржаргал,
МЗЭ-ийн бодлого зохицуулалтын менежер М.Саруулдалай нартай уулзаж, уран бүтээлийн
халуун яриа өрнүүлэв. Ирэх онд Вьетнамын зохиолчдын байгууллагын 50 жилийн ой
болох бөгөөд энэ үеэр манай зохиолчдын бүтээлийг төрөлх хэлэндээ хөрвүүлэн
хэвлүүлэх бодолтойгоо ч илэрхийлээд авав. Чингэснээр Монголын орчин үеийн
уран зохиол 80 гаруй сая хүн амтай Вьетнамын ард түмний хүртээл болох үүд
хаалга нээгдэж байна гэж Тхюй Тоан зохиолч онцолсон. Манай өмнөх үеийн
зохиолчдоос Д.Нацагдорж, Л.Түдэв, Д.Цэдэв, Д.Сэнгээ, Д.Нямаа нарын зохиол бүтээл
1957 оноос хойш түүвэр товхимол болон хэд хэдэн удаа хэвлэгдэж байсан бол билгүүн
номч Б.Ринчен бугайн “Гүнж” өгүүллэгийн түүвэр, Төрийн хошой шагналт зохиолч,
“ХХ зууны шилдэг монгол роман туурвигч” Ч.Лодойдамбын “Тунгалаг Тамир”
романыг Вьетнамын уншигчид дахин олон хувиар хэвлүүлэх санал хүсэлт ирүүлэх
болжээ. Зохиолч То Дык Жьеү нутагтаа алдартай туурвигч төдийгүй түүхэн
романаар гаршсан зохиолч аж. Тэрбээр дэлхийн мянган жилийн суут хүмүүн Чингэс
хаан болон түүний байгуулсан Их Монгол Улсын тухай, ХIII зууны үеийг хамарсан өргөн
сэдэвтэй зохиол бичихээр сэтгэл шулуудсан тул баримт цуглуулах, Чингэс хааны
уугуул гал голомттой танилцахаар ийнхүү манай улсыг зорьсон гэнэ. Монголын
утга зохиолын жүжиг, хүүрнэл зохиолын нэрт мастер Дармын Батбаяр зохиолчийн жүжгийг
вьетнамчууд 1980-аад оны дундуур улсын театрынхаа тайзнаа тавьж байсныг тэд бас
дурсаж, түүнд хүндэтгэл үзүүлж байсан юм. Ийнхүү оюун сэтгэлгээний гэх
тодотголтой шинэ мянганд өнө эртний уламжлалт харилцаатай Монгол, Вьетнамын үгийн
урлагийнхан хамтарч ажиллахаар болсон нь сайшаалтай.
Л.Батцэнгэл
Вьетнамын утга зохиолыг манайхан тус улсын удирдагч байсан Хо Ши Миний бүтээлээр
бага сага гадарлах байх.
Өнгөрөгч зуунд Монгол, Вьетнам хоёр улс эв хамтын нийгэм байгуулах үзэл бодлоор
холбогдож байсан үе бий. Уг харьцаа сүүлийн хориод жил алдраад байсан ч урлаг
соёлын салбарт найрсаг харилцаа дахин сэргэж эхэлж байна. Вьетнамын зохиолчдын
байгууллагын Удирдах зөвлөлийн гишүүн, орчуулагчдын эвлэлийн тэргүүн, Оросын
утга зохиолын М.Горькийн нэрэмжит шагналт зохиолч Тхюй Тоан, яруу найрагч Чан
Ньонг, зохиолч Нгуен Кхак Фук, То Дык Жьеү, Хоанг Минь Тыонг нарын таван
зохиолч уран бүтээлийн сэдэл, сэдэв хайж талын нүүдэлчин Монгол оронд айлчлан
ирээд байгаа юм. Тэд уржигдар Монголын зохиолчдын эвлэлийн гүйцэтгэх захирал
Х.Чилаажав, төрийн шагналт зохиолч Д.Батбаяр, Д.Норов, Д.Нацагдоржийн
нэрэмжит шагналт зохиолч Ц.Түмэнбаяр, “Болор цом”-ын эзэн яруу найрагч Ж.Баяржаргал,
МЗЭ-ийн бодлого зохицуулалтын менежер М.Саруулдалай нартай уулзаж, уран бүтээлийн
халуун яриа өрнүүлэв. Ирэх онд Вьетнамын зохиолчдын байгууллагын 50 жилийн ой
болох бөгөөд энэ үеэр манай зохиолчдын бүтээлийг төрөлх хэлэндээ хөрвүүлэн
хэвлүүлэх бодолтойгоо ч илэрхийлээд авав. Чингэснээр Монголын орчин үеийн
уран зохиол 80 гаруй сая хүн амтай Вьетнамын ард түмний хүртээл болох үүд
хаалга нээгдэж байна гэж Тхюй Тоан зохиолч онцолсон. Манай өмнөх үеийн
зохиолчдоос Д.Нацагдорж, Л.Түдэв, Д.Цэдэв, Д.Сэнгээ, Д.Нямаа нарын зохиол бүтээл
1957 оноос хойш түүвэр товхимол болон хэд хэдэн удаа хэвлэгдэж байсан бол билгүүн
номч Б.Ринчен бугайн “Гүнж” өгүүллэгийн түүвэр, Төрийн хошой шагналт зохиолч,
“ХХ зууны шилдэг монгол роман туурвигч” Ч.Лодойдамбын “Тунгалаг Тамир”
романыг Вьетнамын уншигчид дахин олон хувиар хэвлүүлэх санал хүсэлт ирүүлэх
болжээ. Зохиолч То Дык Жьеү нутагтаа алдартай туурвигч төдийгүй түүхэн
романаар гаршсан зохиолч аж. Тэрбээр дэлхийн мянган жилийн суут хүмүүн Чингэс
хаан болон түүний байгуулсан Их Монгол Улсын тухай, ХIII зууны үеийг хамарсан өргөн
сэдэвтэй зохиол бичихээр сэтгэл шулуудсан тул баримт цуглуулах, Чингэс хааны
уугуул гал голомттой танилцахаар ийнхүү манай улсыг зорьсон гэнэ. Монголын
утга зохиолын жүжиг, хүүрнэл зохиолын нэрт мастер Дармын Батбаяр зохиолчийн жүжгийг
вьетнамчууд 1980-аад оны дундуур улсын театрынхаа тайзнаа тавьж байсныг тэд бас
дурсаж, түүнд хүндэтгэл үзүүлж байсан юм. Ийнхүү оюун сэтгэлгээний гэх
тодотголтой шинэ мянганд өнө эртний уламжлалт харилцаатай Монгол, Вьетнамын үгийн
урлагийнхан хамтарч ажиллахаар болсон нь сайшаалтай.
Л.Батцэнгэл