-Эрүүл мэндийн даатгалын талаар танд хэрэгтэй асуулт хариултууд-

Насаараа эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэл төлөх хэрнээ ямар үр өгөөж, ач холбогдолтойг мэдэхгүй явагсад цөөнгүй.

Адаглаад л даатгуулагч жилд нэг удаа эрүүл мэндийн бүрэн үзлэгт хамрагдах боломжтойг, сувилалд эмчлүүлэх төлбөрөөс 74-74390 төгрөгийн хөнгөлөлт эдлэх эрхтэйгээ мэддэггүй.

Тэр ч байтугай даатгалын гэрээ байгуулсан хувийн эмнэлгүүдэд 70-325 мянган төгрөгийн хөнгөлөлттэйгээр хэвтэн эмчлүүлэх талаар ч ойлголтгүй явдаг.

Тэгвэл иргэдийн эрүүл мэндийн даатгалын мэдлэгт зориулан дараах асуулт хариултыг цувралаар бэлтгэн хүргэж байна.

-Даатгуулагч рашаан сувиллаар нөхөн сэргээх эмчилгээ хийлгэсэн тохиолдолд эрүүл мэндийн даатгалын сангаас хөнгөлөлт эдлэх үү?
-Даатгуулагч нь нийгмийн даатгалын байгууллагатай эрүүл мэндийн даатгалын гэрээ бүхий рашаан сувиллаар үйлчлүүлсэн тохиолдолд өвчний оношоос хамааран тухайн рашаан сувилалд эмчлүүлэх төлбөрөөс 74-74390 төгрөгийн хөнгөлөлт эдэлнэ.

Сувилалд эмчлүүлэх төлбөрөөс 74-74390 төгрөгийн хөнгөлөлт эдэлнэ

-ЭМД-д даатгуулаагүй иргэн амбулаторийн тусламж, үйлчилгээ авбал яах вэ?
Эрүүл мэндийн даатгалд даатгуулаагүй иргэн амбулаторийн төлбөрөө өөрөө бүрэн хариуцан төлнө. Харин эрүүл мэндийн даатгалд даатгуулсан тохиолдолд амбулаторийн тусламж, үйлчилгээний төлбөрт 10500-11340 төгрөгийг тухайн даатгуулагчийн өмнөөс эрүүл мэндийн даатгалын сангаас хариуцан эмнэлэгт нь төлдөг.

-ЭМД-тай хүн шинжилгээг үнэ төлбөргүй хийлгэх үү?
-Даатгуулагч өвчний учир эмчийн заалтын дагуу 36 мянган төгрөг хүртэлх төлбөрийн оношлогоо, шинжилгээ хийлгэх эрхтэй.

-Үүнээс өөр урамшуулал үзүүлдэг үү?
-Эрүүл мэндийн даатгалд даатгуулснаар даатгуулагч дараах эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний төлбөрийг даатгалын сангаас төлүүлэх эрхтэй:
•Хэвтүүлэн эмчлэх тусламж, үйлчилгээ
•Амбулаторийн тусламж, үйлчилгээ
•Оношлогоо, шинжилгээ
•Өдрөөр эмчлэх тусламж, үйлчилгээ
•Нөхөн сэргээх эмчилгээ
•Хөнгөвчлөх эмчилгээ
•Уламжлалт эмчилгээ
•Зайлшгүй шаардлагатай эмийн үнийн хөнгөлөлт

Даатгуулагч өвчний учир эмчийн заалтын дагуу 36 мянган төгрөг хүртэлх төлбөрийн оношлогоо, шинжилгээ хийлгэх эрхтэй.

-Эрүүл мэндийн даатгалаа төлсөн атал эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлэхэд нэмэлт төлбөр төлдөг. Энэ ямар учиртай вэ?
-Иргэний эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуульд зааснаар шимтгэлээ төлсөн ажил хөдөлмөр эрхлэгч, малчин, оюутан, тодорхой ажил хөдөлмөр эрхлээгүй иргэн аймаг, дүүргийн нэгдсэн эмнэлэг, эрүүл мэндийн нэгдэл, бүсийн оношлогоо, эмчилгээний төвд хэвтэн эмчлүүлсэн тохиолдолд тусламж, үйлчилгээний зардлын 10 хувийг, улсын хэмжээний үйлчилгээтэй клиникийн эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлсэн тохиолдолд тусламж, үйлчилгээний зардлын 15 хувийг өөрөө хариуцан төлнө, үлдсэн 85-90 хувийг нь эрүүл мэндийн даатгалын сангаас төлнө. Үүнээс өөр нэмэлт төлбөр төлөхгүй.

-Эмийн үнийн хөнгөлөлтийн талаар тодруулж өгнө үү. Хаанаас авдаг вэ, аль нэг дурын эмийн сангаас авч болох уу?
-Эрүүл мэндийн даатгалд даатгуулсан бол та аймаг, нийслэлийн эрүүл мэндийн газрын зөвшөөрөлтэй даатгалын гэрээ бүхий эмийн сангуудаас өрх, сум, багийн эмчийн бичсэн жороор зайлшгүй шаардлагатай эмийн жагсаалтад заасан 132 нэр төрлийн 339 эмээс үйлчлүүлэх эрхтэй. Эдгээр эмийн төрлөөс нь шалтгаалан үнэд нь 5-94 хувийн буюу 120-18 мянган төгрөгийн хөнгөлөлт эдлэх боломжтой.

Хэвтэн эмчлүүлсэн тохиолдолд тусламж, үйлчилгээний зардлын 10 хувийг, улсын хэмжээний үйлчилгээтэй клиникийн эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлсэн тохиолдолд тусламж, үйлчилгээний зардлын 15 хувийг өөрөө хариуцан төлнө, үлдсэн 85-90 хувийг нь эрүүл мэндийн даатгалын сангаас төлнө.

-Эрүүл мэндийн даатгал төлж байх хугацаанд хэдэн удаа бүрэн үзлэгт хамрагдах боломжтой вэ?
-Даатгуулагч та эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлээ тогтмол төлсөн боловч дараалсан гурван жилийн хугацаанд эрүүл мэндийн даатгалын сангаас ямар нэг үйлчилгээ аваагүй бол таныг эрүүл мэндийн бүрэн үзлэгт нэг удаа орох эрхээр урамшуулна. Даатгуулагч урамшууллын нөхцөлийг хангасан бол харъяа аймаг, дүүргийнхээ нийгмийн даатгалын хэлтэст эрүүл мэндийн даатгалын гэрчилгээтэйгээ очиж, хүсэлтээ гаргаж болно.

-Даатгалтай байх, даатгалгүй байх 2-ын ялгааг тайлбарлаж өгөхгүй юу?
Хэрвээ та эрүүл мэндийн даатгалд даатгуулсан бол эмнэлэгт хэвтэж эмчлүүлсэн тухайлан тогтоосон тарифын 10-15 хувийг өөрөө төлж, 85-90 хувийг эрүүл мэндийн даатгалын сангаас төлүүлнэ. Та даатгалгүй бол зардлыг өөрөөсөө бүрэн төлнө. Түүнчлэн эрүүл мэндийн даатгалын бусад бүх үйлчилгээний төлбөрийг та өөрөө хариуцна.

-Даатгуулагч эмнэлэгт хэвтэхдээ эм тарианд зориулж өөрөөсөө мөнгө гаргасан бол буцаан олгогдох уу?
-Эмнэлэг даатгуулагчийг хэвтэн эмчлүүлэх хугацаанд зайлшгүй шаардлагаар өвчний түүхэнд бичигдсэн эм, тариа ороох боох материалыг өөрөөр нь гаргуулж хэрэглэсэн, мөн хэвтэж эмчлүүлэх хугацаанд лабораторийн шинжилгээ төлбөртэй хийсэн бол уг эм тарианы үнэ болон шинжилгээний төлбөрийг даатгагчид бүрэн нөхөн олгох үүрэгтэй.

-Гадаадад эмчлүүлсэн иргэнд эрүүл мэндийн даатгал хамаарах уу?
-Эрүүл мэндийн даатгал нь зөвхөн Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулж байгаа даатгалын гэрээ бүхий эрүүл мэндийн байгууллагаар үйлчлүүлсэн тохиолдолд тусламж, үйлчилгээний төлбөрийг эрүүл мэндийн даатгалын сангаас хариуцан төлдөг.

Хэвтэж эмчлүүлэх хугацаанд лабораторийн шинжилгээ төлбөртэй хийсэн бол уг эм тарианы үнэ болон шинжилгээний төлбөрийг даатгагчид бүрэн нөхөн олгох үүрэгтэй.

-Шинэ төрсөн хүүхдэд эрүүл мэндийн даатгалын гэрчилгээ хэрхэн авах вэ?
-16 хүртэлх насны хүүхдэд эрүүл мэндийн даатгалын үйлчилгээг төрсний гэрчилгээгээр нь үзүүлдэг. Иймээс 16 хүртэлх насны хүүхэд эрүүл мэндийн даатгалын гэрчилгээ авах шаардлагагүй.

-Даатгуулагч эрүүл мэндийн даатгалд даатгуулснаар хичнээн төгрөгийн тусламж, үйлчилгээ авах эрхтэй вэ?
-Та эрүүл мэндийн даатгалд даатгуулснаар жилд 1.328 сая төгрөг хүртэлх тусламж, үйлчилгээний зардлыг эрүүл мэндийн даатгалын сангаас төлүүлэх эрхтэй.

-Оюутан сурагчид эрүүл мэндийн даатгалд яаж хамрагдах вэ?
-Дээд боловсролын санхүүжилт, суралцагчдын нийгмийн баталгааны тухай хуульд заасны дагуу их, дээд сургууль, коллежийн өдрийн ангийн суралцагчдын эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг 2012 оноос эхлэн төрөөс хариуцаж байна. Харин их, дээд сургууль, коллежийн өдрөөс бусад хэлбэрээр суралцагч, МСҮТ-ийн оюутнууд эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлээ өөрөө хариуцан жилдээ 8040 төгрөг төлнө.

-Тархины мэс засалд ороход маш их зардал гардаг. Үүнийг даатгалаас хариуцах уу?
-Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас оношийн хамааралтай бүлгээр санхүүжүүлэх төлбөрийн аргаар буюу даатгуулагчийн өвчний онош, өртгийн жин нэг даатгуулагчдад ногдох зардлын хэмжээг баримтлан төлбөр төлдөг. Төрийн өмчийн эрүүл мэндийн байгууллагад хэвтэн эмчлүүлэх тусламж, үйлчилгээний төлбөрт оношийн бүлэг, өртгийн жингээс хамааран 116400-643272 төгрөгийг эрүүл мэндийн даатгалын сангаас тухайн тусламж, үйлчилгээ үзүүлсэн эмнэлэгт даатгуулагчийн өмнөөс төлдөг. Хэрэв даатгуулагч улсын эмнэлэгт “Тархи нугас, захын мэдрэлийн мэс засал” (“G00-G99” оношийн код) хийлгэсэн тохиолдолд 557544 төгрөгийг эрүүл мэндийн даатгалын сангаас тухайн эмнэлэгт төлнө.