УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Г.Занданшатарыг Ерөнхий сайдаар томилох асуудлыг хэлэлцэж байна.
УИХ-ын гишүүн Ч.Лодойсамбуу, Ерөнхийлөгч хэдийгээр чуулганы хуралдаанд орж, Үндсэн хуулийн өөрчлөлт оруулна гэж байхгүй гэсэн боловч эргэлзээ тайлагдахгүй байна. Танай Засгийн газар бүрэн эрхээ хэрэгжүүлж байх хугацаандаа засаглалын хэлбэрийг солих ард нийтийн санал асуулга явуулах асуудал оруулж ирэх үү?
Г.Занданшатар, Нэгдүгээрт, бид Үндсэн хуулиа сайн судлах хэрэгтэй. Засгийн газар болон ямар нэг институц Үндсэн хуулийг өөрчлөх гэж дур зоргоороо ажиллах боломжгүй эрх зүйн орчинд бид ажиллаж байна. Үндсэн хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуульд төрийн бүх эрх мэдэл ард түмнээс эх сурвалжтай учир ард түмний санал санаачилгагүйгээр, аль эсвэл дур зоргоороо нэг нам, хэсэг бүлэг хүмүүс Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах ямар ч боломжгүй.
Журмын тухай хуулиас гадуур хийсэн үйлдлийг төрийн эсрэг гэмт хэрэг гэнэ гэж заасан. Тэгэхээр ийм санаачилга гаргах нь Үндсэн хуулийн эсрэг гэмт хэрэгт тооцогдоно.
Хоёрдугаарт, Засаглалын хэлбэрийг өөрчилнө гэвэл Үндсэн хуулийг цоо шинээр боловсруулна. Үүнийг бүх ард түмнээр хэдэн жил хэлэлцүүлэхийг мэдэхгүй. 1992 оны шинэ Үндсэн хуулийг бүтэн жил хэлэлцүүлсэн.
Гуравдугаарт, үүнийг эцсийн эцэст УИХ шийдвэрлэнэ. Ард нийтийн санал асуулга явуулах саналыг нийт гишүүдийн 2/3 буюу 84 гишүүний саналаар шийднэ. Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг гишүүдийн 3/4 буюу 94 гишүүний саналаар шийдвэрлэнэ. Үүнийг гишүүд та бүхэн шийдвэрлэнэ.
Эрх чөлөөг эрхэмлэдэг ардчилсан улсад УИХ-аар ярилцахгүйгээр Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулна гэсэн үлгэрт би итгэдэггүй гэв.
УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Г.Занданшатарыг Ерөнхий сайдаар томилох асуудлыг хэлэлцэж байна.
УИХ-ын гишүүн Ч.Лодойсамбуу, Ерөнхийлөгч хэдийгээр чуулганы хуралдаанд орж, Үндсэн хуулийн өөрчлөлт оруулна гэж байхгүй гэсэн боловч эргэлзээ тайлагдахгүй байна. Танай Засгийн газар бүрэн эрхээ хэрэгжүүлж байх хугацаандаа засаглалын хэлбэрийг солих ард нийтийн санал асуулга явуулах асуудал оруулж ирэх үү?
Г.Занданшатар, Нэгдүгээрт, бид Үндсэн хуулиа сайн судлах хэрэгтэй. Засгийн газар болон ямар нэг институц Үндсэн хуулийг өөрчлөх гэж дур зоргоороо ажиллах боломжгүй эрх зүйн орчинд бид ажиллаж байна. Үндсэн хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуульд төрийн бүх эрх мэдэл ард түмнээс эх сурвалжтай учир ард түмний санал санаачилгагүйгээр, аль эсвэл дур зоргоороо нэг нам, хэсэг бүлэг хүмүүс Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах ямар ч боломжгүй.
Журмын тухай хуулиас гадуур хийсэн үйлдлийг төрийн эсрэг гэмт хэрэг гэнэ гэж заасан. Тэгэхээр ийм санаачилга гаргах нь Үндсэн хуулийн эсрэг гэмт хэрэгт тооцогдоно.
Хоёрдугаарт, Засаглалын хэлбэрийг өөрчилнө гэвэл Үндсэн хуулийг цоо шинээр боловсруулна. Үүнийг бүх ард түмнээр хэдэн жил хэлэлцүүлэхийг мэдэхгүй. 1992 оны шинэ Үндсэн хуулийг бүтэн жил хэлэлцүүлсэн.
Гуравдугаарт, үүнийг эцсийн эцэст УИХ шийдвэрлэнэ. Ард нийтийн санал асуулга явуулах саналыг нийт гишүүдийн 2/3 буюу 84 гишүүний саналаар шийднэ. Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг гишүүдийн 3/4 буюу 94 гишүүний саналаар шийдвэрлэнэ. Үүнийг гишүүд та бүхэн шийдвэрлэнэ.
Эрх чөлөөг эрхэмлэдэг ардчилсан улсад УИХ-аар ярилцахгүйгээр Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулна гэсэн үлгэрт би итгэдэггүй гэв.