Бидний тухай
Сурталчилгаа байршуулах
Редакцийн ёс зүй
Нууцлалын бодлого
Холбоо барих
Онцлох
Шинэ
Тренд
Буцах
0
-"Монгол улсын төлөө зүтгэе" энэ үгийг мөрдэс зүүж тангараг өргөсөн эх орны хөвгүүд зүрхэндээ шивнэдэг юм-
Эх орны минь зүүн хязгаар Дорнодоос энэ сарын 8-нд таагүй мэдээлэл ирж Монголын ард түмнийг уй гашууд автууллаа. Тус аймгийн Баяндун сумын Шивэртийн ам гэдэг газарт энэ сарын 6-ны өдөр түймэр гарч улмаар онцгой байдлын хэлтсийн бүлгийн дарга дэслэгч Ч.Намжилдашаар ахлуулсан баг ажилласан.
Өргөсөн тангарагтаа үнэнч, үүрэг даалгавараа биелүүлж байсан аврагчид маань түймрийг цурманд оруулж сая нэг санаа амрав уу гэтэл салхины чиглэл өөрчлөгдөж, түймэр унтрааж байсан аврагчид амиа алджээ. Энх цагт эрэлхэгээр амиа алдсан тэдний баатарлаг гавьяа, зоримог зан мөр зэрэгцэн зүтгэх онцгой байдлын аврагчдын сэтгэлд хоногшин үлдэх нь дамжиггүй.
Тэднээр үеийн үед бахархаж, үр хойчдоо хэлэх биз. Хэлж ирдэггүй, хийсч ирдэг гамшгийн үеэр онцгой байдлынхан амь насаа үл хайрлан, олон түмнийхээ сайн сайхны төлөө халуун амь, бүлээн цусаа зориулдаг. Гэтэл эх орны эрэлхэг хөвгүүдээ эрүүл саруул, энх тунх үед нь үнэлдэг билүү. Аврагч нараа амь сэрүүн дээр нь хайрлаж, ард түмнийхээ өмнөөс урмын үгээр сэтгэлийг нь дэвтээж байх юмсан.
Хийсэн үйлс, хэлсэн үгийг нь тоодоггүй юм аа гэхэд техник хэрэгсэл, тэтгэмж урамшуулал, ахуй амьдралыг нь ойшоож үзсэн төр засаг бий юу. Хий дэмий л хийх гэж байна, удахгүй ингэж ч дээшилнэ, тэгж ч урамшуулна хэмээн ярьсаар, маргалдсаар суутал өнөөх муусайн аврагчид чинь үрэгдсээр дуусах нь. Онцгой байдлын албанд хэн дуртай нь ороод байдаггүй. Өөрсдийн хүсэл үнэхээр ажиллая гэсэн сэтгэлтэй залуус зүрх сэтгэлийнхээ дуудлагаар хүчин зүтгэдэг.
Тэд өөрсдийнхөө биш өрөөл бусдын амь нас, эд хөрөнгийг авран хамгаалж, гал усны гашуун зовлонгоос ангижруулах гэж унтах нойр, идэх хоолоо хугаслан байж тэмцдэг. Тэгвэл яагаад төр засаг, түмэн олон нь ойлгохгүй тэднийгээ тэнгэрийн орон руу алдаад байгаа юм. Гал унтраах нь ганцхан онцгой байдлынхны үүрэг биш.
Монголоо гэсэн зүрх, эд хөрөнгөө гэх сэтгэлтэй хэний ч болов хийх ажил. Хэн нэгний буруутай үйлдлээс болж өнөөдөр түймэр дэгддэг. Түүнийг нь өнөөх муу нэрт аврагчид унтраах гэж яс махтайгаа хатаж байна. Ингэж ажиллаж байна гээд тэдэнд илүү цалин, тэтгэмж өгөх нь юу л бол. Энэ жилийн тухайд түймэр орон нутагт төдийгүй нийслэлд ч гарч байгаа. Өнгөрсөн жилүүдэд үүнээс ч айхтар хэмжээний түймрүүд зөндөө гарч байсан.
Тэр үед бид аврагч нараа алдаж байсан билүү. Цөөхөн хэдхэн аврагч нараа түймрийн балгаар алдаад байвал эрэлхэг хөвгүүдийн чинь зориг мохох вий дээ. Амиа алдсан аврагчдын гэгээн дүр, хийсэн ажил нь хэний ч өмнө илхэн. Тэд маань тэнгэрийн орондоо заларч, үйл хэргээ үргэлжлүүлэх биз ээ.
ЧУЛУУНБААТАРЫН НАМЖИЛДАШ (1974-2012)
Ч.Намжилдаш нь 2012 оны тавдугаар сарын 8-нд Дорнод аймгийн Баяндун сумын нутагт түймэр унтраах ажилд бүлгийн даргын албан үүргээ гүйцэтгэж яваад амь эрсдэж бид бүхэнд нөхөж баршгүй гарз хохирол учирлаа. Онцгой байдлын дэслэгч Ч.Намжилдаш 1974 онд Дорнод аймагт төрсөн.
1982-1992 онд Дорнод аймгийн нэгдүгээр дунд сургууль, 2001-2004 онд МУБИС-ийн харьяа Дорнод аймаг дахь Багшийн коллеж, 2007-2009 онд Дорнод дээд сургуулийг тус тус төгссөн. Тэрээр 1992-2009 онд Дорнод аймгийн Байгалийн гамшигтай тэмцэх салбар, Гал түймэртэй тэмцэх хэлтэс, Онцгой байдлын хэлтэст аврагч, шүхэрчин-гал сөнөөгч, 2009-2011 онд мөн хэлтсийн Аврах отрядад бүлгийн дарга, 2011 оны аравдугаар сараас өнөөг хүртэл Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт бүлгийн даргаар ажиллаж байлаа.
Тэрээр Онцгой байдлын албанд ажилласан 16 жилийн хугацаанд албандаа үнэнч байж онцгой байдлын ахлагчаас офицерын албан тушаалд дэвшиж хамт олондоо хүлээн зөвшөөрөгдсөн шилдэг офицер байсан билээ.
Тэрээр гамшиг ослын дуудлагаар 1989 удаа үүрэг гүйцэтгэж Дорнод аймгийн 14 сум, Хэнтий аймгийн зургаан сум, Хөвсгөл, Завхан, Сүхбаатар аймгийн нутаг дэвсгэрт гарсан ой, хээрийн түймрийг унтраах ажиллагаанд 69 удаа 258 хоног ажиллаж, нийт 20 хүний амь нас, 58 айлын гэр, 68 хашаа саравч, 12350 гаруй мал сүрэг, 1.400.000 га газар нутгийг гал түймрийн аюулаас авран хамгаалж, сум галт хэрэгслийн дуудлагаар нийт 34 удаа ажиллаж, тэсэрч дэлбэрэх аюултай 425 сум галт хэрэгслийг аюулгүй болгож устган хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлжээ. Ч.Намжилдаш нь 2008 онд Онцгой байдлын албаны төлөө III зэргийн тэмдэг, 2011 Онцгой байдлын албаны төлөө II зэргийн тэмдгээр шагнагдсан байна.
ЖИГМЭДДОРЖИЙН ОДБАЯР (1985-2012)
Онцгой байдлын ахлагч Ж.Одбаяр нь 1985 онд Улаанбаатар хотод төрсөн. 1993-2003 онд Улаанбаатар хотын Баянзүрх дүүргийн 44 дүгээр дунд сургууль, 2003-2004 онд БХИС-ийн Ахлагчийн сургуулийг тус тус төгссөн.
Шүхэрчин аврагч мэргэжилтэй Онцгой байдлын албаны шилдэг албан хаагчдын нэг байлаа. Тэрээр 2004-2005 онд Зэвсэгт хүчний 122 дугаар ангид аврагч, 2005 оноос Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт аврагчаар ажиллаж байлаа. Ж.Одбаяр маань хийе бүтээе гэсэн чин эрмэлзэл дүүрэн үеийнхэндээ үлгэр дууриалал болсон нэгэн байлаа.
Тэрээр Дорнод аймгийн 13 сум, Хэнтий аймгийн дөрвөн сумын нутагт гарсан 64 удаагийн ой, хээрийн түймэр унтраах ажилд 120 гаруй хоног томилогдон ажиллахдаа 14 хүний амь нас, 26 айлын гэр, олон зуун мянган мал сүрэг, байгалийн баялаг, бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалжээ.
Мөн сум галт хэрэгсэл аюулгүй болгох дуудлагад 11 удаа явж, тэсэрч дэлбэрэх аюултай 76 сум, галт хэрэгслийг аюулгүй болгон устгаж, хавтанд дарагдсан ослын дуудлагаар ажиллаж, хоёр хүний амь насыг аварч, хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлсэн юм. Тэрээр 2008 онд Дорнод аймгийн Чойбалсан хотын Засаг даргын "Жуух бичиг"-ээр шагнагдсан байна.
СҮХБААТАРЫН БАТ-ЭРДЭНЭ (1984-2012)
Онцгой байдлын ахлагч С.Бат-Эрдэнэ нь 1984 онд Дорнод аймагт төрсөн. 1992-2002 онд Дорнод аймгийн 10 жилийн 12 дугаар дунд сургуулийг төгсч, 2005 оноос өнөөг хүртэл Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт аврагчаар ажиллаж байлаа.
Онцгой байдлын албанд долоон жил ажиллах хугацаандаа ард иргэдийнхээ амь нас, эрүүл мэнд. эд хөрөнгө болон эх болсон Монгол орныхоо байгаль дэлхийг гамшгийн аюулаас авран хамгаалах үйлсэд бүхий л ухамсарт амьдралаа зориулсан эх орны хүү байсан юм.
Тэрээр Дорнод аймгийн Баян-Уул, Баяндун, Халхгол, Матад зэрэг 13 сумдад гарсан 34 удаагийн ой, хээрийн түймрийг унтраах ажиллагаанд 122 хоног үүрэг гүйцэтгэхдээ 14 иргэний амь нас, 26 айлын гэр, 18 хашаа, саравч, олон мянган толгой мал, дөрвөн сая гаруй га бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалан байгалийн баялаг, бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалсан.
Мөн сум галт хэрэгсэл аюулгүй болгох дуудлагад 11 удаа явж тэсэрч дэлбэрэх аюултай 76 сум, галт хэрэгслийг аюулгүй болгон устгаж, хавтанд дарагдсан ослын дуудлагаар ажиллаж. хоёр хүний амь насыг аварч, хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлсэн. С.Бат-Эрдэнэ нь 2010 онд Дорнод аймгийн Чойбалсан хотын Засаг даргын "Жуух бичиг"-ээр шагнагдсан байна.
Б.Чанцал
Эх орны минь зүүн хязгаар Дорнодоос энэ сарын 8-нд таагүй мэдээлэл ирж Монголын ард түмнийг уй гашууд автууллаа. Тус аймгийн Баяндун сумын Шивэртийн ам гэдэг газарт энэ сарын 6-ны өдөр түймэр гарч улмаар онцгой байдлын хэлтсийн бүлгийн дарга дэслэгч Ч.Намжилдашаар ахлуулсан баг ажилласан.
Өргөсөн тангарагтаа үнэнч, үүрэг даалгавараа биелүүлж байсан аврагчид маань түймрийг цурманд оруулж сая нэг санаа амрав уу гэтэл салхины чиглэл өөрчлөгдөж, түймэр унтрааж байсан аврагчид амиа алджээ. Энх цагт эрэлхэгээр амиа алдсан тэдний баатарлаг гавьяа, зоримог зан мөр зэрэгцэн зүтгэх онцгой байдлын аврагчдын сэтгэлд хоногшин үлдэх нь дамжиггүй.
Тэднээр үеийн үед бахархаж, үр хойчдоо хэлэх биз. Хэлж ирдэггүй, хийсч ирдэг гамшгийн үеэр онцгой байдлынхан амь насаа үл хайрлан, олон түмнийхээ сайн сайхны төлөө халуун амь, бүлээн цусаа зориулдаг. Гэтэл эх орны эрэлхэг хөвгүүдээ эрүүл саруул, энх тунх үед нь үнэлдэг билүү. Аврагч нараа амь сэрүүн дээр нь хайрлаж, ард түмнийхээ өмнөөс урмын үгээр сэтгэлийг нь дэвтээж байх юмсан.
Хийсэн үйлс, хэлсэн үгийг нь тоодоггүй юм аа гэхэд техник хэрэгсэл, тэтгэмж урамшуулал, ахуй амьдралыг нь ойшоож үзсэн төр засаг бий юу. Хий дэмий л хийх гэж байна, удахгүй ингэж ч дээшилнэ, тэгж ч урамшуулна хэмээн ярьсаар, маргалдсаар суутал өнөөх муусайн аврагчид чинь үрэгдсээр дуусах нь. Онцгой байдлын албанд хэн дуртай нь ороод байдаггүй. Өөрсдийн хүсэл үнэхээр ажиллая гэсэн сэтгэлтэй залуус зүрх сэтгэлийнхээ дуудлагаар хүчин зүтгэдэг.
Тэд өөрсдийнхөө биш өрөөл бусдын амь нас, эд хөрөнгийг авран хамгаалж, гал усны гашуун зовлонгоос ангижруулах гэж унтах нойр, идэх хоолоо хугаслан байж тэмцдэг. Тэгвэл яагаад төр засаг, түмэн олон нь ойлгохгүй тэднийгээ тэнгэрийн орон руу алдаад байгаа юм. Гал унтраах нь ганцхан онцгой байдлынхны үүрэг биш.
Монголоо гэсэн зүрх, эд хөрөнгөө гэх сэтгэлтэй хэний ч болов хийх ажил. Хэн нэгний буруутай үйлдлээс болж өнөөдөр түймэр дэгддэг. Түүнийг нь өнөөх муу нэрт аврагчид унтраах гэж яс махтайгаа хатаж байна. Ингэж ажиллаж байна гээд тэдэнд илүү цалин, тэтгэмж өгөх нь юу л бол. Энэ жилийн тухайд түймэр орон нутагт төдийгүй нийслэлд ч гарч байгаа. Өнгөрсөн жилүүдэд үүнээс ч айхтар хэмжээний түймрүүд зөндөө гарч байсан.
Тэр үед бид аврагч нараа алдаж байсан билүү. Цөөхөн хэдхэн аврагч нараа түймрийн балгаар алдаад байвал эрэлхэг хөвгүүдийн чинь зориг мохох вий дээ. Амиа алдсан аврагчдын гэгээн дүр, хийсэн ажил нь хэний ч өмнө илхэн. Тэд маань тэнгэрийн орондоо заларч, үйл хэргээ үргэлжлүүлэх биз ээ.
ЧУЛУУНБААТАРЫН НАМЖИЛДАШ (1974-2012)Ч.Намжилдаш нь 2012 оны тавдугаар сарын 8-нд Дорнод аймгийн Баяндун сумын нутагт түймэр унтраах ажилд бүлгийн даргын албан үүргээ гүйцэтгэж яваад амь эрсдэж бид бүхэнд нөхөж баршгүй гарз хохирол учирлаа. Онцгой байдлын дэслэгч Ч.Намжилдаш 1974 онд Дорнод аймагт төрсөн.
1982-1992 онд Дорнод аймгийн нэгдүгээр дунд сургууль, 2001-2004 онд МУБИС-ийн харьяа Дорнод аймаг дахь Багшийн коллеж, 2007-2009 онд Дорнод дээд сургуулийг тус тус төгссөн. Тэрээр 1992-2009 онд Дорнод аймгийн Байгалийн гамшигтай тэмцэх салбар, Гал түймэртэй тэмцэх хэлтэс, Онцгой байдлын хэлтэст аврагч, шүхэрчин-гал сөнөөгч, 2009-2011 онд мөн хэлтсийн Аврах отрядад бүлгийн дарга, 2011 оны аравдугаар сараас өнөөг хүртэл Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт бүлгийн даргаар ажиллаж байлаа.
Тэрээр Онцгой байдлын албанд ажилласан 16 жилийн хугацаанд албандаа үнэнч байж онцгой байдлын ахлагчаас офицерын албан тушаалд дэвшиж хамт олондоо хүлээн зөвшөөрөгдсөн шилдэг офицер байсан билээ.
Тэрээр гамшиг ослын дуудлагаар 1989 удаа үүрэг гүйцэтгэж Дорнод аймгийн 14 сум, Хэнтий аймгийн зургаан сум, Хөвсгөл, Завхан, Сүхбаатар аймгийн нутаг дэвсгэрт гарсан ой, хээрийн түймрийг унтраах ажиллагаанд 69 удаа 258 хоног ажиллаж, нийт 20 хүний амь нас, 58 айлын гэр, 68 хашаа саравч, 12350 гаруй мал сүрэг, 1.400.000 га газар нутгийг гал түймрийн аюулаас авран хамгаалж, сум галт хэрэгслийн дуудлагаар нийт 34 удаа ажиллаж, тэсэрч дэлбэрэх аюултай 425 сум галт хэрэгслийг аюулгүй болгож устган хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлжээ. Ч.Намжилдаш нь 2008 онд Онцгой байдлын албаны төлөө III зэргийн тэмдэг, 2011 Онцгой байдлын албаны төлөө II зэргийн тэмдгээр шагнагдсан байна.
ЖИГМЭДДОРЖИЙН ОДБАЯР (1985-2012)Онцгой байдлын ахлагч Ж.Одбаяр нь 1985 онд Улаанбаатар хотод төрсөн. 1993-2003 онд Улаанбаатар хотын Баянзүрх дүүргийн 44 дүгээр дунд сургууль, 2003-2004 онд БХИС-ийн Ахлагчийн сургуулийг тус тус төгссөн.
Шүхэрчин аврагч мэргэжилтэй Онцгой байдлын албаны шилдэг албан хаагчдын нэг байлаа. Тэрээр 2004-2005 онд Зэвсэгт хүчний 122 дугаар ангид аврагч, 2005 оноос Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт аврагчаар ажиллаж байлаа. Ж.Одбаяр маань хийе бүтээе гэсэн чин эрмэлзэл дүүрэн үеийнхэндээ үлгэр дууриалал болсон нэгэн байлаа.
Тэрээр Дорнод аймгийн 13 сум, Хэнтий аймгийн дөрвөн сумын нутагт гарсан 64 удаагийн ой, хээрийн түймэр унтраах ажилд 120 гаруй хоног томилогдон ажиллахдаа 14 хүний амь нас, 26 айлын гэр, олон зуун мянган мал сүрэг, байгалийн баялаг, бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалжээ.
Мөн сум галт хэрэгсэл аюулгүй болгох дуудлагад 11 удаа явж, тэсэрч дэлбэрэх аюултай 76 сум, галт хэрэгслийг аюулгүй болгон устгаж, хавтанд дарагдсан ослын дуудлагаар ажиллаж, хоёр хүний амь насыг аварч, хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлсэн юм. Тэрээр 2008 онд Дорнод аймгийн Чойбалсан хотын Засаг даргын "Жуух бичиг"-ээр шагнагдсан байна.
СҮХБААТАРЫН БАТ-ЭРДЭНЭ (1984-2012)Онцгой байдлын ахлагч С.Бат-Эрдэнэ нь 1984 онд Дорнод аймагт төрсөн. 1992-2002 онд Дорнод аймгийн 10 жилийн 12 дугаар дунд сургуулийг төгсч, 2005 оноос өнөөг хүртэл Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт аврагчаар ажиллаж байлаа.
Онцгой байдлын албанд долоон жил ажиллах хугацаандаа ард иргэдийнхээ амь нас, эрүүл мэнд. эд хөрөнгө болон эх болсон Монгол орныхоо байгаль дэлхийг гамшгийн аюулаас авран хамгаалах үйлсэд бүхий л ухамсарт амьдралаа зориулсан эх орны хүү байсан юм.
Тэрээр Дорнод аймгийн Баян-Уул, Баяндун, Халхгол, Матад зэрэг 13 сумдад гарсан 34 удаагийн ой, хээрийн түймрийг унтраах ажиллагаанд 122 хоног үүрэг гүйцэтгэхдээ 14 иргэний амь нас, 26 айлын гэр, 18 хашаа, саравч, олон мянган толгой мал, дөрвөн сая гаруй га бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалан байгалийн баялаг, бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалсан.
Мөн сум галт хэрэгсэл аюулгүй болгох дуудлагад 11 удаа явж тэсэрч дэлбэрэх аюултай 76 сум, галт хэрэгслийг аюулгүй болгон устгаж, хавтанд дарагдсан ослын дуудлагаар ажиллаж. хоёр хүний амь насыг аварч, хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлсэн. С.Бат-Эрдэнэ нь 2010 онд Дорнод аймгийн Чойбалсан хотын Засаг даргын "Жуух бичиг"-ээр шагнагдсан байна.
Б.Чанцал
-"Монгол улсын төлөө зүтгэе" энэ үгийг мөрдэс зүүж тангараг өргөсөн эх орны хөвгүүд зүрхэндээ шивнэдэг юм-
Эх орны минь зүүн хязгаар Дорнодоос энэ сарын 8-нд таагүй мэдээлэл ирж Монголын ард түмнийг уй гашууд автууллаа. Тус аймгийн Баяндун сумын Шивэртийн ам гэдэг газарт энэ сарын 6-ны өдөр түймэр гарч улмаар онцгой байдлын хэлтсийн бүлгийн дарга дэслэгч Ч.Намжилдашаар ахлуулсан баг ажилласан.
Өргөсөн тангарагтаа үнэнч, үүрэг даалгавараа биелүүлж байсан аврагчид маань түймрийг цурманд оруулж сая нэг санаа амрав уу гэтэл салхины чиглэл өөрчлөгдөж, түймэр унтрааж байсан аврагчид амиа алджээ. Энх цагт эрэлхэгээр амиа алдсан тэдний баатарлаг гавьяа, зоримог зан мөр зэрэгцэн зүтгэх онцгой байдлын аврагчдын сэтгэлд хоногшин үлдэх нь дамжиггүй.
Тэднээр үеийн үед бахархаж, үр хойчдоо хэлэх биз. Хэлж ирдэггүй, хийсч ирдэг гамшгийн үеэр онцгой байдлынхан амь насаа үл хайрлан, олон түмнийхээ сайн сайхны төлөө халуун амь, бүлээн цусаа зориулдаг. Гэтэл эх орны эрэлхэг хөвгүүдээ эрүүл саруул, энх тунх үед нь үнэлдэг билүү. Аврагч нараа амь сэрүүн дээр нь хайрлаж, ард түмнийхээ өмнөөс урмын үгээр сэтгэлийг нь дэвтээж байх юмсан.
Хийсэн үйлс, хэлсэн үгийг нь тоодоггүй юм аа гэхэд техник хэрэгсэл, тэтгэмж урамшуулал, ахуй амьдралыг нь ойшоож үзсэн төр засаг бий юу. Хий дэмий л хийх гэж байна, удахгүй ингэж ч дээшилнэ, тэгж ч урамшуулна хэмээн ярьсаар, маргалдсаар суутал өнөөх муусайн аврагчид чинь үрэгдсээр дуусах нь. Онцгой байдлын албанд хэн дуртай нь ороод байдаггүй. Өөрсдийн хүсэл үнэхээр ажиллая гэсэн сэтгэлтэй залуус зүрх сэтгэлийнхээ дуудлагаар хүчин зүтгэдэг.
Тэд өөрсдийнхөө биш өрөөл бусдын амь нас, эд хөрөнгийг авран хамгаалж, гал усны гашуун зовлонгоос ангижруулах гэж унтах нойр, идэх хоолоо хугаслан байж тэмцдэг. Тэгвэл яагаад төр засаг, түмэн олон нь ойлгохгүй тэднийгээ тэнгэрийн орон руу алдаад байгаа юм. Гал унтраах нь ганцхан онцгой байдлынхны үүрэг биш.
Монголоо гэсэн зүрх, эд хөрөнгөө гэх сэтгэлтэй хэний ч болов хийх ажил. Хэн нэгний буруутай үйлдлээс болж өнөөдөр түймэр дэгддэг. Түүнийг нь өнөөх муу нэрт аврагчид унтраах гэж яс махтайгаа хатаж байна. Ингэж ажиллаж байна гээд тэдэнд илүү цалин, тэтгэмж өгөх нь юу л бол. Энэ жилийн тухайд түймэр орон нутагт төдийгүй нийслэлд ч гарч байгаа. Өнгөрсөн жилүүдэд үүнээс ч айхтар хэмжээний түймрүүд зөндөө гарч байсан.
Тэр үед бид аврагч нараа алдаж байсан билүү. Цөөхөн хэдхэн аврагч нараа түймрийн балгаар алдаад байвал эрэлхэг хөвгүүдийн чинь зориг мохох вий дээ. Амиа алдсан аврагчдын гэгээн дүр, хийсэн ажил нь хэний ч өмнө илхэн. Тэд маань тэнгэрийн орондоо заларч, үйл хэргээ үргэлжлүүлэх биз ээ.
ЧУЛУУНБААТАРЫН НАМЖИЛДАШ (1974-2012)
Ч.Намжилдаш нь 2012 оны тавдугаар сарын 8-нд Дорнод аймгийн Баяндун сумын нутагт түймэр унтраах ажилд бүлгийн даргын албан үүргээ гүйцэтгэж яваад амь эрсдэж бид бүхэнд нөхөж баршгүй гарз хохирол учирлаа. Онцгой байдлын дэслэгч Ч.Намжилдаш 1974 онд Дорнод аймагт төрсөн.
1982-1992 онд Дорнод аймгийн нэгдүгээр дунд сургууль, 2001-2004 онд МУБИС-ийн харьяа Дорнод аймаг дахь Багшийн коллеж, 2007-2009 онд Дорнод дээд сургуулийг тус тус төгссөн. Тэрээр 1992-2009 онд Дорнод аймгийн Байгалийн гамшигтай тэмцэх салбар, Гал түймэртэй тэмцэх хэлтэс, Онцгой байдлын хэлтэст аврагч, шүхэрчин-гал сөнөөгч, 2009-2011 онд мөн хэлтсийн Аврах отрядад бүлгийн дарга, 2011 оны аравдугаар сараас өнөөг хүртэл Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт бүлгийн даргаар ажиллаж байлаа.
Тэрээр Онцгой байдлын албанд ажилласан 16 жилийн хугацаанд албандаа үнэнч байж онцгой байдлын ахлагчаас офицерын албан тушаалд дэвшиж хамт олондоо хүлээн зөвшөөрөгдсөн шилдэг офицер байсан билээ.
Тэрээр гамшиг ослын дуудлагаар 1989 удаа үүрэг гүйцэтгэж Дорнод аймгийн 14 сум, Хэнтий аймгийн зургаан сум, Хөвсгөл, Завхан, Сүхбаатар аймгийн нутаг дэвсгэрт гарсан ой, хээрийн түймрийг унтраах ажиллагаанд 69 удаа 258 хоног ажиллаж, нийт 20 хүний амь нас, 58 айлын гэр, 68 хашаа саравч, 12350 гаруй мал сүрэг, 1.400.000 га газар нутгийг гал түймрийн аюулаас авран хамгаалж, сум галт хэрэгслийн дуудлагаар нийт 34 удаа ажиллаж, тэсэрч дэлбэрэх аюултай 425 сум галт хэрэгслийг аюулгүй болгож устган хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлжээ. Ч.Намжилдаш нь 2008 онд Онцгой байдлын албаны төлөө III зэргийн тэмдэг, 2011 Онцгой байдлын албаны төлөө II зэргийн тэмдгээр шагнагдсан байна.
ЖИГМЭДДОРЖИЙН ОДБАЯР (1985-2012)
Онцгой байдлын ахлагч Ж.Одбаяр нь 1985 онд Улаанбаатар хотод төрсөн. 1993-2003 онд Улаанбаатар хотын Баянзүрх дүүргийн 44 дүгээр дунд сургууль, 2003-2004 онд БХИС-ийн Ахлагчийн сургуулийг тус тус төгссөн.
Шүхэрчин аврагч мэргэжилтэй Онцгой байдлын албаны шилдэг албан хаагчдын нэг байлаа. Тэрээр 2004-2005 онд Зэвсэгт хүчний 122 дугаар ангид аврагч, 2005 оноос Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт аврагчаар ажиллаж байлаа. Ж.Одбаяр маань хийе бүтээе гэсэн чин эрмэлзэл дүүрэн үеийнхэндээ үлгэр дууриалал болсон нэгэн байлаа.
Тэрээр Дорнод аймгийн 13 сум, Хэнтий аймгийн дөрвөн сумын нутагт гарсан 64 удаагийн ой, хээрийн түймэр унтраах ажилд 120 гаруй хоног томилогдон ажиллахдаа 14 хүний амь нас, 26 айлын гэр, олон зуун мянган мал сүрэг, байгалийн баялаг, бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалжээ.
Мөн сум галт хэрэгсэл аюулгүй болгох дуудлагад 11 удаа явж, тэсэрч дэлбэрэх аюултай 76 сум, галт хэрэгслийг аюулгүй болгон устгаж, хавтанд дарагдсан ослын дуудлагаар ажиллаж, хоёр хүний амь насыг аварч, хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлсэн юм. Тэрээр 2008 онд Дорнод аймгийн Чойбалсан хотын Засаг даргын "Жуух бичиг"-ээр шагнагдсан байна.
СҮХБААТАРЫН БАТ-ЭРДЭНЭ (1984-2012)
Онцгой байдлын ахлагч С.Бат-Эрдэнэ нь 1984 онд Дорнод аймагт төрсөн. 1992-2002 онд Дорнод аймгийн 10 жилийн 12 дугаар дунд сургуулийг төгсч, 2005 оноос өнөөг хүртэл Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт аврагчаар ажиллаж байлаа.
Онцгой байдлын албанд долоон жил ажиллах хугацаандаа ард иргэдийнхээ амь нас, эрүүл мэнд. эд хөрөнгө болон эх болсон Монгол орныхоо байгаль дэлхийг гамшгийн аюулаас авран хамгаалах үйлсэд бүхий л ухамсарт амьдралаа зориулсан эх орны хүү байсан юм.
Тэрээр Дорнод аймгийн Баян-Уул, Баяндун, Халхгол, Матад зэрэг 13 сумдад гарсан 34 удаагийн ой, хээрийн түймрийг унтраах ажиллагаанд 122 хоног үүрэг гүйцэтгэхдээ 14 иргэний амь нас, 26 айлын гэр, 18 хашаа, саравч, олон мянган толгой мал, дөрвөн сая гаруй га бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалан байгалийн баялаг, бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалсан.
Мөн сум галт хэрэгсэл аюулгүй болгох дуудлагад 11 удаа явж тэсэрч дэлбэрэх аюултай 76 сум, галт хэрэгслийг аюулгүй болгон устгаж, хавтанд дарагдсан ослын дуудлагаар ажиллаж. хоёр хүний амь насыг аварч, хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлсэн. С.Бат-Эрдэнэ нь 2010 онд Дорнод аймгийн Чойбалсан хотын Засаг даргын "Жуух бичиг"-ээр шагнагдсан байна.
Б.Чанцал
Эх орны минь зүүн хязгаар Дорнодоос энэ сарын 8-нд таагүй мэдээлэл ирж Монголын ард түмнийг уй гашууд автууллаа. Тус аймгийн Баяндун сумын Шивэртийн ам гэдэг газарт энэ сарын 6-ны өдөр түймэр гарч улмаар онцгой байдлын хэлтсийн бүлгийн дарга дэслэгч Ч.Намжилдашаар ахлуулсан баг ажилласан.
Өргөсөн тангарагтаа үнэнч, үүрэг даалгавараа биелүүлж байсан аврагчид маань түймрийг цурманд оруулж сая нэг санаа амрав уу гэтэл салхины чиглэл өөрчлөгдөж, түймэр унтрааж байсан аврагчид амиа алджээ. Энх цагт эрэлхэгээр амиа алдсан тэдний баатарлаг гавьяа, зоримог зан мөр зэрэгцэн зүтгэх онцгой байдлын аврагчдын сэтгэлд хоногшин үлдэх нь дамжиггүй.
Тэднээр үеийн үед бахархаж, үр хойчдоо хэлэх биз. Хэлж ирдэггүй, хийсч ирдэг гамшгийн үеэр онцгой байдлынхан амь насаа үл хайрлан, олон түмнийхээ сайн сайхны төлөө халуун амь, бүлээн цусаа зориулдаг. Гэтэл эх орны эрэлхэг хөвгүүдээ эрүүл саруул, энх тунх үед нь үнэлдэг билүү. Аврагч нараа амь сэрүүн дээр нь хайрлаж, ард түмнийхээ өмнөөс урмын үгээр сэтгэлийг нь дэвтээж байх юмсан.
Хийсэн үйлс, хэлсэн үгийг нь тоодоггүй юм аа гэхэд техник хэрэгсэл, тэтгэмж урамшуулал, ахуй амьдралыг нь ойшоож үзсэн төр засаг бий юу. Хий дэмий л хийх гэж байна, удахгүй ингэж ч дээшилнэ, тэгж ч урамшуулна хэмээн ярьсаар, маргалдсаар суутал өнөөх муусайн аврагчид чинь үрэгдсээр дуусах нь. Онцгой байдлын албанд хэн дуртай нь ороод байдаггүй. Өөрсдийн хүсэл үнэхээр ажиллая гэсэн сэтгэлтэй залуус зүрх сэтгэлийнхээ дуудлагаар хүчин зүтгэдэг.
Тэд өөрсдийнхөө биш өрөөл бусдын амь нас, эд хөрөнгийг авран хамгаалж, гал усны гашуун зовлонгоос ангижруулах гэж унтах нойр, идэх хоолоо хугаслан байж тэмцдэг. Тэгвэл яагаад төр засаг, түмэн олон нь ойлгохгүй тэднийгээ тэнгэрийн орон руу алдаад байгаа юм. Гал унтраах нь ганцхан онцгой байдлынхны үүрэг биш.
Монголоо гэсэн зүрх, эд хөрөнгөө гэх сэтгэлтэй хэний ч болов хийх ажил. Хэн нэгний буруутай үйлдлээс болж өнөөдөр түймэр дэгддэг. Түүнийг нь өнөөх муу нэрт аврагчид унтраах гэж яс махтайгаа хатаж байна. Ингэж ажиллаж байна гээд тэдэнд илүү цалин, тэтгэмж өгөх нь юу л бол. Энэ жилийн тухайд түймэр орон нутагт төдийгүй нийслэлд ч гарч байгаа. Өнгөрсөн жилүүдэд үүнээс ч айхтар хэмжээний түймрүүд зөндөө гарч байсан.
Тэр үед бид аврагч нараа алдаж байсан билүү. Цөөхөн хэдхэн аврагч нараа түймрийн балгаар алдаад байвал эрэлхэг хөвгүүдийн чинь зориг мохох вий дээ. Амиа алдсан аврагчдын гэгээн дүр, хийсэн ажил нь хэний ч өмнө илхэн. Тэд маань тэнгэрийн орондоо заларч, үйл хэргээ үргэлжлүүлэх биз ээ.
ЧУЛУУНБААТАРЫН НАМЖИЛДАШ (1974-2012)Ч.Намжилдаш нь 2012 оны тавдугаар сарын 8-нд Дорнод аймгийн Баяндун сумын нутагт түймэр унтраах ажилд бүлгийн даргын албан үүргээ гүйцэтгэж яваад амь эрсдэж бид бүхэнд нөхөж баршгүй гарз хохирол учирлаа. Онцгой байдлын дэслэгч Ч.Намжилдаш 1974 онд Дорнод аймагт төрсөн.
1982-1992 онд Дорнод аймгийн нэгдүгээр дунд сургууль, 2001-2004 онд МУБИС-ийн харьяа Дорнод аймаг дахь Багшийн коллеж, 2007-2009 онд Дорнод дээд сургуулийг тус тус төгссөн. Тэрээр 1992-2009 онд Дорнод аймгийн Байгалийн гамшигтай тэмцэх салбар, Гал түймэртэй тэмцэх хэлтэс, Онцгой байдлын хэлтэст аврагч, шүхэрчин-гал сөнөөгч, 2009-2011 онд мөн хэлтсийн Аврах отрядад бүлгийн дарга, 2011 оны аравдугаар сараас өнөөг хүртэл Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт бүлгийн даргаар ажиллаж байлаа.
Тэрээр Онцгой байдлын албанд ажилласан 16 жилийн хугацаанд албандаа үнэнч байж онцгой байдлын ахлагчаас офицерын албан тушаалд дэвшиж хамт олондоо хүлээн зөвшөөрөгдсөн шилдэг офицер байсан билээ.
Тэрээр гамшиг ослын дуудлагаар 1989 удаа үүрэг гүйцэтгэж Дорнод аймгийн 14 сум, Хэнтий аймгийн зургаан сум, Хөвсгөл, Завхан, Сүхбаатар аймгийн нутаг дэвсгэрт гарсан ой, хээрийн түймрийг унтраах ажиллагаанд 69 удаа 258 хоног ажиллаж, нийт 20 хүний амь нас, 58 айлын гэр, 68 хашаа саравч, 12350 гаруй мал сүрэг, 1.400.000 га газар нутгийг гал түймрийн аюулаас авран хамгаалж, сум галт хэрэгслийн дуудлагаар нийт 34 удаа ажиллаж, тэсэрч дэлбэрэх аюултай 425 сум галт хэрэгслийг аюулгүй болгож устган хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлжээ. Ч.Намжилдаш нь 2008 онд Онцгой байдлын албаны төлөө III зэргийн тэмдэг, 2011 Онцгой байдлын албаны төлөө II зэргийн тэмдгээр шагнагдсан байна.
ЖИГМЭДДОРЖИЙН ОДБАЯР (1985-2012)Онцгой байдлын ахлагч Ж.Одбаяр нь 1985 онд Улаанбаатар хотод төрсөн. 1993-2003 онд Улаанбаатар хотын Баянзүрх дүүргийн 44 дүгээр дунд сургууль, 2003-2004 онд БХИС-ийн Ахлагчийн сургуулийг тус тус төгссөн.
Шүхэрчин аврагч мэргэжилтэй Онцгой байдлын албаны шилдэг албан хаагчдын нэг байлаа. Тэрээр 2004-2005 онд Зэвсэгт хүчний 122 дугаар ангид аврагч, 2005 оноос Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт аврагчаар ажиллаж байлаа. Ж.Одбаяр маань хийе бүтээе гэсэн чин эрмэлзэл дүүрэн үеийнхэндээ үлгэр дууриалал болсон нэгэн байлаа.
Тэрээр Дорнод аймгийн 13 сум, Хэнтий аймгийн дөрвөн сумын нутагт гарсан 64 удаагийн ой, хээрийн түймэр унтраах ажилд 120 гаруй хоног томилогдон ажиллахдаа 14 хүний амь нас, 26 айлын гэр, олон зуун мянган мал сүрэг, байгалийн баялаг, бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалжээ.
Мөн сум галт хэрэгсэл аюулгүй болгох дуудлагад 11 удаа явж, тэсэрч дэлбэрэх аюултай 76 сум, галт хэрэгслийг аюулгүй болгон устгаж, хавтанд дарагдсан ослын дуудлагаар ажиллаж, хоёр хүний амь насыг аварч, хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлсэн юм. Тэрээр 2008 онд Дорнод аймгийн Чойбалсан хотын Засаг даргын "Жуух бичиг"-ээр шагнагдсан байна.
СҮХБААТАРЫН БАТ-ЭРДЭНЭ (1984-2012)Онцгой байдлын ахлагч С.Бат-Эрдэнэ нь 1984 онд Дорнод аймагт төрсөн. 1992-2002 онд Дорнод аймгийн 10 жилийн 12 дугаар дунд сургуулийг төгсч, 2005 оноос өнөөг хүртэл Дорнод аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн Эрэн хайх, аврах салбарт аврагчаар ажиллаж байлаа.
Онцгой байдлын албанд долоон жил ажиллах хугацаандаа ард иргэдийнхээ амь нас, эрүүл мэнд. эд хөрөнгө болон эх болсон Монгол орныхоо байгаль дэлхийг гамшгийн аюулаас авран хамгаалах үйлсэд бүхий л ухамсарт амьдралаа зориулсан эх орны хүү байсан юм.
Тэрээр Дорнод аймгийн Баян-Уул, Баяндун, Халхгол, Матад зэрэг 13 сумдад гарсан 34 удаагийн ой, хээрийн түймрийг унтраах ажиллагаанд 122 хоног үүрэг гүйцэтгэхдээ 14 иргэний амь нас, 26 айлын гэр, 18 хашаа, саравч, олон мянган толгой мал, дөрвөн сая гаруй га бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалан байгалийн баялаг, бэлчээр нутгийг түймрийн аюулаас авран хамгаалсан.
Мөн сум галт хэрэгсэл аюулгүй болгох дуудлагад 11 удаа явж тэсэрч дэлбэрэх аюултай 76 сум, галт хэрэгслийг аюулгүй болгон устгаж, хавтанд дарагдсан ослын дуудлагаар ажиллаж. хоёр хүний амь насыг аварч, хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлсэн. С.Бат-Эрдэнэ нь 2010 онд Дорнод аймгийн Чойбалсан хотын Засаг даргын "Жуух бичиг"-ээр шагнагдсан байна.
Б.Чанцал