"Ноорог креатив студио"-д өнгөрсөн шөнө хойшлуулшгүй ажиллагаа явуулж, ажилчдын утас, хард зэргийг хураан авчээ.  

Эх сурвалжийн мэдээлснээр, өнгөрсөн шөнө 22-05 цаг хүртэл мэдүүлэг авсан. Бүгдийнх нь утсыг хурааж авсан учраас хэнтэй ч холбоо барих боломжгүй байв. Ажлын компьютерыг битүүмжилсэн тул сайтын үйл ажиллагаа зогссон. Бидэнд урьдчилж мэдэгдээгүй бөгөөд хойшлуулшгүй үйл ажиллагаа явуулах үеэрээ Эрүүгийн хэргийн 19.9.1-ийн улс нийтийн эв нэгдлийг бусниулсан гэх шалтгаанаар шалгаж байна гэж хэлсэн” гэлээ. 

Энэ талаар Цагдаагийн Ерөнхий газраас тодруулахад ямар нэгэн мэдээлэл өгөх боломжгүй байна гэлээ.

Үнэ цэнтэй, утга учиртай бас хүнд хэрэгтэй контентыг эндээс уриатай  Ноорог медиагийн хамт олон иргэдийн улс төрийн боловсролд хөрөнгө оруулах зорилготой 18 ХОНОГ баримтат киног дуусгаснаа зарлаад байсан юм.

"18 ХОНОГ" баримтат кино нь Монгол улс УИХ-ын 126 гишүүнтэй болж байгаа анхны сонгууль буюу 2024 оны 6 сарын 10-28 хооронд үргэлжлэх УИХ-ын сонгуулийн сурталчилгааны хоногууд мөн санал өгөх өдрийн бодит үйл явдлыг 5 өөр дүрийн амьдралаар дамжуулан харуулах зорилготой байжээ.

Тус асуудлаар Ноорог медиагийнхан өнөөдөр ЦЕГ-ын Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсийн гадна 12.00 цагаас мэдээлэл хийх юм.

13.30

Энэ талаар Хууль зүйн сайд О.Алтангэрэл X-д мэдээлэл өгсөн байна. Тэрээр "Тус сайттай холбоотой явуулсан ажиллагааны талаарх мэдээллийг олон нийтэд өгөх, хууль зүйн үндэслэлээ тайлбарлахыг цагдаагийн байгууллагад үүрэг болгосон. Удахгүй мэдээлэл хийнэ. Хэвлэн нийтлэх эрх чөлөө болон редакц сайтын үйл ажиллагаатай огт хамааралгүй гэсэн урьдчилсан мэдээлэл авсан, нягтaлна.

Мөрдөн шалгах ажиллагааны талаар прокурорын зөвшөөрлийн хүрээнд мэдээлэл өгдөг. УИХ-ын хууль зүйн байнгын хороо, хүний эрхийн дэд хороонд мөн мэдээлэл, тайлбар өгнө" гэв.

12.30

тэдний өмгөөлөгч Б.Наранцэцэг байр сууриа илэрхийлэв.

Тэрбээр, Хэрэг гэж хэлэхгүй. Бидэнд байгаа мэдээллээр иргэнээс гаргасан гомдлын дагуу Ноорог-ийн залуусаас сэжигтнээр мэдүүлэг авсан учир одоогоор ямар нэг хэрэг бүртгэл үүсгээгүй.

Тиймээс хэрэг гэж хуулийн зүйл заалт ярихгүй. Урд шөнө Эрүүгийн хуулийн 19.9.3-аар зүйлчилсэн гэж өөрсдөд нь мэдэгдсэн байна. Одоогоор хэрэг болон мөрдөн шалгах ажиллагаатай холбоотой дэлгэрэнгүй ярих тодорхой зүйл алга.

-Эрүүгийн хуулийн 19.9.3-аар зүйлчлэх үндэслэлтэй юү?
-Мэдээж, ямар ч үндэслэлгүй.

-Ийм үйлдэл удаа дараа давтагдсан гэж байсан. Энэ талаар тодруулж өгнө үү?
-Төрийн өндөр албан тушаалтантай холбоотой мийм пэйж хуудсандаа нийтэлсэн гэх үндэслэлээр 12-р сарын 31-нд Уламаа бид хоёр цагдаад дуудагдсан. Өнөөдөр иргэний гомдлоор дуудсан гэж өнөөдөр мэдэгдлээ.

-Мэдүүлэг авахдаа хойшлуулшгүйгээр баривчилсан нь процессын ямар алдаа байна гэж үзэж байна вэ?
-Ажлын цаг дууссан хойно дараа хойшлуулшгүй гэж гар утсыг нь хурааж авсан. Оффист нь нэгжлэг хийж, гар утсанд үзлэг хийсэн. Мөн хэнээс ч асуухгүйгээр хаана байгааг нь шууд мэдэж, олж ирсэн зэргээр ярих зүйлүүд бий. Одоогоор зүйлчлэл тодорхойгүй учир үүнийг хэвлэн нийтлэх эрх чөлөөнд халдсан гэж үзэж байна.

-Шалгахдаа хүний эрхийн ямар зөрчил гаргасан бэ?
-Шөнийн 22.00 цагаас өглөөний 07.00 цаг хүртэл мэдүүлэг авсан нь хүний эрхийн зөрчил мөн. Үүн дээр хүний эрхийн мэдрэмжтэй хандах ёстой байсан. Найман ажилтныг байцааж, өглөө 06.30 цагт явуулсан гэв.

Өмгөөлөгч Б.Пүрэвсүрэн "Нууцын баталгаа дээр гарын үсэг зуруулах гэсэн тохиолдол гарлаа. Хэрэг бүртгэлийн хэрэг нээгээгүй, мөрдөн шалгаж ажиллагаа явуулаагүй тохиолдолд нууцын баталгаанд гарын үсэг зурж болохгүй. Зурсан бол энэ цагт ингээд мэдээлэл өгөх боломжгүй болно. Амыг нь хамхиулах зорилготой байна.

“Ноорог”-той холбоотой анхаарах ёстой зүйл үлдсэн. УИХ-ын чуулган эхлээд, Хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөний тухай хууль өргөн барьсантай холбоотойгоор өнөөдөр энэ хуулийн төсөл болон дагаж өөрчлөгдөх бусад хуулиуд дээр сэтгүүлч, хэвлэл мэдээллийн байгууллага, сэтгүүл зүйн мэргэжлийн үйл ажиллагаа явуулсантай холбоотойгоор Эрүүгийн хуулиар ял шийтгэхгүй байх зарчим огт тусгагдаагүй. Тухайлбал

• Мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэх,
• Зөвшөөрөлгүй гэрэл зураг, дүрс бичлэг авах,
• 19 дүгээр зүйл буюу Үндэсний аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэгтэй холбоотой үндэсний эв нэгдлийг бусниулах, тагнуул хийх гэх зэрэг янз бүрийн олон гэмт хэрэгт холбогдуулан хэвлэл мэдээллийн байгууллага, сэтгүүлчийн амыг үдэх, улс төрийн зорилгоор ч юм уу айлган сүрдүүлэх, заналхийлэх бодит хэрэгцээ шаардлага бий болсон байна.

Хуулийн нэрээр айлган сүрдүүлэх явдлыг 1998 онд батлагдсан Хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөний тухай хуулиар бүрэн хориглох ёстой. Хэвлэл мэдээллийн салбарынхан энэ тал дээр цаашид дуу хоолойгоо хүргэх хэрэгтэй.

Хуулиар хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөг хязгаарлахыг хориглоно гэдэг. Гэтэл бодит байдалд хуулиас давсан холбогдох дүрэм журам, актууд байна. Хэрэг бүртгэлтэй холбоотой хойшлуулшгүй ажиллагаа явуулдаг зэрэг олон жишээ бий. Энэ бүгд хэвлэлийн эрх чөлөөний эсрэг үйлдлүүд" гэв.

Комедиан, хөтлөгч Д.Амартүвшин "Ноорог креатив студио"-той холбоотой асуудлаар байр сууриа илэрхийлэв.

-Өнгөрсөн долоо хоногт ЦЕГ-ын дарга Т.Сүхболд NTV телевизийн "Лхагвын тойм" нэвтрүүлгээр ярилцлага өгч их гоё зүйлс ярьсан. Тэр хүний ярьсан микрофон дээрх шүлс хатаагүй байхад л цагдаа нар ийм зүйл хийж байна. Баримтат киноноос айсан тул эрх баригчид цагдаа нараар ийм зүйл хийлгэлээ. Хөдөө сонгуулийн луйвар цагаандаа гарсан гэсэн шүү дээ.

Ямар ч тэмдэглэл хийлгүйгээр Ноорог-ын залуусын олон зүйлийг нь хураан авчээ. Эдгээр залуусыг тагнаж чагнасан байх эрсдэлтэй. Цагдаа нар Үндсэн хуульд тангараг өрдөг болохоос улс төрчдөд тангараг өргөдөггүй. Үндсэн хуулийг зөрчиж, хүний үг хэлэх үзэл бодлоо илэрхийлэх эрхийг нь зөрчлөө. Цагдаа нар өөрсдөөсөө ичээч ээ.

Улс төрчдийн өөдөөс үгүй гэж хэлж сураач ээ. Юнителтэй хамтарч ажиллалаа гээд эднийх гэсэн үг биш. Энэ компанитай хамтарч ажилладаггүй контент бүтээгч гэж байхгүй. Би ч хамтарч ажилласан удаатай. Монгол ардчиллаас дарангуйлал ру у шилжих биш бүр шилжчихсэн байна. 

Бид ардчиллын индексээр автократ улсуудтай адилхан болчихлоо. Энэ байдлыг удаан үргэлжлүүлэхгүйн төлөө явах ёстой. Өнөөдөр энд маш олон сэтгүүлч ирсэнд би баяртай байна. Яагаад гэвэл та бүхний ажиллах орчин улам эрсдэлтэй, аюултай болж байна гэв.

АН-ын гишүүн Н.Амаржин "Энэ болгоныг барьж, хориод, рийл, мийм хийдэг залуучуудад 10-20 жилийн ял тулгаад байж болохгүй. Хэвлэн нийтлэх эрх чөлөөнд халдаж байна. Хууль бус зүйлийн эсрэг шүгэл үлээж байхад ял тулгаж, урьдчилан мэдэгдэлгүй шалгадаг бол ардчилсан нийгэмд бид амьдраад яах юм. 

Маш үнэ цэнтэй олдсон ардчилал, эрх чөлөөгөө авч үлдэхийн тулд хүн бүр дуугарах ёстой учраас энд ирчихээд байж байна. Хуурамч фэйсбүүк хаягийн хүсэлтээр шалгах юм бол хууль гэж байгаад яах юм? Хэрэв үнэхээр хууль нь энэ юм бол энэ хуулийг бид зөрчих үүрэгтэй гэж бодож байна. Бид дуугарч чадахгүй бол намайг барина, дараа нь таныг барина. 

Засгийн газар нэг том компанитай үзэлцээд байгаа юм байна. Нэг сайтдаа биш. Хэдэн залуус зөв талд дугарах гээд үзэж байна. Гэтэл үүнийг эрх мэдлийн зодоон болгох хэрэггүй. Тэр бол дараагийн асуудал. Эхлээд сонгуулийн талаарх баримтат кино хийх гэж байгаа залуусыг баривчилж байна гэдэг нь манай ардчилал, хэвлэн нийтлэх эрх чөлөөнд ноцтой гэдэг үндсэн агуулгаас бид хальж болохгүй" гэв.

"Ноорог"-ийн редакцад өнгөрсөн шөнө хойшлуулшгүй ажиллагаа явуулж, ажилчдын утас, хард зэргийг хураан авсан. Тэд энэ талаараа 12.30 цагт мэдээлэл өгөв.

О.Уламсайхан "Эрүүгийн хуулийн 19.9.1 буюу Үндэсний эв нэгдлийг бусниулсан гэсэн шалтгаанаар шалгаж байна гэж мэдээлсэн. Биднийг өмгөөлөгчтэй маань уулзуулах боломж олгоогүй. Бид өмнө нь арванхоёрдугаар сарын 31-ний өдөр мөн Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх газарт ирж байсан. 

Гомдол гаргагч нь чатаар Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтэст хандаж, бидний хийдэг бичлэгээс болж хүн амиа хорлох гээд байна гэж мэдүүлсэн байгаа юм. 

MCS-тэй хамтардаг гэсэн мэдээлэл гарсан байна. Бид тэдэнтэй хамтарч ажиллаж байсан. Монголд MCS, АПУ-ийн дүрсийг авч байгаагүй газар гэж байхгүй байх. Ингэж л маркетинг хийдэг.

"Ноорог" бол шинэ, залуу баг. Бидэнд сонгууль маш чухал үйл явдал байсан. Бид сурталчилгааны хугацаанд аль нэг нэр дэвшигч эсвэл намыг биш, энгийн зургаан хүнийг дагаж ажилласан. Ингэхдээ бид киногоороо тухайн тойрогт ухуулагч нар яаж ажиллаж байна, сонгогчдын боловсрол ямар байна гэдгийг л харуулах гэж зорьсон. 

Бид киногоо бүтээхдээ 80 орчим сая төгрөг гаргасан. Үүний 30 гаруй сая нь олон нийтийн хандиваас боссон.

Манай оффисоос хураасан эд зүйлсийн жагсаалтыг бидэнд өгөөгүй. Гар утас, хувийн эд зүйлсийг хурааж авсан. Зарим хүмүүсээс кодыг нь асууж байгаад, хувийн мэдээллийг нь харсан. Хоорондоо юм ярихыг хориглосон. 

Тролл багийн логикийг ойлгохгүй байна. Манайхаас илүү өндөр санхүүжилттэй редакцууд энд байна. Тролл баг ажиллуулна гэдэг ямар том бүтэц шаардагдахыг сайн мэдэж байгаа байх. Манайх шиг цөөхөн хүнтэй газар ажиллуулах боломжгүй гэв. 

Процессын хэд хэдэн зөрчил гарсныг өмгөөлөгчид хэлж байна. Тухайлбал залуусыг ПС тоглоомын газар тоглож байхад нь ирж баривчилсан. Тэдний байршлыг яаж мэдэж очсон бэ гэдэг нэг зөрчил. Хоёрдугаарт нь прокуророос зөвшөөрөл аваагүй байна. Шалгаж буй үндэслэлийн дагуу үүссэн нөхцөл байдал байхгүй.

Мөн сая хэвлэлийн хурал зарлахаас өмнө нууцын баталгаан дээр гарын үсэг зуруулах гэсэн тохиолдол гарлаа. Хэрэв тэнд гарын үсэг зурсан бол бид ингээд мэдээлэл өгөх боломжгүй буюу амыг нь таглах нь гэж оролдож байна. Гэтэл хэрэг бүртгэлийн хэрэг нээгээгүй, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулаагүй тохиолдолд энд гарын үсэг зурж болохгүй гэж өмгөөлөгч нар мэдээллээ.

12.54

Эрүүгийн цагдаагийн албаны Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсээс “Цахим орчинд Ноорог гэх нэртэй фэйсбүүк пэйж хаягаас бусдын нэр хүндэд халдаж худал мэдээлэл тараасан” гэх гэмт хэргийн талаарх мэдээлэлд мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна.

Мөрдөгчөөс нэр бүхий иргэдийг шүүхийн зөвшөөрөлгүй баривчлах санал гарган ирүүлснийг прокурор танилцаад хуульд заасан баривчлах үндэслэл тогтоогдоогүй гэж үзэн, сэжигтнийг хойшлуулшгүйгээр баривчлахаас татгалзаж шийдвэрлэсэн байна.

Хуульч, өмгөөлөгч П.Эрхэмбаяр: Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд зааснаар хэргийг шалгах ёстой. Хүүхдүүдийн хэлж байгаагаар өчигдөр тэд компьютер тоглоомын газарт тоглож байхад нь цагдаа гэнэт орж ирсэн гэдэг мэдээлэл өгөв.

Гэтэл PC- ний газар нь ажлын байр биш, мөрдөн шалгах ажиллагааны дагуу гүйцэтгэх ажиллагаа явуулсан уу, яаж мэдэж олж очив гэдэг нь процессын нэг зөрчил юм.

Мөн прокуророос зөвшөөрөл аваагүй байна. Одоо хүссэн  байдалтай байна. 48 цаг баривчлах саналаа прокурорт хүргүүлсэн юм байна. Баянзүрх дүүргийн прокурор татгалзжээ.

Сая гэрчээр мэдүүлэг өгөх ёстой байсан ч сэжигтнээр мэдүүлэг өгчээ.

Тэгэхээр удахгүй яллагдагчаар татах тогтоолыг танилцуулна гэсэн үг юм. Ингэж танилцуулсны дараа гэрт нь үзлэг хийх, цагдан хорих, хувийн баталгаа авах гээд таслан сэргийлэх, хүний эрхийг хязгаарлаж болдог арга хэмжээ рүү шилжинэ. Хуулийн хүрээн ийм нөхцөл байдал үүссэн байна. Би нэг залууг нь  өмгөөлж байгаагийн хувьд сая мэдүүлэг өгөөд гарч ирлээ.

Сая 19.1.1-ээр мэдүүлэг авсангүй. Энэ нь Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх газрын харьяаллын хэрэг биш. Тагнуулын ерөнхий газар гэх мэт өөр субъект шалгадаг хэрэг. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 13.14 буюу илт худал мэдээлэл тараасантай холбоотой, 204 дугаарын гомдол ирсэн гэж хэллээ.

Энэ дагуу бид мэдүүлэг авах шаардлагатай байна гэчхээд шууд сэжигтэн буюу яллагдагчаар татах тогтоол танилцуулах мэтээр сэжигтний мэдүүлэг авлаа.

Ийм байж болохгүй. Өмгөөлөгч нар хуулийн дагуу гомдол гаргаад явна. Прокурор зөвшөөрөл өгсний дараа утсыг нь хураах ёстой. Энэ мэтээр олон зөрчил гарчээ. Эхлээд баривчилж, дараа нь эд хөрөнгийг хураагаад, түүний дараа прокурорын зөвшөөрөл авах нь байж болохгүй.        

Таслан сэргийлэх арга хэмжээг дөрвөн үндэслэлээр авдаг. Дуудсан цагт ирээгүй,  оргон зайлсан гэх мэт үндэслэлүүд бий. Мөрдөн шалгах ажиллагаанд саад учруулаагүй байхад хорих зохицуулалт хуульд байхгүй. Мөн энэ хэвлэлийн хурлаас өмнө мөрдөгчийн магадалгаанд гарын үсэг зуруулах гэжээ.             

14.35

 

Цагдаагийн Ерөнхий Газрын Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх газрын дарга, дэд хурандаа С.Тайван, ЦЕГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсийн даргаар Дэд хурандаа Г.Пүрэвдэлгэр нар дараах мэдээллийг өглөө.

ЦЕГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсийн даргаар Дэд хурандаа Г.Пүрэвдэлгэр, Ноорог пэйжийн залуусын хэвлэн нийтлэхтэй холбоотой ажиллагаанд Цагдаагийн байгууллагаас гүйцэтгэх ажиллагаа явуулаагүй. Урьдчилсан байдлаар мөрийтэй тоглоом зохион байгуулсан байж болзошгүй гэх үндэслэлээр шалгалтын ажиллагааг эхлүүлсэн. Энэ бол шалгалтын ажиллагаа явуулж буй нэг үндэслэл гэв.