Хүний тархи өнгөрсөн 30 мянга гаруй жилийн турш агшсаар иржээ. Гэсэн ч өнөө цагийн хүний тархи шиг ийм ухаалаг байгаагүй аж. Хэмжээний хувьд 17 мянган жилийн өмнө хомо сапиенс буюу босоо явагч хүний тархины тойрог 1359-1500 см байжээ. Одоогийн хүний тархитай харьцуулахад бодож сэтгэх чадвар тухайн үеийн босоо явагчдын хувьд сэтгэлгээний чадамжийн арван хувьд ч хүрэхгүй байсан аж.

АНУ-ын Мичиганы их сургуулийн профессор Жонн Хаукс "Хүний тархийг судлахын тулд хамгийн эхлээд нүдний ухархайг сайтар шинжлэх ёстой байдаг. 30 орчим мянган жилийн өмнө эмэгтэй хүний тархи эрчүүдийг бодоход арай жижиг байсан. Харин хувьсгалын явцад эрэгтэй, эмэгтэй хүний тархины диаметр ижил түвшинд очсон. Энэ нь тэд хамтдаа амьдрах болсон үеэс эхлэлтэй" гэжээ.

Судлаачид Европ, Дундад Ази, төв Азиас олсон гавлын яснууд дээр шинжилгээ хийсэн байна. Зарим антропологчийн судалж тогтоосноор тархины үйл ажиллагаа Европт хожуу, Дундад Азид дараа нь, төв Азид хамгийн түрүүнд сэтгэх чадвартай болж эхэлсэн гэнэ. Харин 10 мянган жилийн өмнө хүн төрөлхтөн нийгэмших явцдаа тархиных нь хөгжил илүү хурдацтай явагдсан байдаг аж.

http://www.niigmiintoli.mn/