Хэвлэлийн эрх чөлөө нь ардчилал, шударга ёсны үндсэн суурь байдаг бөгөөд энэ утгаараа бид бүгдэд санал бодлоо илэрхийлэх, төр засагтаа болоод эрх мэдэлтнүүдэд үнэнийг хэлэхэд шаардлагатай бүх баримтыг өгдөг.
НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн шийдвэрийн дагуу Дэлхийн хэвлэлийн эрх чөлөөний өдрийг жил бүрийн тавдугаар сарын 3-ны өдөр тэмдэглэдэг.
Энэ өдрийг тохиолдуулан RSF буюу “Хил хязгааргүй сэтгүүлчид” байгууллагаас жил бүр дэлхийн хэвлэлийн эрх чөлөөний индексийг зарладаг. 2023 онд манай улс 180 орноос 88 дугаарт орж байсан бол энэ онд 21 байр ухарч 109 дүгээрт бичигджээ.
Тус байгууллагаас гаргадаг уг судалгаанд Монгол Улс 2002 оноос эхлэн орж буй бөгөөд энэ хугацаанд манай улсын хэвлэлийн мэдээллийн салбарт ямар өөрчлөлт орсныг доорх графикт харуулав.
Хэвлэлийн эрх чөлөө нь ардчилал, шударга ёсны үндсэн суурь байдаг бөгөөд энэ утгаараа бид бүгдэд санал бодлоо илэрхийлэх, төр засагтаа болоод эрх мэдэлтнүүдэд үнэнийг хэлэхэд шаардлагатай бүх баримтыг өгдөг.
НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн шийдвэрийн дагуу Дэлхийн хэвлэлийн эрх чөлөөний өдрийг жил бүрийн тавдугаар сарын 3-ны өдөр тэмдэглэдэг.
Энэ өдрийг тохиолдуулан RSF буюу “Хил хязгааргүй сэтгүүлчид” байгууллагаас жил бүр дэлхийн хэвлэлийн эрх чөлөөний индексийг зарладаг. 2023 онд манай улс 180 орноос 88 дугаарт орж байсан бол энэ онд 21 байр ухарч 109 дүгээрт бичигджээ.
Тус байгууллагаас гаргадаг уг судалгаанд Монгол Улс 2002 оноос эхлэн орж буй бөгөөд энэ хугацаанд манай улсын хэвлэлийн мэдээллийн салбарт ямар өөрчлөлт орсныг доорх графикт харуулав.
Тухайн улсын хэвлэлийн эрх чөлөөний нөхцөл байдлыг дүгнэхдээ
- Улс төрийн нөхцөл байдал,
- Хууль эрх зүйн орчин,
- Эдийн засгийн нөхцөл байдал,
- Нийгэм соёлын нөхцөл байдал,
- Аюулгүй байдал гэсэн таван шалгуур үзүүлэлтийг ашиглаж байна.
Манай улсын хувьд 2023 онд дээрх таван үзүүлэлтээс хамгийн өндөр оноо авсан нь аюулгүй байдал бол эдийн засгийн нөхцөл байдал хамгийн бага оноо авч, нийт оноог доош татсан гэж болно.
2013-2023 оны хугацаан дахь дэлхийн хэвлэлийн эрх чөлөөний индексээс харахад зөвхөн Монгол гэлтгүй ихэнх улс оронд хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөний үзүүлэлт буурсан байгаа нь илт байна.
Тодруулбал 2013 онд хэвлэлийн эрх чөлөө “маш сайн” гэсэн ангилалд 26 улс багтаж байсан бол 2023 онд ердөө найман орон л энэ ангилалд багтаж чаджээ. Харин “маш муу” ангилалд 10 жилийн өмнө 20 улс орж байсан бол өнөөдрийн байдлаар 31 улс тус ангилалд багтаад байгаа юм.
Тухайн улсын хэвлэлийн эрх чөлөөний нөхцөл байдлыг дүгнэхдээ
- Улс төрийн нөхцөл байдал,
- Хууль эрх зүйн орчин,
- Эдийн засгийн нөхцөл байдал,
- Нийгэм соёлын нөхцөл байдал,
- Аюулгүй байдал гэсэн таван шалгуур үзүүлэлтийг ашиглаж байна.
Манай улсын хувьд 2023 онд дээрх таван үзүүлэлтээс хамгийн өндөр оноо авсан нь аюулгүй байдал бол эдийн засгийн нөхцөл байдал хамгийн бага оноо авч, нийт оноог доош татсан гэж болно.
2013-2023 оны хугацаан дахь дэлхийн хэвлэлийн эрх чөлөөний индексээс харахад зөвхөн Монгол гэлтгүй ихэнх улс оронд хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөний үзүүлэлт буурсан байгаа нь илт байна.
Тодруулбал 2013 онд хэвлэлийн эрх чөлөө “маш сайн” гэсэн ангилалд 26 улс багтаж байсан бол 2023 онд ердөө найман орон л энэ ангилалд багтаж чаджээ. Харин “маш муу” ангилалд 10 жилийн өмнө 20 улс орж байсан бол өнөөдрийн байдлаар 31 улс тус ангилалд багтаад байгаа юм.
Хэвлэлийн эрх чөлөөний индексийн нэгдүгээр байранд Норвеги улс найман жил дараалан орж байгаа бол Эритрей улс хамгийн сүүлд буюу 180 дугаарт бичигджээ.
Сүүлийн үед хэвлэлийн эрх чөлөөтэй зэрэгцэн сэтгүүлчдийн аюулгүй байдлын асуудлыг мөн хөндөж ярих болсон. Он гарсаар сэтгүүл зүйн ажил үүргээ гүйцэтгэж яваад 12 сэтгүүлч амиа алдаж, 569 сэтгүүлч хоригдож байна. /Эх сурвалж: RSF/
2023 оны хэвлэлийн эрх чөлөөний индекс нь хуурамч агуулга бүхий мэдээлэл хэвлэлийн эрх чөлөөнд хэрхэн нөлөөлж буйг тодотгосон болохыг RSF тайландаа дурдсан. Судалгаанд оролцсон 180 орноос 118 нь буюу гуравны хоёр нь хуурамч, суртал ухуулгын шинжтэй мэдээлэл тараахад гол төлөв улс төрчид оролцдог гэж мэдээлжээ.
2023 оны дэлхийн эвлэлийн эрх чөлөөний индексийг бүс нутгаар авч үзвэл:
Хэвлэлийн эрх чөлөөний индексийн нэгдүгээр байранд Норвеги улс найман жил дараалан орж байгаа бол Эритрей улс хамгийн сүүлд буюу 180 дугаарт бичигджээ.
Сүүлийн үед хэвлэлийн эрх чөлөөтэй зэрэгцэн сэтгүүлчдийн аюулгүй байдлын асуудлыг мөн хөндөж ярих болсон. Он гарсаар сэтгүүл зүйн ажил үүргээ гүйцэтгэж яваад 12 сэтгүүлч амиа алдаж, 569 сэтгүүлч хоригдож байна. /Эх сурвалж: RSF/
2023 оны хэвлэлийн эрх чөлөөний индекс нь хуурамч агуулга бүхий мэдээлэл хэвлэлийн эрх чөлөөнд хэрхэн нөлөөлж буйг тодотгосон болохыг RSF тайландаа дурдсан. Судалгаанд оролцсон 180 орноос 118 нь буюу гуравны хоёр нь хуурамч, суртал ухуулгын шинжтэй мэдээлэл тараахад гол төлөв улс төрчид оролцдог гэж мэдээлжээ.
2023 оны дэлхийн эвлэлийн эрх чөлөөний индексийг бүс нутгаар авч үзвэл:
Бидний тухай
Сурталчилгаа байршуулах
Редакцийн ёс зүй
Нууцлалын бодлого
Холбоо барих
Онцлох
Шинэ
Тренд
Буцах
9
