“Шинэ хоршоо” хөтөлбөрийн зээлийг 2024 оны тавдугаар сараас олгож эхэлсэн. Нийт 660 гаруй тэрбум төгрөгийн зээл олгоод байна.

13,549 малчин зээлд хамрагдсан буюу Шинэ хоршоо хөдөлгөөний гишүүд болжээ. Үндэсний статистикийн хорооноос мэдээлснээр 2023 онд манай улсад 298338 малчин байв.

Тэгэхээр нийт малчны 4.5 хувь нь хоршооны гишүүнээр элсжээ.   

Хүнс, хөдөө аж ахуйн их сургуулийн багш нар өнгөрсөн сараас эхлэн хөдөөгүүр явж, хэд хэдэн аймгийн хоршоологчдыг чадавхжуулжээ. Тэд малчдад сургалт зохион байгуулж, мах, сүүний үйлдвэрлэл, боловсруулах технологи, төлөвлөгөө, бичиг баримтын бүрдүүлэлт, мал төхөөрөх бага оврын үйлдвэрийн тооцоо зэргийг зааж байна.

660 ТЭРБУМ ТӨГРӨГИЙН, ХӨНГӨЛӨЛТТЭЙ ЗЭЭЛИЙГ АЛЬ АЙМАГТ ОЛГОВ?  

ХАМГИЙН ИХ, ХАМГИЙН БАГА ДҮНТЭЙ ЗЭЭЛ АВСАН АЙМГУУД

• Говь-Алтайд 1500 хоршоологчид 49 тэрбум төгрөг
• Архангайд 1700 хоршоологчид 48 тэрбум төгрөг
• Төв аймагт 1300 хоршоологчид 45 тэрбум төгрөг бол  
• Баян-Өлгийд 300 хоршоологчид 6.2 тэрбум төгрөг
• Орхонд 200 хоршоологчид 6 тэрбум төгрөг
• Дархан-Уулд 150 хоршоологчид 5 тэрбум төгрөг тус тус олгожээ.

Хоршоод дээрх зээлийг өвөлжилтийн бэлтгэл хангах, хашаа хороогоо сайжруулах, хадлан, өвс, ногоон тэжээл бэлтгэх, малын үүлдэр, угсаагаа сайжруулан, нэг малаас авах ашиг шимээ үлэмж нэмэгдүүлж, эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж байна.

Жишээ нь Орхон аймгийн Баян-Өндөр сумын “Арга билиг арвин сүрэг" хоршоо мал худалдан авч, цагаан идээний цех байгуулжээ. Ааруул, хурууд, шар тос, шимийн архи зэрэг бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж байна.

Мөн Ховд аймгийн Зэрэг сумын "Буурлын буян нутаг" хоршоо нь 9 гишүүнтэй байгуулагдсан. Долоон гишүүн тус бүр 50 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын зээл авч, савангийн үйлдвэр, агуулах, хөлдөөгч барьжээ.Үйлдвэрт өдөрт 2500-3000 ширхэг саван үйлдвэрлэх хүчин чадалтай. Тэд малын өөхөөр хүний биед харшил үүсгэхгүй саван үйлдвэрлэж байна гэж Шинэ хоршоо хөдөлгөөнөөс мэдээлэв.  

Хоршооны зээлийн жилийн хүү 6 хувь. Энэ нь банкуудын өгч буй зээлийн дундаж хүүнээс 3 дахин бага.

Энэ талаар Монголбанкны Ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн Блүүмбэрг Монгол телевизэд өгсөн ярилцлагадаа дурджээ. Тэрээр “Мэдээж зах зээлийн жишгийг, стандартыг доголдуулж байгаа зүйл бий. Чөлөөт өрсөлдөөний зах зээлд нэг хэсэг нь хөнгөлөлттэй зээл, нэг хэсэг нь зах зээлийн хүүтэй зээл аваад явах нь муу жишиг болоод явна.

Хоёрдугаарт, дандаа хөнгөлөлттэй зүйл аваад сурчихвал дараа нь хөнгөлөлтгүй юманд ажиллаж чадахгүй болох муу талтай. Тэгэхээр бизнесийн хувьд цаашид сөрөг үр дагавар гарч магадгүй. Гэхдээ хөнгөлөлттэй хөтөлбөр нь үр дүнтэй байна уу, үгүй юу гэдгийг нь авч үзвэл үр дүнтэй, байгаа онож байгаа гэж хэлж болохоор байна.

Банкны системд илүүдэл нөөц, Төв банкны үнэт цаас хэлбэрээр бараг 10 их наяд төгрөг байгаа. Тэгэхээр энэ мөнгө нь эдийн засгийн эргэлтэд орж байгаа юм. Гол нь Засгийн газрын зүгээс энэ бүх хөтөлбөрүүдийн хүүгийн татаасанд жил бүр 200-300 тэрбум төгрөг зарцуулж байгаа.

Тэгэхээр төсөв 35 их наяд руу очиж байгаа энэ үед хүүгийн татаасанд зарцуулж буй мөнгө нь багахан хэмжээний мөнгө юм. Ерөнхийдөө багахан хэмжээний зардлаас томоохон хэмжээний төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлж чадаж байна гэдгээрээ үр дүнтэй харагдаж байгаа юм. Гэхдээ урт хугацаандаа энэ нь ёс суртахууны эрсдэл дагуулах учир маш болгоомжтой хэрэгжүүлэх хэрэгтэй.” гэжээ.