Францын Ерөнхийлөгч Эммануэл Макрон тавдугаар сарын 19-21-ний өдрүүдэд Японы Хирошима хотноо болсон “Их 7”-гийн уулзалтад оролцсоныхоо дараа Монгол Улсад айлчиллаа. Энэ нь хоёр улс 1965 онд дипломат харилцаа тогтоосноос хойш Францын төрийн тэргүүний түвшинд Монгол Улсад хийж буй анхны айлчлал болсон юм.  

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх уламжлалт ёсоор Францын Ерөнхийлөгчийг Сүхбаатарын талбайд хүлээн авч, Чингис хааны хөшөөнд хүндэтгэл үзүүлэн, Төрийн ордонд уулзалт хэлэлцээ хийн, орой нь Чингис хааны музей үзүүлэн, төрийн зоогт урьсан байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Франц улсыг “Гуравдагч хөрш”, Европ дахь дотнын итгэлт түнш гэсэн бөгөөд хоёр улсын харилцаа 13-р зуунаас эхлэлтэй гэлээ.

Макрон мөн айлчлалд сэтгэл хангалуун байгаагаа илэрхийлэн, Ерөнхийлөгч, Засгийн газар болон Монголын ард түмэнд талархсанаа илэрхийлсэн. Тэрбээр Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхтэй хамтран хэвлэлийн хурал хийх үедээ “Эрхэм Ерөнхийлөгч таныг Франц Улсад аравдугаар сард ирэхэд баяртай байх болно. Урьд өмнө болж байгаагүй Чингис хааны үзэсгэлэнг Францад нээнэ. Тэнд тантай уулзахад таатай байна” хэмээн хэлсэн юм. /Чингис хааны музей зарим үзмэрээ энэ оны аравдугаар сард Францын Нант хотын Үндэсний түүхийн музейд тавьж, “Чингис хаан: Монголчууд дэлхийг хэрхэн өөрчлөв” үзэсгэлэнд толилуулахаар төлөвлөсөн байна./

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх “Бид албан ёсны хэлэлцээрийн үеэр хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар болон олон улсын тулгамдсан асуудлын талаар хэлэлцэж, дэлхий нийтийн  энх тайван, аюулгүй байдлын төлөө хамтын хүчин чармайлт гарган ажиллахаа илэрхийлсэн” хэмээн хэвлэлийн хурлын үеэр хэллээ.

Францын “France 24” хэвлэлд “2022 оны хоёрдугаар сард оросууд Украин руу довтолсноос хойш Франц улс энэ үйл явдлыг шууд буруушаадаггүй улс орнуудтай дипломат харилцаагаа эрчимжүүлсэн ба тэдгээрийн нэг нь Монгол Улс юм” хэмээн бичжээ.

Эммануэл Макрон хэвлэлийн хурлын үеэр "Бид дөнгөж сая үр дагавар нь зөвхөн Европоор хязгаарлагдаагүй ОХУ-ын Украинд явуулж буй дайны талаар дурдлаа. Түрэмгийлэлд өртсөн улсыг дэмжих шийдэмгий байр сууриа, түүнчлэн олон улсын хууль тогтоомжийн дагуу Европ тивд энх тайвныг буцаан авч ирэх зорилтынхоо талаар мөн танилцууллаа. Энхийг сахиулах үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцдог, хууль дээдлэх ардчилсан тогтолцоонд суурилсан бүрэн эрхт ёсыг эрхэмлэдгээрээ хоёр улс адил. Монгол Улс цаазын ялыг халж олон улсын энх тайван аюулгүй байдлыг тогтоож байдаг олон талт системд хувь нэмрээ оруулдаг. Үүнд баяр хүргэе" гэсэн юм.

Эммануэл Макроны айлчлал хоёр улсын улс төр, батлан хамгаалах, эдийн засаг, өндөр технологи, эрчим хүч, боловсрол, эрүүл мэнд зэрэг салбарын харилцаа, хамтын ажиллагааг ойртуулан дотносуулах тохиролцоо хийж чадсан түүхэн ач холбогдолтой айлчлал боллоо гэж Ерөнхийлөгчийн тамгын газраас мэдээллээ.

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх "Хоёр улсын уламжлалт найрсаг харилцааг үе шаттайгаар ахиулж, стратегийн түншлэлд хүрэх талаар ярилцлаа. Монгол Улс Европын холбоотой байгуулсан түншлэл, хамтын ажиллагааны хэлэлцээрийн хүрээнд Франц улстай худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааг тэлэх, хөрөнгө оруулалтыг нэмэх, харилцан ашигтай хамтын ажиллагаа өргөжүүлэх нь манай улсын гадаад бодлогын чухал стратеги, зорилтын нэг гэдгийг нотоллоо" гэв.

“Ройтерс” болон “Блүүмберг” агентлагууд “Монгол Улс Францад чухал металл нийлүүлнэ гэж Ерөнхийлөгч Эммануэл Макрон мэдэгдлээ” хэмээн мэдээлэв. ”Тэрбээр Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхтэй хамтран хийсэн хэвлэлийн бага хурлын үеэр “Монгол Улсаас чухал металл нийлүүлэх замаар бид эрчим хүчний тусгаар тогтнолоо бэхжүүлэхийн төлөө хамтран ажиллана гэж мэдэгдлээ" гэжээ.

"Мөн Монголд ураны уурхайг хөгжүүлэхээр ажиллаж байгаа цөмийн “Орано” групптэй /Францын "Орано" групп нь Монголд уран олборлолтын чиглэлээр ажилладаг “Бадрах Энержи” ХХК-ийн хувь эзэмшдэг/ хамтран ажиллах нь чухал гэж Макрон хэлсэн.  Монгол Улс нийт экспортынхоо 80 орчим хувийг Хятад руу гаргадаг ч ашигт малтмалаар баялаг тус улс хоёр том хөрш Хятад, Оросоос гадна худалдаа, уул уурхайн харилцаагаа өргөжүүлэхээр ажиллаж байгаа бөгөөд Европ, Азийг холбогч гүүр болно гэж найдаж байна" хэмээн Ройтерс агентлаг мэдээлэв.

Европын Холбоотой байгуулсан Түншлэл, хамтын ажиллагааны хэлэлцээрийн хүрээнд Франц Улстай худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааг тэлэх, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх нь Монгол Улсын улсын гадаад бодлогын чухал стратеги, зорилтуудын нэг гэдгийг Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх хэлсэн.

Мөн НҮБ-ын цөлжилттэй тэмцэх конвенцын талуудын 17 дугаар бага хурлыг 2026 онд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулах болсныг Францын тал дэмжиж байгаагаа мэдэгдэв.

ХОЁР УЛСЫН ТӨРИЙН ТЭРГҮҮН ДАРААХ ЧИГЛЭЛЭЭР ХАМТРАН АЖИЛЛАХААР САНАЛ НЭГДЖЭЭ:

• Цэвэр эрчим хүч /Атомын цахилгаан станц/ болон сэргээгдэх эрчим хүчний салбарт Францын хөрөнгө оруулалтыг дэмжих, нэмэгдүүлэх чиглэлээр хамтарч ажиллахаар болов.  
• Францтай хамтран Үндэсний сансрын хиймэл дагуул хөөргөхөөр болов.
• Худалдааны эргэлт, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэхэд онцгойлон анхаарч, хамтарч ажиллахаар тохиролцов.
• “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөнийг Францын Ерөнхийлөгчийн дэвшүүлсэн “Ойн дээд хэмжээний уулзалтаас гаргасан санаачилга”-тай уялдуулан хамтран ажиллахаар тохиролцов.
• “Хүнсний хувьсгал”-ын хүрээнд мэргэжилтэй боловсон хүчнийг Францад бэлтгэж, шинэ техник, технологи нэвтрүүлэхээр болов.   
• Хүнсний аюулгүй байдал, малын эрүүл мэндийн чиглэлийн хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэхээр тохиролцов.
• “Ерөнхийлөгчийн илгээлт 2100” санаачилга болон хамтарсан тэтгэлэгт сургалтын хөтөлбөрийг өргөжүүлэхээр болов. Франц Улсад монгол хэлний сургалт, Монгол Улсад франц хэлний сургалт явуулахыг бүх талаар дэмжихээр болов.
• Францын дэмжлэгтэйгээр Улаанбаатар хотод байгаль орчинд ээлтэй агаарын дүүжин тээвэр төслийг бүрэн хэрэгжүүлэхээр болов.
• Онцгой байдлын ерөнхий газар, Францын Иргэний аюулгүй байдал, гамшгийн удирдлагын ерөнхий газрууд гамшгийг бууруулах олон улсын ажиллагаанд хамтран хувь нэмрээ оруулахаар болов.
• Гэмтэл согог судлал, хавдар судлалын эмч мэргэжилтнүүдийн солилцоог нэмэгдүүлэхээр тохиролцов.  
• Францын Үндэсний түүхийн музейд дэлгэх “Чингис хаан: Монголчууд дэлхийг хэрхэн өөрчлөв” сэдэвт үзэсгэлэнг төрийн тэргүүн нар ивээлдээ авч ажиллахаар болов.  
• Аялал жуулчлалын салбарт хамтын ажиллагааг эрчимжүүлж, Монгол- Франц хооронд шууд нислэгтэй болохыг дэмжихээр тохиролцов.
• Кино урлагийн салбарт хамтран ажиллаж, хамтарсан уран бүтээл гаргах, энэ хүрээнд шаардлагатай эрх зүйн баримт бичгүүд байгуулахаар болов.

У.Хүрэлсүх, Э.Макрон нар харилцан тохиролцсон эдгээр асуудлууд нэг, хоёр жил биш, хэдэн арван жилээр тогтвортой үргэлжлэн хэрэгжинэ гэж хамтарсан мэдээлэл хийхдээ мэдэгдсэн юм.