Дэлхий нийт нүүрстөрөгч бага ялгаруулдаг эдийн засгийн хэв маягт шилжиж, Монголын нүүрсний эрэлт буурах төлөвтэй байгаа нь Монгол Улсын эдийн засаг нүүрснээс хамаарах өндөр хамаарлаа бууруулах шаардлагыг улам эрчимжүүлж байна гэж Дэлхийн банк долоодугаар сард хэвлүүлсэн зөвлөмждөө онцолсон байна.
Дэлхийн банк Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийн зорилтод чиглэсэн бодлогын голлох зөвлөмжүүддээ хэд хэдэн чухал асуудлыг хөнджээ.
"Монгол Улс уул уурхайн салбараас өндөр хамааралтай байснаар эдийн засгийн төрөлжилт сул хэвээр байна. Макро эдийн засагт тогтвортой байдал ойр ойрхон алдагдаж, дэлхий дахины ногоон шилжилт, түүний нөлөөлөлд Монгол Улс эмзэг болж байна" гэж дээрх зөвлөмжид анхааруулжээ.
Үүнээс гадна "Хямд өртөг бүхий нүүрсийг эрчим хүч, дулаан үйлдвэрлэхэд өргөнөөр ашиглаж байгаа нь агаарын бохирдлыг нэмэгдүүлж, эрүүл мэндийн сөрөг нөлөөллүүдийг үүсгээд зогсохгүй нүүрстөрөгчийг ихээр ялгаруулдаг эдийн засгийн өсөлт бий болгож байна" гэж дүгнэсэн байна.
Түүнчлэн Covid-19 цар тахал, Украины дайн, БНХАУ-аас тавьсан худалдааны хязгаарлалтууд зэрэг “шок”-ууд аль хэдийн эмзэг нөхцөлд байсан Монгол Улсын эдийн засагт нэлээдгүй хүндрэл, бэрхшээл учруулсан гэж тус банк үзжээ.
"Эдгээр хүчин зүйл нь Монгол Улсын төсөв болон гадаад худалдааны тэнцэлд хүчтэй сөрөг нөлөө үзүүлж, эдийн засгийн нөөц хөрөнгийг шавхаж, хүндхэн байдалд оруулсан. Уул уурхайн салбарт одоогоор ажиглагдаж буй экспортын огцом өсөлт нь макро эдийн засаг, төсөв санхүүгийн нөхцөл байдлыг сайжруулахад дэмжлэг болж байгаа. Хэдий тийм боловч эдийн засгийн эмзэг байдлыг бууруулах, өндөр хэлбэлзэлтэй уул уурхайн салбараас хамаарах хамаарлыг багасгахад чиглэсэн бүтцийн шинэчлэл өөрчлөлт, бодлогын арга хэмжээг авч хэрэгжүүлээгүй тохиолдолд өнөөгийн эерэг нөхцөл байдал зөвхөн түр зуурынх байж болзошгүй" гэдгийг зөвлөмжид анхааруулсан байна. Иймд Монгол Улс илүү төрөлжсөн, өндөр бүтээмжтэй, ногоон эдийн засаг рүү шилжих шаардлагатай гэж зөвлөжээ.
Мөн байгалийн баялаг, биет болон хүмүүн капитал, институтийн чадавхыг хамарсан үндэсний нөөц активын багцыг тэнцвэртэй бүрдүүлэх нь энэхүү шилжилтэд чухал ач холбогдолтойг онцолсон байна.
Дэлхий нийт нүүрстөрөгч бага ялгаруулдаг эдийн засгийн хэв маягт шилжиж, Монголын нүүрсний эрэлт буурах төлөвтэй байгаа нь Монгол Улсын эдийн засаг нүүрснээс хамаарах өндөр хамаарлаа бууруулах шаардлагыг улам эрчимжүүлж байна гэж Дэлхийн банк долоодугаар сард хэвлүүлсэн зөвлөмждөө онцолсон байна.
Дэлхийн банк Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийн зорилтод чиглэсэн бодлогын голлох зөвлөмжүүддээ хэд хэдэн чухал асуудлыг хөнджээ.
"Монгол Улс уул уурхайн салбараас өндөр хамааралтай байснаар эдийн засгийн төрөлжилт сул хэвээр байна. Макро эдийн засагт тогтвортой байдал ойр ойрхон алдагдаж, дэлхий дахины ногоон шилжилт, түүний нөлөөлөлд Монгол Улс эмзэг болж байна" гэж дээрх зөвлөмжид анхааруулжээ.
Үүнээс гадна "Хямд өртөг бүхий нүүрсийг эрчим хүч, дулаан үйлдвэрлэхэд өргөнөөр ашиглаж байгаа нь агаарын бохирдлыг нэмэгдүүлж, эрүүл мэндийн сөрөг нөлөөллүүдийг үүсгээд зогсохгүй нүүрстөрөгчийг ихээр ялгаруулдаг эдийн засгийн өсөлт бий болгож байна" гэж дүгнэсэн байна.
Түүнчлэн Covid-19 цар тахал, Украины дайн, БНХАУ-аас тавьсан худалдааны хязгаарлалтууд зэрэг “шок”-ууд аль хэдийн эмзэг нөхцөлд байсан Монгол Улсын эдийн засагт нэлээдгүй хүндрэл, бэрхшээл учруулсан гэж тус банк үзжээ.
"Эдгээр хүчин зүйл нь Монгол Улсын төсөв болон гадаад худалдааны тэнцэлд хүчтэй сөрөг нөлөө үзүүлж, эдийн засгийн нөөц хөрөнгийг шавхаж, хүндхэн байдалд оруулсан. Уул уурхайн салбарт одоогоор ажиглагдаж буй экспортын огцом өсөлт нь макро эдийн засаг, төсөв санхүүгийн нөхцөл байдлыг сайжруулахад дэмжлэг болж байгаа. Хэдий тийм боловч эдийн засгийн эмзэг байдлыг бууруулах, өндөр хэлбэлзэлтэй уул уурхайн салбараас хамаарах хамаарлыг багасгахад чиглэсэн бүтцийн шинэчлэл өөрчлөлт, бодлогын арга хэмжээг авч хэрэгжүүлээгүй тохиолдолд өнөөгийн эерэг нөхцөл байдал зөвхөн түр зуурынх байж болзошгүй" гэдгийг зөвлөмжид анхааруулсан байна. Иймд Монгол Улс илүү төрөлжсөн, өндөр бүтээмжтэй, ногоон эдийн засаг рүү шилжих шаардлагатай гэж зөвлөжээ.
Мөн байгалийн баялаг, биет болон хүмүүн капитал, институтийн чадавхыг хамарсан үндэсний нөөц активын багцыг тэнцвэртэй бүрдүүлэх нь энэхүү шилжилтэд чухал ач холбогдолтойг онцолсон байна.