Маргааш "Дэлхийн хараа хамгаалах өдөр" энэ тухай ЭМШУИС-ийн нүд судлалын тэнхимийн хичээлийн эрхлэгч, "Нэгдүгээр эмнэлэгийн нүдний клиникийн эмч", "Болор мэлмий эмнэлэгийн зөвлөх эмч" доктор профессор Д.Уранчимэгтэй ярилцлаа.

-Энэ өдрийг тохиолдуулан ямар үйл ажиллагаа зохион байгуулж байгаа вэ?
-Дэлхийд 2020 он гэхэд тохиолдлын харааны эмгэгийг үгүй болгох зорилгоор "Вижн-2020" хөтөлбөрийг хэрэгжүүлдэг. Үүнд манай улс 2003 онд элссэн. Уг хөтөлбөрийн дагуу аймаг сум багийн эмч нарт мэдээлэл өгөх, зайлсхийж болох хараа сулралаас урьдчилан сэргийлэх, үнэгүй үзлэг хийх зэрэг ажлууд байгаа.

-Хараа муудах нь дэлхий нийтийн санааг зовоосон өвчин. Манай улсын хувьд ямар насны хүмүүс ихэвчлэн өвддөг вэ?
-Дэлхийн хүн амын 35 хувийг сохор буюу хараа муутай хүмүүс эзэлдэг гэсэн судалгаа байдаг. Хараагаа алдсан хүний 80 хувь нь 50-аас дээш насны хүмүүс байдаг. Нас ахих тусам хараа бууруулах хүчин зүйлс нэмэгдэж, улмаар сохрох үндэс нь болдог.

-Манайд сохролт, хараа сулралт хир их үү?
-Дэлхийн хүн амын дунд сохролт 7,7 хувьтай, хараа сулралт 0,6 хувь байна. Харин манай улсад 0,2 хувьтай байдаг.

-Хараанд нөлөөлдөг олон өвчин байдаг гэсэн. Монголын хувьд ямар өвчин түгээмэл байдаг вэ?
-Хараа муутгадаг олон төрлийн үндсэн өвчин байдаг. Чихрийн шижин, нүдний гэмтэл, нүд нуухтах гэх мэт. Манайд бол болорын бүдэгшил, нүдний даралт ихсэх өвчнүүд давамгайлдаг. Болорын бүдэгшил элбэг тохиолддог өвчин бөгөөд ихэвчлэн настай хүмүүс өвчилдөг ч эмчилгээ хийлгэвэл бүрэн эдгэрэх боломжтой. Харин нүдний даралт ихсэх нь хүндэвтэр бөгөөд өвчний эхэн үед илрүүлэхгүй бол хараагүй ч болоход хүргэнэ.

-Нүдэнд болор суулгах мэс ажилбар шиг хөнгөн хагалгаа алга гэж ярилцдаг болжээ. Энэ үнэн үү?
-Нүдэнд болор суулгана гэдэг нь болорын бүдэгшил өвчний үед ихэвчлэн хийгддэг хагалгаа юм. Гадны хүний нүдээр харахад хөнгөн мэт байлаа ч бидний хувьд өвчтөнтэй ажиллаж байгаа хэдхэн минутад алдаа гаргах эрхгүй учраас хагалгааг амархан гэж хэлэхгүй ээ.

-Өвчин хэлж ирдэггүй хийсэж ирдэг гэдэг. Нүдний эмгэг гэнэт илэрдэг үү?
-Үгүй ээ яалаа гэж аажим аажмаар илэрдэг.

-Манайд нүдний эмчилгээг ямар түвшинд хийдэг вэ? Хүмүүс ихэвчлэн гадагшаа гарч эмчлүүлдэг?
-Ер нь Монголд нүдний мэс ажилбарыг 1940 оноос хийж эхэлсэн түүхтэй. Тухайн үед орос эмч нар гардан хийдэг байсан .1989 оноос манайхан бие даан хийх болсон. Залуу эмч нараа мэргэжлийг нь дээшлүүлэх гэж Франц Энэтхэг рүү явуулж одоо бүхий л хагалгааг хийж байгаа .Болж өгвөл гадаад руу өвчтөнөө өгөхгүй шүү.

-Хараа муудвал хаана хандах хэрэгтэй вэ?
-Манайхан нүдний шилний газраас л шил аваад зүүчихдэг. Нүд бол эмзэг өвөрмөц эрхтэн тэгж хамаагүй хандаж болохгүй эмчид хандаж зөвлөгөө аваад таарах нүдний шилээ зүүсэн нь дээр.

-Хараагаа хэрхэн хамгаалах вэ?
-Сардаа ганц удаа ч гэсэн эмчид үзүүлж нүдний дасгал сайн хийж, байх хэрэгтэй. Тэгээд хэвшчихвэл зайлсхийж болох хараагүйдлээс өөрийгөө сэргийлж чадна. Сүүлийн үед нүдний өвчин залуужаад байх шиг. Сургуулийн хүүхдүүд харааны шил зүүх нь ихэсчээ. Хүүхдүүд өөрсдөө дур мэдэн харааны шил зүүснээс болж хараагаа муутгаж байна. Мөн зурагт хэт ойрхоноос үзэх, PC тоглох 6 настай хүүхдүүд хичээлдээ ядарснаас болж хараа нь муудаж байна.

-Гоёлын шил удаан зүүвэл хараанд нөлөөлөх үү?
-Үгүй ээ нөлөөлөхгүй.

Б.Нэргүй