“Тоёота Мотор Корпорац”-ийн зүгээс жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Мөрөөдлийн машин” 14 дэх удаагийн гар зургийн уралдааны шилдгийн шилдэг бүтээлийн эзэн есөн настай О.Гэрэлмаа охинтой ярилцлаа.
Тэрээр “Оюунлаг” сургуулийн дөрөвдүгээр ангид сурдаг. Зурах хүсэлдээ хөтлөгдөн үргэлж шинийг сониучирхан бодох дуртай О.Гэрэлмаа охин “Хайр түгээгч машин” бүтээлээрээ шилдгээр шалгарч байсан юм.
-“Мөрөөдлийн машин” гар зургийн уралдааны талаар хаанаас мэдэж, бүтээлээ илгээхээр шийдэж байсан бэ?
-Манай ээж гар зургийн уралдаануудын талаар мэдээлэл нийтэлдэг хаягуудыг дагадаг. Тэгээд надад “Ийм тэмцээн болох юм байна. Миний охин сонирхох уу” гэж асуудаг. Би “Мөрөөдлийн машин” гар зургийн уралдааны талаар ээжээсээ анх сонсож байсан.
-Мөрөөдлийн машинаа цаасан дээр буулгахын тулд хэр удаан бодсон бэ?
-Нэг, хоёр хоног бодсон. Би юу мөрөөддөг билээ гээд бодоод л байсан. Янз бүрийн маш олон санаа төрсөн. Санаа төрөх үед л шууд цаасаа шүүрч аваад хар зургаа буулгадаг байлаа. Нэг өдөр эмээгийн үздэг киноны дундуур хүчирхийллийн тухай мэдээлэл олж харсан. Тэгээд олон хүмүүс хүчирхийллийн улмаас зовдог юм байна гээд ойлгосон. Тэгээд хүчирхийллийг зогсоодог машин яагаад байж болохгүй гэж мөрөөдөөд энэ зургаа зурсан. Би үйл хөдлөлийг илэрхийлсэн зургуудыг зурах дуртай.
-Чиний бүтээл шилдгээр шалгарлаа гэдэг мэдээг анх сонсоход ямар санагдсан бол?
-Миний зураг шилдгээр шалгарсныг ээжээсээ сонссон. Тухайн үед би маш их баярлаад өөртөө итгэж чадаагүй. “Би ялчихсан байна шүү дээ” гээд орилоод орон дээрээ үсэрсэн.
“Мөрөөдлийн машин” уралдааныхаа шагналыг аваад “Тэрэлж” зочид буудалд гэр бүлээрээ амрахад үнэхээр гоё байсан. Цэвэр агаарт гоё амарсан. Шарилжгүй байсан болохоор миний харшил хөдлөөгүй. Дуртай хоолоо идээд, бассейнд сэлсэн.
БУСДЫН СЭТГЭЭГҮЙ ШИНЭ САНААГ ЗУРГААРАА ИЛЭРХИЙЛБЭЛ ИЛҮҮ ӨВӨРМӨЦ БАЙНА
-Зурсан машиных нь илэрхийлж буй агуулга нь бидний нийгэмд үнэхээр хэрэгтэй санаа байна. Чи дэлхий даяар хүчирхийллийг зогсоох тухай төсөөлж зурсан нь маш мундаг санагдлаа. Ер нь Гэрэлмаа дотроо их зүйл бодож, төсөөлөх дуртай юу?
-Тийм ээ. Би ээж, аав хоёроосоо маш их асуулт асууж, шинэ содон зүйлсийг үргэлж сонирхдог. Гар зургийн уралдаануудад оролцох нь өөрийгөө сориход тусалдаг.
Би зургийн үзэсгэлэн үзэх дуртай. Хар багаасаа л зураг зурдаг байсан. Үзэсгэлэн үзэх үеэрээ тэр зурагт юу нэмбэл илүү сонирхолтой зураг болох бол гэж бодож туршлага судалдаг.
-Зураг зурах дуртай болоход нөлөөлсөн хүн байдаг уу?
-Манай сургуульд Б.Сундуй гээд зургийн багш байдаг. Багш маань маш гоё зурдаг. Биднээр монгол ахуйг харуулсан зураг зуруулдаг. Яг багштайгаа адилхан гоё зурдаг болохыг хичээдэг.
Гэхдээ багш маань “Гоё зурсан ч бай, муухай зурсан ч бай чадахаараа л зур. Сонин хэлбэртэй зурсан ч болно. Тэр чинь хөгжилтэй харагдана” гэж хэлдэг.
Зурах сонирхолгүй байхад “Зүгээр л зур” гэж сургамжит үг хэлж, сайн зааж өгсөн багшдаа баярлалаа.
-Чамд зураг зурах шинэ санаа ямар үед төрдөг вэ?
-Хамгийн дуртай зүйлээ хийж байхад шинэ санаа төрдөг. Дуртай хичээлээ хийж байхад бас санаа орж ирдэг. Ер нь байнга л ямар нэг санаа орж, буцаад л байдаг.
Би бага байхдаа их эрх байсан. Харин одоо ээж, аавдаа хааяа л эрхэлдэг. Хайр мэдрэхээр шинэ санаа төрдөг.
-Зарим хүүхэд өөрийгөө зурж чадахгүй гэж бодоод огт зурахыг хүсдэггүй. Тийм найзууддаа хандаж юу гэж хэлмээр байна вэ?
-Бүх хүн зурж чадна. Гартай л бол зурж болно шүү дээ. Муухай, сайхан нь хамаагүй өөрийгөө сориод зурах хэрэгтэй.
Юунаас ч айлгүйгээр өөрийгөө сориод үз гэж найзууддаа зөвлөмөөр байна. Зургийн уралдаанд оролцоод түрүүлчих ч юм билүү. Бид тааж чадахгүй шүү дээ. Хамгийн гол нь бусдын сэтгээгүй шинэ санааг зургаараа илэрхийлбэл илүү өвөрмөц байна. Бас зурахаасаа өмнө судалгаа хийвэл зүгээр.
-Тэгэхээр чи зураг зурахаасаа өмнө судалгаа хийдэг байх нь ээ?
-Тийм ээ. Зургийн үзэсгэлэн, музей үзнэ. Интернетээс хайлт хийнэ. Мэдлэг ихтэй байж илүү гоё зурна.
-Ярилцлагаар дамжуулан хэлэх зүйл байгаа юу?
-Миний зургийн утга санааг ойлгож, шилдэг зургаар шалгаруулсанд баярладаг. Тэгээд олон хүүхдийг энэ уралдаанд оролцож өөрийгөө сориосой гэж хүсэж байна.
-Ярилцсанд баярлалаа. Урлагийн их амжилтыг хүсье.
-Маш их баярлалаа.
“ОХИН МААНЬ ХҮМҮҮС ХООРОНДЫН ХАРИЛЦАА, СЭТГЭЛ ХӨДЛӨЛИЙГ ИХ ЗУРДАГ”
Бид Гэрэлмаагийн аав Б.Отгонбаатар, ээж Б.Оюунмөнхтэй охиныхоо зурах авьяасыг хэрхэн дэмждэг талаар нь хэсэг хором ярилцлаа.
Энэ үеэр тэд “Миний охин Гэрэлмаагийн зураг зурах хүслийг төрүүлж, арга техникт сургасан хоёр сайхан багш бий. “Оюунлаг” сургуулийн багш Б.Сандуй зураасан зургийг илүү биет зурах, өнгөний сонголт, монгол ахуйн зургийн онцлог, гол болон туслах дүр, тэдгээрийн хоорондын харилцаа, чимэглэл гээд олон нарийн техник заасан. Хүүхдийн Ордны Гар урлал, зургийн багш Ч.Хэрлэн-Ундрах зурах сэдвээрээ судалгаа хийж баяжуулах, бүтээлч хандах аргад сургасан. Тиймээс хүүхдүүд нь гадаад, дотоодын олон уралдаанд амжилттай оролцдог.
Аав нь охиныхоо зургийг сайн ойлгодог болохоор Гэрэлмаа гэр бүлийнхэндээ зургаа үзүүлж урам авах дуртай.
Б.Сандуй багш “Оюунлаг бийр” хүүхдийн уран зургийн дугуйланг ажиллуулж, фэйсбүүк пэйжээрээ олон уралдааны зарыг хүүхдүүдэд хүргэж оролцохыг уриалахаас гадна зурагт нь зөвлөгөө өгч дэмждэг.
Манай охин гар урлалын дугуйланд суралцсанаасаа хойш янз бүрийн бүтээл хийх их дуртай болсон. Нэг удаа гэрийн даалгаврын асуултдаа “Би том болоод хэрэггүй зүйлсийг хэрэгтэй болгодог хүн болно” гэж хариулсан байсан.
Аав нь охиныхоо зургийг сайн ойлгодог болохоор Гэрэлмаа гэр бүлийнхэндээ зургаа үзүүлж урам авах дуртай. Бас аавынх нь хошин зан охины зургийн дүрүүд дээр олон илэрдэг. Ингээд бодоход охин маань хүмүүс хоорондын харилцаа, сэтгэл хөдлөлийг их зурдаг юм байна” хэмээн ярьсан юм.
-Зураг зурах нь хүүхдэд ямар эерэг өөрчлөлтийг авчирдаг гэж та боддог вэ?
Ээж Б.Оюунмөнх:
-Зураг зурах нь цахим хэрэглээ ихэссэн энэ цаг үед чөлөөт цагаа зөв өнгөрүүлэхэд их ач холбогдолтой санагддаг. Хүүхдийн анхаарал төвлөрөх, ажигч байх, тунгаан бодох, эхэлсэн ажлаа дуусгах, цагаа тооцох, бүтээлч сэтгэх гээд хувь хүний хөгжлөөс гадна хүүхдэд тайвшрал, аз жаргал төрүүлдэг гэж би боддог. Мэдээж уралдаанд түрүүлэхийн тулд хүүхдүүд оролцож байгаа ч цаад ач холбогдол нь тухайн зургийн уралдааны сэдвээр мэдлэгээ тэлэхээс гадна хүүхдийн гоо зүй, урлагийн мэдрэмжийг нэмэгдүүлж байдаг.
Тухайлбал, Охин минь гэр бүлээрээ байгальд аялж байхад “Энэ ямар гоё өнгөний хослол вэ, энэ дүрслэлийг хар даа зургийг нь авъя” гэх тохиолдол байдаг.
Тиймээс эцэг эхчүүд маань хүүхдүүддээ чөлөөтэй сэтгэж мөрөөдөх, өөрийнхөө ертөнцийг цаасан дээр буулгах боломжийг олгож, зураг зурахыг нь дэмжиж байвал зүгээр санагддаг.
“Тоёота Мотор Корпорац”-ийн зүгээс жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Мөрөөдлийн машин” 14 дэх удаагийн гар зургийн уралдааны шилдгийн шилдэг бүтээлийн эзэн есөн настай О.Гэрэлмаа охинтой ярилцлаа.
Тэрээр “Оюунлаг” сургуулийн дөрөвдүгээр ангид сурдаг. Зурах хүсэлдээ хөтлөгдөн үргэлж шинийг сониучирхан бодох дуртай О.Гэрэлмаа охин “Хайр түгээгч машин” бүтээлээрээ шилдгээр шалгарч байсан юм.
-“Мөрөөдлийн машин” гар зургийн уралдааны талаар хаанаас мэдэж, бүтээлээ илгээхээр шийдэж байсан бэ?
-Манай ээж гар зургийн уралдаануудын талаар мэдээлэл нийтэлдэг хаягуудыг дагадаг. Тэгээд надад “Ийм тэмцээн болох юм байна. Миний охин сонирхох уу” гэж асуудаг. Би “Мөрөөдлийн машин” гар зургийн уралдааны талаар ээжээсээ анх сонсож байсан.
-Мөрөөдлийн машинаа цаасан дээр буулгахын тулд хэр удаан бодсон бэ?
-Нэг, хоёр хоног бодсон. Би юу мөрөөддөг билээ гээд бодоод л байсан. Янз бүрийн маш олон санаа төрсөн. Санаа төрөх үед л шууд цаасаа шүүрч аваад хар зургаа буулгадаг байлаа. Нэг өдөр эмээгийн үздэг киноны дундуур хүчирхийллийн тухай мэдээлэл олж харсан. Тэгээд олон хүмүүс хүчирхийллийн улмаас зовдог юм байна гээд ойлгосон. Тэгээд хүчирхийллийг зогсоодог машин яагаад байж болохгүй гэж мөрөөдөөд энэ зургаа зурсан. Би үйл хөдлөлийг илэрхийлсэн зургуудыг зурах дуртай.
-Чиний бүтээл шилдгээр шалгарлаа гэдэг мэдээг анх сонсоход ямар санагдсан бол?
-Миний зураг шилдгээр шалгарсныг ээжээсээ сонссон. Тухайн үед би маш их баярлаад өөртөө итгэж чадаагүй. “Би ялчихсан байна шүү дээ” гээд орилоод орон дээрээ үсэрсэн.
“Мөрөөдлийн машин” уралдааныхаа шагналыг аваад “Тэрэлж” зочид буудалд гэр бүлээрээ амрахад үнэхээр гоё байсан. Цэвэр агаарт гоё амарсан. Шарилжгүй байсан болохоор миний харшил хөдлөөгүй. Дуртай хоолоо идээд, бассейнд сэлсэн.
БУСДЫН СЭТГЭЭГҮЙ ШИНЭ САНААГ ЗУРГААРАА ИЛЭРХИЙЛБЭЛ ИЛҮҮ ӨВӨРМӨЦ БАЙНА
-Зурсан машиных нь илэрхийлж буй агуулга нь бидний нийгэмд үнэхээр хэрэгтэй санаа байна. Чи дэлхий даяар хүчирхийллийг зогсоох тухай төсөөлж зурсан нь маш мундаг санагдлаа. Ер нь Гэрэлмаа дотроо их зүйл бодож, төсөөлөх дуртай юу?
-Тийм ээ. Би ээж, аав хоёроосоо маш их асуулт асууж, шинэ содон зүйлсийг үргэлж сонирхдог. Гар зургийн уралдаануудад оролцох нь өөрийгөө сориход тусалдаг.
Би зургийн үзэсгэлэн үзэх дуртай. Хар багаасаа л зураг зурдаг байсан. Үзэсгэлэн үзэх үеэрээ тэр зурагт юу нэмбэл илүү сонирхолтой зураг болох бол гэж бодож туршлага судалдаг.
-Зураг зурах дуртай болоход нөлөөлсөн хүн байдаг уу?
-Манай сургуульд Б.Сундуй гээд зургийн багш байдаг. Багш маань маш гоё зурдаг. Биднээр монгол ахуйг харуулсан зураг зуруулдаг. Яг багштайгаа адилхан гоё зурдаг болохыг хичээдэг.
Гэхдээ багш маань “Гоё зурсан ч бай, муухай зурсан ч бай чадахаараа л зур. Сонин хэлбэртэй зурсан ч болно. Тэр чинь хөгжилтэй харагдана” гэж хэлдэг.
Зурах сонирхолгүй байхад “Зүгээр л зур” гэж сургамжит үг хэлж, сайн зааж өгсөн багшдаа баярлалаа.
-Чамд зураг зурах шинэ санаа ямар үед төрдөг вэ?
-Хамгийн дуртай зүйлээ хийж байхад шинэ санаа төрдөг. Дуртай хичээлээ хийж байхад бас санаа орж ирдэг. Ер нь байнга л ямар нэг санаа орж, буцаад л байдаг.
Би бага байхдаа их эрх байсан. Харин одоо ээж, аавдаа хааяа л эрхэлдэг. Хайр мэдрэхээр шинэ санаа төрдөг.
-Зарим хүүхэд өөрийгөө зурж чадахгүй гэж бодоод огт зурахыг хүсдэггүй. Тийм найзууддаа хандаж юу гэж хэлмээр байна вэ?
-Бүх хүн зурж чадна. Гартай л бол зурж болно шүү дээ. Муухай, сайхан нь хамаагүй өөрийгөө сориод зурах хэрэгтэй.
Юунаас ч айлгүйгээр өөрийгөө сориод үз гэж найзууддаа зөвлөмөөр байна. Зургийн уралдаанд оролцоод түрүүлчих ч юм билүү. Бид тааж чадахгүй шүү дээ. Хамгийн гол нь бусдын сэтгээгүй шинэ санааг зургаараа илэрхийлбэл илүү өвөрмөц байна. Бас зурахаасаа өмнө судалгаа хийвэл зүгээр.
-Тэгэхээр чи зураг зурахаасаа өмнө судалгаа хийдэг байх нь ээ?
-Тийм ээ. Зургийн үзэсгэлэн, музей үзнэ. Интернетээс хайлт хийнэ. Мэдлэг ихтэй байж илүү гоё зурна.
-Ярилцлагаар дамжуулан хэлэх зүйл байгаа юу?
-Миний зургийн утга санааг ойлгож, шилдэг зургаар шалгаруулсанд баярладаг. Тэгээд олон хүүхдийг энэ уралдаанд оролцож өөрийгөө сориосой гэж хүсэж байна.
-Ярилцсанд баярлалаа. Урлагийн их амжилтыг хүсье.
-Маш их баярлалаа.
“ОХИН МААНЬ ХҮМҮҮС ХООРОНДЫН ХАРИЛЦАА, СЭТГЭЛ ХӨДЛӨЛИЙГ ИХ ЗУРДАГ”
Бид Гэрэлмаагийн аав Б.Отгонбаатар, ээж Б.Оюунмөнхтэй охиныхоо зурах авьяасыг хэрхэн дэмждэг талаар нь хэсэг хором ярилцлаа.
Энэ үеэр тэд “Миний охин Гэрэлмаагийн зураг зурах хүслийг төрүүлж, арга техникт сургасан хоёр сайхан багш бий. “Оюунлаг” сургуулийн багш Б.Сандуй зураасан зургийг илүү биет зурах, өнгөний сонголт, монгол ахуйн зургийн онцлог, гол болон туслах дүр, тэдгээрийн хоорондын харилцаа, чимэглэл гээд олон нарийн техник заасан. Хүүхдийн Ордны Гар урлал, зургийн багш Ч.Хэрлэн-Ундрах зурах сэдвээрээ судалгаа хийж баяжуулах, бүтээлч хандах аргад сургасан. Тиймээс хүүхдүүд нь гадаад, дотоодын олон уралдаанд амжилттай оролцдог.
Аав нь охиныхоо зургийг сайн ойлгодог болохоор Гэрэлмаа гэр бүлийнхэндээ зургаа үзүүлж урам авах дуртай.
Б.Сандуй багш “Оюунлаг бийр” хүүхдийн уран зургийн дугуйланг ажиллуулж, фэйсбүүк пэйжээрээ олон уралдааны зарыг хүүхдүүдэд хүргэж оролцохыг уриалахаас гадна зурагт нь зөвлөгөө өгч дэмждэг.
Манай охин гар урлалын дугуйланд суралцсанаасаа хойш янз бүрийн бүтээл хийх их дуртай болсон. Нэг удаа гэрийн даалгаврын асуултдаа “Би том болоод хэрэггүй зүйлсийг хэрэгтэй болгодог хүн болно” гэж хариулсан байсан.
Аав нь охиныхоо зургийг сайн ойлгодог болохоор Гэрэлмаа гэр бүлийнхэндээ зургаа үзүүлж урам авах дуртай. Бас аавынх нь хошин зан охины зургийн дүрүүд дээр олон илэрдэг. Ингээд бодоход охин маань хүмүүс хоорондын харилцаа, сэтгэл хөдлөлийг их зурдаг юм байна” хэмээн ярьсан юм.
-Зураг зурах нь хүүхдэд ямар эерэг өөрчлөлтийг авчирдаг гэж та боддог вэ?
Ээж Б.Оюунмөнх:
-Зураг зурах нь цахим хэрэглээ ихэссэн энэ цаг үед чөлөөт цагаа зөв өнгөрүүлэхэд их ач холбогдолтой санагддаг. Хүүхдийн анхаарал төвлөрөх, ажигч байх, тунгаан бодох, эхэлсэн ажлаа дуусгах, цагаа тооцох, бүтээлч сэтгэх гээд хувь хүний хөгжлөөс гадна хүүхдэд тайвшрал, аз жаргал төрүүлдэг гэж би боддог. Мэдээж уралдаанд түрүүлэхийн тулд хүүхдүүд оролцож байгаа ч цаад ач холбогдол нь тухайн зургийн уралдааны сэдвээр мэдлэгээ тэлэхээс гадна хүүхдийн гоо зүй, урлагийн мэдрэмжийг нэмэгдүүлж байдаг.
Тухайлбал, Охин минь гэр бүлээрээ байгальд аялж байхад “Энэ ямар гоё өнгөний хослол вэ, энэ дүрслэлийг хар даа зургийг нь авъя” гэх тохиолдол байдаг.
Тиймээс эцэг эхчүүд маань хүүхдүүддээ чөлөөтэй сэтгэж мөрөөдөх, өөрийнхөө ертөнцийг цаасан дээр буулгах боломжийг олгож, зураг зурахыг нь дэмжиж байвал зүгээр санагддаг.