Халхын их аварга Мөрренчин хэмээх Дашренчин аварга болон түүний дүү дархан дэгээгээрээ алдаршсан Жунай зааны тухай тодруулан өгүүлсэн “Хэрлэн тэнүүн” хэмээх нэгэн шинэ ном мэндэллээ. Урьд өмнө зөвхөн бөх сонирхогчид, дуучид хуурчид, харваачдын хүрээнд “Эрийн арван эрдэм төгссөн Дашренчин аварга”-ын тухай аман яриа, дурсамж хууч төдий байсан зүйлийг эмхлэн цагийг эзэлсэн их аваргын тод томруун дүрийг бүтээсэн энэхүү эсээ романы зохиолч нь зохиолч, зураач, урлаг судлалын ухааны доктор Жүмпэрэлийн Саруулбуян юм.

Номын өргөл үгийг бичсэн Ардын уран зохиолч, Төрийн шагналт яруу найрагч Шаравын Сүрэнжав ”Ж.Саруулбуян их аварга Мөрренчин буюу Дашренчинг нутгийнхаа хуучцуулын ярианаас, ажаагийнхаа хууч үгээс, өвгөдийн хоорондын домог ярианаас, Доной буюу Жунай зааны дотоод бодлоос, нутгийнхаа уул уснаас ургуулан, уран сэтгэмж гэхээсээ илүү бодит баримт, болсон явдлаас үндэслэн сурвалж авч бичсэн нь үнэмшилтэй агаад уяралтай болжээ” гэсэн бол Монгол улсын хөдөлмөрийн баатар, дархан аварга, УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ “Зохиолч, зураач Ж.Саруулбуян энэхүү номыг бүтээхдээ олон жилийн сурвалж судалгаагаа үндэслэн үнэн бодит түүхийг баримтлан, тэгсэн хэрнээ уран сайхны дүр дүрсэлгээ, хэлбэр зохиомжийг зохистойгоор нийцүүлэн бичсэн нь уншин шимтсэн хэн хүний сэтгэлд хүрсэн ном болжээ” хэмээн үгээ өргөжээ.

Монгол бөхийн холбооны тэргүүн, Монгол улсын соёлын гавьяат зүтгэлтэн Р.Нямдорж “Мөрренчин хэмээх онцгой төрсөн энэ хүний тухай бөх сонирхогчдын дунд аман яриа, домог төдий байсан зүйлийг, аваргыг таньж мэдэх нутгийн хүмүүс, ойр дотно андалж явсан үе тэнгийнхний үр хүүхэд болон аваргын ахан дүүсээс тодруулж, амьдралынх нь олон бодит үнэн байдлуудыг нээн олж, номоор дамжуулж, олон түмний хүртээл болгож байгаа нь бөх судлалд үнэтэй хувь нэмэр оруулж байна” хэмээн үнэлсэн байна.

Ийнхүү утга зохиол болоод монгол бөхийн хойморт хүндлэгддэг эрхэм дээд хүмүүсийн сэтгэлийн үгээ өргөсөн “Хэрлэн тэнүүн” эсээ романы анхны хэвлэл нь жилийн өмнө уншигчдад хүрсэн юм. Анхны хэвлэлийн дараа нутаг нугын ардуудаас эхлээд бөх, дуу хууранд дуртай хүмүүс, утга зохиолын судлаач шинжээч, зохиолчдын сэтгэгдэл, шүүмж бодол сонин хэвлэл дээр нийтлэгдсэн байна. Мөн зохиогчид ч уншигчдаас олон арван санал ирүүлснийг хоёр дахь хэвлэлдээ тусгаж нэмэн баяжуулжээ.

“Бөх хүний амьдралаар дагнан бичсэн энэ хэрийн зохиол байдаг гэж би л хувьдаа мэдэхгүй юм байна” гэж Ардын уран зохиолч, Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, Төрийн шагналт яруу найрагч Д.Цоодол, “Зохиолчийн олон оны турш эрж сурсны дүнд гартаа оруулсан түүхт хүмүүсийн амьдрал, түүхэнд холбогдох эх хэрэглэгдэхүүн, бүдэг сэжим, үүнээс дутахааргүйг уран сайхны арга хэрэглүүрээр нөхөн гүйцээх зохиолчийн ур ухааны биелэл болсноороо шинэ цагийн романы нэгэн өнгө аясыг тодотгож байна” гэж Монгол улсын соёлын гавъяат зүтгэлтэн, утга зохиол судлаач, шүүмжлэгч, доктор Ч.Дагвадорж, “Бөхөд хайртай монголчуудад энэ нь амттай нандин бэлэг юм” гэж Монгол улсын соёлын гавъяат зүтгэлтэн, сэтгүүл зүй судлаач, доктор Т.Баасансүрэн нарын олон хүмүүс энэхүү эсээ романы тухай санаа бодлоо харамгүй өгүүлжээ.

Хэрлэнгийн тэнүүн их талд эр бяр, хүч чадал, авъяас билгээрээ гоцрон онцгойрч, бахдал бишрэлийг нь төрүүлж явсан Халхын их аварга Мөрренчин өвгөдийн домог хуучаас хальж номын шаргал хуудаснаа амилан өндийлөө.

Бөхөд хайртай Монголчууд минь монгол эр хүний ид хавыг гайхуулсан Халхын их аваргын үе цагт номын хуудсаар дамжин саатаарай.