Манай улс долоон улстай Иж бүрэн стратегийн түншлэлийн харилцаа тогтоосон. Эдгээрийн нэг нь урд хөрш БНХАУ юм. Тус улстай харилцааны хамгийн дээд шатанд хүрч, иж бүрэн стратегийн түншлэлийн харилцаа тогтоосны арван жилийн ой энэ онд тохиож байна.

Мөн хоёр улс дипломат харилцаа тогтоосны 75 жилийн ой тохиож байгаа юм.

ШУА-ийн Олон улс судлалын хүрээлэнгийн Хятад судлалын “Иж бүрэн стратегийн түншлэлийн харилцаа хөгжүүлэх тухай хамтарсан тунхаглал” ба Монгол, Хятадын харилцаа” эрдэм шинжилгээний хурлыг ГХЯ-нд зохион байгуулав.

ГХЯ-ны Хөрш орнуудын газрын дэд захирал Т.Төгсбилгүүн, БНХАУ-ын ЭСЯ-ны зөвлөх Жан Мүшин нар хурлыг нээж үг хэлэв. Дараа нь ШУА-ийн Олон улс судлалын хүрээлэнгийн судлаач Д.Базардорж “Монгол-Хятадын улс төрийн  харилцаа” сэдвээр илтгэл тавив. Түүний илтгэлийг хүргэж байна.

-2014.08.21-нд БНХАУ-ын дарга Ши Жинпин манай улсад айлчилсан. Тэрээр хоёр дахь гадаад айлчлалаа Монголд хийсэн нь онцгой ач холбогдол өгснийг илтгэнэ. Тус улсад манай улсад ямар бодлого баримталдаг вэ гэвэл үл эвсэнэ, харин түншилнэ. Үл холбоолно, харин хамтран ажиллана гэж томьёолдог.

БНХАУ хөрш орнуудтайгаа хэрхэн харилцах талаар дараах баримт бичгүүдэд тусгасан.             

• Сайн хөршийн найрсаг бодлого, 1990 он   
• Эвсэг хөрш, амгалан хөрш, баян хөрш, 2003 он
• Хөрш орон эн тэргүүнд, 2013 он

Хоёр орны харилцаа хамгийн өндөр түвшинд хүрээд байна. Хоёр улсын аль алиных нь гадаад бодлогын тэргүүлэх чиглэл ижил байдаг онцлогтой.

Монгол улстай найрсаг харилцааг өргөжүүлэх нь БНХАУ-ын Засгийн газрын стратегийн тууштай чиг шугам мөн гэж тус улс баримт бичигтээ тусгасан. Харин ОХУ-ын хувьд ОХУ-Монголтой харилцах харилцаа нь гадаад бодлогынх нь тэргүүлэх чиглэл биш юм.

Монгол, Хятадын харилцаа агуулга, багтаамж, хэрэгжилтийн цар хүрээ өргөнтэй, хэрэгжилт нь өрнүүн байна. Гэвч уул уурхай, дэд бүтцийн томоохон төслүүдийг олон жил хэлэлцэж, зөвшилцөлд хүрээгүй байна.      

Хоёр орны харилцаанд олон сорилт тулгардаг нь их гүрнүүдийн өрсөлдөөн, ОХУ-ын Монгол дахь ашиг сонирхол, түүх, шашин, соёлын ялгаа, дотоод бодлогын өөрчлөлт, хөдөлгөөн зэрэг юм. АНУ-БНХАУ-ын хооронд өрнөж буй худалдааны дайн   (зарим судлаач Бүлээн дайн гэж нэрлэдэг) бидэнд шууд бусаар нөлөөлдөг. Мөн ОХУ-ын ашиг сонирхол томоохон бүтээн байгуулалтад нөлөөлдөг. Иймд хоёр орны харилцаа эмзэг,  мэдрэмтгий гэв.

Монгол-Хятадын найрамдлын бүлгийн дарга Г.Батсүх “БНХАУ-аас шатахуун импортлох боломжтой ч хилийн боомтуудын холболт хангалтгүй, дэд  бүтэцгүй байгаа нь нөлөөлдөг. Бид хилийн боомтууддаа эрс шинэчлэл хийх хэрэгтэй. Сүүлийн үед тус улс ногоон эдийн засаг, дижитал шилжилтэд ихээхэн анхаарч байгаа тул бид энэ салбаруудад тус улстай хамтрах боломжтой” гэв.