Нийгэм тэлэхийн хирээр хүмүүсийн харилцааны арга барил өөрчлөгдөн, улам өргөжиж байна.

Хүний харилцааны хэлбэрүүд ч гэсэн улам боловсронгуй болсоны нэг илрэл нь хувь хүн бүрт тохируулсан, харилцааны чадамжаа дээшлүүлэх талаар сургалт хүртэл зохион байгуулагдах болжээ.

Хүнтэй харилцана гэдэг их чухал, ялангуяа өнөө цагт бүх зүйл харилцаан дээр тулгуурлаж байна. Хэдий тухайн хүн өөрийн ажил мэргэжилдээ сайн, мундаг чадвартай байсан ч хүрээлж буй олонтой харилцааны доголдолтой мэт хандвал хэн ч түүнийг хүлээн зөвшөөрөхгүй болсон хуультай. Тиймээс харилцаа гэдэг бол тухайн хүнийг үнэлж дүгнэх нэгэн шалгуур болжээ.

Нүүр нүүрээрээ тулж уулзаж, ярилцахаас өөр нэгэн хэлбэр нь технологийн хэрэгслүүдийг ашиглан цаг хугацаа, орон зайг үл хамааран харилцах болсон нь гар утас, имэйлтэй холбоотой. Ялангуяа албан ажлыг имэйлгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. 1990-ээд оны дунд үеэс онд персонал компьютерийн эрин үетэй зэрэгцээд “Yahoo” гэх цахим шуудангийн цогц шийдэл дэлхий нийтийг бүхэлд хамарсан билээ. Улс орон бүр имэйл хэрэглэх хандлагаасаа хамааран төрөл бүрийн имэйлийн системийг ашиглаж эхэлсэн.

Жишээлбэл тухайн албан байгууллагын мэргэжилтнүүд бүр “Yahoo”-ийн имэйлээр харилцаж болох ч тэрхүү байгууллага албан ёсны имэйлийн системтэй болсоноор танай байгууллагыг гадаад орчинд итгэл төрүүлэхүйц хэмжигдэхүүн болоод баталгаа болдог. Хэрэв та гадаадын ямар нэгэн байгууллагатай хувийн “Yahoo” хаягнаасаа имэйл явуулвал нэг их анхаарлаа хандуулахгүйгээр барахгүй спам имэйл байна хэмээн үл тоож ч мэднэ. Энэ бол наад захын л жишээ. Үүнээс улбаалан тунгааж үзэхэд имэйл нь харилцааны чухал хэлбэр болоод зогсохгүй имэйлээр харилцах соёл болтлоо хүний нийгэмд нутагшжээ.

Шууд биш ч цаг хугацааны явцад юм бүхэн шилжилт хөдөлгөөн хийдэгтэй адил имэйлээс илүү хялбар, харилцагч хүнтэйгээ илүү дотно бөгөөд анд нөхрийн холбоог үүсгэж болох хэрэглүүр бол “Чат”. “Yahoo messenger”-ээ ашиглан өдөр тутам амин, албан ажлуудаа амжуулж байдаг нь ч үнэний хувьтай. Саяханыг хүртэл уг мессенжер ялангуяа дотоодод хүчтэй байсан ч, нэг үеэ бодоход энэ нь тийм ч олныг хамарч чадахаа байсан юм шиг. Учир нь бид мэдээ мэдээллийг олж авах хэлбэр илүү олон сонголттой болсонтой холбоотой биз. Сошиал сайтууд болох Твиттерийн жиргээчид, Фейсбүүкийн зугаатай зураггүйгээр зарим хүмүүс амьдралаа төсөөлж чадахаа байсан гэхэд хилсдэхгүй. Үүнтэй уялдуулаад “Yahoo messenger”-ийг ашиглах сонирхол нь буурч Фейсбүүк чатыг илүүтэйгээр хэрэглэх болсон нь хэн бүхэнд мэдрэгдэж байна. Товчхондоо хэлэхэд “мода” үе үеэрээ байдагтай адил “Yahoo messenger” моданаас гарчээ.

Имэйл ашиглалтын хувьд ч гэсэн илүү сонголттой болсон. Одоогийн байдлаар дэлхийд гол 3-н төрлийн имэйл хэрэглэгчид байгаа бөгөөд 2012 оны 06 сарын 28-ны байдлаар “Yahoo”, “Hotmail”, “Gmail” хэрэглэгчидийн дунд нэгэн судалгаа явуулсан байна. 2011 оны 07 сар хүртэл “Yahoo”-ийнхэн дэлхийн олон улсад тэргүүлэгчдийн нэг байсан ч тун удалгүй Hotmail, Gmail-ийн сүрэнд аажимдаа дарагдсан юм.
 
“Hotmail”-ийн хэрэглэгчидийн тоо 2011 оны 07 сараас эхлэн 360 сая хүртэл хэрэглэгчтэй болсон байна. Гэхдээ Gmail-ийн хэрэглэгчид асар богино хугацаанд нэмэгдсэн ба 7 сарын дотор 350 саяас 425 сая хүртэл нэмэгдсэн юм. Дээрхи 3-н имэйлийн хамгийн ахмад нь “Hotmail” бөгөөд алдарт Майкрософт компани 1996 оны 7 сард үүнийг анх бий болгожээ. Дэлхийн 36 хэл дээр хөрвүүлэн ашиглах боломжтой бөгөөд бүх төрлийн вэб хөтчийн тусламжтайгаар ажилладаг. Имэйлбоксын хайрцаг нь хязгааргүй, 25 МВ-ын хэмжээтэй файл илгээх боломжтой бөгөөд Outlook –рүү шилжүүлэх боломжтой байдаг байна.

Харин 1997 оны 10 сард “Yahoo” компани өөрийн үйл ажиллагаагаа албан ёсоор эхэлсэн. Дэлхийн 27-н хэл дээр хөрвүүлэгдэх боломжтой, 4-н төрлийн вэб хөтчийн тусламжтайгаар ажилладаг. Тэдгээр нь Internet Explorer, Firefox, Safari, Chrome зэрэг юм.




 
Дээрхи 2-г бодвол “Gmail” нь хамгийн отгон нь бөгөөд 2004 оны 4 сарын 01-нд бэлтгэл ажлуудаа бүрэн ханган, 2007 оны 2 сарын 07-нд албан ёсоор үйл ажиллагаа, үйлчилгээгээ олон нийтэд хүргэжээ. Энэ нь дээрхи хоёрын чанарын үзүүлэлт, хүртээмжийг судалж байж бүтээсэн гэмээр нэмэлт олон функциуд давуу талуудтай юм. Наад зах нь гэхэд дэлхийн 52 хэл дээр хөрвүүлэгдэж, бүх төрлийн вэб хөтөчтэй. Та уг имэйлээр 10GB хүртэл хэмжээний файлыг хавсаргаж болно. Өөр нэг давуу тал нь уг имэйлийн бүртгэл үүсгээд тэрхүү бүртгэлийн тусламжтайгаар blog.spot.com дээр ч өөрийн блогоо нээж болно. Мөн түүнчлэн “Gdoc” системийг ашиглан та зөвхөн дан ганцаар биш хамтрагчтайгаа цуг цаг хугацаа, орон зайг үл хамааран тухайн ажлыг зэрэг гүйцэтгэж болох боломжтой байдаг.

Мэдээллийн аюулгүй байдлын чанд сахисаны нэг илрэл болох 2 давхар “Account Verification”-тэй нь наад захын мэдлэгтэй хакераас хамгаалж чадах хамгаалалт болдог. Та өөрийн гарын үсгээ ч мөн имейлтэйгээ хавсарган илгээх бүрэн боломжтой.

Уншигч та Gmail, Yahoo хоёрын зарим нэг үзүүлэлтийг харьцуулан жишсэн дараахь хүснэгттэй танилцана уу.
    


Мэргэжилтнүүд дэлхий дээрхи имэйл ашиглалтын талаархи 2017 он хүртэл ерөнхий таамаглал гаргасан бөгөөд 2013 онд дэлхий даяар имэйл хэрэглэгчдийн тоо 3 899 000 байгаа бөгөөд энэ нь 2017 онд 20,7 хувиар өсч 4 920 000 тоонд хүрэх хандлагатай гэж үзжээ.



Мөн түүнчлэн 2013 онд нэг өдөрт явуулах, ирэх имэйлийн тоо 182,9 тэрбум гэж үзсэн ба энэ нь 2017 онд 11,4 хувиар өсч 206,6 тэрбум болно гэж таамагласан байна. Үүнээс албаны имэйлийн эзлэх хувь 54,9 хувь үлдсэн нь хэрэглэгчийн амин хувийн шинж чанартай имэйл эзэлнэ гэж үзжээ.



Сонирхуулаад өгүүлэхэд 2011 оны байдлаар хамгийн түгээмэл имэйлийн нууц үг 123456 буюу дараалласан 6-н цифр байсан бөгөөд цахим шуудангаа хакдуулсан хохирогчдын 78 хувь нь дээрхи нууц үгтэй байжээ. 2012 оны байдлаар дэлхий даяар 3 тэрбум имэйлийн бүртгэлтэй хэрэглэгчид өдөрт 294 тэрбум имэйл явуулдаг гэсэн тоон судалгаа гарсаны 78 хувь нь спам имэйл байдаг гэж судлаачид үзжээ.