-Элэгний өвчлөлийн талаар эмч зөвлөж байна -

Элэгний үрэвсэл үүсгэгч "А" вирүс

А хэлбэрийн элэгний үрэвсэлээр өвдсөн хүний ялгадсаар бохирдсон зүйлээр дамжин хүрэлцэх замаар халдварлана. Уг хүний хэрэглэж байсан бүх зүйлээр дамжин халдвар тарах боломжтой. Гол халдварлах зам нь уг өвчтэй хүний ялгадсаар бохирдсон ус хэрэглэх, жимс, хүнсний ногоо мэт хүнсний бүтээгдэхүүнүүдийг дутуу угааж идсэнээс болж олонхи хүнд эпидеми маягаар халдварладаг байна. /Мөн ижил хүйстнүүд эл вирүсээр өвчлөх магадлалтай/

Энэ хэлбэрийн элэгний үрэвсэлээс сэргийлэх арга замууд:
-Жорлон бие засах газар орсны дараа гараа сайн угааж занших
-Ариун эврийн хэрэгслүүд сольсны дараа гараа тогтмол сайн угаах
-Жимс, хүнсний ногоог цэвэр усаар сайтар угааж цэвэрлэн хэрэглэх.

Элэгний үрэвсэл үүсгэгч "С" вирүс

С хэлбэрийн вирүсээр үүсгэгдсэн элэгний үрэвсэл нь цус юүлэх, эрхтэн шилжүүлэн суулгах үед, бохирдсон зүү, тариураар дамжин халдварлана. Судлаачид "С" хэлбэрийн элэгний үрэвслийг бэлгийн замаар халдварладгийг үгүйсгэдэггүй. Хэрэв та "С" вирусээр өвдсөн элэгний өвчтэй хэн нэгнийг мэддэг бол түүнээс халдвар авах вий гэж айлтгүй бөгөөд түүний хэрэглэдэг шүдний сойз, хумсны хэрэгсэл зэрэг цус хүрэлцэж болох зүйлүүдийг хэрэглэхгүй байхад л хангалттай.

Үнсэлцэх, найтаах, ханиах, тэврэх гэх мэт хүрэлцэх замаар халдварлахгүй. Гэвч хор уршгийн хувьд өвчилсөн хүнд 5-20 жил өвчний явц үргэлжилдэг.

Элэгний үрэвсэл үүсгэгч "В" вирүс

Энэ вирүс мөн л элгийг хүндээр гэмтээх сорвижуулж, хорт хавдар, үхэлд хүргэх аюултай. Энэ төрлийн вирусээр үүсгэгдсэн элэгний үрэвсэл нь цусаар дамжин цус юүлэх, эрхтэн шилжүүлэх үед халдварлахаас гадна хүнээс ялгарч буй шингэнүүд үрийн шингэн, үтрээний ялгадсаар дамжин халдварладаг. Үүгээрээ халдварлаж буй зам нь дархлалын олдмолын хам шинж /ДОХ/ өвчинтэй адил, гэвч ДОХ-оос 100 дахин илүү халдварламтгай, бэлгийн замын халдварт өвчинд тооцогддог.

Үүгээрээ ДОХ-той адил аюулт өвчин юм. Халдвар авсан хүмүүсийн нэлээд хэсэг нь халдвар авсанаа мэдэхгүй явдаг байна.

"В" вирүсээр халдварласны дараа биед ямар өөрчлөлт гарах вэ?

Ихэнх насанд хүрэгсэдэд /95 хувиас доошгүй/ өвчний шинж тэмдэг тодорхой хугацаагаар 14 хоногоос хэдэн сар хүртэл илэрнэ.

Өвчний шинж тэмдэг бүрэн илэрсэний дараа уг өвчний эсрэг дархлал тогтдог байна. Энэ нь уг өвчний халдварыг дахин авахгүй гэсэн үг. Цусны шинжилгээгээр уг дархлал тогтсоныг мэдэж болох бөгөөд энэ нь уг элэгний үрэвслийн идэвхжлийг илэрхийлдэггүй. Ихэнхдээ элэгний В вирусын халдвар авч өвчилсөний дараа жижиг шинж тэмдгүүд арилдаг.

Хэдийгээр ундсэн хурц өвчилсөний шинжүүд арилах боловч уг өвчнийг тараагч, хадгалагч болдог. Зарим хүмүүс цааш элэгний архаг үрэвсэлтэй болж даамжирна.

Элэгний архаг үрэвсэл нь элэгний эд эсийг гэмтээж, сорвижуулж, циррози болоход ойрхон аж. Ингэснээр элэгний эрүүл эд эс холбогч эдээр солигдож, цаашид элэгний үйл ажиллагаа хэвийн явагдахад хүндрэлтэй болдог байна. Хэрэв та элэгний В вирус тээгч бол цусны, плазмын эрхтний болон спермийн донор болж чадахгүй.

Өвчилсөнөө яаж мэдэх вэ?

Хурц үрэвсэлийн үед илрэх шинж тэмдэг:
-Арьс болон нүдний цагаан хэсэг шарлах буюу шээс хүрэн болно.
-Өтгөн цайвар өнгөтэй болно.
-Шалтгаангүйгээр эцэж, сульдана.
-Хоолны дуршилгүй болж, дотор муухай оргин бөөлжис хүрнэ.
-Хэвлийгээр өвдөнө.

Халдвар авсанаас 1-6 сарын дараа энэ шинжүүд илрэх ба зарим хүнд огт шинжүүд илрэхгүй ч байх явдал бий. Хурц үе өнгөрсөний дараа ихэнх хүмүүст эдгэрсэн мэт бие хөнгөрч хэвийн болох ба зарим хүмүүст элэгний архаг хэлбэрт үрэвсэл үргэлжилдэг байна. Ихэнх хүмүүст амархан ядарч сульддаг шинжүүд илэрнэ.

Яаж оношлох вэ?

Цусанд шинжилгээ хийн В вирүсийг илрүүлж оношилно. Хэрэв архаг идэвхтэй хэлбэрт шилжсэн бол элэгний бионси /элэгний эдээс маш жижиг хэсгийг мэс заслын аргаар таслан авч/ авч элэг хэр зэрэг гэмтэлтэй байгааг тогтооно.

Жирэмсэн эхээс хүүхдэд энэ өвчин дамжих уу?

Элэгний "В" вирүсийн хэлбэрийн үрэвсэлээр өвдсөн эмэгтэйгээс төрсөн хүүхдэд энэ өвчин дамжих аюултай.

Яаж урьдчилан сэргийлэх вэ?

-Вакцин хийлгэнэ. /Энэ өвчнөөр өвдөөгүй үед/
-Тохиолдлын сексийн үед бэлгэвч хэрэглэх
-Хүний ялгадас, өтгөн шингэн, сперм, хэрэглэсэн сав суулга, ариун цэврийн хэрэгслийг цэвэрлэхдээ бээлий өмсөж занших.
-Ямар нэг шарх, сорви цэвэрлэсэн материалыг гадуур нь сайтар юмаар ороож хаях.
-Хүний шүдний сойз, хумсны хэрэгсэл хэрэглэхгүй байх.
-Хүний хэрэглэсэн хоол унд, аяга тавгийг хэрэглэхгүй байх.
-Чих цоолох, шивээс хийх зэрэгт нэг удаагийн багаж хэрэгсэл хэрэглэж байгаа эсэхийг анхаарах.