Нийслэлийн ЕБС-иудын удирдах ажилтнуудад зориулсан “Боловсролын чанарын шинэчлэлийн бодлого” танилцуулах сургалт, хэлэлцүүлгийн үеэр БЗД-ийн “Арвис” дунд сургуулийн гүйцэтгэх захирал Н.Бадамтай ярилцаа.  

-Боловсролын чанарын шинэчлэлийн бодлоготой танилцлаа. Энэ бодлогын шинэчлэл  хүүхдэд цаашлаад багш, удирдах ажилтан та бүхэнд ямар үр өгөөжтэй санагдав?
-Би сүүлийн үед “Хүүхэд гэдэг дүүргэж хийдэг сав биш, дүрэлзэж байдаг бамбар юм” гэсэн мөртийг жишээ татаж ярих дуртай болсон. Бид нар  хүүхдийг ерөөсөө л  хайрцаглачихдаг байсан юм байна. Хүүхдийн  яагаад, яагаад гэдэг сонголтыг томчууд бид “Ийм л байх ёстой” гээд  хайрцаглачихсан. Өөрөөр хэлбэл хүүхэд алдаж болох эрхийг нь бид  хаачихдаг. Тиймээс хүүхэд  өөрийнхөөрөө биш хүнд таалагдахын төлөө сурдаг болсон байна. Хайрцаг чинь хэмжээтэй шүү дээ. Тиймээс хайрцагт баригдсан хүүхэд  яаж хөгжих юм. Ийм хүүхэдтэй улс орон  яаж хөгжих юм. Шинэчлэл гээд байгаа юмны  цаад уг  мөн чанар  нь ерөөсөө л хайрцаглах бус хүүхдийг дүрэлзүүлж, дэлбээлүүлж өгөх ёстойг ойлголоо.
 
Боловсрол хүүхэд рүү чиглэх ёстой. Энэ бодлого доороосоо ургаад дээшээ явж байгаа учраас жинхэнэ амьдралд хэрэгжиж болохуйц маш том өөрчлөлт болж чадна гэж бодогдлоо.

-Та энэ салбарт хэдэн жил ажиллаж байна. Өмнө хүүхдийг хайрцаглахгүй сургах боломж байгаагүй юм уу. Юу саад болж байв?
-Би боловсролын салбарт 20-иод жил ажиллаж байна. Их сургуульд ажиллаж байгаад хувийн сургууль удирдаад 15 дахь жилдээ ажиллаж байна. Энэ хугацаанд юу ойлгож ухаарав гэхээр бид  “Хүнээр хүн хийх ёстой” гэдэг зүйлээ мартчихсан. Өөрөөр хэлбэл, толгойд нь мэдлэг хийж, эрдэм номтой хүн болгоё гээд  байхаас  зөв хүн, зөв хүмүүжилтэй, зөв иргэн болгоё гэж  бодоогүй. Манайх  хувийн сургууль учраас тэрийг олж хараад хэрэгжүүлэх боломжтой. Гэхдээ мэдлэгжүүлэх сургалтаас гадна чадваржуулах сургалт явуулах гэхээр дараагийн хичээлийн хөтөлбөр шахагдаад ороод ирдэг. Өөрөөр хэлбэл хүүхдийн чадваржуулах хугацаа олгодоггүйгээс мэдлэг олгоод хаячихдаг. Үнэндээ хөтөлбөр стандарт гэдэг зүйл тээг болоод байсан. Тэр стандартаар  бид нарыг мэргэжлийн хяналтаас шалгана. Бид нар багш нараа шалгана. Багш нар маань тэрэнд зориулж чанаргүй ажил цаасан дээр буулгадаг байсан.

Одоогийн энэ шинэчлэл гэдэг маань угтаа бол бид нарын зүрх сэтгэлд  байсан зүйл. Яг хэрэгжүүлж байсан уу гэвэл үгүй. Учир нь хүүхдээсээ хол юм яриад байсан байгаа юм. Хүүхдийн төлөө гэсэн мөртлөө том хүний сэтгэхүйгээр ирээдүйг нь төсөөлөөд хүүхдийн  өөрөө өөрийнхөө ирээдүйг төсөөлөх, өөрөө өөрөө хөгжих боломжийг хаачихаад байсан.

Чанарын шинэчлэл гэдгийн гол утга учир нь энэ гэж бодоод байгаа. Тогтсон стандартад баригдалгүй  багшид өөрт нь  сэтгэх боломжийг олгоод хүүхдээ чадваржуул гэх  юм бол тухайн багш хүүхдийг чаддаг болгохын тулд хэдэн янзын юм бодно. Хэдэн төрлийн ажил хийнэ. Хүүхэд болгонд тохирсон арга хэрэглэнэ. Үр дүнд нь багш өөрөө хөгжинө, хүүхэд хөгжинө. Хүүхэд хөгжөөд, багш хөгжөөд ирэхээр аяндаа сургууль хөгжинө. Боловсрол хөгжинө, монгол иргэн хөгжинө. Монгол улс хөгжих гол үндэс хүүхдээс эхэлнэ. Ийм цаг үеэ олсон ажлыг  байгаа хүмүүст  талархаж байна. Өөрийн зүгээс хийж чадах бүхий л хүчээ дайчлаад ханцуй шамлаад  энэ ажлыг дэмжин ажиллана гэсэн бодолтой байна.

-Боловсролын чанарын шинэчлэлийн хүрээнд хүүхэд нэг бүрийн авьяасыг нээх тухай хөтөлбөр хэрэгжиж байгаа. Энэ хөтөлбөр танай хэрхэн хэрэгжиж байна?
-Ерөнхийдөө бид нар эрдэм боловсролтой монгол хүн төлөвшүүлье гэсэн том уриатай байгаа. Эрдэм боловсролтой зөв монгол хүнийг төлөвшүүлэхийн тулд  багшийн хөгжүүлье, сурагч, хүүхдийн авьяасыг хөгжүүлье, номтой нөхөрлүүлье гэсэн гурван том бодлого явж байна. Энэ нь том хүрээтэй сонсогдож байгаа боловч багш хичээлээ заах явцад л хүүхэд өөрөө хөгжинө, хүүхдийн авьяас чадвар нээгдэнэ. Хүүхэд өөр өөрийнхөө сонирхсон юманд бусдаас илүү байхыг  л авьяас гэж боддог. Авьяас гэдэг  хөдөлмөр байх ёстой.  Авьяас гэдэг зөвхөн урлагийн салбарт байдаггүй бүх салбарт байдаг.