Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, зохиолч, яруу найрагч, Дэлхийн урлаг соёлын академийн дэд ерөнхийлөгч Гомбожавын Мэнд-Ооёог “Хоймор”-тоо урьж ярилцлаа.

-Юуны өмнө танд халуун баяр хүргэе. Монгол Улсын төрийн дээд шагнал “Чингис хаан” одон хүртэх болсон тухай мэдээг анх сонсоход ямар санагдаж байх юм. Утга зохиол, соёлын салбараас энэ шагналыг хүртэж байгаа анхны хүн нь та боллоо шүү дээ?
-Их баярлалаа. Ийм хүндтэй шагнал байдгийг мэдэх ч өөрөө авна гэж зүүдэлж байсангүй. Миний бие 1996 онд Жанрайсиг шүтээнийг бүтээн залахад манлайлж оролцсоны учир П.Очирбат Ерөнхийлөгчийн зарлигаар соёлын гавьяат зүтгэлтэн болж байлаа.

Түүнээс хойш 19 жилийн дараа төрийн өндөр дээд шагнал хүртэх нь. Сайхан байна. Өнөөдөр Монголын улс төр, эдийн засаг, нийгмийн амьдралд хойшлуулшгүй анхаарах ёстой бодлого шийдвэр олон бий.

Тэр дунд ямар ч байсан манай төр, засгийн бодлого утга соёл, оюун санааны ертөнц рүү чиглэж, энэ салбарын бүтээгчдийг үнэлж буй юм байна гэж би бодож сууна.

-Улс орныхоо тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдал, үндэсний эв нэгдлийг бататган бэхжүүлэх, төрт ёс, түүх соёлынхоо уламжлалыг гүнзгий судалж, хойч үедээ өвлүүлэх, тэдгээрийг дэлхий дахинд сурталчлан таниулах үйлсэд үнэтэй хувь нэмэр оруулж, төр, нийгэм, үндэстний өмнө онцгой гавьяа байгуулсан нэг хүнийг тэргүүн зэргийн энэ одонгоор шагнадаг уламжлалтай. Таныг энэ өндөр шалгуурыг хангасан хүн гэж төр үнэллээ. Гэвч та өөрөө юу гэж бодож байна вэ?
-Нээрээ би ийм том хүндэтгэл хүлээхээр юу хийсэн билээ гэж бодоход хүргэсэн шүү. Өнгөрсөн хугацаанд “Би үүнийг хийх ёстой” гэж бодсон зүйлээ бүтээж туурвиад л явж байсан болохоос яг юу хийснээ тоймлож багцаалах цаг зав үнэндээ гарсангүй.

Хожим хийж бүтээснээ дүгнэж цэгнээд, дурдатгал тэл намайг өөрийгөө эргэн харж, дүгнэхээс өмнө хийж бүтээснийг минь төр олоод харчихаж. Төр түмэн нүдтэй гэж үг бий.

Миний зорьж, бүтээж буй үйл хэргийг энэ шагналын өндөр шалгуурт тэнцэнэ гэж төр минь үнэлсэн бололтой. Тиймээс би шагналаа хүлээж авахад бэлэн.

-“Хоймор” буландаа таныг урьсных их олон зүйлийн талаар ярилцаж болно л доо. Гэвч таны зорьж, хийж бүтээж буй ажлын цар хүрээ маш өргөн учраас тэр болгоныг багтаана гэвэл сонины зай талбай хүрэлцэхгүй. Ингэхэд та өөрийнхөө хийсэн ямар зүйлээр хамгийн их бахархаж, “Би нээрээ хойморт суух эрхтэй хүн юм биш үү” гэж хэлэх бол?
-Би өөрийгөө их азтай хүн гэж боддог юм. 1980-аад оны сүүлч, 1990-ээд оны эхээр өрнөсөн үндэсний оюун санааны сэргэн мандалтын үед бидний хэдэн нөхөр идэр залуухан, уран зохиолын ертөнцөд орж ирээд байлаа.

Ярилцлагын үргэлжлэлийг ЭНДЭЭС уншина уу.