Монгол Улс, Европын холбооны хооронд Түншлэл, хамтын ажиллагааны хэлэлцээр байгуулах тухай хэлэлцээ өчигдөр Гадаад харилцааны яаманд болж өнгөрлөө.
ТХАХ байгуулах нь Монгол Улс, Европын холбооны харилцаа, хамтын ажиллагааг шинэ шатанд гаргах, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх төдийгүй эрх зүйн орчныг илүү боловсронгуй болгоход ихээхэн ач холбогдолтой ажээ. Энэхүү хэлэлцээр нь Европын холбооны зүгээс гишүүн бус, харилцаа, хамтын ажиллагааны хувьд чухал ач холбогдол өгдөг орнуудтай байгуулдаг, харилцааны бүхий л салбарыг хамарсан байдгаараа онцлог юм.
Дээрх хэлэлцээрийг байгуулах хэлэлцээг манай талаас Гадаад харилцааны дэд сайд, Монгол Улс, Европын холбооны хамтарсан хорооны дэргэдэх Худалдаа, хөрөнгө оруулалт, аялал жуулчлалын дэд хорооны дарга Б.Болор, нөгөө талаас Европын комиссын Гадаад харилцааны ерөнхий газрын
Монголыг хариуцсан хэлтсийн дарга Ф.Жессен нар тэргүүлэн оролцсон юм.
Энэ жил Монгол Улс, Европын холбооны хамтын ажиллагаанд олон үйл явдал болсныг хэлэлцээний дараа Гадаад хэргийн дэд сайд онцоллоо. Тухайлбал, энэ оны гуравдугаар сард Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Баяр Европын холбоонд айлчилсан бол дөрөвдүгээр сард тус холбооны "Тройка"-гийн төлөөлөгчид манай улсад хүрэлцэн ирж Агаарын харилцааны тухай хэлэлцээр байгуулсан юм. Мөн Бээжингээс Монгол Улсыг хавсран суугаа Европын холбооны гишүүн орнуудын Элчин сайд нарын уулзалт болж байлаа.
1993 онд манай улс Европын холбоотой энэхүү хэлэлцээрийг хийж байсан ч өнөөгийн нөхцөлд тухайн хэлэлцээрт тусгагдаагүй үлдсэн зарим асуудлыг оруулах зайлшгүй шаардлагатай болжээ. Энэ талаар Европын комиссын Гадаад харилцааны ерөнхий газрын Монголыг хариуцсан хэлтсийн дарга Ф.Жессен "Монгол Улс нь Европын холбооны техник, харилцаа хамтын ажиллагаанд идэвхтэй оролцож
ирсэн орон юм. Түүнчлэн уул уурхайн салбарт хамтран ажилладаг. Өнөөгийн нөхцөлд шинэчлэн хийх гэж байгаа хэлэлцээрт терроризм, хүний эрх, эрх чөлөө зэрэг олон асуудлыг тусгахаар яригдаж байна. 1993 онд байгуулсан хэлэлцээрт энэ бүхэн тусгагдаагүй байсан юм. Хэлэлцээрийг энэ жилдээ багтаан хийнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Монгол Улсын шадар сайд М.Энхболдыг Европ-Монгол хамтын ажиллагааны хорооны хуралд айлчлах үед энэ талаар тодорхой болно гэж бодож байна" гэсэн юм.
Европын холбоо нь тус тивийнхээ 27 орныг нэгтгэсэн улс төр, эдийн засгийн холбоо юм. 1990-ээд оны сүүлээр хуучин ЗХУ-ын бүрэлдэхүүнд байсан ОХУ, Украин, Молдав, Армени, Азербайджан, Гүрж, Казахстан, Киргиз, Узбекистан зэрэг нийт есөн улстай ТХАХ-ийг байгуулсан бөгөөд одоогоор АСЕАН-ы гишүүн орнууд болох Филиппин, Малайз зэрэг улс оронтой дээрх гэрээг байгуулахаар хэлэлцээ хийж байгаа ажээ.
Б.Уянга
Монгол Улс, Европын холбооны хооронд Түншлэл, хамтын ажиллагааны хэлэлцээр байгуулах тухай хэлэлцээ өчигдөр Гадаад харилцааны яаманд болж өнгөрлөө.
ТХАХ байгуулах нь Монгол Улс, Европын холбооны харилцаа, хамтын ажиллагааг шинэ шатанд гаргах, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх төдийгүй эрх зүйн орчныг илүү боловсронгуй болгоход ихээхэн ач холбогдолтой ажээ. Энэхүү хэлэлцээр нь Европын холбооны зүгээс гишүүн бус, харилцаа, хамтын ажиллагааны хувьд чухал ач холбогдол өгдөг орнуудтай байгуулдаг, харилцааны бүхий л салбарыг хамарсан байдгаараа онцлог юм.
Дээрх хэлэлцээрийг байгуулах хэлэлцээг манай талаас Гадаад харилцааны дэд сайд, Монгол Улс, Европын холбооны хамтарсан хорооны дэргэдэх Худалдаа, хөрөнгө оруулалт, аялал жуулчлалын дэд хорооны дарга Б.Болор, нөгөө талаас Европын комиссын Гадаад харилцааны ерөнхий газрын
Монголыг хариуцсан хэлтсийн дарга Ф.Жессен нар тэргүүлэн оролцсон юм.
Энэ жил Монгол Улс, Европын холбооны хамтын ажиллагаанд олон үйл явдал болсныг хэлэлцээний дараа Гадаад хэргийн дэд сайд онцоллоо. Тухайлбал, энэ оны гуравдугаар сард Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Баяр Европын холбоонд айлчилсан бол дөрөвдүгээр сард тус холбооны "Тройка"-гийн төлөөлөгчид манай улсад хүрэлцэн ирж Агаарын харилцааны тухай хэлэлцээр байгуулсан юм. Мөн Бээжингээс Монгол Улсыг хавсран суугаа Европын холбооны гишүүн орнуудын Элчин сайд нарын уулзалт болж байлаа.
1993 онд манай улс Европын холбоотой энэхүү хэлэлцээрийг хийж байсан ч өнөөгийн нөхцөлд тухайн хэлэлцээрт тусгагдаагүй үлдсэн зарим асуудлыг оруулах зайлшгүй шаардлагатай болжээ. Энэ талаар Европын комиссын Гадаад харилцааны ерөнхий газрын Монголыг хариуцсан хэлтсийн дарга Ф.Жессен "Монгол Улс нь Европын холбооны техник, харилцаа хамтын ажиллагаанд идэвхтэй оролцож
ирсэн орон юм. Түүнчлэн уул уурхайн салбарт хамтран ажилладаг. Өнөөгийн нөхцөлд шинэчлэн хийх гэж байгаа хэлэлцээрт терроризм, хүний эрх, эрх чөлөө зэрэг олон асуудлыг тусгахаар яригдаж байна. 1993 онд байгуулсан хэлэлцээрт энэ бүхэн тусгагдаагүй байсан юм. Хэлэлцээрийг энэ жилдээ багтаан хийнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Монгол Улсын шадар сайд М.Энхболдыг Европ-Монгол хамтын ажиллагааны хорооны хуралд айлчлах үед энэ талаар тодорхой болно гэж бодож байна" гэсэн юм.
Европын холбоо нь тус тивийнхээ 27 орныг нэгтгэсэн улс төр, эдийн засгийн холбоо юм. 1990-ээд оны сүүлээр хуучин ЗХУ-ын бүрэлдэхүүнд байсан ОХУ, Украин, Молдав, Армени, Азербайджан, Гүрж, Казахстан, Киргиз, Узбекистан зэрэг нийт есөн улстай ТХАХ-ийг байгуулсан бөгөөд одоогоор АСЕАН-ы гишүүн орнууд болох Филиппин, Малайз зэрэг улс оронтой дээрх гэрээг байгуулахаар хэлэлцээ хийж байгаа ажээ.
Б.Уянга