Ардын дууг поп ритмд оруулан дуулж бусдаас ялгарч байсан СТА дуучин Д.Сарангуа урлаг шашин хоёрыг холбосон уран бүтээл хийх болсноор багагүй хугацаа өнгөрч байгаа. Тэгвэл дуучин бүсгүй ирэх 6-р сарын 7-нд буюу бурхан Багшийн их дүйчин өдөр "Аялгуут залбирал" нэртэй шашин урлагийн их магтуу тоглолтоо хийх гэж байгаа аж. Шашны уран бүтээл хийдэг ганц уран бүтээлчийнхээ хувиар Монголдоо анхны шашин урлагийн их магтуу тоглолт тавих гэж буй түүнтэй ярилцлаа.

-Та ардын дууг поп ритмд оруулан дуулж олныг байлдан дагуулж байсан нь саяхан. Сүүлийн жилүүдэд харин шашин урлагийг холбосон бүтээл хийх болсон. Тэгэхээр таны тоглолт их өвөрмөц болгох байх гэж санагдаж байна?
-Би бурхан багшийн их дүйчин өдөр болох 6- р сарын 7-нд UB Palace- ийн их танхимд "Аялгуут залбирал" нэртэй шашин урлагийн их магтуу тоглолтоо тавих гэж байна. Тоглолт маань ерөнхийдөө хоёр хэсгээс бүрдэнэ. Эхний хэсэг нь "Итгэл" цомогт орсон Буддын шашны орой болсон хүчирхэг олон бурхдын магтаал залбирлуудаас гадна "Авгын цагаан уул", "Хамгийн дундаас онцгой" гэсэн ардын дууны цомгуудад орсон "Авгын цагаан уул", "Сүнжидмаа", "Янлинхуар", "Ганган хул", "Хонхон цэцэг" гээд хүмүүсийн дуртай байсан дуунуудаа дуулах болно. Тоглолтын маань ерөнхий уур амьсгал Монголын уламжлалт шашин болон үндэсний өв соёлоо хадгалсан байх юм. Тоглолтын ерөнхий зохион байгуулагчаар "Гандантэгчинлэн" хийдтэй хамтарч ажиллаж байгаа.

Гандантэгчинлэн хийдийн лам нар буяны ном хурна. Бурхан багшийн мэндэлсэн, нирваан дүр үзүүлсэн, таалал төгссөн жилд ганц удаа тохиох энэ өдрийн Гандантэгчинлэн хийдийн гол том арга хэмжээ нь энэ тоглолт маань болж таарч байгаа.
 
-Таны өмнөх тоглолтуудаас үзэгчид эмоцтой бага зэрэг дэггүй ч гэмээр Сарангуаг харж байсан. Харин энэ тоглолтонд бол өөр байх л даа?
-Хүмүүс тоглолтоо ийм сюрпризтэй, тийм онцлогтой гэж байдаг л даа. Харин миний тоглолтын хувьд тоглолтын зар явахаас эхлээд л ер нь сюрприз болох болов уу гэж бодож байна. Яагаад гэвэл би ойрд ерөөсөө тоглолт хийгээгүй. Ер нь Улаанбаатарт тоглоогүй. Тэгэхээр хүмүүст маш их сонин санагдах байх аа. Тоглолтын тухай дөнгөж яригдаж эхлэхэд хүмүүс маш их утасдаж байна. Би энэ тоглолтоо эртнээс их удаан бодож, мөрөөдөж байсан. Хүсэл мөрөөдлийн маань нэг хэсэг биеллээ олох боломжтой боллоо. Тайз чимэглэлээ хүртэл ямар байхыг бодоод сэтгэчихсэн байсан. Тэр өдөр яг л Бурхны орноор аялсан юм шиг сэтгэгдэл төрүүлсэн тайз байх болно. Том том, өнгө өнгийн Бадамлянхуа цэцэгнүүд ярайтал гэрэлтэх болно. Ард нь суваргууДтай гэх мэтчилэн ярьвал гоё гоё шийдэл бий бий. Тасалбарыг 1909 үнэгүй хүргэж өгч байгаа.

-Ер нь бол урлагийг шууд мөнгө олох хэрэгсэл гэж хардаг хүмүүс энэ цагийн урлагт цөөнгүй байна, Энэ тал дээр та юу боддог вэ?  
-Би ер нь энэ тоглолтон дээрээ ямар нэгэн спиртийн төрөл ч юм уу ямар нэгэн бүтээгдэхүүн аль нэг байгууллагыг сурталчилаад явахыг хүсээгүй. Тиймдээ ч цэвэр өөрийнхөө хүчээр тоглолто зохион байгуулаад явж байгаа. Нэг ёсондоо цэвэр буяны үйл ажиллагаа болж байна. Мэдээж өндөр өртөгтэй ажил л даа. UB Palace-ийн заалны түрээс хэд билээ. Олон хүний хүч хөдөлмөр орж байгаа, жижиг сажиг зардал их байгаа ч би спонсоргүйгээр бор зүрхээрээ хийж байна. Гол нь буяны үйл ажиллагаа хийхийг л бодсон. Би бурхан багшийн их дүйчин өдрийг маш их хүндэтгэлтэйгээр хүлээж авдаг, өнгөрүүлдэг. Энэ утгаараа олон хүнд буян хийхийг хүсч байгаа. Буян хийнэ гэхээрээ бурхдад тахил өргөх олон арга байдаг аа. Дуугаар бурхдын сонорыг мялааж баярлуулах, дуу эгшигэн тахил өргөх ёслолын ажиллагаа болно. Тэгэхээр миний дуулснаар болон миний дууг сонссоноор, би тэр өдөр хүчирхэг олон бурхдыг магтаж дуулснаар олон хүмүүст буян болоод зогсохгүй бурхдыг баярлуулна. Миний дуулсныг сонссоны тоолонгоор сонссон хүн болгонд буян болох юм аа.

-Та ер нь шашны уран бүтээлд эргэлт буцалтгүй хөл тавьснаар таны амьдралд ямар өөрчлөлтийг авчирсан бол?
-Би шашны уран бүтээл шинээр гаргаж ирснээрээ уран бүтээлийнхээ хувьд нэг ч биш нэлээн хэдэн алхам урагшаа алхсан гэж бодож байна. Урд өмнө нь "Авгын цагаан уул"-аа шүтдэг биширдэг олон үзэгч сонсогчидтой байсан бол, өшөө бас шашны талын миний дуунуудыг сонсдог сүсэгтэн олон нэмэгдсэн. Миний уран бүтээлд дуртай хүмүүс байна. Миний уран бүтээлийг буруушаах ямар ч тийм нөхцөл байхгүй. Яагаад гэвэл би шашин судлаачид, эрдэмтэн мэргэдтэй уулзаж, ярилцаж олон жил маш нухацтай хийж туурвисан. Монголд анх  удаа хийгдэж байгаа маш том уран бүтээл гэж дүгнэж цэгнэж байна. Жишээлбэл Далай ламын дэргэд шашин урлаг хоёрыг холбосон хамтлаг байдаг шүү дээ. Хэдийгээр би Монголдоо анх үүнийг санаачлаад дуу хууртай холбоод, бурхны тарнийг дуулсан хэдий ч энэ чинь бүр дээр үеэс уламжлалтай. Гүр дууны хэлбэр. Онцлог нь би энэ Гүр дууг Монголд төдийгүй Олон улсын хэмжээгээр эстрад поп ритмтэй холбож дуулж байгаа. Өмнө нь эстрад
поп ритмтэй холбож дуулж байгаагүй юм билээ. Харин уянгалуулаад ардын хөгжимтэй ч юм уу тоглож байсан байдаг юм байна лээ.

-Ингэхэд та чинь өмнө нь тоглолтын хувцас сэлтээ өөрөө зохиогоод хийчихдэг байсан биз дээ. Энэ удаа яаж байна?
-Би хувцасны загвараа өөрөө сэтгэж бодож гаргадаг. Тэгээд загвар зохион бүтээгчдээ хандаад санаа оноогоо хэлж нэг ёсондоо хамтраад хийчихдэг. Одоо бол би өөрөө тийм хүнд хэцүү юмнуудыг оёж чадахгүй шүү дээ. Одоо миний хувцаснууд маш их нүсэр, чимэглэл ихтэй учраас би санааг нь л гаргана. Ерөнхийдөө тоглолтын бүх зүйл миний санаа байх юм. Нэг ёсондоо хүмүүс миний тоглолтыг үзээд миний дотоод ертөнцөөр аялах болно гэж бодож байна. Яагаад миний ертөнц гэж байна вэ гэхээр энэ бурхдын дуу аялгуунуудын наян хувийг нь ихэвчлэн би өөрөө зохиосон. Цаад үг нь, Бурхдын жинхэнэ тарни нь уншлага нь, бурхан номын адислалд оршиж байгаа номнууд нь байгаа. Би тэрийг урлагтай холбож тухайн бурхныхаа уур амьсгал, шинж төрхийг мэдэрч дуугаа зохиосон. Тийм учраас энэ бүгд миний сэтгэл зүрхнээс гарч байгаа аялгуунууд. Би анх Ардын дуугаа мөн өөрийн найруулгаар дуулж гарч ирж байсан. Тэгэхээр миний бүх дуулсан дуунууд миний дотоод ертөнцөөс ундарч гарч байгаа юмаа.

-Таны аав Монголын утга зохиолын үнэ хүндтэй эрхмүүдийн нэг байсан. Эдийд амьд сэрүүн байсан бол охиныхоо санаж сэдсэн энэ зүйлд их баярлах байсан байх?
-Хүн чинь нас нэмээд ирэхээр өөрийн эрхгүй уламжлалт шашнаа шүтээд эхэлдэг юм байна л даа. Аав маань тэгсэн л дээ. Би аавыгаа 2002 онд өнгөрсний дараахан нь анхныхаа "Мэгзэм" дууг гаргаж байсан. Аав маань миний энэ бүх дуунуудаас ганцыг нь ч сонсож амжаагүй, мэдээгүй. Хэрвээ одоо амьд байсан бол үнэхээр баярлаж бахархах байсан байх.

-Магадгүй. Ааваа алдсан тань шашны уран бүтээл хийхэд тань нөлөөлсөн үү?
-Би  ингэж боддог юм аа. Ямар нэгэн хагацал ч юм уу муу зүйл зарим хүнд болохоор харанхуй ангал руу унагаж байгаа юм шиг амьдралыг нь болгодог. Зарим нь сэтгэлээр унаад доошоо орох үе байдаг. Зарим нь огт өөрөөр амьдралаа өөрчлөөд явах нь бий. Миний хувьд аавыгаа өнгөрснөөс хойш сэтгэлээр нэлээн их унасан л даа. Ерөөсөө уран бүтээлээ, ер нь амьдралаа шинээр гоё өөрчлөх гэж бодох болсон нь мэдээж энэ бүхэнтэй уялдаатай. Шашны ном сургааль бол хүний дотоод ухаарал дотоод ертөнцийг ариусгах, улам баялаг болгон, нүгэл хилэнцгүй ариун үйлс бүтээхэд ач тус болсон тийм сайхан байдаг юм. Тэгэхээр тэр өдөр миний гол зорилго бол хуран цугларсан олныхоо дотоод сэтгэлийг энэ сайхан дуунуудаараа ариусгах юм. Хүний дотоод сэтгэл ариуссанаар нүгэл хилэнцгүй, зовлон жаргалаа мартаж цаашилбал нийгэмд ач тустай юм л даа. Хүмүүний сэтгэл ариуссанаар элдэв гэмтэй үйл, гэмт хэрэг үйлдэх нь ч цөөрөх ач тустай шүү дээ.

-Та бясалгал хийдэг үү?
-Би хааяа бясалгал хийдэг.

-Баярлалаа.