Одоохондоо Оросын хүн ам эдийн засгийн хямралтай ямар нэгэн байдлаар тэмцэж эхлээгүй байна. Гэхдээ нэг, хоёрдугаар сард жинхэнэ нийтийг хамарсан  давалгаа болох нь тодорхой юм. Учир нь  ажлын байрны цомхотгол жинхэнэ утгаараа хэрэгжиж, орлого буурч, юмны үнэ  нэмэгдэх нь бодит үнэн  билээ. Оросын нийгэм, соёлын судалгааны "Левада центр" -ын удирдагч Алексей Левинсон сэтгэлээр унах нь зайлшгүй  боллоо гэж мэдэгджээ. Үүнийг Оросын дөрвөн томоохон хотод хийсэн судалгаа харуулжээ. Ойрын хугацаанд юмны үнэ  одоо байгаагаас илүү хурдан  43 хувиар нэмэгдэж, харин орлого 61 хувиар өсөх нь ээ. Харин иргэд шинэ нөхцөл байдлыг  угтаж  юу ч хийхийг оролдоогүй  байна. Одоохондоо юу ч хийхгүй байх хандлагатай байна  гэж Левинсон хэлээд, хүмүүс мөнгөө яахаа тодорхойлоогүй байна. Тэдний 47 хувь нь мөнгөө бага багаар зарлагадна гэжээ. Гэхдээ энэ бол хариулт биш юу болохыг  нь харъя л гэсэн үг тэрээр тэмдэглэжээ. Ихэнх нь /16%/ зарлагаа хумих бодолтой байгаа бөгөөд нэг хэсэг нь зарим нэгэн зуршлаасаа /39%/ татгалзаж, бусад  нь /36%/ энэ талаар яахаа хараахан шийдээгүй гэжээ.

Өнөөгийн энэ хүнд нөхцөлд өмнөх зууны эх орны дайны үеийн хямралыг давсан  "давс-чүдэнз-саван", хоёр дахь, бараг л уламжлалт стратеги гэж болохоор Орос орныг нэг бус удаа аварсан  "6 зуу", 1990-ээд онд авралын тойрог болсон жижиг бизнес ч аврагч болох нөхцөл байдал тохирохгүйг шинжээчид хэлж байна. "Хүмүүс сүүлчийн удаа шинэ оноо тайван тэмдэглэж байж магадгүй. Харин дараа нь нэг, хоёрдугаар сард маш хүнд үе эхэлнэ. Түүн дээр Оросын наргүй өвөл бүр нэрмээс болно гэж Оросын Шинжлэх ухааны академийн Эдийн засгийн институтын нийгэм, улс төрийн төвийн удирдагч Евгений Гонтмахер хэлжээ. Тэрээр цааш нь, нэгдүгээр сард өнгөрсөн оны 11-р сарын эхээр цомхотгох сануулга авсагсад гудамжинд гарснаар ажилгүйчүүдийн тоо хоёр дахин нэмэгдэнэ гэжээ. Хямралд дунд давхарга илүүтэй нэрвэгдэнэ. Тэтгэврийнхэн хамгийн муу хамгаалагдсан. Тэдэнд нэмэгдэл амалсан бөгөөд түүнд хүрэлцэхүйц мөнгө бий гэж Гонтмахер сануулжээ. Орлогын өсөлтийг хүлээх хэрэггүй, харин яаж бууруулахгүй байх вэ гэдэгт л анхаарах нь чухал байна. Төсвийнхөн арай илүү хамгаалалттай.

Зарим бүс нутагт эмч, багш нарын тоог багасгаснаар үлдсэн хэсийнх нь цалин нэмэгдэх ажээ. "Нийгмийн гэрээ" Үндэсний төслийн институтын ерөнхийлөгч Александр Аузан улс орон маань "нэг хөл дээрээ л зогсож" байгаа бөгөөд  ийм байдлаар хагас жилийг л авна үзэж байхад, Гонтмахер "Орос улс одоо байгаа байдлаараа 2009 оныг давахгүй" гэж үзжээ. Шинжээчид нийтийг хамарсан давалгааг үгүйсгэхгүй байна. "Манай орны тогтонги байдал бол төрөөс хүн амд өгч буй валют юм. Түүн дээр ард түмэн өөрийн улс төрийн эрхийг сольсон гэж Александр Аузан тайлбарлаад, одоо өмнөх гэрээ биелэхгүй болохоор ойрмог хугацаанд тогтонги байдал эргэн ирэх боломжгүй гэжээ. Тэгээд л  энэ өсөн нэмэгдэж буй итгэл алдарсан байдал нь цахилгаан дулаан тасалдах, үнэ өсөх  зэрэг ямар ч муу зүйлийг илүү хүндээр хүлээж авахад хүргэж байна гэсэн тайлбарыг Оросын нэр бүхий зарим эдийн засагчид өгч байна.      

Д.Лхагвамаа