Ерөнхий сайд Г.Занданшатар санхүүгийн эрсдэлд орсон, татан буугдсан банканд байршиж буй улсын хөрөнгийг буцаан төвлөрүүлж, төрийг хохиролгүй болгох үүрэг бүхий ажлын хэсэг байгуулах /2025.08.22/ захирамж гаргаад тав хонож байна. 

Уг ажлын хэсгийг Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газрын дарга Б.Цэнгэл ахалж, бүрэлдэхүүнд нь ШШГЕГ, Монголбанк, Сангийн яам, Боловсролын яам, АТГ, ЭМДЕГ, НДЕГ, ХХҮЕГ, Хөгжлийн банкны төлөөллүүд багтаад буйг бид мэдээлсэн. 

Ингэхдээ Ерөнхий сайд Г.Занданшатар уг ажлын хэсгийн хамтаар банкны эрх хүлээн авагчаас өр төлбөрт санал болгосон зарим хөрөнгийн нөхцөл байдалтай газар дээр нь очиж танилцсан. Тодруулбал, Хан-Уул дүүргийн 11-р хорооны нутаг дэвсгэрт байх “Гантиг вилла” төслийн талбайд ажилласан юм. 180 айлын орон сууцны зориулалттай, 9 блок бүхий хөрөнгийг 2022 онд 86.6 тэрбум төгрөгийн өр төлбөрт шилжүүлэн авсан ч одоог болтол уг хөрөнгө царцсан байдалтай буй. 

Уг хөрөнгийг яаралтай эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, улсад учруулсан хохирлыг барагдуулахын тулд ажлын хэсэг хэд хэдэн чиглэлээр шуурхай арга хэмжээ авахаар тогтсон. Нэгдүгээрт, уг хөрөнгийн үнэлгээг бодитой тогтоосон эсэхийг нягталж шалгах.

Хэрэв хэт өндрөөр үнэлсэн байх аваас хууль хяналтын байгууллагад шилжүүлж, хариуцлага тооцуулах, өр төлбөрт үүсэх зөрүү үнийн дүнг нэхэмжлэх.

Хоёрдугаарт, нээлттэй дуудлага худалдаа зохион байгуулж, орлогыг зохих журмын дагуу холбогдох сан, дансанд төвлөрүүлж, төрийг хохиролгүй болгох арга хэмжээг зохион байгуулахаар болсон.

Мөн Хан-Уул дүүргийн 21-р хорооны нутагт байх 648 м2 талбайтай, 90 хувийн гүйцэтгэлтэй хоёр давхар обьектыг улсын орлогод яаралтай бүртгэн авч, барилгын ажлыг дуусгахад шаардлагатай санхүүжилтийг тооцож гаргах, улмаар обьектыг цэцэрлэгийн зориулалтаар ашиглалтад оруулах ажлыг эрчимжүүлэхээр болоод буй. 

Тэгвэл ажлын хэсгийн ахлах, Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газрын дарга Б.Цэнгэл өнөөдөр дараах мэдээллийг өглөө. Тэрээр хэлэхдээ, "Ажлын хэсэг маань зарим өмч хөрөнгийг дуудлага худалдаагаар худалдах, худалдан борлуулах, зарим дуусаагүй объектуудыг төр хувийн хэвшлийн түншлэлээр дуусгах арга хэмжээ авна. Бонд гаргаж санхүүжүүлэх хэлбэрээр хөрөнгийн удирдлагын менежмент хийх, зохицуулалтын арга хэмжээ авна. Албадлагын дуудлага худалдааг зарлана.

Зарим объект, тухайлбал эрүүл мэнд, боловсролын салбарын байр савны хүрэлцээ муутай байгаа тул тэдгээрийг сургууль, цэцэрлэгийн зориулалтаар ашиглах боломжийг гаргана. Энэ бол бидний үндсэн чиглэл.

Хөгжлийн банкны асуудлыг тусад нь авч үзэж байна. Тус банканд 1.3 их наяд төгрөгийн өр авлага үүссэн. Энэ им том дүн. Өр авлагыг өдий хүртэл олигтой барагдуулаагүй учир бүх холбогдох байгууллагууд орж, ажлын хэсэг шуурхай ажиллаж, цэгцлэх чиглэлээр үүрэг даалгавар өгч байна.

Ажлын хэсэг ямар арга хэмжээ авах вэ гэвэл, дуудлага худалдаанд оруулах 29 тэрбум төгрөгийн 52 объект байна. Хууль шүүхийн байгууллагын шийдвэрийн хүрээнд банкны өмчлөлд авах замаар төлөвлөх хөрөнгө 207 тэрбум төгрөгийн 17 объект байна. Албадан дуудлага худалдаагаар борлогдоогүй хөрөнгө 16 тэрбум төгрөгийн 15 объект байна. Эдгээр дээр ажлын хэсэг хуулийн хүрээнд бусад байгууллагатай хамтарч тодорхой шийдвэр гаргана.

Төрийн өмчийг хэт өндөр үнэлж, төрийн банкнуудад шахах хохиролтой байдлыг засах шаардлага байна. Жишээ нь, "Гантиг Вилла" хотхоны 9 барилга байгууламж Төрийн банкны өрөнд шилжсэн бөгөөд үнэлгээ 86 тэрбум төгрөгийн 2021 оны үнэлгээний ханшаар тогтсон. Үүнийг дахин үнэлүүлэх шаардлагатай. Боловсролын байгууллагуудад шилжүүлж өгөх боломжтой объектууд ч бий. Нэмэлт хөрөнгө оруулалтыг хэрхэн шийдэх вэ гэдэг асуудлыг хэлэлцэнэ.

2022 оны үнэлгээгээр ашиглалтад оруулахад 44 тэрбум төгрөг шаардлагатай гэсэн тооцоо байсан. Харин 2025 оны үнэлгээ өөрчлөгдөж болох юм. Ажлын хэсэгт хууль хяналтын байгууллага, авлигал, тендерийн газрын төлөөлөл орсон. Төрийн байгууллагууд асуудлыг шийдвэрлэхгүй удаасны улмаас хөрөнгийн үнэ буурч, элэгдэж байна. Түргэн шуурхай арга хэмжээ авах шаардлагатай.

Хөгжлийн банкны өр авлагын 800 гаруй тэрбум төгрөг нь 4 гол байгууллагад ногдож байна. Тэдгээр нь:

• Тос
• Хөтөлийн цемент
• Эрдэнэт үйлдвэрийн барилгын зээл
• Дөрөв дэх нь тодорхой нэрлээгүй, гэхдээ томоохон зээлтэй байгууллага. Зарим хөрөнгө шүүхийн маргаантай учраас одоогоор түүнийг ашиглах буюу дуудлага худалдаанд гаргах боломжгүй.

Ажлын хэсэг шуурхай ажиллаж, эдгээр асуудлыг Засгийн газарт танилцуулсан.

Барилгын үнэлгээ, метр квадратын ханшийг тухайн үеийн үнэлгээ, бодит зах зээлийн ханшид нийцүүлэн шалгаж байна. Хууль хяналтын байгууллага, холбогдох байгууллагуудын төлөөлөл оролцсон учраас асуудлыг нягтлан үзэж байна.

Капитал банк, Үндэсний хөрөнгө оруулалтын банк, Чингис хаан банкны хөрөнгө, өр авлагын нийт дүн 1.4-1.5 их наяд төгрөг болж байна. ТӨК-уудад үр дүнд суурилсан цалин урамшуулал нэвтрүүлэхээр ажиллаж байна. Үндсэн цалингийн хэмжээг Засгийн газраас сайдын цалингаас их, бага гэсэн зарчмыг барьж, бусад нэмэгдлийг ашиг, үр дүнгийн дагуу олгоно.

Цалингийн тооцоонд нийт ажилчдын тоо, хөрөнгийн хэмжээ, ашгийн дунджийг ашиглан коэффицентийн аргачлалаар бодно. Жилийн эцсээр үр дүнгийн шагнал олгоно. Засгийн газар уг зарчмыг дэмжсэн бөгөөд мөрдүүлэх ажлыг 10 дугаар сард хийж, ирэх жилийн төсөвтэй уялдуулна.

2026 оны хөгжлийн төлөвлөгөөнд төрийн бус компаниудын зардлыг 15 хувь бууруулж, үр өгөөжийг 30 хувь нэмэгдүүлэхээр батлагдсан. Төсөвт байгууллагуудын цалингийн орон тоог 9 хувиар, ТӨК-уудад 10 хүртэлх хувиар бууруулна. Зардлыг үндсэн үйл ажиллагааны бусад зардлаас 15 хувиар танаж хэрэгжүүлнэ.

Энэ шийдвэрийг нийт компаниудад мөрдүүлж, зарим нь 10 хувийн орон тооны таналтыг эхэлсэн байна. Ингээд цаашид үргэлжлүүлэн ажиллана" хэмээн мэдээллээ.