Гавьяат тамирчин Б.Наранбаатар, "BRB" компанийн захирал Б.Энхжаргалан, сэтгүүлч Б.Лодойсамбуу нар мэдээлэл хийлээ. Ж.Энхжаргалан нарын долоон хүнийг мөрийтэй тоглосон, хар тамхины зүйл хэрэглэсэн гэх мэдээлэл хэвлэлүүдэд гарсан бөгөөд энэ асуудлаар тайлбар хийсэн юм.
Ж.Энхжаргалан, Аравдугаар сарын 20-21-нд шилжих шөнө миний бие Оргил рашаан сувиллын тэнд харьж явах замд “Ажил хэргийн уулзалт байна” гэсэн дуудлага ирсэн. Гэр рүү явах замд ойр байсан учир Оргил рашааны сувиллын эсрэг талын байранд найзынхаа гэрийг заалган 21.40 цагийн үед орсон. Ороод хоол унд идээд, хоёр цаг орчим найзууд хоорондоо хөзөр тоглосон. Маргааш нь ажилтай учир 23.40-ийн үед дуусгаад, 00.20 цагийн үед би хамгийн түрүүнд гарсан. Тэр үед бэлтгэгдсэн эрүүгийн мөрдөгч нар гадаа ирчихсэн зөрөөд айл руу орсон.
Мөрдөгч нар нэгдүгээрт айл руу дайрч орсон. Энэ бол тоглоомын газар биш. Орж ирэнгүүтээ хүч хэрэглэж, гэрт байсан долоон залууд шаардлага тавьж, хана руу харуулж зогсоогоод бүгдийнх нь биед байсан эд зүйлс, гар утаснуудыг хурааж авсан. “Нэгжлэг хийнэ” гэсэн. 3-4 цаг орчим биднийг хана руу харуулж зогсоогоод нэгжлэг хийсэн. Айлын шүүгээ, унтлагын өрөө, зочны өрөө, таазны гэрэл гэх мэт байж бүх зүйлийг нэгжсэн. Сэжигтэй гэж үзсэн зүйлсээ ширээн дээр тавьж байсан.
Биднийг мөрийтэй тоглосон, хар тамхи хэрэглэсэн гэх хэрэгт унагах гэж үзэж байна.
Айл юм чинь тэр айлаас даалуу, хөзөр, жетон, монопол, эмийн сан гаргаж ирсэн. Эмийн санд тариур, зүү гаргасан. Сүүлдээ Хар тамхитай тэмцэх хэлтсийнхнийг дуудсан. Тэгээд биднээс “Та нар мөрийтэй тоглосон уу? үнэнээ хэл. Хэн зохион байгуулсан бэ?” гэсэн шаардлага тавьсан. Нэг нэгээр нь хажуугийн өрөө рүү оруулж уулзсан. Нэг залууг хүч хэрэглэж, унагаад хэвтүүлсэн байсан.
Шөнийн турш айл руу нийт 15-16 орчим хүн орж гарсан. Бид хана руу хараад л зогсож байсан. Эргэж харахаар “Урагшаа хар!” гэж загнаж байсан. Хар тамхины шинжилгээ авах сав нь гурван цагийн үед ирсэн, дараа нь биднийг Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн хэлтэс рүү аваачсан.
Биднээс жирэмсний тест шиг түргэвчилсэн тестээр шээсэнд шинжилгээ авахад бүгд нэг зураас гарсан. Шинжилгээгээр биднээс хар тамхины зүйл илрээгүй. Бид утсаараа бичлэг хийсэн. Өглөө 7-8 цагийн үед эхнээс нь мэдүүлэг авч, авсан хүмүүсээсээ хураасан зүйлсийг өгөөд явуулж баасан гарагт энэ ажил дууссан.
ХЗДХ-ийн сайд Х.Нямбаатар энэ байдалд анхаарал хандуулж, алдаатай мэдээлэл гаргасан албан хаагчдыг тодруулж, хариуцлага тооцохыг шаардаж байна.
Тэр үед хэвлэлүүдээр гарсан шиг хар тамхины төрлийн бодисын тухай яриа гараагүй. Гэтэл гэнэт ийм мэдээлэл гарсанд гайхаж байна. Мөн зохион байгуулалттайгаар мөрийтэй тоглоогүй. Эрүүгийн мөрдөгч нар төсөөллөө л тулгаад байсан.
Хэвлэлүүдээр гараад байгаа зургийг эрүүгийн мөрдөгч нар гар утсаараа авсан. Айлын ширээн дээр тавьсан зүйлсийг мөрдөгчид айлд нэгжлэг хийхдээ гаргаж ширээн дээр тавьсан. Тэнд найман сая төгрөг байсан гэж байгаа нь долоон залуугаас гарсан нийлбэр мөнгөн дүн юм. Мөрдөгчдийг орж ирэхэд тэр бүхэн ширээн дээр байсан юм биш. Биднийг зориуд мөрийтэй тоглосон, хар тамхи хэрэглэсэн гэх хэрэгт унагах гэж үзэж байна.
Гэтэл тэр үйл явдлаас хойш дөрөв хоногийн дараа нэг гарчиг, зураг, агуулгатай мэдээ зохион байгуулалттайгаар цацсан. Мэдээний төгсгөлд хэргийг шалгаж байна гэсэн байсан. Гэм буруутай нь шүүхээр тогтоогдоогүй байхад хэвлэлээр урьдчилж ялладаг байдалтай санал нийлэхгүй байна. Энэ мэдээллийг эрүүгийн мөрдөгч нарын хэн нь задлав? Эсвэл прокурор задлав уу? Эсвэл дээрээсээ тушаалтайгаар ажиллаж байна уу.
Бид өөр өөрийн бизнес хийгээд ажиллаж яваа залуучууд. Бидний хувийн мэдээллийг худалдагдсан хэвлэлүүд хууль бусаар цацаж байна. Алдаатай мэдээлэл цацсан сайт, нэр бүхий сэтгүүлчид мэдээгээ залруулж, уучлалт гуйхыг шаардаж байна. Хувь хүний мэдээллийг гаргаж өгсөн хуулийн байгууллагууд хариуцлага хүлээх ёстой. ХЗДХ-ийн сайд Х.Нямбаатар энэ байдалд анхаарал хандуулж, алдаатай мэдээлэл гаргасан албан хаагчдыг тодруулж, хариуцлага тооцохыг шаардаж байна" гэлээ.
Ч.ЛОДОЙСАМБУУ: ХЭВЛЭЛИЙНХЭН ХЭРГИЙН МАТЕРИАЛААР УЛСТӨРЧДИЙН ХООРОНДОО БАЙЛДДАГ ХЭРЭГСЭЛ ХИЙХЭЭ БОЛИОЧ
Сэтгүүлч Ч.Лодойсамбуу энэ хэргийн материалтай холбогдуулан хэвлэл мэдээллийн байгууллага болон сэтгүүлчийн ёс зүйтэй холбоотой асуудлыг хөндөж, мэргэжил нэгтнүүддээ шүүмжлэлтэй хандаж үзэл бодлоо илэрхийллээ.
Тэрбээр, Хэвлэл мэдээллийн салбарт ажиллаж байгаагийн хувьд сэтгүүлчийн ёс зүйтэй холбоотой асуудал дээр нь бодлоо хэлмээр байна. Хэвлэлийнхэн шалгагдаж буй хэргийн материалаар улстөрчдийн хоорондоо байлддаг хэрэгсэл хийхээ болиоч гэж уриалмаар байна.
Хэвлэлийнхэн бид ёс зүйн дүрэм журмаа мэддэггүй. Мэддэггүй учир эрх баригчид хэвлэлийнхнийг дураараа ашигладаг болсон.
Иргэдийг шүүхээс гадуур ялладаг байдал Эрүүгийн хуулиар хориглогдсон. Хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын мэргэжлийн үйл ажиллагаанд шаардлагатай бол ёс зүйн дүгнэлт гаргах үүрэг бүхий Хэвлэл мэдээллийн зөвлөл ажилладаг. Хэвлэл мэдээллийн ёс зүйн зарчимд “Эх сурвалжийн мэдээллийг нягталж гаргана. Гэмт хэрэгтэй холбоотой мэдээлэл дамжуулахдаа шалгуулагчидтй холбоотой зураг, материалыг нийтлэхгүй” гэх мэтээр тодорхой заасан байдаг.
Хэвлэлийнхэн бид ёс зүйн дүрэм журмаа мэддэггүй. Мэддэггүй учир эрх баригчид хэвлэлийнхнийг дураараа ашигладаг болсон. Мөн нэг сэтгүүлч мэргэжлийн алдаа гаргаж, хууль хяналтын байгууллагаар шалгуулахад бөөнөөрөө очоод “Cэтгүүлчийг сулла!” гэж шаарддаг. Сэтгүүлч гэж хэн юм, дархлагдсан хүн юм уу? Шалгагдаж буй энэ хэргийн жишээн дээр бид мэргэжлийн алдаа гаргасан сэтгүүлчдэд хариуцлага хүлээлгэх ёстой. Хүний эрхийн эсрэг ажиллаад эхэлсэн цаг үеэс сэтгүүл зүй мөхдөг юм гэлээ.
Гавьяат тамирчин Б.Наранбаатар, "BRB" компанийн захирал Б.Энхжаргалан, сэтгүүлч Б.Лодойсамбуу нар мэдээлэл хийлээ. Ж.Энхжаргалан нарын долоон хүнийг мөрийтэй тоглосон, хар тамхины зүйл хэрэглэсэн гэх мэдээлэл хэвлэлүүдэд гарсан бөгөөд энэ асуудлаар тайлбар хийсэн юм.
Ж.Энхжаргалан, Аравдугаар сарын 20-21-нд шилжих шөнө миний бие Оргил рашаан сувиллын тэнд харьж явах замд “Ажил хэргийн уулзалт байна” гэсэн дуудлага ирсэн. Гэр рүү явах замд ойр байсан учир Оргил рашааны сувиллын эсрэг талын байранд найзынхаа гэрийг заалган 21.40 цагийн үед орсон. Ороод хоол унд идээд, хоёр цаг орчим найзууд хоорондоо хөзөр тоглосон. Маргааш нь ажилтай учир 23.40-ийн үед дуусгаад, 00.20 цагийн үед би хамгийн түрүүнд гарсан. Тэр үед бэлтгэгдсэн эрүүгийн мөрдөгч нар гадаа ирчихсэн зөрөөд айл руу орсон.
Мөрдөгч нар нэгдүгээрт айл руу дайрч орсон. Энэ бол тоглоомын газар биш. Орж ирэнгүүтээ хүч хэрэглэж, гэрт байсан долоон залууд шаардлага тавьж, хана руу харуулж зогсоогоод бүгдийнх нь биед байсан эд зүйлс, гар утаснуудыг хурааж авсан. “Нэгжлэг хийнэ” гэсэн. 3-4 цаг орчим биднийг хана руу харуулж зогсоогоод нэгжлэг хийсэн. Айлын шүүгээ, унтлагын өрөө, зочны өрөө, таазны гэрэл гэх мэт байж бүх зүйлийг нэгжсэн. Сэжигтэй гэж үзсэн зүйлсээ ширээн дээр тавьж байсан.
Биднийг мөрийтэй тоглосон, хар тамхи хэрэглэсэн гэх хэрэгт унагах гэж үзэж байна.
Айл юм чинь тэр айлаас даалуу, хөзөр, жетон, монопол, эмийн сан гаргаж ирсэн. Эмийн санд тариур, зүү гаргасан. Сүүлдээ Хар тамхитай тэмцэх хэлтсийнхнийг дуудсан. Тэгээд биднээс “Та нар мөрийтэй тоглосон уу? үнэнээ хэл. Хэн зохион байгуулсан бэ?” гэсэн шаардлага тавьсан. Нэг нэгээр нь хажуугийн өрөө рүү оруулж уулзсан. Нэг залууг хүч хэрэглэж, унагаад хэвтүүлсэн байсан.
Шөнийн турш айл руу нийт 15-16 орчим хүн орж гарсан. Бид хана руу хараад л зогсож байсан. Эргэж харахаар “Урагшаа хар!” гэж загнаж байсан. Хар тамхины шинжилгээ авах сав нь гурван цагийн үед ирсэн, дараа нь биднийг Хан-Уул дүүргийн цагдаагийн хэлтэс рүү аваачсан.
Биднээс жирэмсний тест шиг түргэвчилсэн тестээр шээсэнд шинжилгээ авахад бүгд нэг зураас гарсан. Шинжилгээгээр биднээс хар тамхины зүйл илрээгүй. Бид утсаараа бичлэг хийсэн. Өглөө 7-8 цагийн үед эхнээс нь мэдүүлэг авч, авсан хүмүүсээсээ хураасан зүйлсийг өгөөд явуулж баасан гарагт энэ ажил дууссан.
ХЗДХ-ийн сайд Х.Нямбаатар энэ байдалд анхаарал хандуулж, алдаатай мэдээлэл гаргасан албан хаагчдыг тодруулж, хариуцлага тооцохыг шаардаж байна.
Тэр үед хэвлэлүүдээр гарсан шиг хар тамхины төрлийн бодисын тухай яриа гараагүй. Гэтэл гэнэт ийм мэдээлэл гарсанд гайхаж байна. Мөн зохион байгуулалттайгаар мөрийтэй тоглоогүй. Эрүүгийн мөрдөгч нар төсөөллөө л тулгаад байсан.
Хэвлэлүүдээр гараад байгаа зургийг эрүүгийн мөрдөгч нар гар утсаараа авсан. Айлын ширээн дээр тавьсан зүйлсийг мөрдөгчид айлд нэгжлэг хийхдээ гаргаж ширээн дээр тавьсан. Тэнд найман сая төгрөг байсан гэж байгаа нь долоон залуугаас гарсан нийлбэр мөнгөн дүн юм. Мөрдөгчдийг орж ирэхэд тэр бүхэн ширээн дээр байсан юм биш. Биднийг зориуд мөрийтэй тоглосон, хар тамхи хэрэглэсэн гэх хэрэгт унагах гэж үзэж байна.
Гэтэл тэр үйл явдлаас хойш дөрөв хоногийн дараа нэг гарчиг, зураг, агуулгатай мэдээ зохион байгуулалттайгаар цацсан. Мэдээний төгсгөлд хэргийг шалгаж байна гэсэн байсан. Гэм буруутай нь шүүхээр тогтоогдоогүй байхад хэвлэлээр урьдчилж ялладаг байдалтай санал нийлэхгүй байна. Энэ мэдээллийг эрүүгийн мөрдөгч нарын хэн нь задлав? Эсвэл прокурор задлав уу? Эсвэл дээрээсээ тушаалтайгаар ажиллаж байна уу.
Бид өөр өөрийн бизнес хийгээд ажиллаж яваа залуучууд. Бидний хувийн мэдээллийг худалдагдсан хэвлэлүүд хууль бусаар цацаж байна. Алдаатай мэдээлэл цацсан сайт, нэр бүхий сэтгүүлчид мэдээгээ залруулж, уучлалт гуйхыг шаардаж байна. Хувь хүний мэдээллийг гаргаж өгсөн хуулийн байгууллагууд хариуцлага хүлээх ёстой. ХЗДХ-ийн сайд Х.Нямбаатар энэ байдалд анхаарал хандуулж, алдаатай мэдээлэл гаргасан албан хаагчдыг тодруулж, хариуцлага тооцохыг шаардаж байна" гэлээ.
Ч.ЛОДОЙСАМБУУ: ХЭВЛЭЛИЙНХЭН ХЭРГИЙН МАТЕРИАЛААР УЛСТӨРЧДИЙН ХООРОНДОО БАЙЛДДАГ ХЭРЭГСЭЛ ХИЙХЭЭ БОЛИОЧ
Сэтгүүлч Ч.Лодойсамбуу энэ хэргийн материалтай холбогдуулан хэвлэл мэдээллийн байгууллага болон сэтгүүлчийн ёс зүйтэй холбоотой асуудлыг хөндөж, мэргэжил нэгтнүүддээ шүүмжлэлтэй хандаж үзэл бодлоо илэрхийллээ.
Тэрбээр, Хэвлэл мэдээллийн салбарт ажиллаж байгаагийн хувьд сэтгүүлчийн ёс зүйтэй холбоотой асуудал дээр нь бодлоо хэлмээр байна. Хэвлэлийнхэн шалгагдаж буй хэргийн материалаар улстөрчдийн хоорондоо байлддаг хэрэгсэл хийхээ болиоч гэж уриалмаар байна.
Хэвлэлийнхэн бид ёс зүйн дүрэм журмаа мэддэггүй. Мэддэггүй учир эрх баригчид хэвлэлийнхнийг дураараа ашигладаг болсон.
Иргэдийг шүүхээс гадуур ялладаг байдал Эрүүгийн хуулиар хориглогдсон. Хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын мэргэжлийн үйл ажиллагаанд шаардлагатай бол ёс зүйн дүгнэлт гаргах үүрэг бүхий Хэвлэл мэдээллийн зөвлөл ажилладаг. Хэвлэл мэдээллийн ёс зүйн зарчимд “Эх сурвалжийн мэдээллийг нягталж гаргана. Гэмт хэрэгтэй холбоотой мэдээлэл дамжуулахдаа шалгуулагчидтй холбоотой зураг, материалыг нийтлэхгүй” гэх мэтээр тодорхой заасан байдаг.
Хэвлэлийнхэн бид ёс зүйн дүрэм журмаа мэддэггүй. Мэддэггүй учир эрх баригчид хэвлэлийнхнийг дураараа ашигладаг болсон. Мөн нэг сэтгүүлч мэргэжлийн алдаа гаргаж, хууль хяналтын байгууллагаар шалгуулахад бөөнөөрөө очоод “Cэтгүүлчийг сулла!” гэж шаарддаг. Сэтгүүлч гэж хэн юм, дархлагдсан хүн юм уу? Шалгагдаж буй энэ хэргийн жишээн дээр бид мэргэжлийн алдаа гаргасан сэтгүүлчдэд хариуцлага хүлээлгэх ёстой. Хүний эрхийн эсрэг ажиллаад эхэлсэн цаг үеэс сэтгүүл зүй мөхдөг юм гэлээ.