Нүүрс манай улсын экспортын голлох бүтээгдэхүүн. Нэг тонн нүүрсний үнэ, өдөрт хэчнээн машин урд хилээр гарав гэдэг нь чухал үзүүлэлтэд тооцогддог. Учир нь улсын төсвийн орлогод нүүрсний худалдааны орлого багагүй жин эзэлж байна.
Тэгвэл нүүрс тээврийн үйлчилгээний 60 хувийг худалдан авагч тал буюу БНХАУ-ын компаниуд гүйцэтгэж, 40 хувийг л дотоодын компаниуд хийдэг.
Хамгийн сүүлд л гэхэд Хөрөнгийн бирж БНХАУ-ын “Jiayou International logistics” компанитай хамтын ажиллагааны санамж бичиг байгууллаа.
Тус компани биржийн уул уурхайн бүтээгдэхүүний арилжаагаар бүтээгдэхүүн худалдан авсан этгээдэд гаалийн баталгаат агуулах, нүүрс ачилт буулгалтын битүү талбайг урьдчилан нөөцөлж хадгалах, нүүрс буулгалтын чингэлгийн хяналтын талбай, чингэлэг түрээс, гаалийн мэдүүлэг зэрэг үйлчилгээг хөнгөлөлттэй үнэ, нөхцөлөөр үзүүлнэ.
Хил дамнасан логистикийн цогц үйлчилгээг нэн түрүүнд үзүүлэх, бүтээгдэхүүнийг БНХАУ руу төлөвлөсөн хугацаанд, саадгүй нэвтрүүлэхэд дэмжлэг үзүүлж, БНХАУ-ын гаалийн мэдүүлгийн бүрдүүлэлт, хяналтын системийн ашиглалтын үйлчилгээг үнэ төлбөргүй үзүүлнэ гэв.
Мөн БНХАУ-ын Шинхуа групп “ЭТТ” ХК-д нүүрс олборлох, өөрсдөө тээвэрлэх санал тавьж, энэ нөхцөлөө Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын төмөр замуудыг холбох, хил холболтын тухай гэрээнд нэмж оруулах хүсэлтэй байна.
Тэгэхээр дээрх 60 хувь гэсэн тоо өсөж болзошгүй юм.
Уул уурхайн экспортыг дагаад тээврийн салбарын орлого өсөж, эдийн засгийн өсөлтөд энэ хоёр салбар гол нөлөөг үзүүлж байна. Гэвч 2023 онд манай тээврийн салбар 757 сая ам.долларын алдагдалтай ажиллажээ.
Гадаад худалдааны тэнцэл ашигтай гарлаа гэдэг ч энэ барааны худалдааны тэнцлийг илэрхийлдэг. Харин үйлчилгээний салбарт бид алдагдал хүлээсээр байна. Тухайлбал аялал жуулчлал, боловсрол, эрүүл мэнд, тээврийн салбарын үзүүлэлтүүд хасах байгаа нь эдгээр салбарын үйлчилгээг авахаар гадаад улс орнууд, гаднын компаниудад мөнгө төлж байна гэсэн үг юм.
Нүүрс манай улсын экспортын голлох бүтээгдэхүүн. Нэг тонн нүүрсний үнэ, өдөрт хэчнээн машин урд хилээр гарав гэдэг нь чухал үзүүлэлтэд тооцогддог. Учир нь улсын төсвийн орлогод нүүрсний худалдааны орлого багагүй жин эзэлж байна.
Тэгвэл нүүрс тээврийн үйлчилгээний 60 хувийг худалдан авагч тал буюу БНХАУ-ын компаниуд гүйцэтгэж, 40 хувийг л дотоодын компаниуд хийдэг.
Хамгийн сүүлд л гэхэд Хөрөнгийн бирж БНХАУ-ын “Jiayou International logistics” компанитай хамтын ажиллагааны санамж бичиг байгууллаа.
Тус компани биржийн уул уурхайн бүтээгдэхүүний арилжаагаар бүтээгдэхүүн худалдан авсан этгээдэд гаалийн баталгаат агуулах, нүүрс ачилт буулгалтын битүү талбайг урьдчилан нөөцөлж хадгалах, нүүрс буулгалтын чингэлгийн хяналтын талбай, чингэлэг түрээс, гаалийн мэдүүлэг зэрэг үйлчилгээг хөнгөлөлттэй үнэ, нөхцөлөөр үзүүлнэ.
Хил дамнасан логистикийн цогц үйлчилгээг нэн түрүүнд үзүүлэх, бүтээгдэхүүнийг БНХАУ руу төлөвлөсөн хугацаанд, саадгүй нэвтрүүлэхэд дэмжлэг үзүүлж, БНХАУ-ын гаалийн мэдүүлгийн бүрдүүлэлт, хяналтын системийн ашиглалтын үйлчилгээг үнэ төлбөргүй үзүүлнэ гэв.
Мөн БНХАУ-ын Шинхуа групп “ЭТТ” ХК-д нүүрс олборлох, өөрсдөө тээвэрлэх санал тавьж, энэ нөхцөлөө Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын төмөр замуудыг холбох, хил холболтын тухай гэрээнд нэмж оруулах хүсэлтэй байна.
Тэгэхээр дээрх 60 хувь гэсэн тоо өсөж болзошгүй юм.
Уул уурхайн экспортыг дагаад тээврийн салбарын орлого өсөж, эдийн засгийн өсөлтөд энэ хоёр салбар гол нөлөөг үзүүлж байна. Гэвч 2023 онд манай тээврийн салбар 757 сая ам.долларын алдагдалтай ажиллажээ.
Гадаад худалдааны тэнцэл ашигтай гарлаа гэдэг ч энэ барааны худалдааны тэнцлийг илэрхийлдэг. Харин үйлчилгээний салбарт бид алдагдал хүлээсээр байна. Тухайлбал аялал жуулчлал, боловсрол, эрүүл мэнд, тээврийн салбарын үзүүлэлтүүд хасах байгаа нь эдгээр салбарын үйлчилгээг авахаар гадаад улс орнууд, гаднын компаниудад мөнгө төлж байна гэсэн үг юм.