Агаарын бохирдлыг бууруулах зорилтын хүрээнд Тавантолгой түлш компанийн сайжруулсан шахмал түлшийг хэрэглээнээс халж, Багануурын уурхайг түшиглэн хагас коксжсон хөх нүүрсний үйлдвэр байгуулах шийдвэр Засгийн газрын 2024 оны 12-р сарын 20-ны өдрийн хуралдаанаар гарсан.
“Уг үйлдвэрийг байгуулахад 190 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалт шаардлагатай бөгөөд “Эрдэнэс Монгол” компанийн санхүүжилтээр Багануурын нүүрсний уурхайг түшиглэн байгуулна. Төсөл гурван үе шаттай хэрэгжих ба 2025 онд эхний 100 мянган тонн хөх нүүрс, 2027 онд нийт 800 мянган тонн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхээр төлөвлөсөн. Тэгэхээр 2027 онд агаарын бохирдлыг шийдэх боломжтой. Энэ бол агаарын бохирдлыг бууруулах үндсэн гол шийдлүүдийн нэг” гэж БОУАӨ-ийн сайд С.Одонтуяа танилцуулсан.
Тавантолгойн шахмал түлш нь ямар нэг үйлдвэрийн боловсруулалтад ороогүй шахмал нүүрс учир утаа гарна. Харин хөх нүүрс хэрэглэвэл утаа буурах боломжтой гэж эрдэмтдийн төлөөлөл хэлж байв. Хөх нүүрсний үйлдвэр байгуулах ТЭЗҮ боловсруулах ажил эхэлжээ.
Хөх нүүрс гэж юу вэ?
Хөх нүүрс нь түүхий нүүрсэнд агуулагдах хорт нэгдлүүдийн хэмжээг багасгаж, Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг 80 орчим хувиар бууруулна гэж үзэж байна. Хөх нүүрсийг сайжруулсан шахмал түлштэй харьцуулахад РМ2.5 буюу нарийн ширхэглэгт тоосонцрын ялгарлын хэмжээ 80 хувь, хүхрийн исэл 64 хувь, азотын исэл 85 хувиар бага.
“Хөх нүүрс” төслийг 2024-2027 онд хэрэгжүүлэх бөгөөд төсөл хэрэгжүүлснээр:
- Хөх нүүрс нь эдийн засгийн хувьд хэмнэлттэй, үйлдвэрлэх үнэ одоогийн сайжруулсан түлшнээс 62 хувиар бага.
- Агаарын бохирдол 60-80 хувь буурах боломжтой.
- Нүүрсний хог хаягдлаас 100 мвт-ийн эрчим хүч үйлдвэрлэнэ.
- Химийн бодисын түүхий эдийг дотооддоо үйлдвэрлэх боломжтой болох юм.
Монгол Улс хүрэн нүүрсний арвин нөөцтэй. Манай Улс ойролцоогоор 170 гаруй тэрбум тонны хүрэн нүүрсний нөөцтэйгөөс 20.3 тэрбум нь Багануур дүүргийн нутаг дэвсгэрт байна. Түүнчлэн Багануурын уурхайн хүрэн нүүрсний нөөц 700 сая гаруй тонн гэсэн судалгаа гарсан. Тиймээс Засгийн газрын 14 мега төслийн нэг “Хөх нүүрс” төслийг Багануур дүүргийн уурхайг түшиглэн хэрэгжүүлэхээр болжээ.
Агаарын бохирдлыг бууруулах зорилтын хүрээнд Тавантолгой түлш компанийн сайжруулсан шахмал түлшийг хэрэглээнээс халж, Багануурын уурхайг түшиглэн хагас коксжсон хөх нүүрсний үйлдвэр байгуулах шийдвэр Засгийн газрын 2024 оны 12-р сарын 20-ны өдрийн хуралдаанаар гарсан.
“Уг үйлдвэрийг байгуулахад 190 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалт шаардлагатай бөгөөд “Эрдэнэс Монгол” компанийн санхүүжилтээр Багануурын нүүрсний уурхайг түшиглэн байгуулна. Төсөл гурван үе шаттай хэрэгжих ба 2025 онд эхний 100 мянган тонн хөх нүүрс, 2027 онд нийт 800 мянган тонн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхээр төлөвлөсөн. Тэгэхээр 2027 онд агаарын бохирдлыг шийдэх боломжтой. Энэ бол агаарын бохирдлыг бууруулах үндсэн гол шийдлүүдийн нэг” гэж БОУАӨ-ийн сайд С.Одонтуяа танилцуулсан.
Тавантолгойн шахмал түлш нь ямар нэг үйлдвэрийн боловсруулалтад ороогүй шахмал нүүрс учир утаа гарна. Харин хөх нүүрс хэрэглэвэл утаа буурах боломжтой гэж эрдэмтдийн төлөөлөл хэлж байв. Хөх нүүрсний үйлдвэр байгуулах ТЭЗҮ боловсруулах ажил эхэлжээ.
Хөх нүүрс гэж юу вэ?
Хөх нүүрс нь түүхий нүүрсэнд агуулагдах хорт нэгдлүүдийн хэмжээг багасгаж, Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг 80 орчим хувиар бууруулна гэж үзэж байна. Хөх нүүрсийг сайжруулсан шахмал түлштэй харьцуулахад РМ2.5 буюу нарийн ширхэглэгт тоосонцрын ялгарлын хэмжээ 80 хувь, хүхрийн исэл 64 хувь, азотын исэл 85 хувиар бага.
“Хөх нүүрс” төслийг 2024-2027 онд хэрэгжүүлэх бөгөөд төсөл хэрэгжүүлснээр:
- Хөх нүүрс нь эдийн засгийн хувьд хэмнэлттэй, үйлдвэрлэх үнэ одоогийн сайжруулсан түлшнээс 62 хувиар бага.
- Агаарын бохирдол 60-80 хувь буурах боломжтой.
- Нүүрсний хог хаягдлаас 100 мвт-ийн эрчим хүч үйлдвэрлэнэ.
- Химийн бодисын түүхий эдийг дотооддоо үйлдвэрлэх боломжтой болох юм.
Монгол Улс хүрэн нүүрсний арвин нөөцтэй. Манай Улс ойролцоогоор 170 гаруй тэрбум тонны хүрэн нүүрсний нөөцтэйгөөс 20.3 тэрбум нь Багануур дүүргийн нутаг дэвсгэрт байна. Түүнчлэн Багануурын уурхайн хүрэн нүүрсний нөөц 700 сая гаруй тонн гэсэн судалгаа гарсан. Тиймээс Засгийн газрын 14 мега төслийн нэг “Хөх нүүрс” төслийг Багануур дүүргийн уурхайг түшиглэн хэрэгжүүлэхээр болжээ.