gogo logo
  •  Мэдээ  
    •   Улс төр
    •   Эдийн засаг
    •   Эрүүл мэнд
    •   Соёл урлаг
    •   Спорт
    •   Нийгэм
    •   Бизнес
    •   Боловсрол
    •   Дэлхийд
    •   Технологи
    •   SOS
    •   Мөрөөдлийнхөө зүг
    •   Ногоон дэлхий
    •   GoGo ил тод байдал
    •   Өнөөдрийн вакцин ирээдүйн хамгаалалт
  •  GoGo булан  
    •   GoGo Cafe
    •   Гарааны бизнес
    •   Соёлын довтолгоо
    •   СEO
    •   Элчин сайд
    •   GoGo асуулт
    •   МЕГА ТӨСӨЛ
    •   ГУТАЛ
    •   Хүний түүх
    •   35 мм-ийн дуранд
    •   Гаднынхны нүдээр Монгол
    •   Маргааш ажилтай
  •  Үзэх  
    •   Фото
    •   Видео
    •   Зурган өгүүлэмж
  •  Хэв маяг  
    •   Подкаст
    •   Хүмүүс
    •   Гэртээ тогооч
    •   Аялал
    •   Зөвлөгөө
    •   Хоол зүйч
    •   Миний санал болгох кино
    •   Миний санал болгох ном
  • English
  • Цаг агаар
     -9
  • Зурхай
     12.15
  • Валютын ханш
    $ | 3545₮
Цаг агаар
 -9
Зурхай
 12.15
Валютын ханш
$ | 3545₮
  • Мэдээ 
    • Улс төр
    • Эдийн засаг
    • Эрүүл мэнд
    • Соёл урлаг
    • Спорт
    • Нийгэм
    • Бизнес
    • Боловсрол
    • Дэлхийд
    • Технологи
    • SOS
    • Мөрөөдлийнхөө зүг
    • Ногоон дэлхий
    • GoGo ил тод байдал
    • Өнөөдрийн вакцин ирээдүйн хамгаалалт
  • GoGo булан 
    • GoGo Cafe
    • Гарааны бизнес
    • Соёлын довтолгоо
    • СEO
    • Элчин сайд
    • GoGo асуулт
    • МЕГА ТӨСӨЛ
    • ГУТАЛ
    • Хүний түүх
    • 35 мм-ийн дуранд
    • Гаднынхны нүдээр Монгол
    • Маргааш ажилтай
  • Үзэх  LIVE 
    • Фото
    • Видео
    • Зурган өгүүлэмж
  • Хэв маяг 
    • Подкаст
    • Хүмүүс
    • Гэртээ тогооч
    • Аялал
    • Зөвлөгөө
    • Хоол зүйч
    • Миний санал болгох кино
    • Миний санал болгох ном
  • English
gogo logo   Бидний тухай gogo logo Сурталчилгаа байршуулах gogo logo Редакцийн ёс зүй gogo logo Нууцлалын бодлого gogo logo Холбоо барих
gogo logo
Цаг агаар
 -9
Зурхай
 12.15
Валютын ханш
$ 3545₮
icon Онцлох
icon Шинэ
icon Тренд
  Буцах

Б.Баттулга: Баянгол, Хан-Уул, Булган, Дорнод дөрвийг авч үлдэнэ

Улс төр
2008-08-12
0
Twitter logo
0
Twitter logo
Улс төр
2008-08-12

Сонгуулийн ерөнхий хо­роо (СЕХ) УИХ-ын 2008 оны ээлжит сонгуулийн нэгдсэн дүнг Монгол Улсын Ерөн­хий­лөгчид долдугаар са­рын10, 14-ний өдрүүдэд хоёр өөр хувилбараар өргөн барьсан билээ. Энэ нь улс төрийн намуудын дунд хэрүүлийн алим болж УИХ-ын анхдугаар чуулганы үйл ажиллагааг гацаанд оруулаад байгаа. Ерөнхийлөгч ч тухайн үед "Энэ хоёр дүнгийн аль нь албан ёсных вэ" хэмээн СЕХ-ны дарга Б.Баттулгаас лавлан асууж байсан. Долдугаар сарын 14-нд өргөн барьсан сонгуулийн дүнг СЕХ-ны хурлын шийдвэр, тогтоолгүй гэж улс төрийн зарим хүчнүүд үзэж байгаа. Харин долдугаар сарын 10-нд Монгол Ул­сын Ерөнхийлөгчид өргөн бөрьсан сон­гуу­лийн нэгдсэн дүнг СЕХ мөн өдөр хуралдаанаараа хэлэлцжээ. Энэ хурал­дааны протоколыг бүрэн эхээр нь нийтэлж байна.

МОНГОЛ УЛС СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО ХУРАЛДААНЫ ПРОТОКОЛ

2008 оны долдугаар сарын 10-ны өдөр
Дугаар 20 Улаанбаатар
Хорооны хуралдаан 2008 оны 7 дугаар сарын 10-ны өдрийн 11.30 цагт хорооны даргын албан тасалгаанд эхлэв.

Хуралдаанд хорооны дар­га Б.Баттулга, нарийн бичгийн дарга Б.Баярсайхан, гишүүн П.Бямбацэрэн, М.Мэндбилэг, Д.Сандаг-Очир, Д.Эр­дэнэ­чулуун, Б.Алтанжаргал, Ш.Со­лонго нар оролцов.

Хорооны гишүүн Х.Пүрэв­сүрэн хуралдаанд оролц­сонгүй.
Хуралдаанд хорооны аж­лын албаны дарга Д.Баян­дүүрэн байлцав.

Хуралдааныг хорооны дарга Б.Баттулга удирдаж, эхлээд хэлэлцэх асуудлыг танилцуулав.

ХЭЛЭЛЦСЭН АСУУДАЛ
1.УИХ-ын 2008 оны ээл­жит сонгуулийн нэгдсэн дүнг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид айлтган, нийтэд мэдээлэх тухай

АСУУДАЛ. СОНССОН НЬ:
Б.Баттулга: Гишүүдийн ирц бүрдсэн тул хуралдаанаа эхэлье. Цаг үеийн байдал ийм болоод байна. Уг нь бид ху­ралдаанаа хийгээд, дүнгээ боогоод өргөн барихаар тогт­сон. Ингээд Ерөнхийлөгчид айлтгахаар цаг хүлээгээд өчигдөр цаг олдсонгүй. Өнөө­дөр амжихгүй юм байна гэ­сэн. Тэгээд өнөөдөр олдох болов уу гэж найдаж байна. Гэтэл өчигдөр орой цоо ши­нээр зарим тойргийн хороод тогтоолоо гаргаад саналын хуудсаа тоолоод эхэлчихлээ. Тухайлбал, Дорнод аймгийн тойргийн хороо шийдээд тоол­лого эхэллээ гэж байна. Сонгинохайрхан дүүргийн тойргийн хороо мөн хурал­даад тоолох ажиллагаа эхэлж байна. Иймд бид дүнгээ энэ чигээр нь барьж болохгүй байна. Ингээд энэ асуудлыг ярьж нэг тийш болгоод, өнөө­дөртөө багтаагаад өргөн баримаар байна.

АСУУДАЛ. АСУУЛТ ХАРИУЛТ. ХЭЛЭЛЦСЭН НЬ:
Д.Сандаг-Очир: Тэгэхээс өөр аргагүй. Өөр өдөр байхгүй.
Б.Баттулга: Тийм, өөр өдөргүй болоод байна. Бид түрүүчийн хуралдаанаараа яриад Баянгол дүүрэг, Булган аймаг хоёрыг орхиё гэж ярьсан. Мөн Хан-Уул дүүрэг дээр нэр дэвшигч Д.Идэвхтэн өргөдлөө татан авч байгаа юм байна, тэгэхээр түүнээс өргөдлийг нь ном журмынх нь дагуу гаргуулаад өргөн барья гэж тогтсон.

Гэтэл нэр дэвшигч Д.Идэвхтэн өчигдөр орой над руу яриад танай улсууд над руу ярьсан, ажлын албанаас ярьсан л даа, би өргөдлөө татаж авахгүй ээ, миний цохсон ч тийм учиртай, миний гомдол хэвээрээ байгаа, миний асуудал хаа хүрдэг юм тэр хүртэл явна, би дахиж шинээр өргөдөл бичиж өгөхгүй гэсэн.

Б.Алтанжаргал: Дараа нь тэгж магадгүй гэж хэлсэн шүү дээ.
Ш.Солонго: Тийм.
Б.Баттулга: Тэгэхээр Хан-Уул дүүргийг тэр чигээр нь өргөн барьж болохгүй болоод байна. Ийм шинэ гомдол санал гарч ирээд болохгүй боллоо. Иймээс энэ хэдийгээ нэг тийш нь бол­гохгүй бол болохгүй болсон. Тэгэхээр би та бүхэнд тодорхой санал хэлмээр байна. Нэлээн бодлоо. Энэ нөхцөлөөс яаж гарах вэ гэж бодоод урьд шөнө бараг унт­сангүй. Урьд шөнө Дорно­доос яриад болдоггүй. Шийд­вэр гарсан юм бол өөрсдөө шийдээч гэхээр дахиад л яриад болохгүй юм. Сонгино­хайрхан дүүргээс яриад ун­туулдаггүй. Тоолох гээд бай­на, нөгөө улсууд нь ирдэггүй, намууд нь ирчихээд байна тоолчих уу гээд намуудаараа тоолох гээд байна шүү дээ. Тэгж болохгүй, нэгэнт тогтоол гарсан бол гишүүдээ цуглуул, намууд ажигла, тэгэхгүй бол намууд өөрсдөө тоолчих гээд байна гэнэ. Арай ч дэндэнэ л дээ. Ингээд ерөөсөө унтуул­сангүй ээ. Иймээс би та бүхэнд тодорхой санал хэл­мээр байна. Нэгдүгээрт, одоо өргөн барьж болохгүй байгаа Баянгол дүүрэг, Булган ай­маг, энэ хоёрыг тэртэй тэргүй бид өргөн барьж чадахгүй байсан, дээр нь шинээр нэр дэвшигч Д.Идэвхтэнгийн гом­долтой холбогдуулаад Хан-Уул дүүрэг, мөн урьд шөнө задалсан Дорнод аймаг Сонгинохайрхан дүүрэг.

Б.Баярсайхан: Хэнтий бас байгаа.
Б.Баттулга: Хэнтий бас байгаа.
М.Мэндбилэг: Тоолоод эхэлчихсэн үү?
Б.Баярсайхан: Би яагаав дарга хариу өгөхгүй байна гээд байсан шүү дээ.
Б.Алтанжаргал: Тийм, залруулж өгье гэсэн шүү дээ.
Д.Сандаг-Очир: Санал зөрөөд байна гэсэн.
М.Мэндбилэг: Тоолоод эхэлчихсэн юм уу?
Б.Баярсайхан: Наадам нөлөөлөөд байх шиг байгаа юм. Яг албан ёсоор тоолж эхлээгүй юм шиг байгаа юм.
Б.Баттулга: Шийдвэр нь тоолъё гээд гарсан гэсэн.
Б.Баярсайхан: Шийдвэр нь гарсан.
М.Мэндбилэг: Тэгвэл бас болохгүй юм байна.
Б.Баярсайхан: Сон­гино­хайрхан бас тоолж эхлээгүй байна гэсэн. Эрх зүйн үндэс­лэл нь бэлэн болчихсон байдаг, тоолж эхлэх гэхээр бүрэлдэхүүн нь бүрдэж өг­дөггүй.
Ш.Солонго: Наадам бо­лоод тэгнэ л дээ.
Б.Баттулга: Тийм. Тэ­гэ­хээр наадмын дараа л тоолж таарах байх.
Ш.Солонго: Хэнтийг тог­тоо­лоо нааш нь факсаар ирүүл гэж хэлэх хэрэгтэй.
Б.Баярсайхан: Тог­тоо­лоо гаргачихаад даргаас зөв­шөөрөл авах гэсэн дарга шаардлагагүй гээд тэгэхээр нь би хорооны хуралдаанаар оруулаад дахиж бичиг явуул­сан шүү дээ.
Б.Алтанжаргал: Тэгсэн.
Б.Баттулга: Ингээд зур­гаан тойрог болж байгаа биз? Би ийм саналтай байна. Энэ маргаантай байгаа тойр­гуу­дыг ерөөсөө энэ удаа өргөн барихаа болиод үлдээе.
М.Мэндбилэг: Тойр­гуу­дыг уу, мандатыг уу?
Б.Баттулга: Тойргуудыг тэр чигээр нь. Бас нэг үндэс­лэл байна. Яагаад вэ гэхээр аль ч тойрог нэг тогтоол гаргаж байгаа. Тэгэхээр бид тэндээс нь нэгийг нь сугалж авч үлдээд, нөгөө гурвыг нь зөвшөөрч байгаа. Гэтэл тэр тогтоол нь хүчинтэй байгаад байдаг, бид дотроос нь нэгийг нь авч үлдээд байдаг. Тэгэ­хээр тэр маргаантай байгаа асуудал нь шийдэгдээд үлд­сэн улсуудын байдал өөрч­лөгдөж болно. Тогтоол нь нэг л гарч байгаа учир тойр­гоор нь үлдээх нь зөв юм. Тэгээд миний санал бол сая хэлсэн хэдэн тойргийг үлдээ­гээд өргөн барья. Үндсэн хуулиар доод тал нь 57 байж болно.
Б.Алтанжаргал: Тийм.
Б.Баттулга: Тэр заалт нь болж байна.
Д.Эрдэнэчулуун: Дорнодод тоолж эхэлсэн гэж яриад байх юм, бүх хэсэгт тоолж байгаа юм уу?
Б.Баттулга: Хэрлэн сумын бүх хэсгүүд гэж байгаа юм.
Д.Эрдэнэчулуун: Хэр­лэн сумын бүх хэсэгт тоолъё гэдэг шийдвэрийг тойргийн хороо гаргасан юм уу?
Д.Сандаг-Очир: Би Баян­­гол, Хан-Уул, Булган, Дорнодод санал өгч болж байна. Хэнтийд санал өг­мөөр­гүй байна. Хэнтийд нэг л хэсэг дээр яриа гарсан гэж би ойлгосон шүү дээ.
Б.Баттулга: Тийм. Тог­тоолыг уншиж өгье. Хэрлэн сумын 41, 42, 43, 45, 53, Дашбалбар сумын бүх хэс­гүүдийн саналын хуудсыг дахин тоолохоор шийдвэр­лэ­сүгэй гэж байна.
Д.Эрдэнэчулуун: 76-аас 18-ыг хасахаар 58 үлдэж байна.
М.Мэндбилэг: Б.Баяр­сай­хан дарга Хэнтийтэй ярьсан уу?
Б.Баярсайхан: Ярьсан.
М.Мэндбилэг: Уг нь Булган гайгүй дээ.
Б.Баярсайхан: Харин тийм. Би Булгантай дахиж ярихаас айгаад ярьж чадах­гүй байна шүү дээ.
М.Мэндбилэг: Булган тоолж эхлээд тоолох хэрэг­гүй юм байна гээд тогтоолоо гаргачихсан шүү дээ.
Д.Сандаг-Очир: Булганы тогтоолыг харъя.
Д.Эрдэнэчулуун: Сайн тодруулаарай.
Б.Оюумаа: Сонгинохайр­хан дүүргээс тоолохгүй гэсэн тогтоол ирсэн.
Б.Баттулга: Аваад ир дээ, үзье.
Б.Оюумаа: Уржигдар орой ирсэн.
Б.Баттулга: Урьд шөнө над руу яриад тогтоол гарчих­лаа, тоолохоор боллоо гэсэн шүү дээ.
Б.Оюумаа: Тэгвэл тэр­нээс хойш ирээгүй.
Б.Баярсайхан: Тог­тоолоо нааш нь ирүүлээгүй.
М.Мэндбилэг: Булганаа орхимоор юм байна.
Ш.Солонго: Болохгүй. Тойргийн хороо шийдвэр гаргаагүй байна.
М.Мэндбилэг: Булганы тооллогоо зогсоосугай гэдэг тогтоолыг үзье.
Б.Оюумаа: Бичгээр ирсэн.
М.Мэндбилэг: Үзье.
Б.Алтанжаргал: Тогтоол байхгүй болохоор тэр бичиг ач холбогдолгүй л болов уу?
Д.Баяндүүрэн: Хэнтий албан ёсоор тоолно гэсэн тогтоол гараагүй гэсэн.
Б.Баярсайхан: Гарчи­хаад даргаас зөвшөөрөл хүссэн.
Б.Алтанжаргал: Ерөөсөө эд нарыгаа оруулахгүй бай­сан нь дээр юм байна.
Д.Баяндүүрэн: Хэнтий тоолно гэж тойргийн хорооны тогтоол гараагүй гэж дарга нь хэлж байсан.
Б.Баярсайхан: Тогтоол нь гараад, даргаас зөвшөөрөл хүсээд, дарга шаардлагагүй гэж бичиг явуулаад би тэр­нийг хорооны хуралдаанаар оруулаад тоолох нь зүйтэй манайхаас зөвшөөрөл авах шаардлагагүй гэсэн бичиг явуулсан шүү дээ.
Д.Баяндүүрэн: Надад одоо тоолох асуудал байхгүй гэж тойргийн хорооны дарга нь хэлсэн.
Б.Баярсайхан: Тэр хүн чинь тойргийн хороогоо төлөөлөх үү?
Д.Сандаг-Очир: Хэнтий тогтоолоо гарсан байсан юм уу, Б.Баярсайхан дарга аа, гаргах гэсэн юм уу?
Б.Баярсайхан: Гаргаад уут задлах зөвшөөрөл өгнө үү гэсэн бичиг ирсэн.
Ш.Солонго: Үзье.
Б.Баттулга: Булганаас ирсэн бичиг энэ байна.
Д.Эрдэнэчулуун: Хэнтий, Сонгинохайрхан хоё­рыг сайн тодруулах хэрэгтэй юм байна.
Б.Баярсайхан: Сонгинохайрханаас нарийн бичгийн дарга нь ярьсан уу?
Б.Баттулга: Тэгсэн.
Б.Баярсайхан: С.Чойноров нь яриагүй юу?
Б.Баттулга: Яриагүй.
Д.Эрдэнэчулуун: Хэн­тий хэдэн хэсэг дээр тоол­но гэ­сэн тогтоол гар­сан бэ?
Б.Алтанжаргал: Хэнтий бас хэдэн хэсэг байна.
Ш.Солонго: Тийм, түрүүчийн хуралдаан дээр байж байсан.
Д.Эрдэнэчулуун: Би Хэнтий, Сонгинохайрханы бичгийг үзмээр байна. Яг албан ёсны юм байгаа юм уу, үгүй юм уу?
Ш.Солонго: Би өнөөдөр С.Оюун гишүүнтэй тааралд­сан чинь Сонгинохайрхан тоолохоор шийдээд юмаа задалчихсан, дарга, нарийн бичгийн дарга нар нь тоолох гээд бид бүх төлөөллийг байл­гана гэсэн гэж хэлж байна лээ.
Б.Алтанжаргал: Тэгвэл ойлгомжтой.
М.Мэндбилэг: Задалсан гэж байна уу?
Ш.Солонго: Тэгсэн.
П.Бямбацэрэн: Тойргийн хэмжээнд биш хэдэн хэсэг дээр биз дээ?
Б.Алтанжаргал: Нэлээн хэд хэдэн хэсэг дээр юм байна л даа.

Хорооны дарга Б.Баттулга УИХ-ын сонгуулийн 26 дугаар тойргийн хорооны нарийн бичгийн дарга П.Самдантай утсаар ярьж тодруулав.
Б.Баттулга: Тоолох гээд хэсгийн хорооны хүмүүсээ цуглуулж чадахгүй байна. Тэрнийгээ хүчингүй болгоо­гүй учир наадам болж байгаа тул наадмын дараа тоолно гэж байна. Долоон хэсэг дээр тоолох шийдвэр гарсан гэнэ. 1, 14, 19, 21, 24, 30, 27 дугаар хэсэг. Урьд шөнө тоолох гээд гишүүд бүрдээгүй учир наад­мын дараа тоолъё гэж тогт­сон гэж байна.

Хорооны нарийн бичгийн дарга Б.Баярсайхан УИХ-ын сонгуулийн 18 дугаар тойр­гийн хорооны дарга Д.Наран­зултай утсаар ярьж тод­руулав.

Б.Баярсайхан: Бичиг ирээгүй гээд байна.
Д.Сандаг-Очир: Би 12 цагаас албан ёсны арга хэм­жээтэй болчихлоо, ууч­лаа­рай. Баянгол, Хан-Уул, Булган, Дорнод дөрвийг хорооноос нэр дэвшигчдийг нийтээр нь түдгэлзээд, тойргийн хооронд нь энэ асуудлаа шийд гэж саналаа өгөх нь зүйтэй. Ха­рин Сонгинохайрхан, Хэнтий хоёрыг тодруулж байгаа тул тодруулсны дараа олонхийн саналд санал өгөхөд бэлэн байна. Ингээд дөрөвт саналаа өглөө, хоёрыг нь та бүгд хаашаа санал өгөх нь үү тэнд би саналаа өгье. Бичгээр саналаа үлдээлээ. Өнөөдөр Ерөнхийлөгчид өргөн барих ёстой. Цаг өгсөн ч өргөн барина, цаг өгөөгүй ч өргөн барина. Цаг өгөхгүй бол бичиг хэрэгт нь өргөн барилаа гэд­гээ он, сар, өдрөөр нь оруулъя гэсэн саналтай байна.
М.Мэндбилэг: Д.Сандаг-Очир гишүүнийг байгаа дээр санал хурааж асуудлаа шийдье.
П.Бямбацэрэн: Тэгье. Бүх зүйл ойлгомжтой байгаа тул саналаа хураая. Яаруу ажилтай байгаа тул явах хэрэгтэй байна.
Б.Баттулга: Тэгэхээр би­дэнд ойлгомжтой байгаа асуу­дал бол Баянгол, Хан-Уул, Булган, Дорнод байна. Сон­гино­хайрхан, Хэнтий хоёроо шийдмээр байна.
Д.Сандаг-Очир: Эхний дөрвөө шийдчихсэн үү?
Б.Баттулга: Эхний дөр­вөө шийдэх үү? Баянгол, Хан-Уул, Хэнтий, Дорнод дөрвөө авч үлдэх үү?
Ш.Солонго: Тойргоор нь уу?
Б.Баттулга: Тойргоор нь. Тойрогт нь шилжүүлье

Хорооны гишүүд санал нэгтэй дэмжив.
Б.Баттулга: Одоо Сон­гинохайрхан, Хэнтий хоёр үлдлээ.
М.Мэндбилэг: Би Сонгинохайрханыг үлдээе гэсэн саналтай байна.
Б.Баярсайхан: Хэнтий бидний долдугаар сарын дөр­вөнд гаргасан шийдвэрийг хүлээж аваагүй гэсэн мэ­дээллийг тойргийн хорооны дарга нь өгөөд байна.
Ш.Солонго: Факсаар явуулъя. Би нэг санал хэлье. Эхний дөрвөн тойргоо бид санал хураагаад шийдсэн, одоо үлдсэн хоёр тойргоо та хоёр тодруулаад, эргэлзээтэй байвал орхиод явах нь зүйтэй.
П.Бямбацэрэн: Гэхдээ тэр хоёр чинь зарим хэсэг дээрээ, дүнг нь өргөн барьж байгаа ч гэсэн зарим хэсэг дээрээ тоолохыг нь ерөнхийд нь дэмжсэн шүү дээ?
Ш.Солонго: Тийм.
П.Бямбацэрэн: Маргаантай байвал тэндээ тоолж бай гээд хэлчихсэн байгаа шүү дээ.
М.Мэндбилэг: Сонгинохайрхан дээр санал хураая.
Ш.Солонго: Дарга, нарийн бичгийн дарга хоёрт орхиод явлаа.
Б.Баттулга: Би сая Сонгинохайрхантай ярилаа, долоон хэсэг дээр дахин тоолохоор тогтоол гарсан гэсэн.
П.Бямбацэрэн: Тэгвэл тэр нь явж л байг л дээ.
Б.Баярсайхан: Тоолохгүй гээд тогтоолоо ирүүлсэн гээд ажлын алба одоо өгөх гээд байна шүү дээ.
Б.Баттулга: Би сая П.Самдан гуайтай ярилаа шүү дээ.
Б.Баярсайхан: Бидний яриад байгаа хүн тойргийн хороог төлөөлж байгаа юу, үгүй юу гэдгийг бас бодох ёстой шүү. Би Д.Наранзулаас та тойргийн хороогоо төлөөлж ярьж байна уу гэж асуулаа шүү дээ. Зүгээр утсаар ярих биш цаас авах хэрэгтэй. Тог­тоол гаргасан гэж сая Б.Оюу­маа хэлээд одоо авчрах гээд явлаа.
Б.Алтанжаргал: Тийм, цаасаар авах хэрэгтэй.
Д.Эрдэнэчулуун: Тэр тогтоолыг харъя.
Б.Баттулга: Манай гишүүд тэр тогтоолыг харж нягтлаад шийд гэдэг эрхийг бид хоёрт өгч байгаа юм байна?
П.Бямбацэрэн: Тэгье.
Д.Эрдэнэчулуун: Өргөн барихаас өмнө өөр тойргийн хороо хуралдаад тогтоол гаргавал яах вэ?
М.Мэндбилэг: Чингэлтэй гаргах гэж байна гэсэн.
Б.Баттулга: Бидэнд мэдэгдсэн юм алга байна.
Б.Баярсайхан: Өргөн барих гээд цаг өгөхгүй хоёр хонож байна шүү дээ. Тэр асуудлыг яах вэ? Хэрэв өнөөдөр цаг өгөхгүй бол бид 13-нд өгөх үү? Эсвэл бичгээр хүргүүлэх үү?
Б.Алтанжаргал: Аваачаад шууд бүртгэлд нь оруулахаас.
Б.Баттулга: Д.Сандаг-Очир гишүүн тийм санал хэлсэн л дээ.
П.Бямбацэрэн: Тийм. Гэхдээ заавал ажлын цаг дуусахыг хүлээх хэрэггүй шүү дээ. 15 цагаас өмнө өгөх хэрэгтэй.
Б.Баярсайхан: Тэгэхгүй бол бид утсаар цаг хүсээд байдаг.
П.Бямбацэрэн: Хоёр дарга цаг заваар боломжтой гишүүдтэйгээ очоод өгөөд гаръя гээд очих хэрэгтэй. Цагаа хүссэн, одоо цаг өгөхийг нь хүлээгээд байх хугацаа алга байна шүү дээ. Хуулийн хугацаа тулсан байна.
Д.Баяндүүрэн: Нэгдсэн дүнгээсээ тойргоор нь авах юм уу?
Ш.Солонго: Тийм.
Б.Алтанжаргал: УИХ-ын гишүүний түр үнэмлэхээ авсан хүмүүс гомдол мэ­дүүлнэ. Бид үнэмлэхээ ав­чих­сан байхад айлтгасангүй гэх байх даа. Үүнд бид ямар тайлбар, хариу өгөх вэ?
Ш.Солонго: Та бүхний эрхийг хязгаарлаагүй, дахин тоолох гэж байгаа, дахиж тоолохоор дүнд нөлөөлж ма­гадгүй, бид тоолоод дүнгээ өгөнгүүт дахиад өргөн барина гэж хэлье.
П.Бямбацэрэн: Маргаан шийдвэрлээгүй байгаа тул түр орхисон, шийдэгдсэний дараа өргөн барина гэнэ л дээ.
Б.Баярсайхан: Х.Пү­рэв­сүрэн гишүүний асуулт яг ийм байсан шүү дээ, ямар үндэслэлээр авч үлдэх гээд байгаа юм бэ, эрх зүйн ямар үндэслэл байна аа тэрнийг тайлбарлаач гээд байсан.
Б.Алтанжаргал: Тэгээд манай Сонгуулийн ерөнхий хороонд тийм эрх байна уу гээд бөөн асуудал гарна.
Ш.Солонго: Маргаан шийдвэрлэгдээгүй тул дүн эцсийн байдлаар гарахгүй байна.
П.Бямбацэрэн: Тийм. Маргаан шийдвэрлэгдээгүй учир тойргийн хорооны тог­тоол хүчин төгөлдөр болж ирж чадахгүй байна. Тойргийн тогтоол хүчин төгөлдөр бо­лоод ирсэн үед л өргөн барих нөхцөл бүрдэнэ.
Б.Баярсайхан: Тэгвэл Сонгинохайрхан, Хэнтий хоё­рыг тодруулъя. Харин дараа нь түр гишүүний үнэмлэхээ авсан улсуудаас гомдол гар­на л даа.
Б.Алтанжаргал: Зайлшгүй гарна.
Б.Баттулга: Тэгнэ.
М.Мэндбилэг: Тэрнийг саяынх шигээ л тайлбарлана. Тогтоол нэг л гарч байгаа шүү дээ. Тэрнийгээ хэлнэ.
Б.Алтанжаргал: Тийм. Хүн тус бүрээр гараагүй бо­лохоор түвэгтэй юм байна.
Д.Эрдэнэчулуун: Хүн тус бүрээр гаргаж баймаар юм байна.
Б.Алтанжаргал: Хүн тус бүрээр гаргаж байх ёстой юм байна.
Ш.Солонго: Тийм. Олон мандаттай гэдэг чинь цаагуураа хүн тус бүрээр биш, нэг тогтоол гаргана гэсэн утга байгаа шүү.
М.Мэндбилэг: 58 байгаа юм чинь Сонгинохайрхан, Хэнтий хоёроо оруулаад л айлтгая.
Б.Алтанжаргал: Үлдээгээд үү?
Б.Баттулга: Хэнтий, Сонгинохайрханы тойргийн хорооны албан ёсны шийдвэр цаасыг нь харж байгаад сайн тодруулъя. Дараа нь сонгуулийн нэгдсэн дүнд оруулах эсэхээ шийдье.

Хорооны гишүүд санал нэгтэй дэмжив.

Асуудал. шийдвэрлэсэн нь:
УИХ-ын сонгуулийн 4, 7, 21, 25 дугаар тойргийн дүнг эдгээр тойрогт гарч буй маргаан шийдвэрлэгдэх хүртэл түр үлдээх, УИХ-ын сонгуулийн 18, 26 дугаар тойргийн тухайд сайтар нягтлан шалгасны үндсэн дээр эцэслэн шийдвэрлэх үүргийг хорооны дарга, нарийн бичгийн дарга нарт өгч, УИХ-ын 2008 оны ээлжит сонгуулийн нэгдсэн дүнг дээрх дөрөв тойргийг үлдээн долдугаар сарын 10-ны өдөр буюу энэ өдөртөө багтаан Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид айлтган, нийтэд мэдээлэх нь зүйтэй гэж хорооны гишүүд санал нэгтэй тогтов.

Үүгээр хорооны хурал­даан 12.35 цагт өндөрлөв.

Танилцсан Б.Баттулга
Хянасан: Б.Баярсайхан
Тэмдэглэл хөтөлсөн: Б.Маймөнх

Сонгуулийн ерөнхий хо­роо (СЕХ) УИХ-ын 2008 оны ээлжит сонгуулийн нэгдсэн дүнг Монгол Улсын Ерөн­хий­лөгчид долдугаар са­рын10, 14-ний өдрүүдэд хоёр өөр хувилбараар өргөн барьсан билээ. Энэ нь улс төрийн намуудын дунд хэрүүлийн алим болж УИХ-ын анхдугаар чуулганы үйл ажиллагааг гацаанд оруулаад байгаа. Ерөнхийлөгч ч тухайн үед "Энэ хоёр дүнгийн аль нь албан ёсных вэ" хэмээн СЕХ-ны дарга Б.Баттулгаас лавлан асууж байсан. Долдугаар сарын 14-нд өргөн барьсан сонгуулийн дүнг СЕХ-ны хурлын шийдвэр, тогтоолгүй гэж улс төрийн зарим хүчнүүд үзэж байгаа. Харин долдугаар сарын 10-нд Монгол Ул­сын Ерөнхийлөгчид өргөн бөрьсан сон­гуу­лийн нэгдсэн дүнг СЕХ мөн өдөр хуралдаанаараа хэлэлцжээ. Энэ хурал­дааны протоколыг бүрэн эхээр нь нийтэлж байна.

МОНГОЛ УЛС СОНГУУЛИЙН ЕРӨНХИЙ ХОРОО ХУРАЛДААНЫ ПРОТОКОЛ

2008 оны долдугаар сарын 10-ны өдөр
Дугаар 20 Улаанбаатар
Хорооны хуралдаан 2008 оны 7 дугаар сарын 10-ны өдрийн 11.30 цагт хорооны даргын албан тасалгаанд эхлэв.

Хуралдаанд хорооны дар­га Б.Баттулга, нарийн бичгийн дарга Б.Баярсайхан, гишүүн П.Бямбацэрэн, М.Мэндбилэг, Д.Сандаг-Очир, Д.Эр­дэнэ­чулуун, Б.Алтанжаргал, Ш.Со­лонго нар оролцов.

Хорооны гишүүн Х.Пүрэв­сүрэн хуралдаанд оролц­сонгүй.
Хуралдаанд хорооны аж­лын албаны дарга Д.Баян­дүүрэн байлцав.

Хуралдааныг хорооны дарга Б.Баттулга удирдаж, эхлээд хэлэлцэх асуудлыг танилцуулав.

ХЭЛЭЛЦСЭН АСУУДАЛ
1.УИХ-ын 2008 оны ээл­жит сонгуулийн нэгдсэн дүнг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид айлтган, нийтэд мэдээлэх тухай

АСУУДАЛ. СОНССОН НЬ:
Б.Баттулга: Гишүүдийн ирц бүрдсэн тул хуралдаанаа эхэлье. Цаг үеийн байдал ийм болоод байна. Уг нь бид ху­ралдаанаа хийгээд, дүнгээ боогоод өргөн барихаар тогт­сон. Ингээд Ерөнхийлөгчид айлтгахаар цаг хүлээгээд өчигдөр цаг олдсонгүй. Өнөө­дөр амжихгүй юм байна гэ­сэн. Тэгээд өнөөдөр олдох болов уу гэж найдаж байна. Гэтэл өчигдөр орой цоо ши­нээр зарим тойргийн хороод тогтоолоо гаргаад саналын хуудсаа тоолоод эхэлчихлээ. Тухайлбал, Дорнод аймгийн тойргийн хороо шийдээд тоол­лого эхэллээ гэж байна. Сонгинохайрхан дүүргийн тойргийн хороо мөн хурал­даад тоолох ажиллагаа эхэлж байна. Иймд бид дүнгээ энэ чигээр нь барьж болохгүй байна. Ингээд энэ асуудлыг ярьж нэг тийш болгоод, өнөө­дөртөө багтаагаад өргөн баримаар байна.

АСУУДАЛ. АСУУЛТ ХАРИУЛТ. ХЭЛЭЛЦСЭН НЬ:
Д.Сандаг-Очир: Тэгэхээс өөр аргагүй. Өөр өдөр байхгүй.
Б.Баттулга: Тийм, өөр өдөргүй болоод байна. Бид түрүүчийн хуралдаанаараа яриад Баянгол дүүрэг, Булган аймаг хоёрыг орхиё гэж ярьсан. Мөн Хан-Уул дүүрэг дээр нэр дэвшигч Д.Идэвхтэн өргөдлөө татан авч байгаа юм байна, тэгэхээр түүнээс өргөдлийг нь ном журмынх нь дагуу гаргуулаад өргөн барья гэж тогтсон.

Гэтэл нэр дэвшигч Д.Идэвхтэн өчигдөр орой над руу яриад танай улсууд над руу ярьсан, ажлын албанаас ярьсан л даа, би өргөдлөө татаж авахгүй ээ, миний цохсон ч тийм учиртай, миний гомдол хэвээрээ байгаа, миний асуудал хаа хүрдэг юм тэр хүртэл явна, би дахиж шинээр өргөдөл бичиж өгөхгүй гэсэн.

Б.Алтанжаргал: Дараа нь тэгж магадгүй гэж хэлсэн шүү дээ.
Ш.Солонго: Тийм.
Б.Баттулга: Тэгэхээр Хан-Уул дүүргийг тэр чигээр нь өргөн барьж болохгүй болоод байна. Ийм шинэ гомдол санал гарч ирээд болохгүй боллоо. Иймээс энэ хэдийгээ нэг тийш нь бол­гохгүй бол болохгүй болсон. Тэгэхээр би та бүхэнд тодорхой санал хэлмээр байна. Нэлээн бодлоо. Энэ нөхцөлөөс яаж гарах вэ гэж бодоод урьд шөнө бараг унт­сангүй. Урьд шөнө Дорно­доос яриад болдоггүй. Шийд­вэр гарсан юм бол өөрсдөө шийдээч гэхээр дахиад л яриад болохгүй юм. Сонгино­хайрхан дүүргээс яриад ун­туулдаггүй. Тоолох гээд бай­на, нөгөө улсууд нь ирдэггүй, намууд нь ирчихээд байна тоолчих уу гээд намуудаараа тоолох гээд байна шүү дээ. Тэгж болохгүй, нэгэнт тогтоол гарсан бол гишүүдээ цуглуул, намууд ажигла, тэгэхгүй бол намууд өөрсдөө тоолчих гээд байна гэнэ. Арай ч дэндэнэ л дээ. Ингээд ерөөсөө унтуул­сангүй ээ. Иймээс би та бүхэнд тодорхой санал хэл­мээр байна. Нэгдүгээрт, одоо өргөн барьж болохгүй байгаа Баянгол дүүрэг, Булган ай­маг, энэ хоёрыг тэртэй тэргүй бид өргөн барьж чадахгүй байсан, дээр нь шинээр нэр дэвшигч Д.Идэвхтэнгийн гом­долтой холбогдуулаад Хан-Уул дүүрэг, мөн урьд шөнө задалсан Дорнод аймаг Сонгинохайрхан дүүрэг.

Б.Баярсайхан: Хэнтий бас байгаа.
Б.Баттулга: Хэнтий бас байгаа.
М.Мэндбилэг: Тоолоод эхэлчихсэн үү?
Б.Баярсайхан: Би яагаав дарга хариу өгөхгүй байна гээд байсан шүү дээ.
Б.Алтанжаргал: Тийм, залруулж өгье гэсэн шүү дээ.
Д.Сандаг-Очир: Санал зөрөөд байна гэсэн.
М.Мэндбилэг: Тоолоод эхэлчихсэн юм уу?
Б.Баярсайхан: Наадам нөлөөлөөд байх шиг байгаа юм. Яг албан ёсоор тоолж эхлээгүй юм шиг байгаа юм.
Б.Баттулга: Шийдвэр нь тоолъё гээд гарсан гэсэн.
Б.Баярсайхан: Шийдвэр нь гарсан.
М.Мэндбилэг: Тэгвэл бас болохгүй юм байна.
Б.Баярсайхан: Сон­гино­хайрхан бас тоолж эхлээгүй байна гэсэн. Эрх зүйн үндэс­лэл нь бэлэн болчихсон байдаг, тоолж эхлэх гэхээр бүрэлдэхүүн нь бүрдэж өг­дөггүй.
Ш.Солонго: Наадам бо­лоод тэгнэ л дээ.
Б.Баттулга: Тийм. Тэ­гэ­хээр наадмын дараа л тоолж таарах байх.
Ш.Солонго: Хэнтийг тог­тоо­лоо нааш нь факсаар ирүүл гэж хэлэх хэрэгтэй.
Б.Баярсайхан: Тог­тоо­лоо гаргачихаад даргаас зөв­шөөрөл авах гэсэн дарга шаардлагагүй гээд тэгэхээр нь би хорооны хуралдаанаар оруулаад дахиж бичиг явуул­сан шүү дээ.
Б.Алтанжаргал: Тэгсэн.
Б.Баттулга: Ингээд зур­гаан тойрог болж байгаа биз? Би ийм саналтай байна. Энэ маргаантай байгаа тойр­гуу­дыг ерөөсөө энэ удаа өргөн барихаа болиод үлдээе.
М.Мэндбилэг: Тойр­гуу­дыг уу, мандатыг уу?
Б.Баттулга: Тойргуудыг тэр чигээр нь. Бас нэг үндэс­лэл байна. Яагаад вэ гэхээр аль ч тойрог нэг тогтоол гаргаж байгаа. Тэгэхээр бид тэндээс нь нэгийг нь сугалж авч үлдээд, нөгөө гурвыг нь зөвшөөрч байгаа. Гэтэл тэр тогтоол нь хүчинтэй байгаад байдаг, бид дотроос нь нэгийг нь авч үлдээд байдаг. Тэгэ­хээр тэр маргаантай байгаа асуудал нь шийдэгдээд үлд­сэн улсуудын байдал өөрч­лөгдөж болно. Тогтоол нь нэг л гарч байгаа учир тойр­гоор нь үлдээх нь зөв юм. Тэгээд миний санал бол сая хэлсэн хэдэн тойргийг үлдээ­гээд өргөн барья. Үндсэн хуулиар доод тал нь 57 байж болно.
Б.Алтанжаргал: Тийм.
Б.Баттулга: Тэр заалт нь болж байна.
Д.Эрдэнэчулуун: Дорнодод тоолж эхэлсэн гэж яриад байх юм, бүх хэсэгт тоолж байгаа юм уу?
Б.Баттулга: Хэрлэн сумын бүх хэсгүүд гэж байгаа юм.
Д.Эрдэнэчулуун: Хэр­лэн сумын бүх хэсэгт тоолъё гэдэг шийдвэрийг тойргийн хороо гаргасан юм уу?
Д.Сандаг-Очир: Би Баян­­гол, Хан-Уул, Булган, Дорнодод санал өгч болж байна. Хэнтийд санал өг­мөөр­гүй байна. Хэнтийд нэг л хэсэг дээр яриа гарсан гэж би ойлгосон шүү дээ.
Б.Баттулга: Тийм. Тог­тоолыг уншиж өгье. Хэрлэн сумын 41, 42, 43, 45, 53, Дашбалбар сумын бүх хэс­гүүдийн саналын хуудсыг дахин тоолохоор шийдвэр­лэ­сүгэй гэж байна.
Д.Эрдэнэчулуун: 76-аас 18-ыг хасахаар 58 үлдэж байна.
М.Мэндбилэг: Б.Баяр­сай­хан дарга Хэнтийтэй ярьсан уу?
Б.Баярсайхан: Ярьсан.
М.Мэндбилэг: Уг нь Булган гайгүй дээ.
Б.Баярсайхан: Харин тийм. Би Булгантай дахиж ярихаас айгаад ярьж чадах­гүй байна шүү дээ.
М.Мэндбилэг: Булган тоолж эхлээд тоолох хэрэг­гүй юм байна гээд тогтоолоо гаргачихсан шүү дээ.
Д.Сандаг-Очир: Булганы тогтоолыг харъя.
Д.Эрдэнэчулуун: Сайн тодруулаарай.
Б.Оюумаа: Сонгинохайр­хан дүүргээс тоолохгүй гэсэн тогтоол ирсэн.
Б.Баттулга: Аваад ир дээ, үзье.
Б.Оюумаа: Уржигдар орой ирсэн.
Б.Баттулга: Урьд шөнө над руу яриад тогтоол гарчих­лаа, тоолохоор боллоо гэсэн шүү дээ.
Б.Оюумаа: Тэгвэл тэр­нээс хойш ирээгүй.
Б.Баярсайхан: Тог­тоолоо нааш нь ирүүлээгүй.
М.Мэндбилэг: Булганаа орхимоор юм байна.
Ш.Солонго: Болохгүй. Тойргийн хороо шийдвэр гаргаагүй байна.
М.Мэндбилэг: Булганы тооллогоо зогсоосугай гэдэг тогтоолыг үзье.
Б.Оюумаа: Бичгээр ирсэн.
М.Мэндбилэг: Үзье.
Б.Алтанжаргал: Тогтоол байхгүй болохоор тэр бичиг ач холбогдолгүй л болов уу?
Д.Баяндүүрэн: Хэнтий албан ёсоор тоолно гэсэн тогтоол гараагүй гэсэн.
Б.Баярсайхан: Гарчи­хаад даргаас зөвшөөрөл хүссэн.
Б.Алтанжаргал: Ерөөсөө эд нарыгаа оруулахгүй бай­сан нь дээр юм байна.
Д.Баяндүүрэн: Хэнтий тоолно гэж тойргийн хорооны тогтоол гараагүй гэж дарга нь хэлж байсан.
Б.Баярсайхан: Тогтоол нь гараад, даргаас зөвшөөрөл хүсээд, дарга шаардлагагүй гэж бичиг явуулаад би тэр­нийг хорооны хуралдаанаар оруулаад тоолох нь зүйтэй манайхаас зөвшөөрөл авах шаардлагагүй гэсэн бичиг явуулсан шүү дээ.
Д.Баяндүүрэн: Надад одоо тоолох асуудал байхгүй гэж тойргийн хорооны дарга нь хэлсэн.
Б.Баярсайхан: Тэр хүн чинь тойргийн хороогоо төлөөлөх үү?
Д.Сандаг-Очир: Хэнтий тогтоолоо гарсан байсан юм уу, Б.Баярсайхан дарга аа, гаргах гэсэн юм уу?
Б.Баярсайхан: Гаргаад уут задлах зөвшөөрөл өгнө үү гэсэн бичиг ирсэн.
Ш.Солонго: Үзье.
Б.Баттулга: Булганаас ирсэн бичиг энэ байна.
Д.Эрдэнэчулуун: Хэнтий, Сонгинохайрхан хоё­рыг сайн тодруулах хэрэгтэй юм байна.
Б.Баярсайхан: Сонгинохайрханаас нарийн бичгийн дарга нь ярьсан уу?
Б.Баттулга: Тэгсэн.
Б.Баярсайхан: С.Чойноров нь яриагүй юу?
Б.Баттулга: Яриагүй.
Д.Эрдэнэчулуун: Хэн­тий хэдэн хэсэг дээр тоол­но гэ­сэн тогтоол гар­сан бэ?
Б.Алтанжаргал: Хэнтий бас хэдэн хэсэг байна.
Ш.Солонго: Тийм, түрүүчийн хуралдаан дээр байж байсан.
Д.Эрдэнэчулуун: Би Хэнтий, Сонгинохайрханы бичгийг үзмээр байна. Яг албан ёсны юм байгаа юм уу, үгүй юм уу?
Ш.Солонго: Би өнөөдөр С.Оюун гишүүнтэй тааралд­сан чинь Сонгинохайрхан тоолохоор шийдээд юмаа задалчихсан, дарга, нарийн бичгийн дарга нар нь тоолох гээд бид бүх төлөөллийг байл­гана гэсэн гэж хэлж байна лээ.
Б.Алтанжаргал: Тэгвэл ойлгомжтой.
М.Мэндбилэг: Задалсан гэж байна уу?
Ш.Солонго: Тэгсэн.
П.Бямбацэрэн: Тойргийн хэмжээнд биш хэдэн хэсэг дээр биз дээ?
Б.Алтанжаргал: Нэлээн хэд хэдэн хэсэг дээр юм байна л даа.

Хорооны дарга Б.Баттулга УИХ-ын сонгуулийн 26 дугаар тойргийн хорооны нарийн бичгийн дарга П.Самдантай утсаар ярьж тодруулав.
Б.Баттулга: Тоолох гээд хэсгийн хорооны хүмүүсээ цуглуулж чадахгүй байна. Тэрнийгээ хүчингүй болгоо­гүй учир наадам болж байгаа тул наадмын дараа тоолно гэж байна. Долоон хэсэг дээр тоолох шийдвэр гарсан гэнэ. 1, 14, 19, 21, 24, 30, 27 дугаар хэсэг. Урьд шөнө тоолох гээд гишүүд бүрдээгүй учир наад­мын дараа тоолъё гэж тогт­сон гэж байна.

Хорооны нарийн бичгийн дарга Б.Баярсайхан УИХ-ын сонгуулийн 18 дугаар тойр­гийн хорооны дарга Д.Наран­зултай утсаар ярьж тод­руулав.

Б.Баярсайхан: Бичиг ирээгүй гээд байна.
Д.Сандаг-Очир: Би 12 цагаас албан ёсны арга хэм­жээтэй болчихлоо, ууч­лаа­рай. Баянгол, Хан-Уул, Булган, Дорнод дөрвийг хорооноос нэр дэвшигчдийг нийтээр нь түдгэлзээд, тойргийн хооронд нь энэ асуудлаа шийд гэж саналаа өгөх нь зүйтэй. Ха­рин Сонгинохайрхан, Хэнтий хоёрыг тодруулж байгаа тул тодруулсны дараа олонхийн саналд санал өгөхөд бэлэн байна. Ингээд дөрөвт саналаа өглөө, хоёрыг нь та бүгд хаашаа санал өгөх нь үү тэнд би саналаа өгье. Бичгээр саналаа үлдээлээ. Өнөөдөр Ерөнхийлөгчид өргөн барих ёстой. Цаг өгсөн ч өргөн барина, цаг өгөөгүй ч өргөн барина. Цаг өгөхгүй бол бичиг хэрэгт нь өргөн барилаа гэд­гээ он, сар, өдрөөр нь оруулъя гэсэн саналтай байна.
М.Мэндбилэг: Д.Сандаг-Очир гишүүнийг байгаа дээр санал хурааж асуудлаа шийдье.
П.Бямбацэрэн: Тэгье. Бүх зүйл ойлгомжтой байгаа тул саналаа хураая. Яаруу ажилтай байгаа тул явах хэрэгтэй байна.
Б.Баттулга: Тэгэхээр би­дэнд ойлгомжтой байгаа асуу­дал бол Баянгол, Хан-Уул, Булган, Дорнод байна. Сон­гино­хайрхан, Хэнтий хоёроо шийдмээр байна.
Д.Сандаг-Очир: Эхний дөрвөө шийдчихсэн үү?
Б.Баттулга: Эхний дөр­вөө шийдэх үү? Баянгол, Хан-Уул, Хэнтий, Дорнод дөрвөө авч үлдэх үү?
Ш.Солонго: Тойргоор нь уу?
Б.Баттулга: Тойргоор нь. Тойрогт нь шилжүүлье

Хорооны гишүүд санал нэгтэй дэмжив.
Б.Баттулга: Одоо Сон­гинохайрхан, Хэнтий хоёр үлдлээ.
М.Мэндбилэг: Би Сонгинохайрханыг үлдээе гэсэн саналтай байна.
Б.Баярсайхан: Хэнтий бидний долдугаар сарын дөр­вөнд гаргасан шийдвэрийг хүлээж аваагүй гэсэн мэ­дээллийг тойргийн хорооны дарга нь өгөөд байна.
Ш.Солонго: Факсаар явуулъя. Би нэг санал хэлье. Эхний дөрвөн тойргоо бид санал хураагаад шийдсэн, одоо үлдсэн хоёр тойргоо та хоёр тодруулаад, эргэлзээтэй байвал орхиод явах нь зүйтэй.
П.Бямбацэрэн: Гэхдээ тэр хоёр чинь зарим хэсэг дээрээ, дүнг нь өргөн барьж байгаа ч гэсэн зарим хэсэг дээрээ тоолохыг нь ерөнхийд нь дэмжсэн шүү дээ?
Ш.Солонго: Тийм.
П.Бямбацэрэн: Маргаантай байвал тэндээ тоолж бай гээд хэлчихсэн байгаа шүү дээ.
М.Мэндбилэг: Сонгинохайрхан дээр санал хураая.
Ш.Солонго: Дарга, нарийн бичгийн дарга хоёрт орхиод явлаа.
Б.Баттулга: Би сая Сонгинохайрхантай ярилаа, долоон хэсэг дээр дахин тоолохоор тогтоол гарсан гэсэн.
П.Бямбацэрэн: Тэгвэл тэр нь явж л байг л дээ.
Б.Баярсайхан: Тоолохгүй гээд тогтоолоо ирүүлсэн гээд ажлын алба одоо өгөх гээд байна шүү дээ.
Б.Баттулга: Би сая П.Самдан гуайтай ярилаа шүү дээ.
Б.Баярсайхан: Бидний яриад байгаа хүн тойргийн хороог төлөөлж байгаа юу, үгүй юу гэдгийг бас бодох ёстой шүү. Би Д.Наранзулаас та тойргийн хороогоо төлөөлж ярьж байна уу гэж асуулаа шүү дээ. Зүгээр утсаар ярих биш цаас авах хэрэгтэй. Тог­тоол гаргасан гэж сая Б.Оюу­маа хэлээд одоо авчрах гээд явлаа.
Б.Алтанжаргал: Тийм, цаасаар авах хэрэгтэй.
Д.Эрдэнэчулуун: Тэр тогтоолыг харъя.
Б.Баттулга: Манай гишүүд тэр тогтоолыг харж нягтлаад шийд гэдэг эрхийг бид хоёрт өгч байгаа юм байна?
П.Бямбацэрэн: Тэгье.
Д.Эрдэнэчулуун: Өргөн барихаас өмнө өөр тойргийн хороо хуралдаад тогтоол гаргавал яах вэ?
М.Мэндбилэг: Чингэлтэй гаргах гэж байна гэсэн.
Б.Баттулга: Бидэнд мэдэгдсэн юм алга байна.
Б.Баярсайхан: Өргөн барих гээд цаг өгөхгүй хоёр хонож байна шүү дээ. Тэр асуудлыг яах вэ? Хэрэв өнөөдөр цаг өгөхгүй бол бид 13-нд өгөх үү? Эсвэл бичгээр хүргүүлэх үү?
Б.Алтанжаргал: Аваачаад шууд бүртгэлд нь оруулахаас.
Б.Баттулга: Д.Сандаг-Очир гишүүн тийм санал хэлсэн л дээ.
П.Бямбацэрэн: Тийм. Гэхдээ заавал ажлын цаг дуусахыг хүлээх хэрэггүй шүү дээ. 15 цагаас өмнө өгөх хэрэгтэй.
Б.Баярсайхан: Тэгэхгүй бол бид утсаар цаг хүсээд байдаг.
П.Бямбацэрэн: Хоёр дарга цаг заваар боломжтой гишүүдтэйгээ очоод өгөөд гаръя гээд очих хэрэгтэй. Цагаа хүссэн, одоо цаг өгөхийг нь хүлээгээд байх хугацаа алга байна шүү дээ. Хуулийн хугацаа тулсан байна.
Д.Баяндүүрэн: Нэгдсэн дүнгээсээ тойргоор нь авах юм уу?
Ш.Солонго: Тийм.
Б.Алтанжаргал: УИХ-ын гишүүний түр үнэмлэхээ авсан хүмүүс гомдол мэ­дүүлнэ. Бид үнэмлэхээ ав­чих­сан байхад айлтгасангүй гэх байх даа. Үүнд бид ямар тайлбар, хариу өгөх вэ?
Ш.Солонго: Та бүхний эрхийг хязгаарлаагүй, дахин тоолох гэж байгаа, дахиж тоолохоор дүнд нөлөөлж ма­гадгүй, бид тоолоод дүнгээ өгөнгүүт дахиад өргөн барина гэж хэлье.
П.Бямбацэрэн: Маргаан шийдвэрлээгүй байгаа тул түр орхисон, шийдэгдсэний дараа өргөн барина гэнэ л дээ.
Б.Баярсайхан: Х.Пү­рэв­сүрэн гишүүний асуулт яг ийм байсан шүү дээ, ямар үндэслэлээр авч үлдэх гээд байгаа юм бэ, эрх зүйн ямар үндэслэл байна аа тэрнийг тайлбарлаач гээд байсан.
Б.Алтанжаргал: Тэгээд манай Сонгуулийн ерөнхий хороонд тийм эрх байна уу гээд бөөн асуудал гарна.
Ш.Солонго: Маргаан шийдвэрлэгдээгүй тул дүн эцсийн байдлаар гарахгүй байна.
П.Бямбацэрэн: Тийм. Маргаан шийдвэрлэгдээгүй учир тойргийн хорооны тог­тоол хүчин төгөлдөр болж ирж чадахгүй байна. Тойргийн тогтоол хүчин төгөлдөр бо­лоод ирсэн үед л өргөн барих нөхцөл бүрдэнэ.
Б.Баярсайхан: Тэгвэл Сонгинохайрхан, Хэнтий хоё­рыг тодруулъя. Харин дараа нь түр гишүүний үнэмлэхээ авсан улсуудаас гомдол гар­на л даа.
Б.Алтанжаргал: Зайлшгүй гарна.
Б.Баттулга: Тэгнэ.
М.Мэндбилэг: Тэрнийг саяынх шигээ л тайлбарлана. Тогтоол нэг л гарч байгаа шүү дээ. Тэрнийгээ хэлнэ.
Б.Алтанжаргал: Тийм. Хүн тус бүрээр гараагүй бо­лохоор түвэгтэй юм байна.
Д.Эрдэнэчулуун: Хүн тус бүрээр гаргаж баймаар юм байна.
Б.Алтанжаргал: Хүн тус бүрээр гаргаж байх ёстой юм байна.
Ш.Солонго: Тийм. Олон мандаттай гэдэг чинь цаагуураа хүн тус бүрээр биш, нэг тогтоол гаргана гэсэн утга байгаа шүү.
М.Мэндбилэг: 58 байгаа юм чинь Сонгинохайрхан, Хэнтий хоёроо оруулаад л айлтгая.
Б.Алтанжаргал: Үлдээгээд үү?
Б.Баттулга: Хэнтий, Сонгинохайрханы тойргийн хорооны албан ёсны шийдвэр цаасыг нь харж байгаад сайн тодруулъя. Дараа нь сонгуулийн нэгдсэн дүнд оруулах эсэхээ шийдье.

Хорооны гишүүд санал нэгтэй дэмжив.

Асуудал. шийдвэрлэсэн нь:
УИХ-ын сонгуулийн 4, 7, 21, 25 дугаар тойргийн дүнг эдгээр тойрогт гарч буй маргаан шийдвэрлэгдэх хүртэл түр үлдээх, УИХ-ын сонгуулийн 18, 26 дугаар тойргийн тухайд сайтар нягтлан шалгасны үндсэн дээр эцэслэн шийдвэрлэх үүргийг хорооны дарга, нарийн бичгийн дарга нарт өгч, УИХ-ын 2008 оны ээлжит сонгуулийн нэгдсэн дүнг дээрх дөрөв тойргийг үлдээн долдугаар сарын 10-ны өдөр буюу энэ өдөртөө багтаан Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид айлтган, нийтэд мэдээлэх нь зүйтэй гэж хорооны гишүүд санал нэгтэй тогтов.

Үүгээр хорооны хурал­даан 12.35 цагт өндөрлөв.

Танилцсан Б.Баттулга
Хянасан: Б.Баярсайхан
Тэмдэглэл хөтөлсөн: Б.Маймөнх

Twitter logoPost
gogo logo
gogo logo   Бидний тухай gogo logo   Сурталчилгаа байршуулах gogo logo   Редакцийн ёс зүй gogo logo  Нууцлалын бодлого gogo logo   Холбоо барих

© 2007 - 2025 Монгол Контент ХХК   •   Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан