Эрдэмтэд анх удаа биологийн хувьд хоёр эцэг, нэг эхтэй хулганыг гаргаж авсан нь нөхөн үржихүйн шинжлэх ухааны салбарт чухал үйл явдал болжээ.
Японы Осакагийн их сургуулийн геномын биологийн профессор Кацухико Хаяшигаар ахлуулсан баг эр хулгануудын арьсны эсээс авсан өндгийг эм хулганад суулгаснаар эрүүл гөлчгий гаргаж чадсан гэж гуравдугаар сарын 15-нд "Nature" сэтгүүлд нийтэлсэн судалгаа харуулжээ.
Хүн төрөлхтөнд ойрын хугацаанд хэрэглэх нь эргэлзээтэй, магадгүй 10 жил эсвэл түүнээс дээш хугацаа шаардагдана
Олон жилийн турш үргэлжилсэн лабораторийн ажлын үр дүн нь ижил хүйстэн хосуудад зориулсан эсвэл ирээдүйн эмчилгээний боломжийг өргөжүүлж, ховордсон амьтдын устах аюулаас урьдчилан сэргийлэхэд тустай байж магадгүй юм. Гэсэн хэдий ч лабораторийн нөхцөлд хүний өсгөвөрлөсөн эсийг ашиглахаас өмнө сурах зүйл их байгааг эрдэмтэд анхааруулж байна.
"Хүн төрөлхтөнд ойрын хугацаанд хэрэглэх нь эргэлзээтэй, магадгүй 10 жил эсвэл түүнээс дээш хугацаа шаардагдана. Хэдийгээр эсүүдийг нийлүүлсэн ч өндөг эрүүл хүүхэд болоход аюулгүй эсэхийг бид одоо хэлж мэдэхгүй" гэж Хаяши хэлэв.
Хулганы сүүлнээс арьсны эсийг дахин програмчлан авсан байна. Тодруулбал, Эрдэмтэд эр хүнийх шиг нэг X, нэг Y хромосом агуулсан, бүрэн боловсорсон эр лабораторийн хулганы сүүлнээс арьсны эсийг авч, тэдгээрийг өдөөгдсөн плюрипотент үүдэл эс буюу iPSCs болгон хувиргасан нь дахин програмчилсан эсийн нэг төрөл болжээ. Үр хөврөлийн үүдэл эсийг дуурайдаг эсийг бий болгох тусгай генийн инженерчлэлийн энэхүү үйл явцыг Нобелийн шагналт эрдэмтэн Шинья Яманака анх санаачилсан юм.
Сонирхуулахад, хүний ямар ч төрлийн эс болгон хөгжүүлж болох өдөөгдсөн плюрипотент үүдэл эсийг биологийн судалгаанд хүний өвчлөлийг загварчлах, судлах, эм үйлдвэрлэхэд өргөн ашигладаг.
Эр бэлгийн эсийг нийлүүлж, эм хулганы саванд суулгасны дараа амьдрах чадвартай болж, цаашлаад эрүүл төл гарсан. Энэхүү нээлтийг алсдаа хүмүүст (жишээ нь, ижил хүйстэн хосуудад) хэрэглэх боломжтой ч магадлал тун бага байгаа аж. Учир нь үр суулгасан 630 хулганын үр хөврөлийн долоо нь л гөлчгий төрүүлжээ. Хаяши хэлэхдээ, энэ амжилт бага буюу ойролцоогоор 1 хувь нь бэлгийн хромосомын хувиргалтаас шалтгаалаагүй боловч лабораторид өсгөвөрлөсөн эсүүд нь төрөлх чадвараас доогуур байдагтай холбоотой гэжээ.
Эх сурвалж: CNN
Эрдэмтэд анх удаа биологийн хувьд хоёр эцэг, нэг эхтэй хулганыг гаргаж авсан нь нөхөн үржихүйн шинжлэх ухааны салбарт чухал үйл явдал болжээ.
Японы Осакагийн их сургуулийн геномын биологийн профессор Кацухико Хаяшигаар ахлуулсан баг эр хулгануудын арьсны эсээс авсан өндгийг эм хулганад суулгаснаар эрүүл гөлчгий гаргаж чадсан гэж гуравдугаар сарын 15-нд "Nature" сэтгүүлд нийтэлсэн судалгаа харуулжээ.
Хүн төрөлхтөнд ойрын хугацаанд хэрэглэх нь эргэлзээтэй, магадгүй 10 жил эсвэл түүнээс дээш хугацаа шаардагдана
Олон жилийн турш үргэлжилсэн лабораторийн ажлын үр дүн нь ижил хүйстэн хосуудад зориулсан эсвэл ирээдүйн эмчилгээний боломжийг өргөжүүлж, ховордсон амьтдын устах аюулаас урьдчилан сэргийлэхэд тустай байж магадгүй юм. Гэсэн хэдий ч лабораторийн нөхцөлд хүний өсгөвөрлөсөн эсийг ашиглахаас өмнө сурах зүйл их байгааг эрдэмтэд анхааруулж байна.
"Хүн төрөлхтөнд ойрын хугацаанд хэрэглэх нь эргэлзээтэй, магадгүй 10 жил эсвэл түүнээс дээш хугацаа шаардагдана. Хэдийгээр эсүүдийг нийлүүлсэн ч өндөг эрүүл хүүхэд болоход аюулгүй эсэхийг бид одоо хэлж мэдэхгүй" гэж Хаяши хэлэв.
Хулганы сүүлнээс арьсны эсийг дахин програмчлан авсан байна. Тодруулбал, Эрдэмтэд эр хүнийх шиг нэг X, нэг Y хромосом агуулсан, бүрэн боловсорсон эр лабораторийн хулганы сүүлнээс арьсны эсийг авч, тэдгээрийг өдөөгдсөн плюрипотент үүдэл эс буюу iPSCs болгон хувиргасан нь дахин програмчилсан эсийн нэг төрөл болжээ. Үр хөврөлийн үүдэл эсийг дуурайдаг эсийг бий болгох тусгай генийн инженерчлэлийн энэхүү үйл явцыг Нобелийн шагналт эрдэмтэн Шинья Яманака анх санаачилсан юм.
Сонирхуулахад, хүний ямар ч төрлийн эс болгон хөгжүүлж болох өдөөгдсөн плюрипотент үүдэл эсийг биологийн судалгаанд хүний өвчлөлийг загварчлах, судлах, эм үйлдвэрлэхэд өргөн ашигладаг.
Эр бэлгийн эсийг нийлүүлж, эм хулганы саванд суулгасны дараа амьдрах чадвартай болж, цаашлаад эрүүл төл гарсан. Энэхүү нээлтийг алсдаа хүмүүст (жишээ нь, ижил хүйстэн хосуудад) хэрэглэх боломжтой ч магадлал тун бага байгаа аж. Учир нь үр суулгасан 630 хулганын үр хөврөлийн долоо нь л гөлчгий төрүүлжээ. Хаяши хэлэхдээ, энэ амжилт бага буюу ойролцоогоор 1 хувь нь бэлгийн хромосомын хувиргалтаас шалтгаалаагүй боловч лабораторид өсгөвөрлөсөн эсүүд нь төрөлх чадвараас доогуур байдагтай холбоотой гэжээ.
Эх сурвалж: CNN