УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ. Өнөөдрийн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлууд: 

• Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон гэж үзэж бүрэн эрхийг нь хүлээн зөвшөөрөх тухай хуулийн төсөл
• “Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тангараг өргөх тов тогтоох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл
• Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 2021 оны 06 дугаар дүгнэлт
• Нийгмийн даатгалын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон Нийгмийн даатгалын тухай хуулиудыг хэрэглэх журмын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Эцэслэн батлах үе шат/.

Чуулган 42 гишүүний ирцтэйгээр эхэллээ. Цахимаар 37 гишүүн, танхимаас 5 гишүүн оролцож байна. Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан СЕХ-ны дарга П.Дэлгэрнаран илтгэл тавьж байна. 

Түүнчлэн Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Ж.Мөнхбат танилцууллаа. 

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, хариулт авч байна.

УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн: Бид сонгуулийн тогтолцоог өөрчлөх хэрэгтэй. Харьяалал, байгаа газрыг нь харгалзахгүй цахимаар санал өгдөг болох зохицуулалтыг хийж өгөх хэрэгтэй. Мөн тогтолцоог талаас нь харахаар өөрчлөлт хийх шаардлага байна. 4 жилийн хугацаанд 3 сонгууль зохион байгуулагдаж байгаа нь улс орон даяар улстөржилтийг бий болгож байна. Сонгуулийн тоог цөөлөх орон нутгийн буюу анхан шатны сонгууль зохион байгуулахыг болиулах шаардлага байна. Сонгуулийн ерөнхий хорооноос үүн дээр анхаарч ажиллах хэрэгтэй байна. Хувь гишүүний зүгээс энэ асуудал дээр хуулийн төсөл санаачлан ажиллах болно.

СЕХ-ны дарга П.Дэлгэрнаран: Хаягийн бүртгэлийн асуудлыг онцгой анхаарахгүй бол энэ бол сонгуульдаа оролцох асуудлыг бүрэн нээж өгөхгүй байна гэдэг дээр бид Улсын бүртгэлийн газартай ярилцаж байсан. Ер нь цааш цаашдаа сонгуульд Монголын хаанаас ч хурууны хээгээр сонгуульд саналаа өгөх боломжийг бүрдүүлэх тал дээр бид анхаарч ажиллана.

УИХ-ын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ: Аятайхан сонгууль боллоо гэж хэлж байна. Сая бид хуульд өөрчлөлт оруулсан. Таны дүгнэлтээр бол СЕХ-ны чадавхийг сайжруулах хэрэгтэй гэж хэлж байна. Тэгэхээр яг ямар чадавхийг сайжруулах вэ. Хуульд ер нь ямар өөрчлөлт оруулах хэрэгтэй вэ. Иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэхийн тулд иргэдийн байгаа газраас нь саналаа өгөх боломжийг нь бүрдүүлж өгөх хэрэгтэй юм. 

УИХ-ын гишүүн Ш.Адьшаа: Сонгуулийн үйл ажиллагаа хуулийн хүрээнд явагдаж дууслаа гэж үзэж байна. Гэсэн хэдий ч сонгуулийн үеэр гарсан зөрчлийн тухай мэдээлэл сонсмоор байна. Түүнчлэн гадаадад байгаа сонгогдоо хэрхэн идэвхтэй хамруулсан бэ. Цаашид үүн дээр анхаарах хэрэгтэй байна.

СЕХ-ны Хууль эрхзүйн хэлтсийн дарга Д.Бат-Эрдэнэ: Сонгуулийн зохион байгуулалттай холбоотой 670 гомдол мэдээлэл ирүүлсэн.

УИХ-ын гишүүн Д.Ганбат: Сонгуулийн ерөнхий хороо сурталчилгааны 14 хоногийн хугацаанд нэр дэвшигчдээ хамгаалж чадсангүй. Нэр дэвшигч нь халдвар авсан. Үүний хариуцлагыг хэн хүлээх вэ. Мөн мэтгэлцээнийг зохион байгуулаагүй. Энэ бол маш хариуцлагагүй үйлдэл. Хэн хариуцлага хүлээх вэ. Хүүхдүүд хоёр жил цахимаар хичээл хийж байхад 3 гишүүний мэтгэлцээнийг зохион байгуулж чадахгүй байгаа нь гутамшиг. Мэтгэлцээнгүй сонгуулийг дахиад хэрхэвч зохион байгуулж болохгүй шүү. Иргэдийн мэдэх эрх гэж бий шүү.

СЕХ-ны дарга П.Дэлгэрнаран: Нэр дэвшигчийн үнэмлэхийг гардуулсны дараа түүнийг төрийн хамгаалалтад авсан. Нэр дэвшигч халдвар авсанд харамсаж байна. Ийм нөхцөлд СЕХ хэрхэн ажиллах талаар хуулийн зохицуулалт байхгүй. Иймээс цаашид анхаарч ажиллана. Мэтгэлцээн сонгуулийн сурталчилгааны нэг хэлбэр. Мэтгэлцээнийг зохион байгуулах хуулийн зохицуулалт байхгүй. Энэ удаагийн мэтгэлцээн тодорхой шалтгааны улмаас хойшиллоо. Мэтгэлцээн иргэдийн мэдэх эрх, сонголтод маш их нөлөөтэй гэдэг таны саналтай санал нийлж байна.

УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг: Энэ удаагийн сонгууль маш шившигтэй жүжиг боллоо. Сонгууль нэрийдлээр цар тахлыг тархааж чадлаа. Би гишүүнийхээ хувиар Эрдэнэт очиж ажиллах гэхээр журмаараа болохгүй гэсэн. Харин дарга нар сонгуулийн сурталчилгаа хийж өглөө үдэш хүмүүсийг бөөгнөрүүллээ. Ковид тарааж байгаа нь дарга нар журам зөрчдөгт байна. Маш зохион байгуулалтгүй сонгууль боллоо. Сонгуулийн ерөнхий хорооны даргыг огцруулах хэрэгтэй. СЕХ-ны дарга улстөрждөг нөхөр болсон байна. Сонгуулийн хуулийг өөрийн дураар тайлбарладаг нөхөртэй болжээ. Төрийн албан хаагчдыг шургаж унатал ажиллуулсан. Төсвийн мөнгийг гарын салаагаар сайхан гоожууллаа. Гадаадаас зээл авчирч байгаад мөнгөтэй айл юм шиг мөнгө тараалаа. Хяналтгүй сонгууль боллоо. Улсын хэмжээнд хяналт тавих бололцоог сулруулсан. Ажиглагч гэж байхгүй. Ер нь тэгээд Монгол Улс сонгуулиа хийж чадахаа байжээ. 

Гишүүд асуулт асууж, үг хэлж дууслаа. Ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон гэж үзэж бүрэн эрхийг нь хүлээн зөвшөөрөх тухай хуулийн төслийг батлахаар санал хураалт явуулахад санал хураалтад оролцсон 63 гишүүний 61 нь дэмжлээ.

ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН ТАНГАРАГ ӨРГӨХ ӨДӨР, ЦАГИЙГ 2021 ОНЫ ЗУРГААДУГААР САРЫН 25-НЫ ӨДРИЙН 11:40 ЦАГТ БАЙХААР ТОГТООЛОО

Үргэлжлүүлэн Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тангараг өргөх тов тогтоох тухай УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцэв.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйлд шинэ сонгогдсон Ерөнхийлөгч нь УИХ Ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон гэж үзэж бүрэн эрхийг нь хүлээн зөвшөөрсөн хууль гаргаснаас хойш З0 хоногийн дотор Улсын Их Хуралд Үндсэн хуулиар тогтоосон тангараг өргөнө. Ерөнхийлөгч тангараг өргөх өдрийг УИХ товлон тогтооно гэж заасны дагуу уг тогтоолын төслийг боловсруулжээ.

Тогтоолын төсөлд шинэ сонгогдсон Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тангараг өргөх өдөр, цагийг 2021 оны зургаадугаар сарын 25-ны өдрийн 11 цаг 40 минутад байхаар тогтоохоор тусгажээ.

Тогтоолын төсөлтэй холбогдуулан гишүүдээс асуулт, санал гараагүй бөгөөд чуулганы хуралдаанд оролцсон 61 гишүүнээс 47 нь тогтоолын төслийг дэмжлээ.