АНУ-ын шинэ Ерөнхийлөгч Доналд Трампын Засгийн газраас АНУ-д хууль бусаар оршин сууж буй хүмүүсийг албадан гаргах бодлого хэрэгжүүлж эхэлсэн. Та бүхэн эрх зүйн байдалдаа анхаарал хандуулж, эрхээ хамгаалахын тулд шаардлагатай арга хэмжээг авах нь нэн чухал тул дараах зөвлөмжийг хүргэж байна:

Та цагаачлалын ямар ч статустай байсан дараах эрхийг эдэлнэ:

• Асуултад хариулахгүй, ярихгүй байх эрх: цагаачлалын статус эсвэл төрсөн газрынхаа талаар мэдээлэл өгөхийг асуухад хариулах үүрэг байхгүй.
• Өмгөөлөгч авах эрх: Цагаачлалын албан хаагчидтай уулзах үед өмгөөлөгч хүсэх эрхтэй.
• Хувийн орон зайд халдашгүй байх эрх: Таны гэрт орохын тулд цагаачлалын албан хаагч шүүгчийн гарын үсэгтэй зөвшөөрлийн бичигтэй байх ёстой.
• Өмгөөлөгчийн холбоо барих мэдээлэлтэй карт болон эрхээ хамгаалах тухай урьдчилан бэлдсэн тайлбар бичгийг үргэлж биедээ авч яваарай.

Цагаачлалын баримт бичиг хүчинтэй эсэхээ шалгах:

• Хэрэв та визтэй бол бүх баримт бичиг хүчинтэй, хугацаа дуусахаас өмнө хүчинтэй эсэхийг шалгаарай. Хэрэв визний хугацаа дуусах гэж байгаа бол хугацааг сунгах, статусыг өөрчлөх зэрэг хууль ёсны боломжийн талаар цагаачлалын өмгөөлөгчтэй зөвлөлдөөрэй.

Эрсдэлтэй нөхцөл байдлаас сэргийлэх:

• Хууль бус үйлдэл, сэжигтэй нөхцөл байдалд орохоос зайлсхийх.
• Хувийн мэдээлэл, бичиг баримтыг итгэмжлэгдсэн мэргэжилтнээс бусад хүнд өгөхөөс болгоомжлох.

Цагаачлалын өмгөөлөгчтэй зөвлөлдөх:

• Хэрэв та хууль бус оршин суугч бол эсвэл цагаачлалын статус нь тодорхой бус байгаа бол өмгөөлөгчөөс зөвлөгөө авч, хууль ёсны оршин суух эрх авах, орогнол хүсэх, эсвэл бусад хамгаалалттай холбоотой боломжуудыг судлаарай.

Гэнэтийн байдлын төлөвлөгөө бэлдэх:

• Гэнэтийн саатуулагдах тохиолдолд гэр бүл, санхүү, хүүхдүүдтэйгээ холбоотой зохицуулалтыг урьдчилан төлөвлөх.
• Чухал бичиг баримтуудыг (жишээ нь: гадаад паспорт, төрсний гэрчилгээ) аюулгүй газар хадгалаарай.
• Иргэд бие биедээ дэмжлэг үзүүлэх:
• Та суугаа хотынхоо Монголчуудын байгууллага, нийгэмлэгүүдтэй харилцаатай байж, мэдээлэл, дэмжлэг авах боломжийг ашиглаарай.

Залилангийн оролдлогоос сэргийлэх:

• Цагаачлалын асуудлыг шийдэх 100% баталгаатай шийдэл санал болгож буй хүмүүсээс болгоомжил. Тэдний үнэмлэх бичиг баримтыг шалгаж, лицензтэй өмгөөлөгч эсвэл найдвартай байгууллагатай зөвлөлдөөрэй.

Ерөнхий Консулын газар:

• Сан Франциско хот дахь Монгол Улсын Ерөнхий Консулын газар та бүхэнд туслахад үргэлж бэлэн байна. Хэрэв танд асуулт, санаа зовнисон зүйл байвал бидэнтэй холбогдоно уу.

Цагаачлалын асуудлаар туслалцаа, зөвлөгөө өгч буй АНУ-ын төрийн бус байгууллагууд:

Католик Хууль Зүйн Цагаачлалын Сүлжээ (CLINIC):

• CLINIC нь “Та өөрийн эрхээ мэдэх үү" гарын авлагуудыг олон нийтэд түгээж буй. Энэ гарын авлагад гэртээ, нийтийн газар, ажлын байран дээр хэрхэн өөрийн эрхээ хамгаалах талаар тодорхой заавар, зөвлөмж өгсөн байна.

Америкийн Цагаачлалын Хуульчдын Холбоо (AILA):

• AILA нь цагаачлалын хуульчид болон үйлчлүүлэгчдийнхээ хэрэгцээнд зориулан боловсруулсан боловсролын материалуудыг түгээж байгаа юм. Эдгээр гарын авлага нь цагаачлалын хуулийн нарийн төвөгтэй асуудлуудыг ойлгоход тусалдаг.

Америкийн Иргэний Эрх Чөлөөний Холбоо (ACLU):

• ACLU нь "Та өөрийн эрхээ мэдэх үү" нэртэй дэлгэрэнгүй гарын авлагуудыг цагаачдад зориулан гаргаж байгаа. Эдгээр гарын авлагад цагаачлалын албаны ажилтнуудтай уулзах үед болон хууль сахиулагчидтай харьцах үед эрхээ хэрхэн хамгаалах талаар тодорхой заавар өгч буй юм.

Эх сурвалж: Сан Франциско хот дахь Монгол Улсын Ерөнхий Консулын газар