Энэ удаа бид Монгол улсын ноолуурын салбарыг хөгжүүлэн олон улсад танигдахад хувь нэмрээ оруулан сүүлийн 10 жилийн турш ажиллаж буй МСК кашмер брэндийн дизайнер Ли Жэ Хитэй монгол ноолуурын онцлог, ноолуурын салбарын хөгжил болон МСК кашмер брэндийн талаар ярилцсанаа хүргэж байна.

-Сайн байна уу, та өөрийгөө товчхон танилцуулна уу
- Сайн байна уу, намайг Ли Жэ Хи гэдэг. МСК кашмер буюу Mongolian cashmere king брэндэд дизайнер хийхээс гадна Азийн зах зээлийн борлуулалтыг өсгөх ажилд дэмжлэг үзүүлдэг. Ер нь 20 наснаасаа эхлэн хувцас загварын салбарт ажиллаж байгаа бөгөөд сүүлийн 10 жилийн хугацаанд Монгол ноолуураар хувцас урлан олон улсын зах зээлд гаргах ажлыг хийж байна.

-Гадаад хүн Монголын ноолуурын салбарт ажилладаг гэхээр сонирхолтой юм аа. Яагаад заавал монгол ноолуурыг сонгон ажиллаж байгаа бэ?
-Арван хэдэн жилийн өмнөөс Солонгосын хувцас загварын зах зээлийн өрсөлдөөн маш ширүүн болж ирэхийг дүү бид хоёр уг салбарт ажиллаж, хангалттай туршлагатай болсон хүмүүсийн хувьд их сайн анзаарсан. Өрсөлдөгчдөөсөө ялгарахын тулд бидэнд өөрчлөлт хэрэгтэй гэдгийг ч ойлгосон. Тиймээс судалсаар, өөрсдийн  нэхмэл, сүлжмэл хувцас бүтээдэг байсан туршлагадаа тулгуурлан ноолуурыг сонирхон, тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүний зах зээлд өрсөлдөхөөр шийдэж байсан. Ноолуур нийлүүлэгчдийн хувьд Итали, Хятад болон Монгол гэдэг сонголтууд байсан ч яагаад ч юм Монгол ноолуур илүү гоё байх юм шиг санагдан шууд Монгол руу нисэх билет аван дүүтэйгээ хамт Монголд анх ирж байсан.

-Ямар ч төсөөлөлгүй Монголд ирсэн гэсэн үг үү? 10 жилийн өмнөх Монголын ноолуур үйлдвэрлэл өнөөдрийнхөөс хэр өөр байсан бэ?
-Тийм ээ, ер нь тийм ч их төсөөлөл байгаагүй ээ. Анх ирээд Монголын хөдөөд, малчдад маш их сэтгэл татагдсан. Малчдын ажил хөдөлмөр, тэсвэр тэвчээрийг үнэхээр их биширсэн. Ноолуурын томоохон гэсэн үйлдвэрүүдээр явж уулзан нөхцөл байдалтай биечлэн танилцахад ноолуураас илүүтэй худалдаалах үнэ багатай тэмээ болон хонины ноосон бүтээгдэхүүнүүд дээрээ илүү анхаардаг, ноолууран хувцас үйлдвэрлэл одоогоос харьцангуй багатайгаас гадна хүчин чадал нь ч муухан байсан. Үйлдвэрүүдийн загвар, дизайн болон технологи ч харьцангуй муу байсан хэдий ч малчдын хүнд хэцүү хөдөлмөрийн үр дүнд бий болсон ноолуурыг эх оронд нь нэмүү өртөг шингээлгүй шууд түүхийгээр нь гаргаад хувцас үйлдвэрлэх нь ёс зүйгүй мэт санагдсан. Хэдий эцсийн бүтээгдэхүүн экспортолъё гэж зорьсон ч Монголтой холбогдсон эхний хоёр жил маань Монголчуудыг ойлгох, байгаа нөхцөл байдалдаа дасан зохицоход зарцуулагдсан гэж хэлж болно.

Тухайн үед сонгосон үйлдвэрүүд дээрээ өөрийн авах бүтээгдэхүүний загвар, дизайныг гаргаж өгөн бүтээгдэхүүнээ захиалан хийлгэж эхэлсэн ч эцсийн бүтээгдэхүүний чанар, гүйцэтгэл нь шаардлагад бүрэн нийцэхгүй байх асуудал их гардаг байсан. Тэгээд л оёдлоо ингэж хийгээрэй, индүүдлэгээ тэгж хийгээрэй гэх мэтээр өөрийн мэдлэг туршлагыг зааж сурган, хамтарч эхэлсэн. Харин одоо бол үйлдвэрүүдийн чанар их сайжирсан гэж боддог. Мөн ноолууран бүтээгдэхүүний загварууд ч сайжирч, Монголчууд өөрсдөө ноолуураа сайн хэрэглэдэг болж, олон улсын зах зээлд ч Монгол ноолууран брэндүүд гарч эхэлсэнд хувьдаа маш баяртай байдаг. Мөн МСК кашмер дээр загвар гаргахаас эцсийн бүтээгдэхүүн гарах хүртэл бүхий л процесст өөрөө оролцож, хяналтаа тавин, хүссэн чанартай бүтээгдэхүүнээ гаргаж аван, нүүр бардам бусдад санал болгох боломжтой ажиллаж байгаадаа маш их баярладаг.

-Танай МСК кашмер ноолууран бүтээгдэхүүнээ зөвхөн Солонгост экспортолдог уу? Солонгос хэрэглэгчид Монгол ноолуурыг хэр таатай хүлээж авдаг бэ?
-Хэдийн Солонгосын зах зээл рүү илүүтэй бүтээгдэхүүн маань гарч байгаа ч Хятад болон Америкийн зах зээлд ноолууран бүтээгдэхүүнээ нийлүүлж байгаа. Солонгосчуудын хувьд 10 жилийн өмнө бол ноолууран бүтээгдэхүүний талаар мэдлэг мэдээлэл хомс байсан. Анх ноолуур өөрөө үнэтэй бүтээгдэхүүн учраас Солонгос хэрэглэгчид маань мэдээж эргэлзэж байсан. Гэхдээ ноолуур маань өөрөө амьд ширхэгтэй байгалийн гаралтай, хөвөн зөөлөн, дулаан, тансгаас гадна загварлаг бүтээгдэхүүн болж очсон тул Солонгосчууд маш дуртай болж, таатай хүлээж авсан. Одоогоор, Солонгосын зах зээлд борлуулагдаж буй ноолууран бүтээгдэхүүний дийлэнх, магад 80-90% нь Монгол ноолуур байх.

Бид Монгол ноолуурыг Солонгост home shopping шопоор зарагддаг эрэлттэй бараа болтол зах зээлд таниулж чадаж байгаа. Учир нь Солонгосчууд Монгол ноолуурыг хамгийн сайн гэж боддог болсон. Солонгост зарагдаж буй ноолууран бүтээгдэхүүний хувьд загвар, чанар, Монголоос гаралтай гэдэг нь их чухал учраас бид Made In Mongolia гэж шошгодоо заавал

оруулдаг. Манай ноолуурыг өмссөн хэрэглэгчид маань 100% сэтгэл хангалуун байдаг. Нэг удаа худалдан авалт хийсэн бол дараа дахин хэрэгцээ гарвал заавал манайд ирдэгт өөрсдөөрөө их бахархдаг (инээв).

-МСК кашмер брэнд нь Монголд хэзээнээс үйл ажиллагаа явуулж эхэлсэн бэ? Өөрсдийн онцлогоо манай хэрэглэгчдэд танилцуулна уу.
-Тэгэлгүй яах вэ. МСК кашмер брэнд Монголд танилцуулагдаад 5 жил болж байна. Манай компанийн хувьд гадаад борлуулалтаа түлхүү анхаарч ирсэн тул дотоодын хэрэглэгчдэд төдийлөн танигдаагүй байх. Манай бүтээгдэхүүний загварын төрөл олон, нэг загвараас цөөн тоогоор Монголд зарагддаг тул дахин давтагдал багатай байдаг. Монголчуудыг загварын мэдрэмж сайтай, өвөрмөц, онцгой зүйлд дуртай, ганган хүмүүс гэж би хардаг. Тиймээс манайхыг мэддэг болсон Монгол үйлчлүүлэгчдийн хувьд танайхаас л гоё загвартай ноолуур авдаг шүү гээд дахин дахин ирж үйлчлүүлдэг. Бид жил бүр 400 гаруй шинэ загварыг багтаасан коллекцоо гаргадаг бөгөөд загвараа гаргахдаа загварын сүүлийн үеийн чиг хандлагыг дэлхий даяар судалж Итали, Хятад, Солонгос гэх мэт загварын хөгжлөөр тэргүүлж буй орнуудын шинэ трендтэй танилцаж өөрсдийн авьяас, мэдрэмжтэй хослуулдаг.

Шинэ загварууд гаргахдаа өнгөний сонирхолтой сонголтуудыг ч хэрэглэгчдэдээ санал болгохыг хичээдэг. Ноолуур маань тансаг, үнэ цэнтэй бүтээгдэхүүн учраас хүнд олон жил хэрэглэгддэг онцлогтой тул би загваруудаа гаргахдаа өмссөн эзнийх нь нас, биеийн онцлог, галбираас үл хамааран сайхан харагдах боломжтой, олон төрлийн хувцастай зохицох байдлыг бодолцон хийдэг. Монгол хэрэглэгчдээсээ ч олон магтаал сонсож урамшин ажилладаг. Манай худалдааны төлөөлөгчид орж ирсэн үйлчлүүлэгчид “танайх ямар гоё загвартай юм бэ?” гэж их хэлдэг, хариуд нь бид “манайх Солонгос загвар зохион бүтээгчтэй” гэж хэлдэг гэсэн. Тэгэхээр нөгөөдүүл нь “тийм байх аа” гэдэг гээд (инээв).

-Монголын ноолуурын салбарт ажиллаж буй гадаад хүний хувьд Монголчуудад хандан хэлэх үг байна уу?
-Би Монголчуудад их хайртай. Амьдралынхаа ихэнх хугацааг буюу жилийн 12 сарын бараг 8-д нь Монголд амьдарч байна. Ноолуурын салбар маань асар олон хүний хөдөлмөрийн үр дүнд явдаг салбар. Ер нь ноолууран бүтээгдэхүүн бий болоход амархан ажил гэж байхгүй. Ялангуяа хөдөө хээр, хүнд хэцүү нөхцөлд хонь, ямаагаа өсгөн бидний түүхий эд ноолуурыг бэлтгэж байдаг малчдадаа би маш их баярлалаа гэж хэлмээр байна. Тэдний үнэ цэнтэй хөдөлмөрт алга ташин, мэхийн ёсолмоор санагддаг. Дээр нь ноолуурыг боловсруулах, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх шат дамжлага бүрд ажиллаж буй хүмүүсийн хөдөлмөр ч амархан биш хариуцлагатай гэдгийг би мэднэ. Тиймээс бид Монгол ноолуурыг дэлхийд таниулан ажиллахдаа, ноолуурын нэмүү өртгийн сүлжээнд оролцож буй хүн бүрийн шаргуу хөдөлмөрийн үнэ цэнийг ахиу байлгах дээр анхаарч гадаад зах зээл дэх үнийн бодлогыг дотоодынхоос 2-3 дахин үнэтэй байлгах гэж хичээдэг.   

Эцэст нь, өдөр бүр хичээн ажилладаг та бүхэндээ үнэхээр их талархаж байна. Мөн биднийг сонгон үйлчлүүлдэг, дэмждэг, урам хайрладаг хэрэглэгч бүртээ баярлалаа. Бид улам хичээн, илүү сайжирч, ажиллах болно оо. Байнгын хэрэглэгч маань болоорой. Брэнд маань хөгжихийн хэрээр малчид, ажилчид болон хэрэглэгчдэдээ баярласнаа бодитоор илэрхийлэн ажиллах болно оо.

-Ярилцлага өгсөн танд баярлалаа. Магад манай уншигчид МСК кашмерын бүтээгдэхүүнийг үзэж сонирхон, худалдан авалт хийхээр бол хаана очих хэрэгтэй бэ?
-Асуусанд баярлалаа. Бид энэ жилээс Монгол хэрэглэгчдэдээ танигдах, илүү ойр байхыг хичээн ажиллаж эхэлсэн. Манайх Монголд анх удаа кофе ба ноолуур консептыг хөгжүүлж Грандхилл зочид буудал болон Тэрэлжид салбар дэлгүүрүүдээ кофе шопын хамт ажиллуулж байгаа. Бас Алтаргана төв дээр байгууллагын борлуулалт болон экспортын худалдаанд зориулсан салбараа ажиллуулдаг. Та бүхэн манай салбаруудаар айлчлан, тав тухтай үйлчлүүлээрэй. Бидэнтэй хамт байж, байнгын үйлчлүүлэгч маань болоорой гэж та бүхнээс дахин хүсье.

Дашрамд, бид энэ жил анх удаа “Гоёл 2025” Монголын хамгийн том загварын шоунд 3 коллекц 36 иж бүрдэл загвараар оролцож өөрсдийн бүтээгдэхүүнүүдээ Монголчууддаа танилцууллаа. Уг наадамд танилцуулсан ноолуураар хийсэн эрэгтэй, эмэгтэй хувцас болон нэмэлт аксисор буюу малгай, ороолт, бээлий, нөмрөгүүдийн маань загварыг үзэгч олон болон шүүгчид өндрөөр үнэлж “Тусгай шагнал”-ыг өглөө. “Ноолуураар ийм гоё загвартай хувцас хийдэг юм уу” гээд л үзсэн хүмүүс баяр хүргээд, манай хамт олон хийж буй ажлаараа бахархсан, үнэхээр баяртай үдэш байсан (инээв). Маш их баярлалаа.