Уганда улсын Ерөнхийлөгч Ёвери Мусевени ижил хүйстнүүдийн харилцааг хориглосон шинэ хуулийн төслийг баталжээ. Ингэснээр ижил хүйстний харилцаа үүсгэсэн хүмүүст оногдуулах ялыг цаазын ял хүртэл чангатгасан байна.

Өнгөрсөн гуравдугаар сард Угандагийн парламентын баталсан хуулийн анхны хувилбараас Ерөнхийлөгчийн баталсан хууль ялгаатай бөгөөд өмнө нь ЛГБТК хүмүүс өөрсдийгөө илчлэхэд оногдуулдаг байсан ял шийтгэлийг шинэ хуулиас хасжээ. Тодруулбал, гетеросексуалаас бусад хүйсийн чиг баримжаатай болохоо илчлэх нь гэмт хэрэг гэж үзэж байсан бол дэлхийн хаана ч байдаггүй ийм хуулийн заалтыг уг хуулийн төслөөс хассан байна.

Парламентын гишүүд ерөнхийлөгчийн хүсэлтээр хуулийг бага зэрэг зассан боловч дарангуйллын шинжтэй ихэнх заалт хэвээр үлджээ. Гишүүд өөрсдийгөө барууны шахалтад автахгүй байхыг эрмэлзэж байна хэмээн тайлбарласан байна.

Харин тус улсын худалдааны хамгийн том түншүүдийн нэг болох АНУ дээрх хуулийг баталбал эдийн засгийн сөрөг үр дагавар гарна гэж Угандагийн эрх баригчдад сануулжээ.

Ерөнхийлөгч Мусевенигийн баталсан хуульд дараах шийтгэлийг оноох юм байна. Үүнд:

• Ижил хүйстэнтэйгээ бэлгийн харилцаанд орвол бүх насаар нь хорих ял
• Ижил хүйстний харилцааг сурталчилбал 20 жилийн хорих ял
• Ижил хүйстэнтэй харилцаа үүсгэх гэж завдсан бол 10 хүртэлх жилийн ял оноох
• Ижил хүйстэнтэйгээ харилцаанд орсныг хүндрүүлэх нөхцөлтэйгөөр авч үзэх буюу ижил хүйстэй насанд хүрээгүй эсвэл ижил хүйстэй хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнтэй бэлгийн харилцаанд ороод ХДХВ/ДОХ зэрэг эдгэшгүй өвчин туссан бол цаазаар авах ял хүртэл оноох юм байна.

Тус улсад ижил хүйстний харилцааны аливаа хэлбэрийг хуулиар хориглож, сурталчлах, хүлээн зөвшөөрөхөд чиглэсэн аливаа үйл ажиллагааг хоригложээ. Ижил хүйстний гэрлэлтийг ч хориглосон байна. Ийм үйл ажиллагаа явуулсан олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэл, төрийн бус байгууллагыг торгох, үйл ажиллагааг нь түдгэлзүүлэх зэрэг шийтгэлтэй аж.

НҮБ-ын холбогдох байгууллагууд шинээр батлагдсан дээрх  хууль Уганда дахь ХДХВ-ийн эсрэг тэмцэлд ноцтой саад учруулна гэж мэдэгджээ. "Энэ хуулийг баталсантай холбоотойгоор урьдчилан сэргийлэх болон эрүүл мэндийн үйлчилгээний хүртээмжийг хэдийн бууруулаад байна" гэж UNAIDS, АНУ-ын ДОХ-ын эсрэг яаралтай тусламжийн төлөвлөгөө, ДОХ, сүрьеэ, хумхаа өвчинтэй тэмцэх олон улсын сан мэдэгдэв.

Эх сурвалж: ВВС