Бидний тухай
Сурталчилгаа байршуулах
Редакцийн ёс зүй
Нууцлалын бодлого
Холбоо барих
Онцлох
Шинэ
Тренд
Буцах
13
-ТЭД ҮДИЙН ХООЛНЫ САЙН ЖИШИГ ТОГТООЖ ЧАДЖЭЭ-
Сургуулийн хоолны танхимын үүдэнд жагсан зогсох сурагчид их үдийн завсарлагаанаар хоолондоо орохоор бэлтгэж буй нь энэ. Харин энэ зуур жижүүр сурагчид тэдний ширээг бэлтгэнэ.
"Сургуулийн үдийн хоолноос алинд нь дуртай вэ" гэхэд тэдний ихэнх нь цуйван гэх юм. Тогоочоос цуйванд чухам ямар нууц байгааг лавлахад "Элдэв нарийн жор байхгүй ч амин дэмтэй, эрүүл хүнсээр хийдэг учраас л тэр байх" хэмээн инээсэн юм. Гэхдээ өнөөдрийн үдийн хоол бол баяжуулсан өндөгтэй бантан, алим, ааруул дэвтээсэн шүүс, амтлаг салат багтжээ. Тэдний дуртай цуйвангаас дутахгүй амин дэмтэй хоол доо. Ангийн найзтайгаа зэрэгцэн суугаад ам уралдан ярьж, амтархан идэх нь хөөрхөн юм, тэд. Энэ бол Дундговь аймгийн "Мандал" дунд сургуулийн үдийн хоолны цаг байлаа.
Монгол хүүхдийн шим тэжээлийн байдлыг авч үзвэл бага ангийн хүүхдийн (6-11 насны)
- 7.3 хувь нь өсөлтийн хоцрогдолтой,
- 2.8 хувь нь тураалтай,
- 22 хувь нь таргалалттай буюу шим тэжээлийн дутагдал, илүүдэл аль аль нь хосолсон байдаг тул шим тэжээлийн тэнцвэрт байдлыг хадгалсан зохистой хоолоор хангах нэн тэргүүний шаардлагыг Япон Улсын ЖАЙКА олон улсын байгууллагынхан анзаарчээ.
Монгол Улсын Засгийн Газар 2006 онд “Үдийн цай хөтөлбөр”-ийн журмыг баталж, тухайн оны 9 дүгээр сараас бага ангийн сурагчдад үдийн цай (боорцог, талх, зутан гэх мэт) өгч эхэлсэн ба сургууль завсардалт буурах, суралцах хүсэл эрмэлзэл сайжрах зэрэг сайн үр дүнгүүд ажиглагджээ.
Эдгээр туршилтын үйл ажиллагааны үр дүнд тулгуурлан, 2019 оны 5 дугаар сард Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний тухай хуулийг баталж, хууль хэрэгжиж эхэлснээс хойш ерөнхий боловсролын бүх сургуулийн гал тогоог тохижуулж, илүү шим тэжээлтэй "Үдийн хоол"-оор хангахаар болсон.
Үүнтэй уялдуулан ЖАЙКА-ийн зүгээс “Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэлийг дэмжих төсөл”-ийг Япон Улсын Засгийн газрын тусламжаар хэрэгжүүлж, төслийн хүрээнд зорилтот орон нутгийн боломжид тулгуурласан шим тэжээлийн тэнцвэрт байдлыг хангасан үдийн хоол үйлдвэрлэл болон ханган нийлүүлэлтийн орчныг бүрдүүлэх, улсын нийт бага дунд сургуулиудад аюулгүй бөгөөд шим тэжээлийн тэнцвэрт байдлыг хангасан үдийн хоол үйлдвэрлэлийг нэвтрүүлэх, төрийн захиргааны бүтцийг чадавхжуулах зэрэг ажлуудыг хийж гүйцэтгэжээ.
Энэ хүрээнд Улаанбаатар хот, Дундговь аймаг, Өвөрхангай аймаг “Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэлийг дэмжих төсөл”-ийг 2021 оны 10 дугаар сараас энэ сарыг /2025.09/ дуустал хэрэгжүүлнэ. Бид төслийн хэрэгжилт, үйл ажиллагаатай танилцахаар Дундговь аймгийн Мандалговь сумын "Мандал" ерөнхий боловсролын дунд сургуульд зочиллоо.
"ТӨСЛИЙН ҮР ДҮНД МАНАЙ СУРГУУЛИЙН 900 ГАРУЙ ХҮҮХЭД ҮДИЙН ХООЛОНДОО АМТ ЧАНАРТАЙ, АМИН ДЭМТЭЙ ХҮНС ИДЭЖ БАЙНА"
"Мандал" сургуулийн Захирал Н.Энхбаяр:
- Манай сургууль 2015 онд байгуулагдаад нэг жилийн хугацаанд түрээсийн гал тогоотой байсан. 2016 оноос сургууль үдийн хоолоо өөрсдөө бэлтгэж эхэлсэн. 7 хоногийн таван өдрийн 3-т нь халуун хоол, бусад өдөр нь бэлэн бүтээгдэхүүн өгдөг байв. Тухайн үед нэг хүүхдийн үдийн хоолны зардал 600₮ байсныг 900₮ болгосон. Ингэснээр нийт таван өдөр халуун хоолтой болгов. Дараа нь нэг хүүхдийн төсөв 1500₮ болж нэмэгдэхэд үдийн хоолыг иж бүрдэл хэлбэрээр өгч эхэлсэн. Одоо нэг хүүхдийн зардал 2500₮ байгаа ба 1-5-р ангийн 700 гаруй хүүхэд хамрагдаж байна. Сурагчид дунд ангид орохоороо үдийн хоолоо үгүйлдэг. Мөн дунд, ахлах ангийнхан олон цагийн хичээл, дугуйлан сургалт гээд сургууль дээрээ байх цаг нь уртасдаг учир "Хүүхдийн мөнгөө өөртөө зарцуулъя" уриалгыг гаргаж дунд, ахлах ангийн хүүхдүүдийн эцэг эхчүүдийн зүгээс хоолны мөнгийг нь авч, өнгөрсөн хичээлийн жилээс эхлэн үдийн хоолонд хамруулж байна. Тэгэхээр ахлах, дунд ангийн 200 гаруй хүүхэд үдийн хоолонд хамрагдаж байна гэсэн үг.
“Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэлийг дэмжих төсөл”-ийг хэрэгжүүлснээр манай сургуулийн орон нутгийн онцлогтой хэрэгжүүлж байсан үйл ажиллагааг илүү боловсронгуй болгох боломж бүрдсэн. Бид Япон улсад үдийн хоолны туршлагаас суралцаж, үйл ажиллагаатай нь биечлэн танилцсан. Мөн уг төслийн хүрээнд сургуулийн гал тогооны тоног төхөөрөмжийн шинэчлэлийг 50 орчим сая төгрөгөөр хийж өгсөн. Энэ хөрөнгө оруулалтыг дагаад аймаг, орон нутгийн дэмжлэг бий болсон.
"БИД САР БҮР ХООЛНЫ ЦЭСЭЭ ШИНЭЧИЛЖ, САЙЖРУУЛДАГ"
"Мандал" сургуулийн Хоол зүйч О.Сугир:
- Манай сургуульд 2021 оноос эхлэн ЖАЙКА-ийн зүгээс “Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэлийг дэмжих төсөл”-ийг хэрэгжүүлж байна. Түүнээс хойш хоол үйлдвэрлэлийн орчин нөхцөл сайжрахаас гадна үдийн хоолны тэнцвэртэй цэсний дагуу хүүхдүүд маань амт чанартай, амин дэмтэй хоол идэж байгаа. Сурагчдад 30 нэр төрлийн үндсэн хоол, 30 шөлтэй хоол, 18 төрлийн салат, уух зүйл 10 гаруй төрөл, 4 нэр төрлийн сүүн шөлөөр үйлчилж байгаа ба сар бүрийн цэсээ давтахгүй, сайжруулахыг эрмэлздэг. Мөн сургуулийн хэмжээнд шим тэжээлийн боловсролыг дэмжих, үдийн хоолны талаар эцэг эх, сурагч, сургуулийн харилцаа холбоог нэмэгдүүлсэн үр дүнтэй байлаа. Төсөл хэрэгжиж эхэлснээс хойш судалгаа хийж үзэхэд өмнө нь нийт сурагчдын 37,5 хувь нь кальци, Д амин дэм бага, олон төрлийн ногоо хэрэглэдэггүй байсан бол төсөл хэрэгжсэнээр хүүхдүүдийн бие дэх амин дэмийн хэмжээ нэмэгдсэн. Мөн эцэг эхчүүдийн зүгээс дэмжлэг үзүүлж аяга, тавгуудыг иж бүрэн шинэчилсэн.
"АЙМАГТАА ҮДИЙН ХООЛ ҮЙЛДВЭРЛЭЛЭЭР НЭГ АЛХМЫН УРД ЯВАА ГЭЖ БОДДОГ"
"Мандал" сургуулийн Ахлах тогооч Д.Алтансүх:
- Манай хоол үйлдвэрлэлийн тоног төхөөрөмжийн шинэчлэлийг төслийн хүрээнд хийсэн. Ингэснээр хоолоо олон төрлөөр, цаг хугацааг ч хэмнэсэн байдлаар хийх таатай нөхцөлийг бүрдүүлсэн. Бид том, жижиг нийлсэн 1000 гаруй сурагчийн үдийн хоол хийдэг. Мөн төслийн хүрээнд хоол үйлдвэрлэл, бэлтгэлийн маш олон төрлийн сургалтад хамрагдсан. Тухайн мэдлэг, мэдээлэл дээрээ үндэслэн өөрсдөө ахиж дэвших, шим тэжээлийн талаар судлах, хүүхэд, эцэг эхчүүдэд энэ талаарх ойлголт олгох зэрэг давуу талууд гарч ирсэн. Олон сургалтад хамрагдаж, сайн тоног төхөөрөмжтэй болсон тул сурагчийн үдийн хоол үйлдвэрлэлээр аймагтаа нэг алхмын өмнө явж байгаа гэж боддог ш дээ. /инээв/
"БИ СУРГУУЛИЙНХАА ТАЛБАЙД ТӨМС ТАРИХЫГ СУРЧ, ЭНЭ ЖИЛ ӨВӨӨГИЙНХӨӨ ХАШААНД ТАРЬСАН"
Жижүүр сурагчид цайны үеэр ээлжилж үйлчилдэг байна. Тодруулбал ээлж ээлжээр хормогч, малгайгаа өмсөөд ширээ засаж, хоол цайгаа тавагладаг. Энэ үеэр ширээ засаж байсан 6 дугаар ангийн сурагч Ө.Бат-Эрдэнэ "Нэг хүүхэд хоёр өдөр дараалан жижүүр хийдэг. Өнөөдөр миний хоёр дахь өдөр. Манай сургуулийн үдийн хоолнууд их гоё амттай, би цуйванд илүү дуртай. Манай ангийнхан Хүн ба орчин хичээлийн хүрээнд сургуулийн гадаах талбайд ногоо тарьж юм. Би тэндээс сурсан төмс тарих аргаа өвөөдөө заагаад, өвөө бид хоёр хашаанд нь энэ жил төмс тарьсан. Удахгүй хураана" хэмээн хэвлүүхэн ярив.
"Өдрийн турш сургууль дээр байхад үдийн хоол мэдээж маш их хэрэг болдог. Учир нь манай гэр сургуулиас хол тул харьж цайгаа ууя гэвэл цаг авна, гаднаас юм авч идье гэхээр эрүүл хүнс биш байх нь олон. Тиймээс сургууль дээрээ хоолоо идчихээд хичээлээ хийхээр илүү үр дүнтэй, цагт хэмнэлттэй байдаг" хэмээн "Мандал" ЕБС-ийн 12-р ангийн сурагч Ш.Урантөгөл хэлж байлаа.
Нийт сурагчийн 80 гаруй хувь нь үдийн хоолонд хамрагддаг ба үлдсэн нь гэр ойрхон тул хариад цайгаа уучихдаг байна. Аймгийн төвийн зарим сургуулиудын зүгээс "Мандал" ЕБС-ийн үдийн хоолны менежментийг нэвтрүүлэхээр туршлага судлахаас гадна Улаанбаатар, Говьсүмбэр, Өвөрхангай, Баянхонгор аймгуудын сургуулиудад төслийн үйл ажиллагаа танилцуулжээ. Эдгээрээс харахад төслийн үр дүнд тэд үдийн хоолны сайн жишиг тогтоож чаджээ.
Мөн төслийн хүрээнд сургуулийн гадна талбайд хүлэмж барьсныг хоёр дахь жилдээ ашиглаж байна. Энд 4-5 нарийн ногоог сурагчид, ажилтнууд тарьдаг ба хүлэмжээ мөн хичээл сургалтын үйл ажиллагаанд давхар ашигладаг байна. 4-5 ангийн хүүхдүүд ургац хурааж, түүгээрээ хоол зүйчийн зөвлөгөөн дор олон төрлийн хоол хийн, амталгаа хийдэг аж. Сургуулийн зүгээс гадна талбай дээрээ 4-5 төрлийн хүнсний ногоо тарьдаг байна. Мэдээж тарьсан ногоо хүнснээсээ үдийн хоолондоо ашиглана.
-ТЭД ҮДИЙН ХООЛНЫ САЙН ЖИШИГ ТОГТООЖ ЧАДЖЭЭ-
Сургуулийн хоолны танхимын үүдэнд жагсан зогсох сурагчид их үдийн завсарлагаанаар хоолондоо орохоор бэлтгэж буй нь энэ. Харин энэ зуур жижүүр сурагчид тэдний ширээг бэлтгэнэ.
"Сургуулийн үдийн хоолноос алинд нь дуртай вэ" гэхэд тэдний ихэнх нь цуйван гэх юм. Тогоочоос цуйванд чухам ямар нууц байгааг лавлахад "Элдэв нарийн жор байхгүй ч амин дэмтэй, эрүүл хүнсээр хийдэг учраас л тэр байх" хэмээн инээсэн юм. Гэхдээ өнөөдрийн үдийн хоол бол баяжуулсан өндөгтэй бантан, алим, ааруул дэвтээсэн шүүс, амтлаг салат багтжээ. Тэдний дуртай цуйвангаас дутахгүй амин дэмтэй хоол доо. Ангийн найзтайгаа зэрэгцэн суугаад ам уралдан ярьж, амтархан идэх нь хөөрхөн юм, тэд. Энэ бол Дундговь аймгийн "Мандал" дунд сургуулийн үдийн хоолны цаг байлаа.
Монгол хүүхдийн шим тэжээлийн байдлыг авч үзвэл бага ангийн хүүхдийн (6-11 насны)
- 7.3 хувь нь өсөлтийн хоцрогдолтой,
- 2.8 хувь нь тураалтай,
- 22 хувь нь таргалалттай буюу шим тэжээлийн дутагдал, илүүдэл аль аль нь хосолсон байдаг тул шим тэжээлийн тэнцвэрт байдлыг хадгалсан зохистой хоолоор хангах нэн тэргүүний шаардлагыг Япон Улсын ЖАЙКА олон улсын байгууллагынхан анзаарчээ.
Монгол Улсын Засгийн Газар 2006 онд “Үдийн цай хөтөлбөр”-ийн журмыг баталж, тухайн оны 9 дүгээр сараас бага ангийн сурагчдад үдийн цай (боорцог, талх, зутан гэх мэт) өгч эхэлсэн ба сургууль завсардалт буурах, суралцах хүсэл эрмэлзэл сайжрах зэрэг сайн үр дүнгүүд ажиглагджээ.
Эдгээр туршилтын үйл ажиллагааны үр дүнд тулгуурлан, 2019 оны 5 дугаар сард Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний тухай хуулийг баталж, хууль хэрэгжиж эхэлснээс хойш ерөнхий боловсролын бүх сургуулийн гал тогоог тохижуулж, илүү шим тэжээлтэй "Үдийн хоол"-оор хангахаар болсон.
Үүнтэй уялдуулан ЖАЙКА-ийн зүгээс “Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэлийг дэмжих төсөл”-ийг Япон Улсын Засгийн газрын тусламжаар хэрэгжүүлж, төслийн хүрээнд зорилтот орон нутгийн боломжид тулгуурласан шим тэжээлийн тэнцвэрт байдлыг хангасан үдийн хоол үйлдвэрлэл болон ханган нийлүүлэлтийн орчныг бүрдүүлэх, улсын нийт бага дунд сургуулиудад аюулгүй бөгөөд шим тэжээлийн тэнцвэрт байдлыг хангасан үдийн хоол үйлдвэрлэлийг нэвтрүүлэх, төрийн захиргааны бүтцийг чадавхжуулах зэрэг ажлуудыг хийж гүйцэтгэжээ.
Энэ хүрээнд Улаанбаатар хот, Дундговь аймаг, Өвөрхангай аймаг “Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэлийг дэмжих төсөл”-ийг 2021 оны 10 дугаар сараас энэ сарыг /2025.09/ дуустал хэрэгжүүлнэ. Бид төслийн хэрэгжилт, үйл ажиллагаатай танилцахаар Дундговь аймгийн Мандалговь сумын "Мандал" ерөнхий боловсролын дунд сургуульд зочиллоо.
"ТӨСЛИЙН ҮР ДҮНД МАНАЙ СУРГУУЛИЙН 900 ГАРУЙ ХҮҮХЭД ҮДИЙН ХООЛОНДОО АМТ ЧАНАРТАЙ, АМИН ДЭМТЭЙ ХҮНС ИДЭЖ БАЙНА"
"Мандал" сургуулийн Захирал Н.Энхбаяр:
- Манай сургууль 2015 онд байгуулагдаад нэг жилийн хугацаанд түрээсийн гал тогоотой байсан. 2016 оноос сургууль үдийн хоолоо өөрсдөө бэлтгэж эхэлсэн. 7 хоногийн таван өдрийн 3-т нь халуун хоол, бусад өдөр нь бэлэн бүтээгдэхүүн өгдөг байв. Тухайн үед нэг хүүхдийн үдийн хоолны зардал 600₮ байсныг 900₮ болгосон. Ингэснээр нийт таван өдөр халуун хоолтой болгов. Дараа нь нэг хүүхдийн төсөв 1500₮ болж нэмэгдэхэд үдийн хоолыг иж бүрдэл хэлбэрээр өгч эхэлсэн. Одоо нэг хүүхдийн зардал 2500₮ байгаа ба 1-5-р ангийн 700 гаруй хүүхэд хамрагдаж байна. Сурагчид дунд ангид орохоороо үдийн хоолоо үгүйлдэг. Мөн дунд, ахлах ангийнхан олон цагийн хичээл, дугуйлан сургалт гээд сургууль дээрээ байх цаг нь уртасдаг учир "Хүүхдийн мөнгөө өөртөө зарцуулъя" уриалгыг гаргаж дунд, ахлах ангийн хүүхдүүдийн эцэг эхчүүдийн зүгээс хоолны мөнгийг нь авч, өнгөрсөн хичээлийн жилээс эхлэн үдийн хоолонд хамруулж байна. Тэгэхээр ахлах, дунд ангийн 200 гаруй хүүхэд үдийн хоолонд хамрагдаж байна гэсэн үг.
“Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэлийг дэмжих төсөл”-ийг хэрэгжүүлснээр манай сургуулийн орон нутгийн онцлогтой хэрэгжүүлж байсан үйл ажиллагааг илүү боловсронгуй болгох боломж бүрдсэн. Бид Япон улсад үдийн хоолны туршлагаас суралцаж, үйл ажиллагаатай нь биечлэн танилцсан. Мөн уг төслийн хүрээнд сургуулийн гал тогооны тоног төхөөрөмжийн шинэчлэлийг 50 орчим сая төгрөгөөр хийж өгсөн. Энэ хөрөнгө оруулалтыг дагаад аймаг, орон нутгийн дэмжлэг бий болсон.
"БИД САР БҮР ХООЛНЫ ЦЭСЭЭ ШИНЭЧИЛЖ, САЙЖРУУЛДАГ"
"Мандал" сургуулийн Хоол зүйч О.Сугир:
- Манай сургуульд 2021 оноос эхлэн ЖАЙКА-ийн зүгээс “Ерөнхий боловсролын сургуулийн үдийн хоол үйлдвэрлэлийг дэмжих төсөл”-ийг хэрэгжүүлж байна. Түүнээс хойш хоол үйлдвэрлэлийн орчин нөхцөл сайжрахаас гадна үдийн хоолны тэнцвэртэй цэсний дагуу хүүхдүүд маань амт чанартай, амин дэмтэй хоол идэж байгаа. Сурагчдад 30 нэр төрлийн үндсэн хоол, 30 шөлтэй хоол, 18 төрлийн салат, уух зүйл 10 гаруй төрөл, 4 нэр төрлийн сүүн шөлөөр үйлчилж байгаа ба сар бүрийн цэсээ давтахгүй, сайжруулахыг эрмэлздэг. Мөн сургуулийн хэмжээнд шим тэжээлийн боловсролыг дэмжих, үдийн хоолны талаар эцэг эх, сурагч, сургуулийн харилцаа холбоог нэмэгдүүлсэн үр дүнтэй байлаа. Төсөл хэрэгжиж эхэлснээс хойш судалгаа хийж үзэхэд өмнө нь нийт сурагчдын 37,5 хувь нь кальци, Д амин дэм бага, олон төрлийн ногоо хэрэглэдэггүй байсан бол төсөл хэрэгжсэнээр хүүхдүүдийн бие дэх амин дэмийн хэмжээ нэмэгдсэн. Мөн эцэг эхчүүдийн зүгээс дэмжлэг үзүүлж аяга, тавгуудыг иж бүрэн шинэчилсэн.
"АЙМАГТАА ҮДИЙН ХООЛ ҮЙЛДВЭРЛЭЛЭЭР НЭГ АЛХМЫН УРД ЯВАА ГЭЖ БОДДОГ"
"Мандал" сургуулийн Ахлах тогооч Д.Алтансүх:
- Манай хоол үйлдвэрлэлийн тоног төхөөрөмжийн шинэчлэлийг төслийн хүрээнд хийсэн. Ингэснээр хоолоо олон төрлөөр, цаг хугацааг ч хэмнэсэн байдлаар хийх таатай нөхцөлийг бүрдүүлсэн. Бид том, жижиг нийлсэн 1000 гаруй сурагчийн үдийн хоол хийдэг. Мөн төслийн хүрээнд хоол үйлдвэрлэл, бэлтгэлийн маш олон төрлийн сургалтад хамрагдсан. Тухайн мэдлэг, мэдээлэл дээрээ үндэслэн өөрсдөө ахиж дэвших, шим тэжээлийн талаар судлах, хүүхэд, эцэг эхчүүдэд энэ талаарх ойлголт олгох зэрэг давуу талууд гарч ирсэн. Олон сургалтад хамрагдаж, сайн тоног төхөөрөмжтэй болсон тул сурагчийн үдийн хоол үйлдвэрлэлээр аймагтаа нэг алхмын өмнө явж байгаа гэж боддог ш дээ. /инээв/
"БИ СУРГУУЛИЙНХАА ТАЛБАЙД ТӨМС ТАРИХЫГ СУРЧ, ЭНЭ ЖИЛ ӨВӨӨГИЙНХӨӨ ХАШААНД ТАРЬСАН"
Жижүүр сурагчид цайны үеэр ээлжилж үйлчилдэг байна. Тодруулбал ээлж ээлжээр хормогч, малгайгаа өмсөөд ширээ засаж, хоол цайгаа тавагладаг. Энэ үеэр ширээ засаж байсан 6 дугаар ангийн сурагч Ө.Бат-Эрдэнэ "Нэг хүүхэд хоёр өдөр дараалан жижүүр хийдэг. Өнөөдөр миний хоёр дахь өдөр. Манай сургуулийн үдийн хоолнууд их гоё амттай, би цуйванд илүү дуртай. Манай ангийнхан Хүн ба орчин хичээлийн хүрээнд сургуулийн гадаах талбайд ногоо тарьж юм. Би тэндээс сурсан төмс тарих аргаа өвөөдөө заагаад, өвөө бид хоёр хашаанд нь энэ жил төмс тарьсан. Удахгүй хураана" хэмээн хэвлүүхэн ярив.
"Өдрийн турш сургууль дээр байхад үдийн хоол мэдээж маш их хэрэг болдог. Учир нь манай гэр сургуулиас хол тул харьж цайгаа ууя гэвэл цаг авна, гаднаас юм авч идье гэхээр эрүүл хүнс биш байх нь олон. Тиймээс сургууль дээрээ хоолоо идчихээд хичээлээ хийхээр илүү үр дүнтэй, цагт хэмнэлттэй байдаг" хэмээн "Мандал" ЕБС-ийн 12-р ангийн сурагч Ш.Урантөгөл хэлж байлаа.
Нийт сурагчийн 80 гаруй хувь нь үдийн хоолонд хамрагддаг ба үлдсэн нь гэр ойрхон тул хариад цайгаа уучихдаг байна. Аймгийн төвийн зарим сургуулиудын зүгээс "Мандал" ЕБС-ийн үдийн хоолны менежментийг нэвтрүүлэхээр туршлага судлахаас гадна Улаанбаатар, Говьсүмбэр, Өвөрхангай, Баянхонгор аймгуудын сургуулиудад төслийн үйл ажиллагаа танилцуулжээ. Эдгээрээс харахад төслийн үр дүнд тэд үдийн хоолны сайн жишиг тогтоож чаджээ.
Мөн төслийн хүрээнд сургуулийн гадна талбайд хүлэмж барьсныг хоёр дахь жилдээ ашиглаж байна. Энд 4-5 нарийн ногоог сурагчид, ажилтнууд тарьдаг ба хүлэмжээ мөн хичээл сургалтын үйл ажиллагаанд давхар ашигладаг байна. 4-5 ангийн хүүхдүүд ургац хурааж, түүгээрээ хоол зүйчийн зөвлөгөөн дор олон төрлийн хоол хийн, амталгаа хийдэг аж. Сургуулийн зүгээс гадна талбай дээрээ 4-5 төрлийн хүнсний ногоо тарьдаг байна. Мэдээж тарьсан ногоо хүнснээсээ үдийн хоолондоо ашиглана.
