Уур амьсгалын ногоон сангийн санхүүжилтээр БОУАӨЯ, ХХААХҮЯ, НҮБХХ-ийн хамтран “Монгол орны хөдөөгийн иргэдийн уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох чадамж болон эрсдэлийн менежментийг боловсронгуй болгох нь” төслийг хэрэгжүүлж байна.

Энэ хүрээнд уур амьсгалын өөрчлөлт, ирээдүйн төлөвийг олон загвараар нарийвчлан гаргах, цаг агаарын илүү урт хугацааны урьдчилсан мэдээг тооцоолох чадавхыг нэмэгдүүлнэ.

Мөн өндөр хурдны суперкомпьютер худалдан авах гэрээг өнөөдөр байгуулжээ.

Шинэ суперкомпьютер авснаар төхөөрөмжийн хүчин чадлыг 100 teraflops буюу одоо байгаагаас 16 дахин хурдан, хадгалах төхөөрөмж нь ойролцоогоор 20 дахин их болно.

Агаар мандлын загваруудын орон зайн нягтаршил, нарийвчлалыг нэмэх, урьдчилан таамаглахад зориулсан динамик загвар ашиглах боломжтой болох юм.

Шинэ суперкомпьютер авснаар төхөөрөмжийн хүчин чадлыг 100 teraflops буюу одоо байгаагаас 16 дахин хурдан, хадгалах төхөөрөмж нь ойролцоогоор 20 дахин их болно.

Ингэснээр цаг агаарын тодорхойгүй байдлыг дөхүүлэх, урьдчилсан мэдээний чанар сайжирч, уур амьсгалын өөрчлөлтийн ирээдүйн хандлагыг олон загвараар нарийвчлан тооцоолж, үндэсний болон бүсийн хэмжээний бэлчээрийн менежмент, мал аж ахуйн салбарт чиглэсэн байгалийн нөөцийн менежментийг төлөвлөнө.

Эрсдэлийн бэлэн байдлыг хангахад шаардлагатай цаг уурын урьдчилсан мэдээлэл, уур амьсгалын өөрчлөлтийн ирээдүйн төсөөллийг илүү нарийвчлалтай гаргаж, судалгааны үр дүн, бодит байдлыг нэмэх боломжтой болох юм.

АДАПТ төслийн хүрэнд цаашид ЦУОШГ-ын мэргэжилтнүүдэд зориулсан уур амьсгалын өөрчлөлтийг судлах, урьдчилсан мэдээ боловсруулах (WRF) загвар, арга технологи, загвар ашиглах, боловсруулалт хийх аргуудын сургалтыг үе шаттай зохион байгуулна.

БОУАӨЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Э.Баттулга: Манай улс анх ЦУОШГ дээр 2011 онд АНУ-ын CRAY компанийн өндөр хурдны  суперкомпьютерын технологи суурилуулж, өдөр тутмын цаг, агаарын урьдчилсан мэдээ гаргахад ашиглаж эхэлсэн. Одоо энэ суперкомпьютер маань ашиглалтын хугацаа дуусаж, хурд нь удааширч, нийт хүчин чадлынхаа 1/3-д хүрэхгүй ажиллаж байна.

Манай улсад анх ЦУОШГ 2011 онд АНУ-ын CRAY компанийн өндөр хурдны  суперкомпьютерын технологи суурилуулжээ.

НҮБХХ-ийн Суурин төлөөлөгч Матилда Димовска: НҮБХХ Уур амьсгалын ногоон сангийн санхүүжилтээр Монголоос гадна 2-3 орнуудад өндөр хүчин чадалтай суперкомпьютер худалдан авч суурилуулах төслийг хэрэгжүүлж байна.

Уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас гамшигт үзэгдлийн давтамж нэмэгдэж, цаг агаарын гэнэтийн эрс тэс үзэгдлүүд ажиглагдах болж байгаа энэ цаг үед уур амьсгал, цаг агаарын урьдчилан таамаг мэдээг дөхүүлэн сайжруулж, гамшигт үзэгдлийг эрт зарлан мэдээлэх системийг цогцоор нь хөгжүүлбэл бэлэн байдлыг хангах, цаг алдалгүй хариу арга хэмжээг авах замаар аливаа гамшгийг хохирол багатай даван туулах нөхцөл бүрдэнэ.

Ийм ч утгаар НҮБХХ цаг агаар, уур амьсгалын өөрчлөлтийн төлөвийг эртнээс дөхүүлэн тооцоолох, түүн дээр суурилсан төлөвлөлтийг хийх, бэлэн байдлыг хангахад анхаарч, өндөр хурдтай супер компьютерын худалдан авахад засгийн газарт дэмжлэг үзүүлж байна гэв.