Бидний тухай
Сурталчилгаа байршуулах
Редакцийн ёс зүй
Нууцлалын бодлого
Холбоо барих
Онцлох
Шинэ
Тренд
Буцах
0
Бидний хэлж заншсанаар шар торыг манай улс жилдээ 15 сая ширхэгээр хэрэглэдгийг түүвэр судалгаагаар гаргажээ. Жилдээ хэрэглэж байгаа зөвхөн шар торыг дэлгэн тооцож үзвэл долоон сая 500 мянган ам метр талбайг элбэг бүрхэх бөгөөд бүхэл бүтэн нэг аймгиин газар нутагтай ойролцоо тусах юм. Өөрөөр хэлбэл, жилдээ нэг аймгийг бүрхэхүйц шар торыг бид хэрэглэж байна. Нэг өрх өдөрт 50-ын шар тор нэгийг хэрэглэдэг гэж үзэхэд сард 1500, жипд хамгийн багаар бодоход 20 орчим мянган төгрөг болно. Гэтэл энэ мөнгийг бид зүгээр л салхинд хийсгэж, хогон овоо босгож сууна. Нийслэлд хоногт 580 тонн орчим хог хуримтлагддаг гэсэн статистик байна. Зөвхөн Улаанчулуутын хогийн цэгт өдөрт 300 гаруй тонн хаягдал овоордог бөгөөд нийслэлийн нийт хогны 10 орчим хувийг гялгар уут эзэлдэг байна.
Хүнсний үйлдвэрлэл, үйлчилгээнд чанар, аюулгүй байдал нь бүрэн баталгаажаагүй, олон улсад ашиглахыг хязгаарласан нийлэг сав баглаа боодлыг ихээр ашиглах болсон нь хүнсний бүтээгдэхүүн бохирдох эрсдлийг нэмэгдүүлж, улмаар хүн амын эрүүл мэнд, байгаль орчинд сөргөөр нөлөөлж байна. Дахин боловсруулсан нийлэг сав баглаа боодлын эрүүл мэндэд үзүүлэх сөрөг нөлөөллийн талаар нийт хүн амын дунд мэдээлэл түгээх, гялгар уут үйлдвэрлэгчид болоод гялгар уут худалдаалагчид, дэлгүүрийн ажилчид мөн худалдан авагчид нийлэг сав баглаа боодлын хэрэглээг багасгахад хамтран ажиллах талаар уриалга гарган хэрэгжүүлэх ажил зохион байгуулбал тодорхой үр дүн гарах боломжтой юм гэж үзлээ.
Гэтэл Монгол Улсын хэмжээнд сав, баглаа боодлын талаар төрөөс баримтлах бодлого, эрх зүйн зохицуулалт, хүнсний сав баглаа боодлын үйлдвэрлэлийн зохицуулалт байхгүй байгааг НҮБ-ын хөгжлийн хөтөлбөрөөс хийсэн судалгаагаар тогтоожээ. Цаашид гялгар уутны хог хаягдлын талаарх хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх, дахин боловсруулсан гялгар уутны эрүүл мэндэд үзүүлэх сөрөг нөлөөллийн талаар нийт хүн амын дунд мэдээлэл түгээх шаардлага урган гарч байгаа юм. Иймд Хүнсний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлд "Хүнсний үйлдвэр, худалдаа, үйлчилгээнд нийлэг сав баглаа боодлыг хэрэглэхийг хориглох" заалтыг нэмж тусгах шаардлагатай талаар холбогдох газруудад санал хүргүүлээд байгаа гэнэ.
Бидний хэлж заншсанаар шар торыг манай улс жилдээ 15 сая ширхэгээр хэрэглэдгийг түүвэр судалгаагаар гаргажээ. Жилдээ хэрэглэж байгаа зөвхөн шар торыг дэлгэн тооцож үзвэл долоон сая 500 мянган ам метр талбайг элбэг бүрхэх бөгөөд бүхэл бүтэн нэг аймгиин газар нутагтай ойролцоо тусах юм. Өөрөөр хэлбэл, жилдээ нэг аймгийг бүрхэхүйц шар торыг бид хэрэглэж байна. Нэг өрх өдөрт 50-ын шар тор нэгийг хэрэглэдэг гэж үзэхэд сард 1500, жипд хамгийн багаар бодоход 20 орчим мянган төгрөг болно. Гэтэл энэ мөнгийг бид зүгээр л салхинд хийсгэж, хогон овоо босгож сууна. Нийслэлд хоногт 580 тонн орчим хог хуримтлагддаг гэсэн статистик байна. Зөвхөн Улаанчулуутын хогийн цэгт өдөрт 300 гаруй тонн хаягдал овоордог бөгөөд нийслэлийн нийт хогны 10 орчим хувийг гялгар уут эзэлдэг байна.
Хүнсний үйлдвэрлэл, үйлчилгээнд чанар, аюулгүй байдал нь бүрэн баталгаажаагүй, олон улсад ашиглахыг хязгаарласан нийлэг сав баглаа боодлыг ихээр ашиглах болсон нь хүнсний бүтээгдэхүүн бохирдох эрсдлийг нэмэгдүүлж, улмаар хүн амын эрүүл мэнд, байгаль орчинд сөргөөр нөлөөлж байна. Дахин боловсруулсан нийлэг сав баглаа боодлын эрүүл мэндэд үзүүлэх сөрөг нөлөөллийн талаар нийт хүн амын дунд мэдээлэл түгээх, гялгар уут үйлдвэрлэгчид болоод гялгар уут худалдаалагчид, дэлгүүрийн ажилчид мөн худалдан авагчид нийлэг сав баглаа боодлын хэрэглээг багасгахад хамтран ажиллах талаар уриалга гарган хэрэгжүүлэх ажил зохион байгуулбал тодорхой үр дүн гарах боломжтой юм гэж үзлээ.
Гэтэл Монгол Улсын хэмжээнд сав, баглаа боодлын талаар төрөөс баримтлах бодлого, эрх зүйн зохицуулалт, хүнсний сав баглаа боодлын үйлдвэрлэлийн зохицуулалт байхгүй байгааг НҮБ-ын хөгжлийн хөтөлбөрөөс хийсэн судалгаагаар тогтоожээ. Цаашид гялгар уутны хог хаягдлын талаарх хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх, дахин боловсруулсан гялгар уутны эрүүл мэндэд үзүүлэх сөрөг нөлөөллийн талаар нийт хүн амын дунд мэдээлэл түгээх шаардлага урган гарч байгаа юм. Иймд Хүнсний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлд "Хүнсний үйлдвэр, худалдаа, үйлчилгээнд нийлэг сав баглаа боодлыг хэрэглэхийг хориглох" заалтыг нэмж тусгах шаардлагатай талаар холбогдох газруудад санал хүргүүлээд байгаа гэнэ.